Þjóðviljinn - 31.12.1981, Page 14

14 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 31. desember 1981.
Frumvarp um málefni fatlaðra lagt fram:____
Meginmarkniið
er valddreifing
//Ríkisstjórnin sér um, jafnóðum og féer veitt til þess i
fjárlögum, að stofnuð séu:
a. Skólaheimili, eitt eða f leiri, fyrir unga vanvita og hálf-
vita eða börn og unglinga, sem kenna má ofurlítið til
munns eða handa.
b. Hjúkrunarhæli fyrir örvita, eða þá fávita, unga og
gamla, sem ekkert geta lært og ekkert unniðtil gagns.
c. Vinnuhæli, eitt eða fleiri, fyrir fullorðna fávita, sem
vinnufærir eru að einhverju leyti, en verða þó að
teljast ófærir til að vinna alveg fyrir sér eða stunda
vinnu á almennum heimilum."
Ólöf Rikharösdóttir og Theódór A. Jónsson áttu sæti i ALFA-nefnd
félagsmálaráðuneytisins. Nefnd sú var skipuð til að annast kynningu á
málefnum fatlaðra á aiþjóðaári fatlaðra. Eitt af heistu forgangs-
verkefnum nefndarinnar hefur verið að endurskoða giidandi lög og
reglugerðir sem snerta málefni fatiaðra I samræmi viö samþykkt
allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna I tilefni árs fatlaðra.
bessi klausa er tekin úr Laga-
safni Islands. Þannig var tiöar-
andinn i garö þroskaheftra á þvi
herrans ári 1936, en þá voru gefin
út Lög um fávitahæiiog þaöan er
klausan fengin.
Hvaö þetta kemur okkur viö?
Jú, þessi lög voru nefnilega ekki
numin úr gildi fyrr en áriö 1979.
Þar til fyrir réttum tveimur árum
giltu ofangreind lög og meöferö
þroskaheftra var i samræmi viö
þau. Kyndugt, ekki satt?
Hinn l. janúar 1980 töku ný lög
gildi — lög um aöstoö viö þroska-
hefta. Markmiö þeirra laga er aö
búa þroskaheftum sem likust
skilyröi okkur hinum. Þar er lögö
áhersla á fulla þátttöku þroska-
heftra á hinum almenna vinnu-
markaöi, skólagöngu, húsnæöi
o.s.frv. Meö þessum lögum, og
framkvæmd þeirra, var stigiö
þvilikt skref i málefnum þroska-
heftra, aö ekki er i raun nokkur
vegur að skilja til fulls, nema af
reynslunni.
Nú liggur fyrir Alþingi frum-
varp um málefni fatlaöra. Viö
samningu þess frumvarps var
mikið stuöst viö lögin um aöstoð
viö þroskahefta. Grunnur
frumvarpsins er i raun sá, aö
fatlaö fólk, hverju nafni sem sú
fötiun nefnist, njóti þeirrar þjón-
ustu, sem fyrir hendi er og skeri
sig sem minnst úr.
Markmið laganna
1 fyrstu grein frumvarpsins
segir svo:
„Markmið þessara laga er að
tryggja fötluðum jafnrétti og
sambærileg lifskjör við aðra
þjóöfélagsþegna, og skapa þeim
skilyrði til þess að lifa eðlilegu lifi
og hasla sér völl I samfélaginu
þar sem þeim vegnar best.
Ennfremur að tryggja heildar-
samtökum fatlaðra og félögum
þeirra áhrif á ákvörðunartöku um
málefni sin, s.s. með þvi að ieita
umsagnar heildarsa mtaka
fatlaöra eða sérstakra félaga
þeirra eða styrktarfélaga
fatlaðra, sem hlut eiga að máli
hverju sinni við gerö og
framkvæmd áætlana, laga og
reglugerða, er þau varða.”
Andinn
er valddreifing
Frumvarpið gerir ráð fyrir þvi,
aö málefni fatlaöra heyri undir
þrjú ráöuneyti: heilbrigöisþjón-
usta heyri undir heilbrigöis- og
tryggingamálaráöuneytiö,
fræöslu- og uppeldismál undir
menntamálaráöuneytiö, félags-
leg hæfing og endurhæfing, at-
vinnumál og önnur mál undir
félagsmálaráöuneytið.
I greinargerö meö frumvarpinu
segir, að eitthvert stærsta
vandamáliö varðandi málefni
fatlaðra i dag sé ugglaust skortur
á yfirstjórn og samstjórn. Til
þessa dags hefur ekkert eitt
ráðuneyti fariö með samræmda
yfirstjórn þessara mála. Stjórnun
hefur veriö handahófskennd og
skv. venju farið fram á einstökum
stofnunum fremur en i ráöuneyt-
um. Þvi er lagt til, aö yfirstjórnin
veröi i höndum félagsmála-
ráöuneytisins, en þegar lögin um
aöstoö viö þroskahefta tóku gildi
á sinum tima var stofnuð sérstök
deild innan félagsmálaráöuneyt-
isins — deild um málefni þroska-
heftra og öryrkja, deildarstjóri
Margrét Margeirsdóttir, félags-
ráðgjafi. Eölilegt þykir, segir i
frumvarpinu, aö þessi deild taki
við yfirstjórn málefna annarra
fatlaöra.
En yfirstjórnin mun annast
framkvæmd laga og samhæfingu
verkefna. 1 frumvarpinu er gert
ráö fyrir viötækri samvinnu viö
samtök fatlaöra og má i raun
segja, aö frumvarpiö allt hvili á
þessari samvinnu. Gert er ráö
fyrir að stofnuö veröi stjórnunar-
nefnd, sem hafi þaö verkefni fyrst
og fremst aö gæta þess aö
samræma allar ráöstafanir og
alla þjónustu. I nefndinni munu
eiga sæti fulltrúar ráöuneytanna
þriggja, fulltrúi Sambands isl.
sveitarfélaga og fulltrúar
öryrkjabandalagsins og Lands-
samtakanna Þroskahjálpar.
Svæðisstjórnir i
hverju kjördæmi
Landinu er skipt I átta starfs-
svæði og fylgir sú skipting
kjördæmaskipaninni. Á hverju
svæði skal sett á sjö manna
svæðisstjórn, sem hefur það hlut-
verk að gera tillögur um þjónustu
og samræma aögeröir þeirra
aöila, sem-meö málefni fatlaöra
fara á svæöinu.
Hlutverk embættis-
manna eftirlit
Uppbygging stjórnunar á
málefnum fatlaöra er byggö á
þeirri grundvallarreglu, segir i
frumvarpinu, aö sem mest skuli
stuðst við frumkvæði þeirra, sem
næstir eru vettvangi og ættu þvi
aö þekkja vandamálin betur en
aörir. Svæöisstjórnirnar munu
veröa sá aöilinn, sem næstur er
þeim er málin varöa. Samkvæmt
frumvarpinu munu embættis-
menn ráöuneytanna gegna fyrst
og fremst þvi hlutverki að vera
úrskurðaraöilár um ágreinings-
efni, svo og hafa eftirlit með þvi,
að framkvæmdin veröi i anda
gildandi laga og reglugerða og sjá
til þess, aö framkvæmdin veröi
sem hagkvæmust án þess aö
þjónusta viö fatlaöa skeröist.
•
í frumvarpinu er kveöið á um
helstu þætti þeirrar þjónustu,
sem nauðsynlegt er aö veita á
hverju svæöi, eigi lögin aö ná
tilgangi sinum. Gert er ráö fyrir
þvi, að þjónustan veröi veitt sem
mest á almennum stofnunum, s.s.
i skólum, og heilsugæslustöövum.
Aö auki er fjallað um stofnanir,
sem taldar eru nauösynlegar til
þess aö gera fötluöum mögulegt
aö öölast jafnrétti og fullkomna
þátttöku á viö aöra þjóöfélags-
þegna.
í frumvarpinu eru nokkrar
helstu stofnanirnar nefndar
þessar:
Dagvistarstofnanir (dæmi:
Múlaborg I Rvlk.):,
Göngudeildir (viötöl og
ráöleggingar vegna vand-
kvæöa hins fatlaöa heima fyr-
ir — æskilegast aö slíkar
deiidir væru viö a.m.k. eina
heilsugæslustöö á hverju
starfssvæöi),
Skammtimafósturheimili
(dæmi: upptökuheimili
Reykjavíkurborgar viö Dal-
braut),
Leikfangasöfn,
Meöferðarheimili (fyrst og
fremst ætluö cinhverfum
börnum og unglingum),
Sumardvalarheimili,
Sambýli (dæmi: sambýli
Styrktarfélags vangefinna viö
Auöarstræti og Sigluvog i
Rvik. Slík sambýli eru einnig
á Akureyri og vcriö er aö
stofna slikt á Selfossi),
Dagvistarstofnanir fatlaöra og
afþreyingarheimili (dæmi:
stofnun i húsi Sjálfsbjargar
viö Hátún i Rvik),
Hjúkrunarheimili,
Verndaöir vinnustaöir,
Hæfingar- og endurhæfingar-
stöövar.
Allnokkrar stofnanir hafa risiö
á þessu ári og framkvæmdir
komnar vel á veg viö aðrar. Um
þessi atriði visast i greinina um
framkvæmdir á ári fatlaðra, sem
birt er einnig I blaöinu i dag.
Húsnæðis-
og atvinnumál
1 frumvarpinu er þaö nýmæli,
að gert er ráð fyrir, aö svæöis-
stjórnirnar hafi forgöngu um úr-
bætur i húsnæðismálum. Fatlaöir
eiga nú kost á sérstökum lánum
hjá Húsnæöisstofnun rikisins
vegna sérþarfa sinna.
Þá er einnig stigiö stórt skref i
atvinnumálum fatlaöra, en það er
einkum á þvi sviöi sem skórinn
kreppir hvaö mest að fötluðum.
Svæöisstjðrnirnar skulu stuðla
aö atvinnuleit fyrir fatlaöa, hver
á sinu svæöi. Þær skulu einnig
hafa eftirlit með þvi, aö fötluðum
veröi sem auöveldust aöganga aö
nýjum vinnustööum, sem byggöir
verða, svo og kanna hvernig
breyta megi gömlum vinnu-
stööum i sama augnamiði.
Þá segir einnig, að ætla skuli
fötluðum a.m.k. tuttugasta hvert
stöðugildi á hverjum vinnustaö og
aö leggja skuli áherslu á að hluta-
störf veröi skipulögð vegna
þeirra, sem ekki þola vinnuálag,
eftir þvi sem viö veröi komið.
Rekstur
og kostnaður
Samkvæmt meginstefnu frum-
varpsins heyrir framkvæmd þess
fyrst og fremst undir rikiö.
Astæða þess er tilgreind sú, að hin
fámennari sveitarfélög hafi
takmarkað bolmagn til aö koma á
fót þeim stofnunum, sem gert er
ráö fyrir i frumvarpinu. Jafn-
framt er gert ráö fyrir, aö félög
geti komiö á fót hinum ýmsu
stofnunum, eins og veriö hefur.
Aö meginstefnu til, er gert ráð
fyrir, að fé veröi veitt úr
Framkvæmdasjóði fatlaöra til aö
fjármagna hinar ýmsu fram-
kvæmdir.
I frumvarpinu er kveðiö á um
aö stofna skuli sjóö, sem nefnist
Framkvæmdasjóöur fatlaöra.
Sjóöur þessi mun yfirtaka
Framkvæmdasjóö þroskaheftra
og öryrkja, sem komiö var á fót
1979 og standa viö skuldbindingar
hans.
Tekjur sjóösins eru:
1. Rikissjóöur skal árleg^ næstu
fimm árin, leggja sjóönum til
a.m.k. 27 milljónir króna og skal
sú upphæö hækka i hlutfalli við
byggingavisitölu miðaö við
gildistöku laganna. Aö þeim tima
liönum skal endurskoöa framlag
rlkisins.
2. Tekjur Erföafjársjóös.
3. Frjáls framlög og aðrar
tekjur er til kunna aö falla.
4. Vaxtatekjur.
Niðurstaða
Það kemur fram i máli allra
forsvarsmanna þeirra samtaka
fatlaöra, sem blaðiö hefur haft
samband við, aö i heildina megi
lita á frumvarpið sem mikla
réttarbót fötluðum til handa. Ef
þaö kemst i gegnum Alþingi, og ef
framkvæmdin veröur tryggð
(sem raunar allt útlit er fyrir)
verður óhætt aö segja, að ár
fatlaöra á Islandi hafi skilað
verulegum árangri. Margrét
Margeirsdóttir, deildarstjóri um
málefni þroskaheftra og öryrkja,
lét þau orð falla á blaðamanna-
fundi, þar sem frumvarpið var
kynnt, að i málefnum þroska-
heftra hefði átt sér staö bylting —
bylting sem ekki væri séð fyrir
endann á. Þessi bylting yröi að ná
til annarra fatlaöra, og frum-
varpiö væri hvati, sem stuölaö
gæti aö þvi.
Þjóöviljinn tekur heilshugar
undir þessi orö. Viö óskum fötl-
uðum árs og friöar — megi gæfa
og gengi einkenna starf þeirra um
ókomna framtið. — ast.
F ramk væmdir
á ári fatlaðra
Dagheimili þroskaheftra á Selfossi.
Það var samdóma álit
þeirra f orsvarsmanna
félaga fatlaðra, sem Þjóð-
viljinn hefur átt tal við, að
framkvæmdirnar á ári
fatlaðra hafi verið mjög
miklar og árangurinn í alla
staði góður. Bjartsýni ríkir
i herbúðum fatlaðra, bæði
vegna þess sem gert hefur
verið og hins, sem enn er
ógert. Hér að neðan eru
dregin saman helstu
atriðin af framkvæmda-
lista sl. árs — þ.e. þau
verkefni sem lokið var við
á árinu eða mun verða
lokið við á næstunni.
Mars:
• Lokiö viö byggingu sund-
laugar viö Sjálfsbjargarhús-
ið að Hátúni 12, Rvk., og
sundlaugin tekin i notkun.
• Plastiöjan Bjarg, verndaöur
vinnustaöur á Akureyri,
flutti i nýtt húsnæöi aö
Pugðusiöu 1.
Ma í:
• Þjónustumiöstöð fyrir
þroskahefta að Vonarlandi,
Egilsstööum, tók til starfa.
September:
Afþreyingarheimilið
• Stjörnugróf, Rvk., tók til
starfa — dagvistarheimili
fyrir fullorðna, mikiö þroska-
hefta einstaklinga.
• Vinnustofan As, Stjörnugróf,
tók til starfa um svipaö leyti
og heimiliö.
• Nýtt sambýli fyrir þroska-
hefta tekiö i notkun á Akur-
eyri, ennfremur nýr
verndaöur vinnustaöur, þar
sem starfa 25—30 þroska-
heftir.
Október:
9 Endurhæfingarstöö Sjálfs-
bjargar á Akureyri flutti I
nýtt húsnæöi aö Bugðusiöu 1.
9 Nýtt vistmannahús tekiö i
notkun aö Skálatúni,
Mosfellssveit.
9 Laus kennslustofa viö Geö-
deild barna á Dalbraut,
Rvik. tekin i notkun
9 Leiktækjasafniö á Akureyri
tók til starfa skv. lögum um
aöstoö viö þroskahefta og
þjónar öllu Norðurlands-
svæöi eystra.
Nóvember:
9 Byggt og tekiö i notkun nýtt
vistmannahúsaö Sóiheimum
i Grímsnesi, sem rúmar átta
manns.
A árinu hefur einnig veriö unnið
að fjölda verkefna, þótt þeim sé
ekki öllum lokið enn. Þessi eru
verkefnin:
Skólabygging viö Lyngás.Safa-
mýri 5, Rvk., Þar veöur
þjálfurnarskóli fyrir þroskaheft
böm. Fyrsti hluti hússins er aö
veröa tilbúinn og er ráögert aö
taka hann i notkun i byrjun árs
1982.
Nýr verndaöur vinnustaöur viö
Hátún lO.Rvk., er langt kominn i
byggingu og mun væntanlega
taka til starfa fyrrihluta árs 1982.
Vinnustaðurinn er á vegum
S.l.B.S. og gert er ráö fyrir, aö
þar geti um sextiu manns unniö.
1 Keflavik er veriö aö ljúka
byggingu nýs húss, þar sem leik-
tækjasafn og ráögjöf fyrir
foreidra.sem eiga fötluö börn og
þroskaheft, verður til húsa, svo
og sjúkraþjálfunarstöö.
Leiktækjasöfn eru aö komast 1
gagniö bæöi á Blönduósi og i
Borgarnesi, og munu þjóna
Norðurlandi vestra og Vestur-
landssvæöi.
Unnið hefur verið að endur-
bótum og stækkun endur-
hæfingarstöövarinnar viö Háa-
leitisbraut, sem er rekin af
Styrktarfélagi lamaöra og
fatlaöra.
Unniö aö byggingu iöjuhússviö
Kópavogshæli.
Hönnun á Greiningarstöö rikis-
insviö Dalbraut, Rvk, er langt á
veg komin.
Byrjaö á byggingu verndaös
vinnustaöar i Vestmannaeyjum.
Byrjunarframkvæmdir hafnar
viö byggingu þjónustumiöstöövar
á ísafiröi, en starfsemin mun
væntanlega veröa hliöstæö þeirri,
sem er á Vonarlandi, Egils-
stööum.
A Selfossi var fest kaup á húsi
fyrir sambýli, sem væntanlega
mun taka til starfa á næsta ári.
Fest kaup á húsi i Garöabæ
fyrir skóladagheimili, sem nem-
endur Oskjuhliöarskóla munu
dvelja á.
Unniö er aö lokafrágangi á hús-
inu viö Trönuhóla l.Rvk, en þar á
aö veröa heimili fyrir einhverf
börn. Mun það væntanlega veröa
opnaö fyrrihluta árs 1982.
Aætlaö aö ljúka viö tengibygg-
ingu milli húsanna aö Hátúni 10
fyrrihluta árs 1982.
1 hönnun er stofnun viö öskju-
hlíöarskóla fyrir mjög þroskaheft
börn.
ast.
Fimmtudagur 31. desember 1981. ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 15
Félag heyrnleysingja:
Á fjárlögum í
fyrsta sinn
Viðhér hjá Félagi heyrn-
leysingja erum mjög
ánægð meðár fatlaðra. Við
teljum árangurinn tví-
mælalaust hafa verið mjög
góðan, og þá kannski fyrir
heyrnleysingja. Þetta
kemur einkum fram í vax-
andi skilningi allra lands-
manna á kjörum og þörf-
um heyrnarlausra, en tölu-
vert hefur skort á þann
skilning þar til nú.
Félag heyrnleysingja hefur að-
setur aö Skólavöröustig 21 I
Tteykjavik, en áriö 1976 festi þaö
kaup á þvi húsnæði og rekur þar
þjónustu- og félagsmiöstöö.
Starfsmaöur félagsins heitir Vil-
hjálmur Vilhjálmsson, og hann
veitti Þjóöviljanum góöfúslega
áheyrn. Formaöur félagsins er
Hervör Guðjónsdóttir.
Á fjárframlögum í fyrsta
sinn
ViÖ teljum einkum hafa náöst
árangur á þremur sviöum fyrir
heyrnleysingja, heldur Vilhjálm-
ur áfram. Þar er fyrst til aö
nefna, aö i fjárlögunum nú erum
viö i fyrsta sinn á blaði. Við höf-
um aldrei áöur fengiö fjárveit-
ingu, en fáun hana nú. Þetta er
auövitaö mikil viöurkenning á
okkar starfi. 1 ööru lagi hafa
heyrnleysingjar nú fengiö prest -
Miyako Þóröarson var nýlega
vigö i þaö embætti og nú geta
Vilhjálmur Viihjálmsson, starfsmaöur Félags heyrnarlausra ræðir hér
viö hinn nývigöa prest heyrnleysingja — sr. Miyako Þóröarson. —
Ljósm.: gel.
heymarlausir notiö trúarinnar á
sama hátt og aðrir. 1 þriöja lagi
er þaö siöan viöhorfsbreyting al-
mennings," sem ég gat um áöan.
Nú rikir vlöa mikíll áhugi á tákn-
málinu, og á sjónvarpiö þar
stærstan hlut aö máli. Þaö á mikl-
ar þakkir skildar fyrir þetta
framlag.
Frumvarpið — táknmálið
1 frumvarpinu um málefni fatl-
aöra er þaö einkum ein grein,
sem viö munum fylgjast vel meö
og stuöla að framgangi. Þaö er
greinin um, aö nemendum grunn-
skóla skuli gefinn kostur á
kennslu i táknmáli heyrnleys-
ingja. Fyrir heyrnlteysingja er
ótrúlega mikilvægt aö geta náö
sambandi viö aöra gegnum þetta
mál — heyrnleysingjar eru mál-
minnihlutahópur, ef svo má
segja, og þetta er þeirra eini
möguleiki til samskipta viö aöra.
Viö teljum þessa grein þvi geta
oröið ómetanlegur stuöningur viö
heyrnleysingja.
Þótt mikiö hafi áunnist, er auö-
yitaö heiltnikiö eftir miöaö viö
dkkar nágrannalönd. Ég tel þó, aö
staöan i dag veiti ekki tilefni til
annars en bjartsýni. Bjartsýnin
einkennir enda starf okkar nút
ast
HalldórRafnar, formaöur Blindrafélagsins:
55

áfram starfi okl
Ég held mér sé óhætt að
segja, að í heild hafi ár
fatlaðra komið mjög vel út
hér á landi, og kannski
óvíða í heiminum verið
gert svo stórt átak sem
hér. Hinir blindu þegnar
þessa þjóðfélags geta vel
við unað, sem og aðrir fatl-
aðir.
Þetta sagði Halldór Rafnar,
formaöur Blindrafélags tslands,
þegar blaðiö leitaöi álits hans á
árangri þess starfs, sem unniö
hefur veriö hér á ári fatlaöra.
Ef vel tekst til er allt gott um
frumvarpið um máléfni fatlaðra
aö segja, sagöi Halldór enn-
fremur. Þarna er lögö mikil
áhersla á, að fatlaðir eigi aö vera
meö i ráðum. Við hjá Blindrafé-
laginu höfum einmitt alla tiö lagt
mikla áherslu á þaö, þar sem viö
teljum, aö blindir viti best hvar
skóinn kreppi að blindum. Þetta
verður mikilvægt stjórnunartæki
fyrir alla fatlaöa. Fyrir okkar
félagsskap hefur frumvarpiö
mikla þýöingu fyrir blinda sem
Halldór Rafnar, formaöur
Biindrafélagsins.
hóp, og þar vil ég einkum nefna
þau úrræöi, sem frumvarpið gerir
ráö fyrir I sambandi viö atvinnu-
málin.
Blindir standa tiltölulega vel aö
vigi i menntunarmálum -- það
vantar þó enn allmikiö á, aö
blindir geti aflaö sér framhalds-
menntunar. ViÖ erum einnig vel
sett hvaö atvinnu snertir. Þaö er
litiö atvinnuleysi meöal blindra,
en alltaf má betur gera. Þaö
skortir mikiö á endurhæfingu
fyrir blinda, þ.e.a.s. kennslu og
þjálfun til handa þeim, sem missa
sjónina. Hér þarf aö gera mikiö
átak.
Mér finnst einkum tvennt hafa
gerst á þessu ári, sem er mikið
réttindamál fyrir biinda, þaö er I
fyrsta lagi sú réttarbót sem viö
fengum fram viö breytinguna á
kosningalögunum i ár og Salóme
Þorkelsdóttir baröist fyrir. Nú
eiga allir aö nota sérstaka
stimpla i utankjörstaöakosn-
ingum. Hingaö til hefur fólk þurft
aö skrifa bókstafinn sinn sjálft, en
auövjtað geta ekki nærri allir gert
þaö. Blint fólk og skjálfhent getur
þetta t.d. ekki. FrumvarpiÖ gerir
sem sé ráö fyrir, að allir «itji hér
viö sama borö. Þetta er iu- kileg-
asta réttarbótin, sem viö höfum
fengiö á ári fatlaöra.
1 ööru lagi vil ég nefna frum-
varpið um Blindrabókasafnið,
sem ekki vannst timi til að leggja
fram fyrir þingiö nú fyrir jólin.
Viö höfum haft hér Hljóðbóka-
safn, sem þrátt fyrir lélegar
aöstæöur hefur haft mikla
þýðingu. Reýkjavlkurborg hefur
boriö hitann og þungan af þessu
starfi og Blindrafélagið lagt
þessu mikiö liö. Þjónusta Hljóö-
bókasafnsins nær þó um allt land-
iö, þvi blindir búa ekki aöeins hér
i Raykjavik. Þetta frumvarp
gerir ráö fyrir, aö rlkið taki safnið
aö sér. Aö þessu veröur breyting
á til batnaðar. Eg nefni þar
einkum menntunarmál fatlaöra.
Þau komast aldrei i gott lag fyrr
en békakostur okkar veröur
góöur. Þetta frumvarp ætti aö
fryggja þann kost.
Þegar allt er vegiö og metiö er
mér óhætt aö segja, aö blindir
geti vel viö unað þegar ári fatl-
aöra lýkur. Þótt þvi ári ljúki fyrir
flesta landsmenn erum viö hin
fötluöu hins vegar fötluö áfram —
þessu ári lýkur þvi aldrei fyrir
okkur. Við höldum ótrauö okkar
starfi áfram.
, aslj
Jóna Sveinsdóttir, formaður Oryrkjabandalagsins:
„Vona að þetta sé
einungis Dyrjunin”
Við bindum tvímælalaust
miklar vonir við frum-
varpið um málefni fatl-
aðra. Þetta er víðtæk lög-
gjöf, sem snertir alla fatl-
aða í landinu — alla þá,
sem búa við einhverja and-
lega og likamlega skerð-
ingu. Það var haft mikið
samráð við fatlaða við
samningu þessa frum-
varps, og það er óneitan-
lega mikils virði.
Jóna Sveinsdóttir, formaöur
Oryrkjabandalags tslands, átti
sæti i nefnd fatlaöra, sem vann að
endurskoðun gildandi laga og
reglugeröa, er varöa fatlaö fólk.
Niöurstaöa þessarar samvinnu er
frumvarp þaö um málefni fatl-
aöra, sem lagt var fram á Alþingi
fyrir skömmu.
Þaö sem er mér efst I huga á
þessari stundu, þegar ég veg og
met árangurinn á þessu ári, er
hversu mjög hin aukna'kynping á
-högum fatlaöra hefur skilaö sér
til baka. Hún hefur gjörbreytt af-
stööu fólks gagnvart fötluðum og
aukiö skilning þess mjög. Ég
vona, aö þetta sé aðeins byrjunin
— starfiö má auövitaö ekki detta
uppfyrir, þótt þessu ári ljúki. Ég
á heldur ekki von á ööru, en þessi
mál hljóti framgang I framtfö-
inni.
Fatlaöir binda miklar vonir viö
frumvarpið. Þarna er tekiö á svo
mörgu — atvinnumálum,
menntamálum, endurhæfingar-
málum o.s.frv. 1 rauninni er hér
um eiliföarverkefni aö ræða, sem
aldrei veröur lát á. Frumvarpiö
mun auðvelda okkur róöurinn, en
verkefnin biða.
1 heildina er óhætt aö segja, að
vinnan i sambandi viö ár fatlaöra
hafi gengið geysivel á Islandi.
Fyrir utan allan þann árangur,
sem starfiö hefur skilaö af sér, vil
ég einnig benda á, aö á þessu ári

Jóna Sveinsdóttlr, formaöur ör-
yrkjabandalagsins.
hafa fatlaöir kynnst mikið inn-
byröis i gegnum þessa vinnu.
Þetta hefur verið mjög ánægju-
legt og mun tvimælalaust skila
sér I aukinni samvinnu — og þá
einnig betri árangri.
ast