Þjóðviljinn - 23.10.1981, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 23. október 1981
UúmUIMM
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjódfrelsis
tJtgefandi: Otgáfufélag ÞjóBviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann.
Ritstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Ólafsson.
Augiýsingastjóri: Svanhildur Bjarnadóttir
Umsjónarmaöur sunnudagsblaBs: GuBjón FriBriksson!
AfgreiBslustjóri: Valþór Hlööversson
BlaBamenn: ÁlfheiBur Ingadóttir, Ingibjörg Haraldsdóttir,
Kristin Ástgeirsdóttir, Magnús H. Gislason, Sigurdór Sigurdórs-
son.Jón Guöni Kristjánsson.
lþróttafréttamaBur: Ingólfur Hannesson.
Otlit og hönnun: Guðjón Sveinbjörnsson, Björn Br. Björnsson .
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Eliasson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Auglýsingar: Unnur Kristjánsdóttir
Skrifstofa: Guörún Guðvaröardóttir, Jóhannes Harðarson.
AfgreiBsla: Kristin Pétursdóttir, Bára SigurBardóttir.
Simavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigriður Kristjánsdóttir.
Bilstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jóns-
dóttir.
Otkeyrsla, afgreiösla og auglýsingar: Siöumúla 6,
Reykjavik, simi 8 13 33.
Prentun: Blaöaprent hf..
6406 miljónir nýkróna
• Samkvæmt f járfestingar- og lánsf járáætlun ríkis-
stjórnarinnar, sem lögð var fram á Alþingi fyrir fáum
dögum er að því stefnt að f járfesta hér á næsta ári fyrir
6.406 miljónir króna.
• Þetta er mikil f jármunamyndun og raungildi mjög
álíka og á yfirstandandi ári. AAæld sem hlutfall af
áætlaðri þjóðarframleiðslu hvort ár um sig verður
heildar fjármunamyndunin nú í ár 25.5% þjóðarfram-
leiðslunnar, en á næsta ári 23,7% þjóðarf ramleiðslunnar.
Sé f járfesting hins erlenda auðfélags í Straumsvík tekin
út úr dæminu, þá gerir fjárfestingaráætlun ríkis-
stjórnarinnar ráð fyrir 3,6% samdrætti í fjármuna-
myndun milli áranna 1981 og 1982.
• Það er fróðlegt að virða fyrir sér hvað gert er við
alla þessa peninga, 6406 miljónir króna til f járfestinga á
næsta ári, en þessi upphæð samsvarar um 114.000
nýkrónum á sérhverja fjögurra manna fjölskyldu í
landinu.
• Af heildarupphæðinni, þessum 6406 miljónum á að
verja 1412 miljónum til íbúðarbygginga og eru það um
22% af allri fjárfestingu í landinu. I lánsfjáráætlun
rikisstjórnarinnar kemur fram að heildarútlán tii íbúða-
bygginga frá Byggingarsjóði verkamanna og Bygg-
ingarsjóði ríkisins munu á næsta ári aukast að raungildi
um 18%, sem kemur ofan á 8% aukningu þessara lána nú
á þessu ári.
• Af miljónunum 6406 er ætlunin að verja 2419 miljón-
um til f járfestingar hjá atvinnuvegunum, og kemur þar
fram lítils háttar samdráttur frá yfirstandandi ári, eða
um 2,8% séu f ramkvæmdir Alusuisse teknar út úr dæm-
inu. Það eru því um 38% af heildarf járfestingunni á
næsta ári, sem ráðgert er að gangi til uppbyggingar at-
vinnulífsins.
• Gert er ráð fyrir 10% aukningu f járfestingar í iðnaði
(öðrum en áli og kísiljárni), og er þar f yrst og fremst um
að ræða framkvæmdir við stækkun Áburðarverksmiðju
ríkisins. Fjárfesting i fiskiskipum er áætlað að dragist
saman um 7—8% á næsta ári. Um f iskvinnsluna er það
aðsegja, að þar er f járfestingin talin aukast um 5% nú á
þessu ári og verða með allra mesta móti á síðari árum. Á
næsta ári er hins vegar reiknað með heldur minni f ram-
kvæmdum við uppbyggingu f iskvinnslufyrirtækjanna. —
I landbúnaði hefur fjárfesting farið minnkandi undan-
farin tvö ár og er enn gert ráð fyrir 5% samdrætti á
næsta ári. Talið er að f járfesting í landbúnaði sé nú í ár
um 20% minni en hún var að jafnaði á árunum
1972—1980.
q Af þeim 6406 miljónum, sem ætlunin er að f járfesta
hér fyrir á næsta ári, fara síðan 2512 miljónir til opin-
berra fjárfestinga á vegum ríkis og sveitarfélaga eða
tæp 40% af heildarupphæðinni. Þar af fer tæpur helm-
ingur eða 1157 miljónir til orkuframkvæmda, en rúmur
helmingur eða 1355 miljónir til annarra opinberra f ram-
kvæmda.
• Gert er ráð fyrir að orkuframkvæmdir dragist
saman á næsta ári um rúm 15%, vegna þess að nú er
verið að Ijúka ýmsum mjög stórum verkáföngum, svo
sem við Hrauneyjarfossvirkjun og við hitaveitur á Akur-
eyri og Akranesi. Af orkuf ramkvæmdum á næsta ári má
nefna að Landsvirkjun er ætlað að fjárfesta fyrir 415
miljónir, almennar framkvæmdir hjá RARIK eiga að
nema 124,6 miljónum, kostnaður vegna f ramkvæmda við
byggðalínur er upp á 100,5 miljónir, framkvæmdir við
Kröfluvirkjun eiga að kosta 63 miljónir og liður sem
kallast „næstu stórvirkjanir" 60 miljónir. Þá er fjár-
magnskostnaður vegna orkuframkvæmda talinn munu
nema 192,4 miljónum króna og auk þess koma ýmsir
smærri f ramkvæmdaliðir.
• Um opinberar fjárfestingar utan orkugeirans á
næsta ári er m.a. það að segja, að f járfesting í sam-
göngumannvirkjum á að aukast um 3% og f ramkvæmdir
við byggingar hins opinbera, fyrst og fremst skóla og
sjúkrahús, eiga að aukast um 6,8% samkvæmt f járfest-
ingaráætluninni.
• Ríkisframlag til framkvæmda við vegi og brýr er
áætlað að muni nema 289 miljónum á næsta ári, og 137
'miljónir eiga að ganga til sjúkrahúsbygginga á vegum
ríkis og sveitarfélaga.
• Allt eru þetta miklir fjármunir og vonandi nýtasl
þeir vel til að búa í haginn f yrir f ólkið í landinu. — k.
klrippt
Lausmœlgi
Reagans
Ekki mega fréttamenn á rik-
isfjölmiölunum opna munninn
um málefni er snerta atómvopn
og friðarhreyfingu þá fyllast
MorgunblaB, Alþýöublaö og VIs-
iraf rætnum skömmum í þeirra
garö. Og þegar fréttamaður
spyr ólaf G.Einarsson um
„friðarflaugar” NATÓ og gerir
þingflokksformann Sjálfstæðis-
flokksins pínulitiö hlægilegan
umhverfist Svarthöföi. Milli
þess eru þessi blöð meö tilburði
til þess að Htillækka friöar-
hreyfinguna á allan hátt, og
koma til skila NATÓ-árööri.
Morgunblaöið er svo svæsiö
að því tókst aö lita algjörlega
framhjá þvi þegar Ronald
Reagan Bandarikjaforseti
missti út Ur sér á blaöamanna-
fundi út á hvað stefna Banda-
ríkjastjórnar i atómvopnamál-
um raunverulega gengi. Nefni-
lega að skapa sér slika yfir-
burðastöðu að möguleikar yrðu
á þvi i framtiöinni aö heyja at-
ómstri'ð viðSovétmenn i Evrópu
án þess að Bandarikin sjálf
drægjust inn i þaö. Þessi laus-
mæigi Bandaríkjaforseta varð
forsfðufrétt allra helstu dag-
blaða um alla Evrópu nema
auövitað í Morgunblaöinu þar
sem ekki var á hana minnst.
Reagan var þó þeim mun héiö-
arlegri en ýmsir af helstu og
nánustu samstarfsmönnum
hans að viöurkenna skýrt og
skorinort aö það sem ýmsir
talsmenn friöarhreyfingarinnar
1 Evrópu hafa haldiö fram um
stefnu Bandarikjastjórnar er
satt og rétt. En Morgunblaðið
vill líta framhjá svo óþægileg-
um sannindum.
Fögnuöur
Moggans
Hinsvegar tiundar blaðið
rækilega niöurstööu varnar-
málaráðherrafundar NATÓ i
Skotlandi, þar sem samþykkt
var a ð halda fast viö á ætlanirn-
ar um ný Evrópuatómvopn.
Lætur blaðið h*ta svo út að mikil
eindrægni hafi veriöá fundinum
um þetta nauðsynjamál. Hins-
vegar er ekkert haftfyrir þvi aö
greina frá aö samþykktin var
eins og jafnan áöur tviþætt,
þeas. aö varnarmálaráöherrar
Evrópurikjanna samþykktu aö
áhersla yrðilögð á viðræður við
Sovétmenn um gagnkvæma
fækkun i eldflaugaher stórveld-
anna i Evrópu. Yfirlýsing Wein-
bergers varnarmálaráðherra
Bandarikjanna i lok fundarins
um að Bandarikjastjórn muni
reyna að sem ja um það við Sov-
étrikiní væntanlegum samning-
um um samdrátt herafla, að all-
ar kjarnorkueldflaugar verði
fjarlægöar frá Evrópu, er ein-
mittskýrt vitni um þann þrýst-
ing sem Evrópuráðherrarnir
halda uppi á Bandarikjastjórn.
Hún veit sem er aö verði þessar
viðræður sýndarviöræöur af
hálfu hennar eins og margar yf-
irlýsingar frá Washington i
seinni tið hafa bent til, munu
kröfurnar um einhliöa afvopnun
gjósa upp á ný af margföldum
styrkleika ,einnig frá „ábyrgum
stjórnmá la m önnum ’ ’.
Svarthöföi
styöur Daviö
Svarthöföi Visis hefur tekiö
afstöðu til þess hver skuli verða
borgarstjóraefni Sjálfstæöis-
flokksins. í hástemmdri grein
er ungur maöur, hlaðinn lifs-
þrótti og æskufjöri talinn borinn
Reagan varö „fótakortur” á
tungunni.
DavIB nýtur Svarthöfða
Hildur fór með öfugmælavfsu
til starfans. Semsagt Davið
Oddsson. Ekki er aö efa að þessi
stuöningur Svarthöföa veröur
Davið mikill styrkur f lokuðu
prófkjöri Sjálfstæðismanna i
Reykjavik. En nú eru hafnar
vangaveltur út af þvi hvað hafi
knúið Svarthöfða til þess að lýsa
yfir stuðningi við Davið. Þegar
klippari grennslaöist fyrir um
þetta hjá grandvörum íhalds-
manni sagði hann aöeins: Æ sér
gjöf til gjalda.
Prósentufylleríiö
NU er runninn upp timi pró-
sentanna, þingið byrjaö og
kjarasamningar að komast á
stað. Þegar þetta tvennt fer
saman upphefst slikt prósentu-
fylleri að þjóðin er ekki með
sjálfri sér fram á vor. Og auö-
vitaö notar hver þá prósentu
sem hefur mest áhrif á hann
sjálfan og gæti hrifiö aöra.
Aðalkúnstin er sú aö hafa ó-
likar viðmiðanir, og vera aldrei
sammála um viö hvað miða
skuli. Sá sem ætlar að vera
sæmilega alsgáður i öllu pró-
sentufylleriinu verður i raun að
hafa góöa þekkingu á grund-
vallarþáttum tölfræðinnar og
nennu til þess að kafa undir yf-
irborð hlutanna. Fæstir hafa
þetta tvennt til að bera og láta ■
sér þvi nægja að taka ástfóstri I
við sina prósentu. En ætlist I
stjórnmálamern og verkalýðs- |
leiötogar til þess að almenning- ■
ur skilji mál þeirra verða þeir I
annað tveggja að leggja stór- I
aukna áherslu á almenna |
fræöslu um prósentureikning og ■
tölfræöilegar forsendur, eða aö I
fara á Silungapoll til SAA og I
láta renna af sér prósentufyller- |
iið.
Fylkingarfjóla \
Ekki varð það þó prósentu- ■
fyllerí sem hrjáði Hildi Jóns- I
dóttur, byltingarsinnaðan I
kommúnista úr Fylkingunni, og I
skrifstofumann i VR sem hélt *
erindi um daginn og veginn sl. I
mánudag. Hún var svo vinsam- I
leg að vera með láglaunafólki I
og hálaunafólki, og yfirleitt öll- ■
um nema rikisstjórninni og at- I
vinnurekendum. Sérstaklega I
var henni uppsigað við Alþýðu- I
bandalagiö, Þjóðviljann og ■
launastefnu rikisstjómarinnar. I
Ekki ber að kippa sér upp við I
það þó Fylkingin taki að hljóma I
eins og forystugrein upp Ur ■
Morgunblaðinu, en ein fullyrð- I
ing Hildar var þess eölis að I
henni má til með að svara.
Hún hélt því sumsé fram að I
frá þvi að Alþýðubandalagið I
kom irikisstjórn I978hafi hlutur I
launafólks ( þjóöartekjum ■
minnkað en atvinnurekenda I
aukist. Vera má aö prósentur i I
vlsitöluskerðingu hafi ruglað I
fyrirlesara i riminu, en þessu er ■
engu aö siður þveröfugt farið. I
Það liggur svo i augum uppi að I
engan prósentureikning þarf til. I
I
Öfugmœlavisur I
Hvar sem er i tölustofnunum J
getur Hildur fengið það staöfest !
að frá 1977 ( á þvi ári sem I
verkalýðshreyfingin snéri vöm i I
sókn) hafa ráðstöfunartekjur J
heimilanna (tekjur eftir skatt) !
vaxið meira en þjóðartekjur I
(hlutfallslega náttúrlega). I
Aukning varð á skattheimtu frá J
’77til ’79 bæði á vegum rikis- og .
sveitarfélaga. Hún hefur svo I
skilað sér i auknum útgjöldum I
til heilbrigðis-, trygginga- fél- J
agsmála og menningarmála og ,
á fleiri sviöum. Skattar voru I
auknir fyrst og fremst á eign- I
um, hátekjum og atvinnu- J
rekstri. Allt þetta stendur nema ,
hvað leiðréttingar hafa verið I
gerðar i skattamálum aldraöra, I
láglaunafólks og einstæöra for- J
eldra og söluskattur felldur nið- .
ur af matvælum. Hér er að I
verulegu leyti um að ræöa I
tekjujöfnun á vegum rikisvalds- J
ins þó að Hildur gæti þess nátt- ,
úrlega aö tala ekki um „félags- I
málapakka” nema með litils- I
viröingu, og sem ósæmilega J
verslun.
Ef að ráðstöfunartekjur hafa I
aukist meira en þjóöartekjur I
frá 1977 án þess að rikið hafi J
gefið eftir af sinum hlut nema J
siöur sé, að hverjum hefur þá I
verið þrengt? Auðvitaö aö at- I
vinnurekstrinum sem orðið hef- J
ur að bera heldur meiri hlut en J
áöur, auk þess sem verðbólgu- I
fjárfesting einkaaðila i atvinnu- I
rekstri hefur aö miklum hluta J
verið stöðvuö. Og þott það sé ,
sjaldnast viðurkennt þá hafa I
félagsmálapakkarnir reynst at- I
vinnurekendum dýrir. Það kost- J
ar að bæta rétt verkafólks I ,
landinu. Þó aö Fylkingin kjósi I
að hafa það svo i sinum I
draumaheimi aö Alþýðubanda- J
lagið hafi hlaðið undir einka- ,
kapitalið i stjórnartið sinni þá er I
þvi öfugt fariö. En hafi menn I
gaman af öfugmælavisum verð- ,
ur vist hver aö halda sinum ■
smekk.
— ekh I
•9 shorrið