Þjóðviljinn - 30.03.1980, Page 8

8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 30. mars 1980
Kristján J. Kristjánsson:
Hljómleikar í Lundi
til heiöurs
Django
Reinhardt
Niels Henning örsted. — Varla
mennskur bassaleikari.
Stephane Grappelli sýndi
og sannaði að allt er sjö-
tugum fært, á hljómleikum
sem haldnir voru til minn-
ingar og heiðurs gítarleik-
aranum Django Reinhardt
(1910-1953) en þessir tveir
leiddu hina frægu
,,Quintett du Hot Club de
France" á árunum
1934-39.
Stephane Grappelli er
71 árs, en jafn athyglis-
verður nú og fyrir 40 árum
síðan. Hann sýnir svo mik-
ið hugmyndaflug og til-
finningu á fiðlu að annað
eins er fáheyrf. Hann hef-
ur bara orðið betri með ár-
unum.
A þessum hljómleikum voru
aöallega spiluð lög sem Django og
Grappelli spiluðu hér áður fyrr:
I’ve got rythm; I’ve found a new
babyt Seet Georgia Brown; Jeep-
ers creepers; Nuages, o.fl.
Gamli Hot Club kvintettinn
hafði þrjá gitara, en þessi útgáfa
lét sér nægja tvo. Annar þeirra
var hinn bandariski Larry Corry-
ell, hávaðaseggur mikill, og er
það mér óskiljanlegt hvernig
hann hefur hafnaö með þessum
annars frábæru músiköntum.
Sem betur fór þá hafði hann sig
litt i frammi Hinn gitarleikarinn
heitir Philip Catherine og er
fæddur I Belgiu. Hann virtist svo
sannarlega vita hvað hann
spilaöi, mjög hugmyndarikur
tónfremjandi. Hann er tiltölulega
nýtt blóö i jazzheiminum, en er
þegar búinn aö spila inn á plötur
með m.a. ,,Jean Luc
Ponty/Stephane Grappelli” og
NHÖP’s „Jaywalkin”. Á þeirri
siðarnefndu sýnir hann mjög
góða takta.
Niels Henning örsted Pedersen
lék á kontrabassa eða töfrasprota
i laginu eins og kontrabassa. Sá
maður er varla mennskur.
Tæknisnilldin og timaskynið, sem
hann hefur, er ótrúlegt. Kontra-
bassistinn Red Mitchell hefur
sagt um hann: „Það er bara ekki
hægt að spila á kontrabassa á
þennan máta.” En hann gerir það
og heldur áfram að gera það.
Þetta voru einir skemmtileg-
ustu hljómleikar sem ég hef farið
á. Það má ekki gleyma upphit-
unarbandinu, Jukka Tolonen &
Costa Apetrea (fv. sologitarl.
sænsku grúppunnar Samla
Mammas Manna), en þeir spiluöu
dúó á kassagitara og var leiknum
mjög vei tekiö, enda vei fram-
fært.
Sem sagt vel heppnaðir tón-
leikar.
Stephane Grappelli, 71. — Fáheyrt hugmyndaflugog tilfinning á fiölu.
Larry Corryell I baksýn.
Costa Apetrea og Jukka
Tolonen hituðu upp hljom-
leikana með samleik á
gítara.
[w
Umsjón: Jón Axel Egilsson\
MYNDMAL
rsL. DANSKA ENSKA
Andlits ultranær/ Tight head shot
iil y rI'U TÆT Big close up
Nærmynd NÆR Extreme close up
Innklippa INDKLIP Insert
Brjóst- mynd BRYST Medium close up
mynd HALUNÆR liJaist ahot
Hiömynd NEDIUn nedium shot
Hnémynd HALUTOTAL Knee shot Medium long shot
Fullmynd TOTAL Full shot
! Skuröur mynda
Einn flötur myndmáls er
skurður mynda. Með skurði er
átt viö þaö sem sést innan
rammans. Fjarlægð myndefnis
frá tökuvél getur verið mjög
misjöfn, allt frá nokkrum senti-
metrum og f það óendanlega.
Meö tfmanum fóru menn aö
gera sér grein fyrir þvi,að skil-
greiningar var þörf á þessu
sviði. Reynslan kenndi mönnum
að eiginlega var um fimm mis-
munandi fjarlægöir að ræða.
Þær hafa veriö kallaðar ýmsum
nöfnum á islensku, en þó ætla ég
að gera tilraun til að þýða þau.
Til viðmiöunar eru heitin á
ensku sem gjarnan eru notuð:
Þéttmynd eöa andlitsmynd
(close up, eöa big close up)
nærmynd (close shot, eöa
medium close up)
miðmynd (medium shot)
fullmynd (full shot)
almynd (long shot)
Þessi hugtök eöa skilgreining
á ekki viö ákveöna, mælda fjar-
j^/. grein
lægð. Hugtökin eru mjög teygj-
anleg og komin undir skynjun
manna. Það er t.d. auðsætt að
fjarlægö vélar frá myndefni er
mismunandi ef talaö er úm
NÆRMYND af húsi eða NÆR-
MYND af manni.
Reynslan hefur enn fremur
leitt til uppgötvunar á svoköll-
uöum skurðarpunktum manns-
likamans sem falla vel að*
myndbyggingu, hvort sem ein
eða fleiri mannverur eru innan
rammans. Þessir skurðar-
punktar eru sýndir á stóru
myndinni hérna fyrir ofan en
þeir eru:
Undir handarkrika
undir brjósti
undir mitti
undir nára, og
undir hnjám
Ef tekin er FULLMYND
verða fætur að vera
innan rammans. Sé skorið
um ökkla, verður myndbygg-
ingin óþolandi. Einnig þarf að
hafa I huga að ekki má vera of
mikið tómarúm fyrir höfði.
Almynd