Þjóðviljinn - 02.03.1980, Blaðsíða 15

Sunnudagur 2. mars 1980 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 15
* unglringasáöan *
Umsjón:
Olga
Guðrún
Árnadóttir
— Ég var búin aö þekkja hann i
hálft ár, og viö vorum góöir vin-
ir. Hann var mörgum árum
eldri en ég og fráskilinn. Ég
svaf hjá honum einu sinni og
varö ólétt. Þannig lagaö gerist
nefnilega stundum í alvörunni.
— Hvenær vissiröu aö þú
varst oröin ólétt?
— Mjög fljótlega. Ég haföi
alltaf haft reglulegar tiöir, og .
þegar ég byrjaöi ekki á túr á
réttum tima var ég ekki i vafa
um hvernig komiö væri. Ég fór
til læknis þegar ég var komin
u.þ.b. tvo mánuöi á leiö, og ætl-
aöi aö sækja um fóstureyöingu,
en læknirinn fullyrti aö slikt
kæmi ekki til greina, svo ég
lagöi aldrei formlega inn um-
sókn. A þessum tima var litiö á
fóstureyöingu sem morö, — al-
menningsálitiö hefur sem betur
fer talsvert breyst siöan þetta
geröist.
— Hvernig leiö þér?
— Hræöilega. Ég reyndi meö
ýmsum ráöum aö losa mig viö
fóstriö, hjólaöi langar vega-
lengdir og synti eins og Iþrótta-
garpur, hoppaöi og hljóp, en allt
kom fyrir ekki. Ætli þetta hafi
ekki heldur átt sinn þátt I þvi
hvaö steplan varö hraust? Ég
foröaöist þó aö gera nokkuö þaö
sem gæti hugsanlega skaöaö
fóstriö sjálft; ég vildi losna viö
þaö, en ég vildi ekki eiga á hættu
aö fæöa vanskapaö barn. Þann-
ig aö þetta voru fremur sak-
leysislegar tilraunir hjá mér.
— Gastu sagt einhverjum frá
þessu?
— Lengi vel vissi þetta enginn
nema besta vinkona min, og svo
faöirinn tilvonandi. Ég þoröi
alls ekki aö segja foreldrum
minum frá ástandinu. Þaö var
ekki fyrr en ég var komin fjóra
og hálfan mánuö á leiö aö
mamma sá hvernig ég var á
mig komin. Ég var spurö útúr
og allt varö snarvitlaust. Pabbi
varö alveg óöur, og mamma
klifaöi á þvi i sifellu „hvernig ég
gæti gert honum pabba minum
þetta.”
Heföi ég sagt þeim þetta fyrr
er ég ekki I vafa um aö þau
myndu hafa reynt aö fá fyrir
mig fóstureyöingu eftir lögleg-
um leiöum, en úr þvi sem komiö
var geröu þau mér vistina
heima allsendis óbærilega, svo
ég flutti fljótlega frá þeim. Mér
fannst lika eins og ég ætti ekki
lengur heima þarna þegar ég
var oröin ólétt. Og ég ætlaöi
sjálf aö bera ábyrgð á minum
eigin mistökum.
— Hvert fórstu?
— Viö fengum leigt herbergi
meö aögangi aö eldhúsi, barns-
faðir minn og ég. Ég var á ööru
ári i menntaskóla, og vann á
kvöldin i kvikmyndahúsi, þvi
einhver þurfti aö borga húsa-
leiguna og matinn, — ekki geröi
hann þaö. Ég þurfti reyndar aö
sjá fyrir okkur báöum þegar allt
kom til alls, — þaö kom nefni-
lega 1 ljós þegar ég fór aö kynn-
ast honum betur, aö hann var
húöarletingi og vann ekki nema
endrum og eins, og drakk þá út
launin sin jafnóöum. Þetta vissi
ég ekki fyrr en sambúöin var
hafin, og þá var of seint aö snúa
viö, þvi mér var mikiö I mun aö
ia ur
num
gum

sýna foreldrum minum framá
aö allt væri i besta lagi, og ég
gæti þetta alveg. Ég hélt öllum
vandamálum leyndum fyrir
þeim, haföi litiö samband viö
þau, og leitaöi aldrei eftir aöstoö
þeirra.
— Þegar leiö á haustiö var ég
alveg aö gefast upp, ég átti bágt
meö aö sitja timunum saman á
höröum stól i skólanum, þvl ég
var slæm i baki á meöan ég
gekk meö barniö, — og svo var
ástandið i fjármálunum ekki
buröugt. Ég haföi tiu þúsund
krónur I laun á mánuöi, og þaö
var ekki nóg til aö greiöa húsa-
leigu og mat fyrir tvær
manneskjur. Svo þaö var brauð
og hvalkjöt á boröum á meöan
peningarnir entust og siöan ekk-
ert. Ég liföi á poppkorni I bióinu
á kvöldin, og stundum liöu
margir dagar án þess aö ég
boröaöi matarbita. Ég hafði
áhyggjur af þvi aö fóstrið myndi
blöa skaöa af næringarskorti
svo ég greip til þess ráös aö
stela peningum frá bióinu á
hverjum sunnudagi til þess aö
geta keypt eina holla máltiö.
Þetta var eina leiðin, þvi ég kom
mér ekki til þess aö biöja pabba
og mömmu um aöstoö.
—Sáu þau ekki i gegnum
blekkinguna?
— Jú, þau geröu þaö nú aö
lokum. Þegar ég var komin á
áttunda mánuö komu þau og
sóttu mig og kyrrsettu mig
heima hjá sér. Ég var fegin i
aöra röndina, þó ég hafi verið
staöráöin I þvl aö gera dvölina
hjá þeim eins stutta og kostur
væri. Sambúöin viö barnsfööur
minn var hreint helviti, hann
kom iöulega dauöadrukkinn
heim, lagöi Ibúöina I rúst og
baröi mig eins og haröfisk. Ég
minnist þess aö hafa lifaö I stöö-
ugum dtta viö aö hann lemdi
mig i kviöinn. Honum var trú-
anditil þess. Hann var truflaður
á geösmunum.
— Hvernig gekk fæöingin?
— Ég var i tæpa fimm sólar-
hringa aö koma blessuöu barn-
inu i heiminn, — undir lokin var
ég oröin meövitundarlaus aö
mestu, þaö eina sem ég man var
þessi hræöilegi sársauki sem
aldrei hvarf. Hins vegar segir
það sennilega sitt um andlegt
ástand mitt, aö ég felldi ekki eitt
tár á meöan á ósköpunum stóö.
Ég var algjörlega samanbitin af
hörku og stolti, þaö var
ómanneskjulegt.
— Svo fórstu aö búa meö hon-
um aftur?
— Já, ég skil ekki enn hvaö
fékk mig til þess aö drýgja sltk
heimskupör, vitandi hvernig
hann var, og ekki var ég ást-
fangin af honum heldur. Liklega
hefurþar ráöiö mestu aö ég var
svo mikill krakki I þessum efn-
um, haföi aldrei veriö meö strák
fyrr og þekkti þvi ekkert annaö,
og ég haföi engan mér skyn-
samari til aö ræöa viö. Eina vin-
kona min á þessum árum var i
nákvæmlega sömu súpunni og
ég sjálf, svo sjóndeildar-
hringurinn var dálitiö tak-
markaöur.
— Hvernig fór meö kyniifiö?
— Þaö var nú alltaf hálfmis-
heppnaö. Þaö er ekki hægt aö
sofa hjá manni á nóttunni sem
hefur misþyrmt þér og svivirt
þig allan daginn. Ég haföi aö
minnsta kosti ekki geö i mér til
þess, þó hann sæi sjálfur ekkert
athugavert viö þaö. Eftir aö ég
átti stelpuna laug ég i 6 mánuöi
aö honum til aö komast hjá
samförum, — sagöi að læknarn-
ir heföu bannaö kynlif o.s.frv.
en þar kom aö hann trúöi mér
ekki lengur, og þegar ég vildi
ekki þóknast honum lét hann
hnefann vaöa i skrokk á mér.
Þessi reynsla min af kynlifi olli
mér sálrænu tjóni. Þaö var
óhjákvæmilegt.
— Þú varst gift honum um
tima. Hvers vegna giftistu hon-
um?
— Þaö var einhver úrslitatil-
raun til aö kalla hann til ábyrgö-
ar, auövitaö fyrirfram dæmd til
aö mistakast. Hann breyttist
ekkert. En ég eygöi þó þann
möguleika aö geta skiliö viö
hann endanlega ef illa tækist til,
getá rekiö pappirana undir nefiö
á honum og sýnt honum þaö
svart á hvituaö hann ætti ekkert
tilkail til min lengur.
— Hvaö réöi þvi aö þú lést til
tViðmælandi Unglingasíðunnar
ier tuttugu og sjö ára gömul
kona, móðir tíu ára barns.
Hún rifjar hér upp
hvernig það var að vera ólétt
sextán ára gömul
skarar skriöa og sóttir um skiln-
aö?
— Þaö var fyrst og fremst
barniö. Hann var farinn aö rass-
skella hana fyrir óþekkt, þvert
oni minn vilja, þar sem ég hef
megna andstyggö á likamsrefs-
ingum. Hann hafði mjög furöu-
legar hugmyndir um barnaupp-
eldi. Einhverju sinni lokaöi
hanndóttur okkar inni á klósetti
á meban hann var aö berja mig
frammi til þess aö hún þyrfti
ekki aö horfa upp á þaö!!! Ég
kæröi mig ekki um aö hún fengi
uppeldi hjá þessum manni. Og
ég var sjálf oröin tauga-
veiklaður aumingi.
— Ég gat marið út skilnaöar-
bréfiö; það tók tima, þvi hann
kæröi sigekkertum aöskilja, þó
hann sæist ekki heima nema
endrum og sinnum. Þaö vildi
bara svo heppilega til, aö
presturinn sem haföi meö máliö
aö gera, hringdi i miöju hávaöa-
rifrildi einn daginn og fékk þá
aö heyra aö ég mætti fara til
andskotans og hann gæti bókaö
þaö. Viö skildum þegar dóttir
okkar var þriggja ára.
— Hvernig hefur ykkar vegn-
aö, mæögunum?
— Þetta hefur oft veriö erfitt,
og ég óska engri stelpu þess aö
veröa ólétt svona ung, það eru
hræöileg mistök. En viö höfum
bjargað okkur, og samband mitt
viö foreldra mina hefur stórum
batnaö, og þau hafa hjálpaö mér
mikiö með dóttur mina.Égdreif
mig aftur I skólann eftir aö ég
skildi. Ég haföi neyöst til að
hætta námi áöur en ég átti barn-
iö, og á sambýlisárunum var ég
fyrirvinna heimilisins, svo aö
skólaganga kom ekki til greina.
Og nú er ég viö nám i háskólan-
um.
— Þaö hefur ræst ótrúlega úr
málunum, og eitthvað hef ég
lært af reynslunni, þó ég heföi
heldur kosiö aö vera laus við
reynslu af þessu tagi.
— Ég á aöeins eina góöa
minningu frá þessum tima, —
þaö var um sumar, viö fórum I
Hljómskálagarðinn og lékum
viö dóttur okkar i sólskininu.
Þaö var allt og sumt. Mér finnst
þegarég horfi tilbaka aö ég hafi
veriö eins og persóna úr „Sönn-
um sögum”.
Upphefjandi
verur með
súpu
Rvik. 17.2. 1980
Hæ allir!
Loksins hef ég tima til aö
setjast niður og skrifa bréf, ég
var nefnilega í prófum (þessum
samræmdu, þiö vitið).
Það hefur mikið veriö skrifaö
um ihaldskrakka á siöunni og
margir viljað aö tekin væru
viðtöi við nokkur slik. Ég held
að þaö kæmi nú ekki mikið nýtt
fram um þarfir og óskir
unglinga, þvi Ihaldskrakkar eru
ekkert ööruvisi en kommarnir.
Ef eitthvað er, þá eru þaö
foreldrarnir sem eru öðruvisi og
viðtölin ætti frekar að taka viö
þá, og þá bæöi komma og ihald-
ið, þvi þótt unglingasíðan heiti
unglingasiöan finnst mér ekkert
þvi til fyrirstööu aö foreldrarnir
komi stöku sinnum inni mynd-
ina. Þá kæmi kannski einhver
munur á þeirra skoðunum í ljós
um málefni unglinga svonefnd;
þaö kemur jú yfirleitt það sama
fram hjá unglingunum sjálfum.
Mig langar aö minnast á
furöulegt atvik sem átti sér staö
niörá plani eitt föstudagskvöld
fyrir stuttu. Þar voru staddar
nokkrar manneskjur, sem sáu
aumur á unglingum, sem ekki
geta farið neitt nema á planið,
ef þá langar aö gera eitthvað
annaö en aö sitja heima og
glápa á sjónvarpiö. Þessar
upphefjandi verur báru fram
heita súpu og kakó i kuldanum,
og allir voru i sæluvímu. Þetta
mætti ske oftar, þaö yrði örugg-
lega mjög vel tekiö I það.
Nú er þetta nóg I bili, en þú
(þiö) ert (eruö) sko ekki laus viö
mig strax, min kæra
(kæru),fjarri þvi, þvi ég hef
meira aö skrifa en þetta
(vonandi verö ég bara ekki löt
eftir allt).
Þin (ykkar) elskelig
ÞÓRA 9. bekk
Bestu þakkir fyrir bréfiö.
Gaman að heyra eitthvað
jákvætt og skemmtilegt. Skrif-
aöu endilega aftur.
Ábending
ril frœðslu-
yflrvalda
23.2. 1980 Reykjavik
Sæl elsku siöa!
Hér langar mig aö koma meö
hugmynd um hvernig mér
finnst skólar ættu aö vera. Ég
vona aö einhver af þeim sem
ráöa hvernig gagnfræöaskólar
eru lesi þetta.
Hugmyndin: Væri ekki hægt
að hafa skóla svoleiðis að þeir
sem eru góbir i einhverju fagi
geti flýtt sér i gegnum það og
tekiö svo samræmda prófiö i þvi
fagi um vorið og veriö svo laus
viö þaö. Meö þessari hugmynd
þyrfti ekki að raska bekkjakerf-
inu frekar en vildi.
Dæmi: A er slakur i dönsku og
góöur i ensku. Þá gæti hann
bara flýtt sér með enskuna en
tekiö sig á með dönskuna eftir
að enskunni væri lokið. Eini
gallinn sem ég get séð við þessa
hugmynd er aö helst þyrfti að
hafa tvo kennara I hverju fagi
svo hægt sé að sinna bæði þeim
lélega og þeim góöa i einu.
Einnig væri hægt að nota kenn-
aranema i æfingakennslu. Til
þess þyrfti 14—20 kennara i
gagnfræðaskólann, þvi þessi
kennsluaöferö væri óþarfi I
aukaföngunum eins og leikfimi,
tónmennt, handavinnu og teikn-
ingu. Mér finnst of mikiö gert af
þvi að halda aftur af þeim sem
langt eru komnir.
Guöný 1. bekkingur
(Gaggó)
Mjög athyglisverð hugmynd,
viö skulum vona aö einhver sem
einhverju ræður Ihugi þennan
möguleika. Reyndar held ég aö
svipuö aöferb hafi veriö notuö I
Fossvogsskóla aö einhverju
marki, og e.t.v. vlöar.
Hvers vegna þyrfti ekki sam-
skonar möguleiki aö vera fyrir
hendi i svonefndum „aukafög-
um”? Fólk er jú misjafnlega i
stakk búiö til aö læra tónmennt,
teikningu o.s.frv. rétt einsog
aörar greinar. Og fyrst þú
minnist á þetta langar mig til að
gauka að ykkur einni spurn-
ingu: Hvers vegna er lögð minni
áhersla á kennslu I listgreinum
og likamsrækt en öörum grein-
um? Eru þær slður mikilvægur
þáttur I uppeldi og þroska fólks?
Þarna held ég að skólakerfis-
hönnuöirnir geri stór mistök.
Þaö hlýtur aö vera einstaklings-
bundið hvaö hver og einn vill
læra mikið í þessum greinum
einsog öðrum, Þessvegna ætti
aö minum dómi ekki að vera til
neitt sem heitir „aukafag”.