Þjóðviljinn - 29.08.1980, Page 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 29. ágúst 1980
DJOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-,
hreyfingar og þjódfrelsis
btgefandí: Otgáfufélag Þjóöviljans
Framkvcmdastjóri: Ei&ur Bergmann
Ritstjórar: Arni Bergmann, Einar KarlHaraldsson. Kjartan ólafsson
Fréttastjóri: Vilborg Haróardóttir.
'Áuglýslngastjóri: Þorgeir Olafsson.
Umsjónarmaóur Sunnudagsbla&s: Þórunn Sigur&ardóttir
Rekstrarstjóri: Olfar Þormó&sson
, Afgrei&alnstjórl: Valþór Hlö&versson
Bla&amenn: Alfhei&ur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Gu&jón Fri&riks-
son.Ingibjörg Haraldsdóttir, Magntls H. Gislason, SigurdórSigurdórsson.
Þingfréttir: Þorsteinn Magnússon.
iþróttafréttama&ur: Ingólfur Hannesson.
Ljósmyndlr: Einar Karlsson, Gunnar Elisson
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elfas Mar.
Safnv ör&ur: Ey jólf ur Amason.
Auglýsingar: Sigrf&ur Hanna Sigurbjörnsdóttir,
Skrifstofa: Gu&rún Gu&var&ardóttir.
Afgrei&sla: Kristtn Pétursdóttir, Bára Halldórsdóttir, Bára Sigur&ardóttir.
Sfmavarsla: Olöf Halldórsdóttir, Sigrt&ur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Bár&ardóttir.
Húsmó&ír: Jóna Sigur&ardóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Otkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn Gu&mundsson.
Ritstjórn, afgrei&sla og augiýsingar: Sf&umúla 8, Reykjavfk, stmi 8 13 33.
Prentun: Bla&aþrent hf.
Aðstœður skera úr
# Þessa dagana er sitthvað rætt og ritað um þá kjara-
samninga ríkisstarfsmanna, sem í næstu viku verða
bornir undir atkvæði félagsmanna BSRB í allsherjarat-
kvæðagreiðslu.
# Þjóðviljinn telur að best fari á því að ríkisstarfsmenn
ræði sín mál sjálfir á eigin fundum og kynni sér
samningsgerðina. Þeirra einna er síðan að ákveða hvort
þeir vilja samþykkja þá samninga sem fyrir liggja eða
fella þá og leggja til verkfallsbaráttu.
Aðalsamninganefnd BSRB hefur nú þegar samþykkt
samkomulagið nær einróma, eða með 49 atkvæðum gegn
2.
# Flestir úr hópi samningamanna BSRB hafa lagt
áherslu á að það séu ekki síst margvíslegar réttarbætur
opinberra starfsmanna er samkomulagið býður upp á,
sem réttlæti gerð þess. Þar má nefna samningsréttar-
mál, lífeyrismál, atvinnuleysistryggingar, starfsmennt-
unarsjóð og fleira.
#Meira er deilt um kaupliðinn, hvort þar sé árangur
nægur. Spurningin er auðvitað sú, hvort líklegt sé að með
verkfallsaðgerðum sé nú unnt að ná fram hagstæðari
heildarsamningum, raunhæfum og varanlegum kjara-
bótum og réttarbótum umfram það sem í samkomu-
laginu felst.
# Það er þetta sem ríkisstarfsmenn þurfa hver um sig
og allir sameiginlega að vega og meta fyrir atkvæða-
greiðsluna þann 4. og 5. september.
# Ýmsir hafa á það bent, að samkvæmt þessu samkomu-
lagi yrði kaupmáttur launa enn nokkru lægri en kjara-
samningarnir 1977 gerðu ráð f yrir og er það rétt. Á hitt er
að líta að viðskiptakjör þjóðarinnar út á við eru 18,5%
lakari en þau voru þegar kjarasamningarnir voru gerðir
haustið 1977, og er þá miðað við upplýsingar Þjóðhags-
stof nunar um viðskiptakjörin 1977 og svo f júnímánuði nú
í sumar.
#Með kjarasamningunum sem tóku gildi 1. júlf 1977
hækkaði kaupmáttur launa opinberra starfsmanna mjög
verulega og var í júlímánuði þaðár 34-35% hærri en hann
hafði verið í maf tveimur mánuðum fyrr. Þetta sýna
opinberar töluraðir Kjararannsóknarnef ndar. Þær sýna
einnig að kaupmáttur launa verkamanna hækkaði all-
miklu minna í kjarasamningunum 1977. Hjá þeim varð
kaupmáttaraukningin frá maí til júlí það ár tæplega
24%, en kjarasamningar Alþýðusambandsfélagana voru
gerðir í júnílok.
# Samkvæmt ákvæðum þess samkomulags sem nú er til
umf jöllunar yrði kaupmáttur launa hjá lægri hópunum
innan BSRB nú í september um 6% lakari en hann var í
júli 1977, sem var fyrsti mánuður eftir gildistöku kjara-
samninga þaðár. Hins vegar yrði kaupmáttur launa lágt
launaðra ríkisstarfsmanna nú í september aðeins um 1%
lakari en hann var f nóvember 1977, enda þótt viðskipta-
kjör séu 18,5% lakari nú.
# Árangur kjarasamninga verður jafnan að meta með
tilliti til baráttuaðstæðna hverju sinni. Árið 1977 höfðu
viðskiptakjör okkar út á við batnað um yfir 22% á
tveimur árum, en kaupmáttur kauptaxta opinberra
starfsmanna farið versnandi á sama tíma samkvæmt
upplýsingum Kjararannsóknarnefndar. Þá var sannar-
lega auðvelt að rökstyðja kröfur um verulegar launa-
hækkanir. Dæmið stendur með allt öðrum hætti nú,
þegar viðskiptakjörin hafa ekki batnað um 22% á
tveimur árum heidur versnað um 18,5%.
# Þjóðviljinn studdi mjög eindregið kjarabaráttu opin-
berra starfsmanna árið 1977. Það var sjálfsögð réttlætis-
barátta sem þá var háð. Þjóðviljinn telur að miðað við
allar aðstæður þá sé heildar árangur samningamanna
BSRB ekki lakari nú en sá sem þeir náðu 1977 þótt kaup-
mátturinn verði lítið eitt minni en þegar öll viðskipti út á
við gengu þjóðarbúskap okkar í haginn.
# Vmsum samningamönnum ASf þykir árangur
samninga BSRB meiri en svo, að auðvelt verði að knýja
Vinnuveitendasambandið til að láta í té hliðstæðar
kjarabætur. Það er þó óhjákvæmilegt. Vonandi er að
samningamenn Vinnuveitendasambandsins láti skyn-
semina ráða, svo ekki þurfi að grípa til verkfallsvopns-
ins. Stefna kjarajöfnunar auðkennir samninga BSRB og
svo þarf einnig að verða á öðrum vígstöðvum.
klrippt
Með og á móti
ketfinu
Jón Sigurðsson ritstjóri Tim-
ans er mikill áhugamaður um
að brjóta visitölukerfið I spaö —
og gengur þar I fótspor nýkrat-
anna, sem gert hafa það að for-
gangsmáli i sinni pólitlk að
á að samhent starfslið, góður
starfsandi og fullur trúnaður
milli stjórnenda og starfsmanna
geti lyft Grettistaki. I sliku
samstarfi sé allt hugsanlegt
eins og timabundin launalækk-
un og fleira sem fleytt gæti fé-
laginu yfir erfiðleikatimabil.
Starfsfólk Flugleiöa vinnur
flest ákaflega sérhæfð og
skemmtileg störf og er mikiö i
mun að halda áfram á þvi sviöi
sem það hefur tileinkaö sér. Sið-
asta uppsagnahrinan hefur
sannfært marga fleiri um að
feigöarmerkin á fyrirtækinu
n
flugi og á innanlandsleiðum og ■
hyggur félagið nú á vélakaup. I
Þaö hefur vakið spurningar I
hvers vegna Flugleiðir hafa I
beint verkefnum yfir til Arnar- ■
flugs og greitt félaginu yfirverð I
fyrir leigu á vélum miðað við
markaösverð erlendis.
A þetta minnir Ingi Olsen, ■
einn stjórnarmanna I félagi I
Loftleiðaflugmanna, I viðtali við 3
Þjóðviljann: „Ingi minnti á aö I I
júníbyrjun hefðu flugmannafé- *
lögin á fundi með sáttasemjara
gengið frá samkomulagi við
stjórn Flugleiða um aö Flug- •
Tómas Árnason bankamálaráðherra:
Það er ýt í hött að tala um að
leggja Utvegsbankann niður
«ÉG tel eðlilegt, að af samein-
ingu Útvegsbankans og Búnað-
arhankans verði, en um það
mál er engin pólitisk samstaða
og á meðan tel ég allt tal um að
leggja Útvegsbankann niður út
í hött, enda ekki frekar pólitísk
samstaða um það heldur en
hitt,“ sagði Tómas Árnason,
bankamálaráðherra, í samtali
knýja fram kauplækkanir gegn-
um visitöluskerðingar. Þykir
þeim Jóni og krötum hvergi
nærri nóg að gert með ólafslög-
um, þar sem þó er kveðið á um
skerðingu verðbóta fari við-
skiptakjör versnandi, hækkanir
á áfengi og tóbaki eru ekki bætt-
ar I visitölu, og fleira er sem
verkar til frádráttar.
Að þessu leyti er Timarit-
stjórinn mikill talsmaður
kerfisbreytinga. Um aörar
breytingar á efnahagskerfinu er
hann fáorður, enda eins vlst að
kerfismenn I Framsóknar-
flokknum létu I sér heyra ef
hann flotaði sllku I Tlmaleiður-
um.
Það stendur til að mynda ekki
á Tómasi Arnasyni þegar efna-
hagsmálanefnd stjórnarflokk-
anna hreyfir þeirri hugmynd að
leggja megi vandræðabarnið
Otvegsbankann niður og er það
þó sannarlega ekki ný hugdetta.
Tómas bendir réttilega á að um
sllka kerfisbreytingu sé ekki
pólitisk samstaða og hafi ekki
verið. Það skyldi þó ekki vera
að Framsóknarmenn stæðu
nokkuö þétt gegn kerfisbreyt-
ingum þegar knúið er á um
sllkt. Að lækka launin er hins
vegar lausn sem sumum Fram-
sóknarmönnum dettur einatt i
hug ef rætt er um kerfisbreyt-
ingar I efnahagsmálum.
Trúnaðarbrestur
innan Flugleiða
Um langt skeið hefur alvar-
legur trúnaöarbrestur verið I
samstarfi starfsmanna og
stjórnenda Flugleiða. Svo
rammt hefur kveðið að þessu,
að fjöldi starfsmanna telur þá
eina leið færa,að I stað uppsagna
komi skipti á stjórnendum.
Talsmenn þessa viöhorfs benda
verði ekki umflúin. Það eru hörð
orð sem falla I fréttatilkynningu
frá stjórn Félags isl. atvinnu-
flugmanna:
„Stjórnendur Flugleiða færa
fyrirtækið skrefi nær hruni sínu.
Fréttatilkynning Flugleiða lýsir
best hæfnis- og getuleysi stjórn-
leiðaflugmenn gengju fyrir
störfum á vegum félagsins að
öðru jöfnu. Er hér einkum átt
viö störf hjá Air Bahama næst á
eftir Bahamaborgurum^ og
einnig sagði Ingi aö mikil verk-
efni Flugleiða hefðu aö undan-
förnu færst yfir til Arnarflugs.
Yfírlýsing stjórnar FÍA:
Flugleiðir eru
skref i nær hruni
MORGUNBLAÐINU barst i gær-
kvöldi eftirfarandi fréttatilkynn-
ing fri stjórn Félags isienzkra
atvinnuílapnaBna:
Flugieiðir baía sagt uþp fluglið-
um sínum öllum. Uppsagnarbréfin
berast þeim 29. ágúst. Einsdæmi
íslenzkrar atvinnusögu er stað-
reynd. Höfuðdagur íslenzkra flug-
mftla er runninn upp.
Stjórnendur Flugleiða færa
«&refi nœr hruni sfnu.
enda þess, hvaö varðar stjómun,
ákvörðunartöku og samskipti við
allt sitt starfsfólk. Fyrirtækið er
fjárhagslega í rúst og stjórnendur
rúnir trausti starfsfólks síns.
Stjóra FlA mótmælir harðlega
uppsögnum meðlima sinna á
starfsaldurslista Flugfélags ís-
lands og áskilur sér allan rétt til
hörðustu gagnaðgerða til að
hnekkja ákvörðunum Flugleiða.
FtA skorar ft öll stéttarfélög sem
enda þess, hvað varðar stjórn-
un, ákvarðanatöku og samskipti
við allt sitt starfsfólk. Fyrir-
tækið er fjárhagslega I rúst og
stjórnendur rúnir trausti starfs-
fólks sins.”
Arnatflug
á uppleið
Eitt af þvl sem flugliöafélög-
um innan Flugleiða hefur komið
spánskt fyrir sjónir er sú stað-
reynd aö meðan hallað hefur
undan fæti hjá Flugleiöum hefur
viögangur Arnarflugs h.f., sem
Flugleiöir eiga að meirihluta,
eflst að sama skapi bæði I leigu-
Þannig er nú svo komið að nær
allt leiguflug Flugleiða er hjá
Arnarflugi og eins hafa minni
vélar Arnarflugs tekið við hluta
innanlandsflugs.”
Fróðlegt væri að fá skýringar
forráðamanna Flugleiöa á þess-
um verkefnatilflutningi yfir til
Arnarflugs, enda minnir hann
talsvert á þann gróöatilflutn-
ings sem tlðkast innan alþjóö-
lega auöhringa.
Vert er að minna á að for-
gangur flugmanna að störfum
hjá dótturfélögum Flugleiða er
eitt af skilyröum ríkisins fyrir
rikisábyrgð á láni til félagsins.
Forgangurinn var ekki stjórn-
endum Flugleiða laus I hendi.
—ekh
L