Þjóðviljinn - 02.03.1980, Blaðsíða 7
Sunnudagur 2. mars 1980 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7
Nokkrir fuiltrúar á flokksráösfundi Alþýöubandalagsins. Ljósnugel.
mörkuö verkefni um takmark-
aöan tima og fyrir árslok 1979 átti
aö endurskoöa málefnasamning
hennar. I samþykkt miöstjórnar
flokksins um aöild aö þeirri st jórn
var einmitt lögö sérstök áhersla á
þessa endurskoöun og i málflutn-
ingi okkar, sem oft þurftum aö
svara fyrir þá stjórn, lögöum viö
mjög rika áherslu á þetta atriöi. t
fyrstu starfaöi sú stjórn mjög i
anda þeirra tillagna sem flokkur-
inn haföi mótaö i efnahagsmálun-
um. Þegar fjórir mánuöir voru
liönir af stjórnarsamstarfinu
náöu Alþýöuflokkurinn og
Framsóknarflokkurinn saman
meö alkunnum afleiöingum. Þaö
var engu siöur pólitisk niöurstaöa
okkar aö halda áfram aöild aö
stjórninni og ég minni á aö hvergi
nokkurs staöar komu fram tillög-
ur um þaö aö flokkurinn segöi sig
úr vinstri stjórninni á útmánuö-
um 1979. í þessu sambandi er mér
minnisstæöur fjölmennur fundur
sem haldinn var i Alþýöuhúsinu á
Akureyri þar sem ég haföi fram-
sögu og svaraöi spurningum. Ég
lét þá koma mjög skýrt fram aö
ég teldi vel koma til greina ef viö
ekki næöum fram tileknum atriö-
um aö viö færum út úr stjórninni.
Nær allir ræöumenn á fundinum
andmæltu mér ýmist beint eöa
óbeint. Siöar kom sama viöhorf
fram i samþykktum verkalýös-
hreyfingarinnar.
Mistökin í vinstri
stjórninni
Eftir ólafslögin og afgreiöslu
þeirra var stjórnin hins vegar
vart starfhæf og var þaö þess
vegna sem seig á ógæfuhliöina i
baráttunni gegn veröbóigunni, en
lika vegna þess aö þjóöarbúiö
fékk á sig brotsjói oliuveröhækk-
ana. Þaö væri hins vegar rangt aö
halda þvi fram aö efnahagsmálin
i heild hafi veriö i ólestri aö ööru
leyti á þessum tima. Framleiösla
var mikil, markaösverö á útflutn-
ingsafuröum okkar hátt, vöru-
skiptajöfnuöur hagstæöur og
gjaldeyrisstaöan fór sifellt batn-
andi. Það sem mistókst i vinstri
stjórninni átti ekki rætur aö rekja
til þessara þátta efnahagsmál-
anna. Meginástæöan var sú aö
Alþýðuflokkurinn átti ekki heima
i vinstri stjórn með vinstri stefnu.
Hinir nýju þingmenn flokksins
voru hojdi klædd popppólitik,
alteknir af fjölmiölaveiki, eins-
konar pólitiskri sýningarmaniu,
og það reyndist þvi miður útilok-
aö aö ná viö þá samstööu um
grundvallaratriöi sem heföu get-
aö breytt verulega um gerö okkar
þjóöfélags.
Framsóknarflokkurinn var í
sárum eftir kosningaúrslitin 1978
og var ætiö reiöubúin til þess aö
gera bandalag viö annan hvorn
hinna flokkanna ef þaö gat komiö
þeim þriöja illa. Framsóknar-
flokkurinn var þess vegna ekki
sáttaafl i vinstri stjórninni —
þvert á móti.
Vegamótfflokksstarfi
Siöan fjallaöi Svavar Gestsson
ýtarlega um kosningastarf flokks-
ins, stjórnarkreppuna, aö-
dragandann aö myndun nú-
verandi rlkisstjórnar og helstu
atriöi málefnasamnings hennar.
Aö lokum ræddi hann viöhorfin
framundan:
Flokkur okkar stendur nú á
vegamótum. Margt veldur þvi aö
nú er brýn þörf aö leggja sérstaka
áherslu á aukiö starf og virkari
umræöu. Ég tel reyndar aö innan
flokksins þurfi stööugt aö eiga sér
staö umræöa um stefnumál og
stefnumiö. í þessari umræöu,
sem getur til dæmis grundvallast
á þeim plöggum sem hér á fund-
inum hafa veriö kynnt, þarf aö
ieggja áherslu á eftirfarandi
meginatriöi:
t fyrsta lagiþurfum viö aö gera
okkur ljóst aö hagvextinum eru
takmörk sett og auölindir okkar
þola ekki takmarkalausa notkun.
Þar veröur aö leggja áherslu á
ræktun en ekki rányrkju hvort
sem um er aö ræöa fiskistofnana i
sjónum eöa gróöur jarðar. Fall-
vötnin og jarövarmann þarf aö
virkja I þágu landsmanna sjálfra
og þarf aö gæta þess aö sú auölind
er heldur ekki ótakmörkuö. Nýt-
ing hennar krefst varkárni og viö
höfum ekkert aflögu handa stór-
iöjurekstri útlendinga.
1 ööru lagi þurfum viö jafnan
aö leita félagslegra lausna sem
ævinlega munu i reynd þrengja
aö umsvifamöguleikum fjár-
magnsins. Einkagróöaþjóöfélag-
iö er of dýrt fyrir okkur. Viö höf-
um einfaldlega ekki efni á þvi aö
viöhalda hér mörg hundruö heild-
söIuir yfirbyggingu margra oliu-
félaga og tryggingarfélaga.
Hömlulaus umsvif fjármagnsins
eru hættuleg sjálfstæöi okkar eins
og dæmin sanna.
t þriöja lagieigum viö aö leggja
aukna áherslu á baráttuna gegn
hugmyndalegu forræöi eigna-
stéttarinnar meö miklu virkara
starfi I menningar- og mennta-
málum en veriö hefur. Bylting
veröur aldrei gerö nema stéttar-
vitundin sé vakandi og þjóölega
reisn tekst okkur ekki aö varö-
veita nema viö búum vel aö sögu
okkar og menningararfi, nýsköp-
un I listum og menntakerfi.
Lýðræði og jafnrétti
t fjóröa lagi þurfum viö aö
leggja aukna áherslu á lýöræöis-
legar kröfur okkar um virkari
meöráöarétt fólksins, starfs-
manna á vinnustööum og þátt-
töku sem flestra i ákvörðunar-
ferlinu. Flokkur okkar er eini
flokkurinn sem getur haldiö fram
kröfunni um lýöræöi af fullri ein-
urö vegna þess aö sósialismi og
lýöræöi eru óaöskiljanleg stefnu-
miö.
1 fimmta lagi eigum viö aö
leggja þyngri áherslu á jafnrétti
en til þessa. Hér á ég viö jafnrétti
ilaunamálum þarsem hinir betur
settu taka á sig skatta og skyldur
vegna hinna lakar settu. Hér á ég
við jafnrétti kynjanna, jafnrétti
til menntunar og jafnrétti þrátt
fyrir búsetu I afskekktum byggö-
um. Hér á ég viö jafnrétti i orku-
málum, svo eitt dæmi sé nefnt, en
einnig i kjördæmamálinu og aö
þvi er varðar kosningarétt. I
kröfunum um jafnrétti þurfum
viö einnig aö láta koma fram
hvernig viö viljum nálgast jafn-
réttiö og þaö þýöir aö viö veröum
aö hafa kjark til þess aö segja
fullum fetum hverjir þaö eru sem
eiga aö borga brúsann.
I sjötta lagiverður öll umræöa
okkar sem fyrr aö einkennast af
raunsæjum skilningi á forsendum
sjálfstæðis þjóöarinnar.
JJmræða um
dægurmálas tefn u
Takist okkur aö flétta þessa
þætti saman I einn meginþátt
skapast vaxandi skilningur fyrir
þvi aö baráttan fyrir jafnrétti,
lýöræöi og sjálfstæöi þessarar
þjóöar leiöir okkur i einn megin-
farveg hins nýja þjóöfélags, þjóö-
félags sósialismans.
Þó er engin patentlausn til.
Engin endanleg uppskrift aö öll-
um hlutum. t umræöum i flokki
okkar er stundum um þaö rætt aö
stefnu vanti I þessu máli eöa hinu.
Hér er vissulega um mikinn mis-
skilning aö ræða; viö veröum aö
geta gert þá lágmarkskröfu til
talsmanna okkar aö þeim auönist
aö halda á framkvæmd hinna
daglegu verkefna meö hliösjón af
grundvallarstefnu flokksins. Þaö
er engin leiö aö framleiöa svo aö
segja i spjaldskrá svör viö öllum
hugsanlegum vandamálum. Hinu
geri ég ekki litiö úr aö umræöa
fari fram um dægurmálastefnu
okkar I heild og I framhaldi af
þessum flokksráösfundi þarf slik
umræöa aö hefjast. Hún þarf aö
fara fram allsstaðar 1 öllum
flokksdeildum, i flokksblaöinu og
á opinberum vettvangi þar sem
viö fáum þvi viö komið. Þeirri
umræöu um stefnumálin þarf aö
beina aö landsfundinum I haust,
þar sem fjallaö yröi um helstu
niöurstööur umræöunnar.
Óviss niðurstaða
Um leið og viö nú tökumst á viö
verkefni dagsins og gerum okkur
ljósa stööu okkar sem aöila aö
rikisstjórn landsins skulum viö
ekki gleyma þvi.að á öörum sviö-
um blasa viö viötæk verkefni. Ég
minni i þessu sambandi á sveitar-
stjórnirnar, á verkalýöshreyfing-
una og flokksstarfiö sjálft. Ráö-
herrar leysa engan vanda nema
flokkurinn sé ötull viö aö koma
sinum sjónarmiöum á framfæri.
Flokkurinn veröur ekki fær um
slikt nema meö samfelldri um-
ræöu og virku starfi.
En aöjld okkar aö rikisstjórn
landsins nú staöfestir þaö megin-
einkenni okkar tima aö allur hug-
myndaheimurinn umhverfis okk-
ur er á fleygiferð; niöurstaöan er
þvi óviss, en þaö er okkur fagn-
aöarefni aö viötekin sannindi
liöins tima eru I endurmótun. Viö
erum ekki i viöjum vanans. Þaö
skapar i senn aukinn vanda, en
lika nýja möguleika, ný
baráttumál og nýjar áherslur.
Upp úr þvi þurfum viö aö samein-
ast um aö hefja fram nýja sýn til
nýs þjóðfélags, lýöræðis, jafn-
réttis, þjóöfrelsis, til sósialisma.
Brautin veröur þó aldrei á enda,
hin endanlegu sannindi eru ekki
til aö okkar mati, stööugt mun líf-
iö kveöja okkur til nýrra verk-
efna.
m JMr
Jfj
m
unnn
Gdrnalt
^eró
Bókamarkaóurinn
SÝNINGAHÖLLINNI
ÁRTÚNSHÖFÐA
Framtalsaðstoð —
B ókhaldsaðstoð
Lögfræðingur getur tekið að sér
skattframtöl og aðstoð við ársuppgjör ein-
staklinga og smærri fyrirtækja.
Upplýsingar i sima 12983 alla daga milli
kl. 17.00 og 20.00.
SKATTFRAMTALIÐ
1980
Verslunarmannafélag Reykjavikur efnir
til fræðslufundar fyrir félagsmenn sina
um skattalögin, þar sem jafnframt verða
látnar i té leiðbeiningar um gerð
framtalsins.
Fundurinn verður að Hótel Heklu, Rauð-
arárstig 18, mánudaginn 3. mars n.k. kl.
20.30, og er eingöngu ætlaður einstakling-
um.
Framsögu og leiðbeiningar annast:
Atli Hauksson löggiltur endurskoðandi og
Sigfinnur Sigurðsson hagfræðingur.
Félagsmenn eru hvattir til að hagnýta sér
leiðbeiningarnar.
Verslunarmannafélag Reykjavikur.