Þjóðviljinn - 12.09.1980, Side 6

6 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 12. september 1980
Björn
Finnsson
skrifar um
málefni
unglinga
Slfellt er ráöist á unglinga
borgarinnar fyrir skemmdar-
verk, brennivfnsdrykkju og sitt-
hvað fleira. Útyfir tók þó er
hert var á löggæslu i miðborg
Reykjavikur nú um siðustu
helgi. Þetta segi ég vegna þess
að borgarráð og borgarstjórn
ásamt lögreglu, æskulýösráði,
félags- og sálfræðingum borg-
arinnar, svo og hinum frjálsu
æskulýðsfélögum, hafa veriö
slegin hinni mestu blindu i
málefnum unglinga. Sama má
segja um hina fullorðnu ibúa
borgarinnar og þá sérstaklega
foreldra unglinganna.
Miðað við skrif, fréttir, um-
ræöur og ráðstafanir i þessum
málum nú siðustu daga, mætti
ætla að margir þessara aðila
væru undir áhrifum hinnar
nasistisku hugmyndafræði um
útrýmingu, sem glöggt kemur
fram f sjónvarpsmyndinni Holo-
caust. Og vildu ekkert frekar en
algjöra útrýmingu þessara ung-
linga og þá væntanlega stöövun
barneigna, þvi börnin veröa
siðar unglingar. En það er von
min að ofsóknum þessum linni
og viðkomandi aðilar kynni sér
mál unglinganna og þarfir, sem
leiöa mundi til raunhæfra
aðgeröa i æskulýðsmálum
okkar.
Satt aö segja verður maður
Hvers eiga unglingar
borgarinnar að gjalda
furðu lostinn yfir fáfræði
viðkomandi aðila, um hluti sem
endurtaka sig árvisst og hafa
gengiö svona i mörg ár. A
hverju hausti.um það leyti sem
skólar byrja, þyrpast ungling-
arnir til borgarinnar og af
vinnustöðum, hitta vini og
kunningja en hafa ekki neina
aðstöðu til þess aöra en sjoppur,
leiktækjasali og götuna. Sama
sagan er alltaf á vorin þegar
skólum lýkur.
1 tilefni af þessu vil ég fara
aðeins út i orsakir og leiðir til
úrbóta.
Orsakir
1. Heimili bjóöa ekki upp á
veru unglinganna þar með
vinum sinum, þvi fullorðnir þola
ekki hávaðann i blessuöum
afkvæmum sinum. Frá þessu
eru þó undantekningar.
2. Fulloröið fólk skilur ekki
eða vill ekki skilja unglingana
og kemst þvi sjaldan i náiö
persónulegt samband viö þá.
Sama fólk hefur fyrir börnum
tilgangslausa tímaeyðslu við
brennivinsneyslu og sjónvarps-
gláp i sinum fritima og hafa þau
þar fordæmi. Fuliorðið fólk
kaupir lika áfengið sem ung-
lingarnir neyta. Þetta ber vott
um litla siöferðisvitund.
3. Frjáls félög með til-
heyrandi félagsheimilum og
opinberum styrkjum hafa enga
skipulagða starfsemi og enga
notkun á sinni aðstöðu á þeim
timum sem unglingarnir hafa
mest þörf fyrir.
4. Opinberar félagsmið-
stöðvar eru fáar og aðeins fyrir
litinn hluta unglinganna og
verða þá þeir útundan sem
mesta þörf hafa fyrir aðstöö-
una.
Allt þetta og margt fleira eru
orsakir þess að unglingarnir
leita út á göturnar. Þeim er lika
kennt um allar skemmdir sem
oft eru að hluta af völdum gesta
úr vinveitingastööum.
Úrbœtur
1. Unglingar vilja vera
frjálsir og finna sér sin eigin
hugðarefni án þvingunar, eins
og aðrir þjóðfélagsþegnar.
Þeim þarf að leiðbeina fólk
sem skilur þá og þeirra aö-
stæður og er manneskjulegt i
umgengni við þá , án múl-
bindingar félags- og sálarfræöi
kenninga.
2. Þið foreldrar þurfið að læra
að umgangast og kynnast ykkar
eigin börnum og hugsa út frá
þvi. Þiö þurfiö að gleyma
hugsuninni aö ykkar börn
séu englar en hin börnin
villimenn. Hættið að hugsa
og tala eins og kerlingin
sagði við vinkonu sina: „Ekki
skil ég i foreldrum að viður-
kenna aldrei gallana á börnum
sinum. Ég mundi strax viður-
kenna gallana á minum
börnum, ef þau hefðu ein-
hverja.” Munið lika að börn og
unglingar mundu sækja félags-
og tómstundaiöju i hverfinu
heima, ef foreldrar hefðu ekki
verið á móti þvi að koma upp
slikri aðstöðu þar, á forsendum
skrilsláta. 1 staðinn fara ykkar
eigin börn niöur i bæ þar sem
félagsskapurinn er.
3. Æskulýösráö ætti aö styöja
hin frjálsu félög til aö halda úti
starfsemi sem börnin vilja taka
þátt i en ekki vera i stööugri
samkeppni viö þau.
4. Hin svonefndu frjálsu félög
ættu að skipuleggja starfsemi
sina miöað viö þarfir þessara
unglinga, en ekki bara fyrir fá-
eina útvalda. Þau þurfa lika aö
opna sig og bjóða upp á starf-
semi fyrir þá sem ekki hafa
tækifæri til að verða fastir með-
limir. Til þess eiga borgarbúar
tilkall þar sem mörg þessara fé-
laga eru að miklu leyti fjár-
mögnuð af almannafé.
5. Borgarstjórn ætti að
aðstoða æskulýðsfélögin til að
reka opna unglingastarfsemi,
sem gæti jafnframt orðið tekju-
öflun að hluta, i stað þess að
ausa út styrkjum án þess aö vita
hvort nokkuö fæst i staðinn, ti)
handa unglingunum.
Félögunum þarf aö setja skil-
yrði fyrir fjárstuöningi. Borgar-
stjórn ætti að nota æskulýösráð
sitt til aðstoðar félögunum i
framkvæmdum og til að reka
starfsemi sem félögin geta ekki
vakið en þörf er á. Til að ná
betri árangri með æskulýðsráði
mætti skipuleggja starfshópa
eða æskulýðsnefndir i hverfum.
Og þó með fulltrúum æskulýðs-
félaga, skóla, unglinga og for-
eldra. Slikir hópar ættu ekki að
vera pólitiskir og myndu ná
betri árangri vegna þekkingar á
aðstæðum hvers hverfis.
Að endingu vil ég nefna fáein
atriðið sem hefðu getað afstýrt
atburðum þeim eroröið hafa nú
siöustu helgar.
Fyrst til voru peningar til
Ljósm.: — gel.
gróöurbóta, mætti ætla að fé
heföi lika verið til að hlúa að
hinu mannlega ungviði. Þetta
heföi mátt gera meö leigu sam-
komuhúsa eða með notkun
skólahúsa þessi kvöld. Nýta
hefði mátt iþróttafélög, skáta-
félög og önnur slik félög til að
standa þar fyrir diskótekum eða
hliðstæöum skemmtunum og
þætti engum ofgert af þeirra
hálfu til endurgjalds fyrir fjár-
styrki borgarsjóðs. Skilyrði
heföu lfka átt að vera þau að
félögin gætu selt einhverjar
veitingar en hefðu á móti allan
kostnað af tónlist og skemmti-
efni. Skemmtanirnar mættu
ekki standa skemur en til kl.
3.00 eftir miðnætti og gera yrði
ráö fyrir einhverri áfengis-
neyslu.
Þetta hef ég skrifað vegna
áralangrar reynslu af æskulýðs-
störfum og mikils sambands við
unglinga borgarinnar. Allan
þann tima sem ég hef sinnt
þessum málum hef ég aðeins
kynnst einni opinberri deild sem
gert hefur sitt itrasta til bóta og
þekkir málin mjög vel. Þessi
deild er hin svonefnda Útideild,
og á hún þakkir skyldar fyrir sin
störf. Vissulega eru margir ein-
staklingar sem gert hafa gott
starf á þessu sviöi, en saman
gerðu þeir meira gagn.
Regína Einarsdóttir
Fœdd 11. 6. 1940 - Dáin 1. 9. 1980
Gaman að sjá þig!
Já Regina, þannig tók hún
alltaf á móti mér, og viö ræddum
saman um allt milli himins og
jaröar, en þó aðallega félagið
okkar, — hvaö við þyrftum öll
helst aö knýja á, hvaða aðila við
þyrftum að ná tali af, hitt og þetta
— timinn var dýrmætur, beiöni
migrensjúklinga um aðstoö var
allt of hæglátlega tekið og okkur
sveið undan þvi eins og öðrum
migrensjúklingum.
Hún sagði mér draum siðasta
Styrkir til háskólanáms i Sambandslýð-
veldinu Þýskalandi
Þýska sendiráðið i Reykjavik hefur tilkynnt islenskum
stjórnvöldum að boönir séu fram fjórir styrkir handa
islenskum námsmönnum til háskólanáms i Sambandslýö-
veldinu Þýskalandi háskólaárið 1981-82. Styrkirnir nema
770þýskum mörkum á mánuöi hiö lægsta auk 100 marka á
námsmisseri til bókakaupa, en auk þess eru styrkþegar
undanþegnir skólagjöldum og fá ferðakostnaö greiddan að
nokkru. Styrktimabilið er 10 mánuðir frá 1. október 1981
aö telja en framlenging kemur til greina að fullnægöum
ákveönum skilyröum.
Umsækjendur skulu eigi vera eidrien 32 ára. Þeir skulu
hafa lokið a.m.k. tveggja ára háskóianámi.
Umsóknir, ásamt staðfestum afritum prófskirteina og
öörum tilskildum fylgigögnum, skulu hafa borist mennta-
málaráðuneytinu, Hverfisgötu 6, 101 Reykjavik, fyrir 20.
október n.k..— Sérstök umsóknareyðublöð fást i ráðunevt-
inu.
Menntamálaráðuneytið
8. september 1980.
skiptið sem við hittumst og fannst
henni hann nokkuð undarlegur:
Henni fannst hún vera á fundi hjá
Samtökum okkar, það var dimmt
i salnum og margt fólk. Einhver
var að halda ræöu en talaöi i
gagnstæða átt, og þá sagöist hún
hafa staðið upp og beðið manninn
aö tala hærra, það væri ekki til
neins að tala ef fólkiö heyrði ekki
orö hans!
Þennan draum töldum við
táknrænan, og finnst mér hann i
raun lýsa henni best — hún hefði
aldeilisekki látiöþað viögangast i
raun þaö sem reyndist vera að i
draumnum. — Nú þegar hún er
ekki lengur á meöal okkar, væri
verðugt aö minnast hennar, sem
til dauöadags vann fyrir migren-
samtökin, og aö migrensjúkl-
ingar og aðstandendur þeirra
færu að láta heyrast hærra i sér,
þjóðfélagið sinni sérþörfum
þeirra og aö þeir hætti nú að sitja
saman I myrkri — Regina vissi að
til voru skynsamlegri leiðir til úr-
bóta.
Ég sakna hennar, mér finnst ég
standa ein án þess aö sjá henni
bregða fyrir: á félagsfundum, i
prentsmiðjunni aö brjóta saman
blaöið okkar, og á göngum okkar
til ráöamanna.
Ég kynntist Reginu 8. septem-
ber 1977. Ég fylgdi henni til
grafar 8. september 1980
Er við kvöddumst siðast,
daginn áöur en hún veiktist spurði
hún upp úr eins manns hljóði:
Skyldi vera eitthvað eftir þetta
lif?
Nú veit hún allt um það —• Ég
hlýt að óska þess, eins og allir
sem hún hjálpaði og hvatti, aö
hún hljóti það sem hún hefur svo
sannarlega til unniö: Lif án
þjáninga.
Þakka samvinnuna og sam-
veruna, Regina.
Móður, systkinum, eiginmanni,
börnum, barnabörnum og öörum
ættingjum votta ég djúpa samúö.
Norma E. Samúelsdóttir.
Austur-Afriku söfnunin:
Framlög
farin að
berast
Eins og sagt var frá i Þjóövilj-
anum stendur fyrir dyrum fjár-
söfnun á vegum Rauða Kross Is-
lands til hjálpar nauöstöddum i
Austur-Afriku. Gert er ráð fyrir,
að söfnunin sjáif hefjist um næstu
mánaðamót, eöa I byrjun októ-
ber.
Framlög eru hins vegar þegar
farin að berast til skrifstofu
Rauöa Krossins, og enda þótt
söfnunin sé ekki hafin á skipu-
legan hátt, er auövitað tekið á
móti framlögum hvenær sem er á
skrifstofunni Nóatúni 21, segir i
fréttfrá RKI. Einnig má hringja i
sima 26722, og næstu daga verður
opnaöur sérstakur póstgiró-
reikningur, sem hægt veröur að
leggja inná á öllum pósthúsum
landsins. Rauða Krossinn vantar
einnig sjálfboöaliöa til þess að
taka þátt i söfnuninni, og undir-
búningi hennar.