Þjóðviljinn - 15.10.1980, Síða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJ'IIVN Miðvikudagur 15. október 1980.
DIOBVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-.
hreyfingar og þjóðfrelsis
Otgefandi: Útgáfufélag ÞjóÖviljans
Framkvæmdastjóri: EiÓur Bergmann
KiUtjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan Olafsson
• Auglýsingastjóri: Þorgeir ölafsson.
Umsjónarmaöur sunnudagsbiaös: Guðjón Frióriksson.
Afgreibslustjóri: Valþór Hlööversson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Ingibjörg
Haraldsdóttir. Kristín Astgeirsdóttir, Magnús H. Gíslason, Sigurdór
Sigurdórssor,.
Þingfréttir: porsteinn Magnússon.
Iþróttafréttamaöur: Irigólfur Hannesson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Ellsson
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Safnvöröur:Eyjólfur Arnason.
•Auglýsingar: SigríÖur Hanna Sigurbjörnsdóttir.
Skrifstofa:Guörún Guövaröardóttir.
Afgreiösla: Kristln Pétursdóttir, Bára Halldórsdóttir, Bára SigurÖardóttir.
Slmavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigrlöur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Húsmóöir: Anna Kristln Sverrisdóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
^.AJtkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn Guömundsson.
Ritstjórn, afgreiösla og auglýsingar: Slöumúla 6, Reykjavfk, slmi 8 13 33.
i Prentun: Blaöaþrent hf.
Teningunum kastaö
#Þáttaskil urðu í kjarasamningum verkalýðs-
félaganna um síðustu helgi. Þá lagði sáttanefnd fram
tillögu til lausnar deilunni. Tillaga sáttanefndar er í
meginatriðum byggð á þeirri viðmiðun, að fólkið í
verkalýðsfélögum innan A.S.I. fái hliðstæðar kjara-
bætur og samið var um milli ríkisins og starfsmannna
þess F ágústmánuði í sumar.
# Samkvæmt tillögunni ætti kaup almennt að hækka
um kr. 15.200,- á mánuði, en það samsvarar þeirri al-
mennu launahækkun uppá kr. 14.000,- sem samið var um
við BSRB að viðbættri hækkun verðbóta á laun þann 1.
september s.l..
I tillögu sáttanefndar er síðan m.a. gert ráð fyrir
því,að fólkið í lægstu launaf lokkunum fái til viðbótar
sérstaka 10.000,- króna hækkun, en nærri lætur að slík
sérstök láglaunahækkun samsvari verðbótaaukanum,
sem láglaunafólk innan BSRB fær samkvæmt sínum
samningum tvisvar á ári, það er ,,gólfinu" svokallaða.
# Af þessu er Ijóst, að tillaga sáttanefndar gerir ráð
fyrir rúmlega 25.000,- króna almennri hækkun á mánuði
hjá lægstu launaf lokkunum, en auk þesser viðþað miðað
að ,,kjarnasamningurinn" um röðun launaflokka, sem
samkomulag var þegar orðið um milli samningsaðila,
taki gildi. Þannig kemur enn til viðbótar allveruleg
hækkun hjá ýmsum láglaunahópum, og finnast þannig
dæmi um 35.000,- króna heildarhækkun á mánuði sam-
kvæmt tillögunni. Vert er að minna á, að í kjarasamning-
um BSRB var einnig um allverulegar f lokkatilfærslur að
ræða, sem færðu kjarabætur.
# Eins og hér hef ur verið rakið er greinilegt, að hvað
verðar sjálfan launaliðinn hafa sáttanef ndarmenn reynt
að fara eins nærri samkomulagi BSRB og ríkisins og
unnter, og ætti reyndar öllum að hafa verið Ijóst allt frá
gerð kjarasamninga BSRB í ágúst, að auðvitað er úti-
lokaðfyrir verkalýðsfélögin innan A.S.Í. að sætta sig við
minni launahækkanir en þar var samið um. — ( raun og
veru hafa allir,sem eitthvað fylgjast með,vitað í margar
vikur, — svona nokkurn veginn a.m.k. — hvaða launa-
hækkun hlyti að felast í komandi kjarasamningum Al-
þýðusambandsfélaganna.
# Og hvað gerir Vinnuveitendasambandið nú? Þeir
þurftu ekki nema örfáar mínútur til að hafna algjörlega
tillögu sáttanefndar um sambærilegar launahækkanir
við þær sem ríkið samdi um í sumar við sína starf smenn.
Það er nú svo Ijóst sem verða má, að framvarðarsveit
Sjálfstæðisf lokksins í forystu Vinnuveitendasambands-
ins hefur ströng pólitísk fyrirmæli um að beita öllum
ráðum til að koma af stað styrjöld á vinnumarkaðnum.
— Þeim er bannað að semja um einfalda og sjálfsagða
hluti. Þeir neita hinum lakast settu um þær lágmarks-
kjarabætur, sem BSRB tryggði sinum félagsmönnum
með samningum við ríkið. — Og svo hælist Morgunblaðið,
um á laugardaginn var og upplýsir að atvinnurekendur*
græði 100 miljónir með hverjum degi sem þeim tekst að
tef ja samningana.
# Svör Vinnuveitendasambandsins við sáttatillögunni
gera myndina ijósa. Leiðum til friðsamlegs samkomu-
lags hef ur verið lokað. Auðvitað gæti meirihluti Alþingis
höggviðá hnútinn með lagasetningu og tryggt láglauna-
fólki með þeim hætti sjálfsagðar kjarabætur. Slík laga-
setning í þágu hagsmuna verkafólks væri auðvitað ekki
hliðstæð, heldur fullkomin andstæða þeirra kaupráns-
laga, sem löggjafinn hefur oft og einatt gripið til á
undanförnum árum.
• Hitt er svo annað mál,að til slíkra úrræða ber ekki að
grípa f yrr en í síðustu lög, og f agnaðaref ni væri það, ef
verkalýðshreyfingunni tækist að brjóta pólitískt sam-
særi herranna í Vinnuveitendasambandinu á bak aftur
með sínum eigin vopnum, samtakamætti verkafólks. En
þá dugar ekkert hik lengur. Hver dagur er dýr. Lág
launafólkið þarf kjarabætur strax. Ríkisstjórnin vill
koma til móts við réttmætar kröf ur þess. Litil klíka póli-
tískra samsærismanna i forystu Vinnuveitendasam-
bandsins á ekki að komast upp með hvaða óskammfeilni
sem er. Teningunum hefur verið kastað. Verkalýðs-
hreyfingin á næsta leik.
klippt
Eignasala
Flugleiða
Flugleiöamálin eru enn I
brennidepli, og nú slöast hafa
umræöur spunnist um eignasölu
og veöhæfni eigna félagsins.
Þaö er næsta merkilegt hve
skoöanir sveiflast til i þessum
málum og forystumenn Flug-
leiöa segja eitt i dag og annaö á
morgun.
Flugleiöamenn hafa sjálfir
endurmetiö eignir félagsins, og
hafa eftirlitsmenn rikisins sett
fram efasemdir um þaö mat, og
mun vist fleiri þykja þaö býsna
hátt. Enginn hefur þö beinlínis
haldiö þvi fram, aö félagiö eigi
ekki fyrir skuldum, þótt ein-
hverjir kunni aö hafa þá skoöun
nú þegar. En þótt svo kunni aö
vera, aö minnsta kosti á
pappirnum, segir þaö litiö um
veöhæfni eigna félagsins, og þvi
er upp komin sú staöa, aö ein-
hver eignasala er talin nauösyn-
leg, enda hafa forráöamenn
Flugleiöa fyrir löngu gert sér
grein fyrir þvi, og sjálfir bent á
möguleika i þeim efnum.
Hver er að pína?
IÞaö er þess vegna alröng still-
ing mála, þegar Morgunblaöiö
og fleiri fjölmiölar eru aö gera
“ þvi skóna, vafalitiö aö undirlagi
Iforráöamanna Flugleiöa, aö
rikiö sé aö pina Flugleiöir til
f eignasölu
Veösetningar i eignum félags-
ins: 1 endurmati Endurskoöunar
h.f. á eignum eru flugvélar, aö
DC-10 undanskilinni, metnar á
63.7 miljónir dollara, en veö-
setningar vegna þessara véla
eru 65 miljónir dollara, eöa yfir
100%.
Helstu fasteignir félagsins,
þ.e. hóteiin og skrifstofubygg-
ingarnar I Reykjavik eru sam-
kvæmt framreiknuöu fasteigna-
mati metnar á 17.558.411 doll-
ara, en eru veösettar á 9.886.561,
dollara, eða um 56%. I reglum
rikisábyrgöasjóös er ákvæöi um
aö veö af fasteignum megi ekki
fara yfir 60% af sérstöku mats
veröi sjóösins. Nú hefur fjár-
málaráöherra tilnefnt sérstaka
matsmenn i þaö verkefni aö
meta eignirnar, og er harla ólík-
legt aö þeir veröleggi þær hærra
en 17 miljónir dollara. A hlut-
hafafundi Flugleiöa 8. október
sl. lét félagskjörinn endurskoö-
andi fyrirtækisins svo um mælt,
aö hótelin væru nánast verö-
laus, miöað viö núverandi
ástand og útlit I feröamálum.
Hver er
. veðhæfnin?
Alls eru eignir félagsins veö-
settar fyrir nær 80 miljónir doll-
ara en sjálfir meta Flugleiöa-
menn eignir félagsins á 85 til 90
miljónir dollara, og er þá allt
tint til, heima og erlendis.og rif-
lega metið
Þvi er mjög haldiö á lofti aö
rikiö sé aö pina Flugleiðir til
eignasöluv en auövitaö er ekki
óeölilegt aö fjárhagsvandanum
sé mætt aö talsveröu leyti meö
þeim hætti. Fjármálaráöherra
hefur skýrt frá þvi, aö ljóst sé,
aö fjárhagsstaöa félagsins sé
meö þeim hætti að útilokaö sé aö
örugg veö komi fyrir 12 miljón
dollara rikisábyrgð á lánum,
nema félagiö breyti eignum sin-
um aö einhverju leyti i laust fé. 1
þessu sambandi hefur veriö á
það bent, aö fremur beri aö
selja þær eignir, sem félagiö
hefur komiö sér upp, og ekki eru
I neinum tengslum viö beinan
flugrekstur, heldur en þau tæki
sem notuö eru I þjónustufluginu.
hlutabréfin i Cargolux, og
reyndar eru flestar aörar veiga-
miklar eignir félagsins ekki
auðseljanlegar. Flugleiöamenn
telja sjálfir, aö litil von sé til
þess aö þeim takist aö selja
flugvélar sinar, þ.e. DC-8ur og
Boeing 727-100 aö sinni.
Undarlegar á-
herslubreytingar
í bréfi forstjóra Flugleiða til
Steingrims Hermannssonar frá
1. október, þar sem taldar eru
upp eignir fyrirtækisins og
hugsanlegt söluverð þeirra,
kemur fram aö fyrirtækiö telur
rétt aö ekki veröi um frekari
eignasölu aö ræöa en sölu á
hlutabréfum I Cargolux og
skrifstofubyggingu félagsins.
I ljósi þessa er merkilegt, aö I
Bent á það auð-
seljanlegasta
Aö svona liggur I málum
veröur fullljóst af bréfi Siguröar
Helgasonar forstjóra til sam-
gönguráöherra, sem dagsett er
1. þessa mánaðar, eöa viku áöur
en hluthafafundur var haldinn I
félaginu.
Þar segir, að ef um sölu eigna
yröi aö ræöa, væri hagkvæmast
aö selja hlutafé i Cargolux og
skrifstofubyggingu félagsins á
Reykjavikurflugvelli. Forstjór-
inn telur, aö selja megi hluta-
bréf I Cargolux á fjórföldu nafn-
veröi, og meö sölu á þeim og
skrifstofubyggingunni myndi
félagiö skapa sér bætta
greiðslufjárstöðu sem nemur 7.5
miljónum dollara. Ástæöan fyr-
ir þvi aö Flugleiöir nefna þessar
eignir sérstaklega er greinilega
sú,aö þær eru auöseljanlegastar.
Einu verömæti Flugleiöa
erlendis, sem um munar, eru
bréfi Steingrims Hermannsson-
ar til hluthafafundar Flugleiöa
frá 8. október er talað um sölu á
hlutabréfum I Areogolf og Arn-
arflugi, bilaleigu, hótel- og
skrifstofubyggingu, auk flug-
vélar. Þar er ekki minnst á
Cargolux.
Siöan upphefjast mögnuö
blaöaskrif um aö rikiö sé aö
plna Flugleiöir til þess aö selja
allar eigur sinar.
Klippari leggur engan dóm á
það hvaöa eignir æskilegast
væri aö selja, ef til kæmi, né
hverjar hægter að selja. En þaö
er ómögulegt annaö en aö taka
eftir þessum undarlegu áherslu-
breytingum og hvernig reynt
hefur veriö aö leggja út á versta
veg vangaveltur um eignasölu,
sem forráöamenn Flugleiöa
viröast sjálfir telja nær
óhjákvæmilega.
Þær hljóta aö vera liöur i
áróðursstriöi en ekki innlegg i
alvarlega umræöu um vanda
Flugleiða. —ekh
og skorrid
S jómannaskáldsaga
Guðlaugs Arasonar
Hjá Máliog menningu er komin
út ný skáldsaga eftir Guölaug
Arason, Pelastikk. 1 forlagsum-
sögn um bókina segir:
,, Pelastikk er sjómannasaga af
bestu gerö og um leiö talsvert ný-
stárleg ekki slst aö þvi leyti aö
heimur sögunnar er bundinn við
vitund og eftirtekt 8 ára drengs.
Logi Kristinsson fær aö fljóta meö
einn túr á sfldarbáti, og siöan
framlengist leyfiö út alla vertlð-
ina. Hiö afmarkaöa samfélag um
borö birtist lesanda ljóslifandi
meö augum barnsins, og um leiö
er honum veitt skemmtileg inn-
sýn i ýmsar hliöar þessa timabils
I íslandssögunni, sem kallaö
hefur veriö „sfldarárin . Börn og
unglingar munu þvi ekki siöur
hafa gaman af bókinni, þó aö þau
kunni aö skilja hana nokkuö
öörum skilningi en fullorönir les-
endur.
Lýsing drengsins er sjálfri sér
samkvæm, blæbrigöarlk og lif-
andi. Hér er lýst vettvangi karl-
manna meö augum karlmanns-
efnis, og þvi má segja aö lesandi
kynnist hinni hliðinni á þeim
heimi sem höfundur lýsir i Eld-
húsmellum. Sagan er aö hluta til
byggö á bernskuminningum höf-
undar sjálfs, en persónur og at-
burðir hlita aö öllu leyti lög-
málum skáldsögunnar”.
Pelastikk er fjóröa skáldsaga
Guölaugs Arasonar. Aöur hafa
komiö út eftir hann skáldsögurn-
ar Vindur, vindur vinur minn,
Vikursamfélagiö og Eldhús-
mellur, sem hlaut 1. verölaun i
skáldsagnakeppni Máls og menn-
ingar og kom út áriö 1978.
Pelastikk er 209 blaösiöur,
prentuö I Odda.