Þjóðviljinn - 27.10.1979, Blaðsíða 2

2 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 27. október 1979
AF KJÖRHITASTIGI
Það er eins og mér f innist að í erli undanfar-
inna daga hafi eitt af ,,málum málanna" eins
og hálf dottið uppfyrir og gleymst. Síðasta
vika var ,,vika vímugjafanna", og er auðvitað
ekkert nema gott eitt um það að segja, hvort
sem menn hafa notað hana til að vera fullir,
dópaðir eða edrú. Þá hafa undanfarnir dagar
ekki síður farið í það, hjá almenningi í iand-
inu, að reyna að geta sér þess til, hverjir f ari í
framboð og hvar, að ekki sé nú talað um þau
ósköp sem gengið hafa á útaf þvi, að einn af
okkar mætustu þingmönnum hefur verið í
símavinnu í hjáverkum í þrjú ár.
Þegar ég var unglingur var ég í simavinnu í
nokkur sumur, og það er ég viss um að aldrei
hefði það verið notað til að koma mér á kné,
nema ef til hefðu komið „vondir menn með vél
og þras".
Nei, það,sem mér finnst að íslenska þjóðin
hafi gleymt í öllu málþrasinu að undanförnu,
er sú staðreynd að nú stendur yf ir orkusparn-
aðarherferð. Þessi herferð fór svo prýðilega
af stað, eins og svo margar aðrar í mannkyns-
sögunni, en nú vona ég bara að hún endi ekki
eins og sumar þeirra.
Þess vegna langar mig til að leggja þessari
herför lið með því að rif ja upp það helsta sem
komið hefur fram í skýrslu raforkudeildar
Orkustofnunar um orkusparnað í hitun húsa,
sumt að visu eftir gloppóttu minni mínu.
Ef minnka á orkutap í íbúðum, með litlum
tilkostnaði, þá er mjög hagkvæmt að skipta
um gólf og veggi. En þó er eftilvill mest áríð-
andi að skipta um þak, því eins og allir vita þá
leitar hitinn upp og f er í gegnum þök, sem ekki
er búið að skipta um, öfugt við vatnið.
Þá er afar áríðandi að hafa ávallt svokallað
kjörhitastig í híbýlum manna. Þetta kjörhita-
stig fer mjög eftir herbergjum, allt f rá tiltölu-
lega lágu kjörhitastigi í frystigeymslum og
kjöllurum húsa upp í mun hærra kjörhitastig í
gufu eða sánaböðum, sem margir hafa líka í
kjöllurunum hjá sér. Munurinn á kjörhitastig-
um þessara tveggja vistarvera er að jafnaði
um 150 stig á selsíus.
Annars hefur kjörhitastigið í betristofum
verið sérstaklega rannsakað í Svíþjóð, og
komust vísindamennirnir (kjörhitastigsfræð-
ingarnir) að þeirri niðurstöðu að það væri 20-
21 gráða á selsíus, einkum og sérílagi vegna
slímhúðarinnar.
Eitt er það í skýrslu Orkustofnunar, sem
vert er fyrir allan almenning að gefa gaum,
en það er það, að ef maður fer í sturtu í f jórar
mínútur í staðinn fyrir að fara i baðkarið, þá
sparast hvorki meira né minna en fimm kíló-
vött af orku. Og hugsum okkur þá hver hag-
kvæmni er að því að horfa á þau f imm kílóvött
í sjónvarpinu, ég tala nú ekki um ef maður
hef ur bara látið buna á sig í tvær mínútur. Og
úr því að sjónvarpið er á dagskrá þá kemur
líka fram í skýrslunni að það sé orkusóun að
hafa sjónvarpið á, þegar enginn sé að horfa á
það, enginn heima, eða utan dagskrár sjón-
varpsins. Sama gildir um eldavélar, ísskápa,
hrærivélar og önnur rafmagnstæki og tól.
Þá kem ég að því sem ef til vill er veigamest
í skýrslunni, en það er um röðunina á innbú-
inu. Röðun húsgagna hefur veruleg áhrif á
orkuþörf við hitun húsa. Bókahilla eða vegg-
teppi á útvegg minnkar orkutap. Þar sem
giuggar eru óþéttir er því hægt að koma í veg
fyrir verulegt orkutap með því að setja bóka-
hillu eða veggteppi fyrir glugga. Hins vegar
telur Orkustof nun ekki rétt að haf a bókaskápa
og veggteppi fyrir miðstöðvarofnum og frá-
leitt að byrgja með þeim opin eldstæði (kam-
Inur), sérstaklega ef þær eru notaðar að stað-
aldri til húshitunar. Þá segir í skýrslunni að
víða séu rúllugardínur, sem draga megi niður
á næturnar — og þá veit maður það.
Þá er mönnum ráðlagt að setja þref alt gler í
öll hús og opna glugga sem sjaldnast, f jórar
minútur í senn, en skrúfa um leið fyrir alla
ofna og að lokum, „að skipta beri um spiss ár-
lega, en í sumum tilvikum skynsamlegt að
hafa annan spíss á vetrum en sumrum.".
Ég reyndi að nema öll þessi fræði í sjón-
varpinu fyrir alllöngu, og síðan las ég um mál-
ið talsvert á prenti. Þá fannst mér öll þessi
orkusparnaðarumsvif svo flókin — sérstak-
lega manípúlasjónirnar með ofnana — að ég
sá ekki annað en hvert venjulegt heimili yrði
að ráða til starfa fyrsta vélstjóra og kyndara
til að annast húshitunina, svo ég gleymdi
þessu bara í tvo mánuði.
Nú rifjast þetta allt upp fyrir mér.kannski
af því að f arið er að kólna í veðri.
En af einu hef ég þyngstar áhyggjur, og það
er að ef allir fara að spara heita vatnið og raf-
magnið, þá rýrni tekjur Orkustofnunar svo, að
hækka verði iðngjöldin um 100% og er þá ekki
öll fyrirhöfnin unnin fyrir gýg?
Annars hafa vangaveltur um hollustu kjör-
hitastigsins lengi verið á dagskrá meðal ís-
lensku þjóðarinnar, eða hvað sagði ekki Pétur
Sveinsson, sérfræðingur um þetta þjóðþrifa-
mál, rétt fyrir síðustu aldamót?
Eitt er þaö sem þykir mér
þegar ég er inni
hollast vera — að hita sér
meö heimaleikfiminni.
— Flosi.
Alþýðubandalagið í Reykjavík:
F orvalsreglur
Síðari umferð forvals isgötu 3 í dag, iaugardag,
Alþýðubandalagsins í frá kl. 14 til 19, og'
Reykjavík fer fram nú um á morgun (sunnudag)
helgina. Kosið er að Grett- frá kl. 14 til 23. A fundi
t
Tökum að okkur
við^erðir og nýsmiði á fasteignuin.
Smiðum eldhúsinnréttingar: einnig við-
gerðir á eldri innréttingum.‘Gerum við
leka vegna steypugalla.
Verslið við ábyrga aðila
TRÉSMIÐAVERKSTÆÐIÐ
Bergstaðastræti 33, simi 41070.
V— ■ .... /
SINE
Haustfundur Reykjavikurdeildar Sam-
bands islenskra námsmanna erlendis
(SÍNE) verður haldinn laugardaginn 27.
okt. kl. 14.00 i Félagsstofnun stúdenta.
Dagskrá:
1. Venjuleg haustfundarstörf.
2. Alvarlegt ástand i lánamálum.
3. Annað.
Allir félagar i SÍNE eru eindregið hvattir
til að koma á fundinn. Minnt er á, að félag-
ar i SÍNE geta menn verið i fimm ár eftir
að námi erlendis lýkur. Stjórnin. i
fulltrúaráðs Alþýðubanda-
lagsins í Reykjavík 17.
þessa mánaðar voru sam-
þykktar eftirfarandi for-
valsreglur vegna alþingis-
kosninga og fara þær hér á
eftir félagsmönnum til
glöggvunar.
Forvaliö fari fram í tveimur
umferöum á sérstökum forvals-
fundum. Hvor umferö standi í tvo
daga ef kostur er'.
Kjörnefnd kosin af fulltrúaráöi
ABR annast framkvæmd forvals-
ins i samráöi viö stjórn félagsins.
Félagsmönnum skulu kynntar
forvalsreglur i tæka tiö fyrir for-
valiö.
Fyrri áfangi forvalsins gegnir
þvi hlutverki aö rita nöfn 6 manna
á sérstakan kjörseöil og skiptir
röö nafna i þeirri umferö ekki
máli viö úrvinnslu og undirbúning
siöari umferöar. Heimilt er aö til-
nefna utanfélagsmenn og þá sem
búsettir eru utan Reykjavikur.
Kjörnefnd vinnur úr gögnum
fyrri áfanga.
Tilnefningu félagsins til siöari
umferöar hljóta þeir 12 menn sem
nefndir eru á flestum kjörseölum.
Veröi tveir eöa fleiri meö jafn
margar tilnefningar i 12. sæti
hljóta þeir allir tilnefningu til slö-
ari áfanga. Auk þeirra tólf sem
þannig eru tilnefndir hefur kjör-
nefnd og stjórn ABR heimild til aö
tilnefna 3 menn á listann til siöari
áfanga.
Sföari áfangi miðar aö þvi aö
velja 6 menn til framboös af þeim
mönnum sem tilnefningu hlutu i
fyrri áfanga.
Kjörnefnd raöar nöfnum þeirra
sem kjósa á um i siöari áfanga á
sérstakan kjörseöil aö fengnu
Forval Alþýöubandalagsins i Reykjavlk fer fram aö Grettisgötu 3 I dag
og á morgun. Myndin er tekin I fyr*"i umferöinni um siöustu heigi.
samþykki þeirra til þátttöku I sið-
ari áfanga. Nöfnum veröi raöaö I
stafrófsröö. Atkvæöagreiösla fer
þannig fram aö kjósandi ritar
tölurnar 1, 2, 3, 4, 5, 6, viö sex nöfn
á listanum eins og hann óskar aö
mönnum veröi raöaö á framboös-
lista.
Kjörnefnd telur atkvæöi i siðari
umferö og birtir félagsmönnum
niöurstööur. Niðurstööur eru ekki
bindandi fyrir kjörnefnd, sem
heldur áfram störfum aö loknu
forvali og raöar á framboöslista
til alþingiskosninga. Niöurstaöa
kjörnefndar um skipan fram-
boöslista skal lögö fyrir fulltrúa-
ráöiö.
Ef viö veröur komiö, skal gefa
þeim, sem ekki veröa i Reykjavik
forvalsdagana, kost á aö kjósa ut-
an forvalsfundar i sérstakri for-
kosningu.
Rétt til aö greiöa atkvæöi 1 for-
vali hefur hver sá félagi ABR
sem fullgildur er samkvæmt
flokks- og félagslögum og nánari
skilgreiningu félagsstjórnar,sem
kynnt veröur meö forvalsreglum,
eöa gengur i félagiö I slðasta lagi
á forvalsdegi.
í I. sæti er sá kjörinn sem flest
atkvæöi fær i þaö sæti. Nú fá tveir
eöa fleiri sömu tölu atkvæöa I þaö
sæti og ræöur þá úrslitum saman-
lagöur fjöldi atkvæöa, án vogar,
sem viökomandi færi i neöri sæti
frá 2. til 6. sætis.
I 2. til 6. sæti er kjörinn sá sem
flest atkvæöi fær i hvert sæti. Viö
talningu atkvæða I hvert sæti
fyrir sig, skulu talin meö án vægis
þau atkvæöi sem frambjóöandi
hefur hlotiö i efri sætum.
áskrift...
~og blacficf
i hendurnar!
UOOVIUINN
simi 81333
Ljósm eik.