Þjóðviljinn - 07.01.1982, Blaðsíða 2

. 2 StÐA — ÞJÓÐVILJINN, Fimmtudagur 7. janúar 1982
KÆRLEIKSHEIMILIÐ VÍðtalÍð
stundin okkar.
Af kynferði fiska:
Sædjöfull með
áföstum maka
Þctta er hinn merki fiskur
sædjöfull. Er hann meðai þess
ófrýnilegasta sem syndir i
undirdjupunum, en um hann
segir Ingvar Hallgrimsson i
grein i „Náttúru íslands” m.a.:
„Sædjöfull er ófrýnilegur
fiskur, þunnvaxinn mjög og
sporðstör, grásvartur á lit.
Hann er mjög munnstór, en
augun eru svo litil að eftir þeim
er tæpast tekið.
Sjónin er sjálfsagt li'til, enda
gerist hennar ekki þörf, þvi að
stöðugt myrkur er i þvi mikla
dýpi, sem er heimkynni hans.
Ofan á höfði sinu hefur sædjöf-
ullinn langa stöng, og fremst á
henni eru frumur, sem geta gef-
?????????
Hver er
hvað og
hvað er
hver og
hvurs er
hvað?
Verslunarráð tslands og
Vinnuveitendasamband tslands
hafa gert með sér samning um
samstarf um verkaskiptingu og
tengsl og mun Verslunarráö nú
hætta beinni aðild að kjara-
samningum. 1 fréttabréfi Versl-
unarráðs nýlega er gerð grein
fyrir samstarfssamningnum og
þar segir: Helstu atriði samn-
ingsins eru þau að VI gengur i
VSÍ sem vinnuveitandi en ekki
fyrir hönd félaga sinna. Á sama
hátt gerist VSl aðili að VI sem
félagasamtök en ekki fyrir hönd
félaga sinna. Ví mun annast
samskipti við stjórnvöld i efna-
hags- og viðskiptamálum en VSl
iefnahags og kjaramálum. ,,Að
öðru leyti miðast starf þessara
samtaka eftir sem áöur við til-
gang hvors um sig”, segir svo.
ið frá sér ljós. Er talið að þessi
ljósstöng sé nokkurs konar
veiðitæki, en ljósið dregur að
sér aðra fiska. Þegar þeir af
forvitni koma að ljósinu biður
þeirra galopið gin sædjöfulsins.
— Þegar sædjöfulshrygna
fannst hériannað sinn,árið 1917,
veitti dr. Bjarni Sæmundsson
þvi athygli fyrstur manna, að á
kvið hennar héngu tveir smá-
fiskar, er voru grónir fastir á
grönum við stutta húðtotu á
hrygnunni. Dr Bjarni hugði að
þetta væru seiði sædjöfulsins,
sem sætu um hrið á móðurinni.
En við nánarirannsókn kom þó i
ljós að svo var ekki, heldur
reyndust þetta vera hængar.
Hængar sædjöfulsins eru dverg-
fiskar, grónir við hana og fá
næringu sina frá henni. Melt-
ingarfæri hænganna eru þvi
mjög vanþroskuð, og fylla svilin
næstum alltholið. Þessinánaog
stööuga sambúð kynjanna er
mjög heppileg til að tryggja við-
hald tegundarinnar. 1 hinum
myrku djúpum gæti svo farið að
hrygna og hængur fyndu ekki
hvort annað á hrygningatim-
anum, og frjóvgun hrognanna
gæti þá ekki farið fram. En
þegar hængur fylgir hrygnu,
einsog hjá sædjöflinum, erekki
hætta á sliku.”
Þetta var um kynferði og viö-
haldsmál sædjöfla, en i sömu
grein segir ennfremur um kyn-
ferði rækjunnar, að allar séu
þær karlkyns á ööru ári en á
þriðja ári verða þær allar kven-
kyns og eru það upp frá þvi til
dauðadags, oftast 4-5 ára
Ágúst Guðmundsson
kvikmyndaleikstjóri,
tekinn tali:
„Erum að
safna fyrir
skuldum”
Ágúst Guðmundsson
kvikmyndaleikstjóri,
hefur verið á þönum um
heiminn undanfarið með
myndir sínar ,,Land og
syni" og ,,Útlagann" í
farteskinu. Hann er
staddur hér heima um
þessar mundir og við
slógum á þráðinn til hans
áður en hann rynni úr
greipum okkar í næstu
ferð.
— Hvert er ferðinni heitiö
næst, Agúst?
Ég fer I næstu viku með
„Land og syni” á kvikmynda-
hátið I Manilla á Filippseyjum.
Auðvitað vona ég, að sú ferö
gangi vel.
— Og þar á eftir?
Nú, það verður kvikmynda-
hátið i Berlin i febrúar og þar
verður „Otlaginn” á sölusýn-
ingu ásamt öðrum myndum frá
Norðurlöndum. Við ætlum að
reyna að vekja athygli á mynd-
inni og komast i sambönd við
einhverja hugsanlega
kaupendur.
— Nú komst „Otlaginn” ekki I
keppnina. Hvernig stendur á
þvi?
Nú, þetta er i sjálfu sér enginn
skellur — aðferðin við að velja
myndir var heldur einkennileg.
Það var sendur einn maður frá
Berlin til Kaupmannahafnar til
að velja úr myndum frá Norður-
löndunum. Hann valdi eina
sænska mynd og þar með búið.
Aörar myndir komust ekki á
blað. Það er enginn áfellisdóm-
ur i sjálfu sér, þótt einn maður
taki aöra mynd framyfir þessa.
Éggeta.m.k. meö engu móti lit-
ið þannig á.
Annars er kynning á „Útlag-
anum” varla hafin. Við erum
rétt að fara af stað. I mars
verður myndin send til Ameriku
i kynnisferð á vegum The
American Scandinavian
Foundation i hópi ýmiss konar
listaverka frá Norðurlöndunum,
en þessi sýning mun ferðast
viða um Bandarikin. Annars er
það „Land og synir” sem
verður aðalmynd okkar en „Clt-
laginn” flýtur með i nokkrar
borgir.
— Hvaða hugmyndir eruð þið
með i bígerö?
Það er svosem ýmislegt að
gerast en þetta eru allt loft-
kastalar ennþá og ekki vert að
láta neitt uppi um framtlðina.
Við erum einna helst i þvi núna
að safna fyrir skuldunum — það
er ærinn starfi og tekur mikinn
tima.
Jón Hermannsson hélt þvi
einhvern tima fram, að til þess
að „Útlaginn” stæði undir sér,
þyrftu 160 þúsund manns að sjá
myndina hér heima. Það er ljóst
og var raunar ljóst þegar i upp-
hafi, að sýningar hér innanlands
gætu aldrei tjármagnað „Útlag-
ann” — þetta er það dýr mynd.
Við þurfum þvi að fá einhverja
kaupendur erlendis.
— Að lokum, Ágúst, hvað
finnst ykkur um viðtökurnar á
myndum ykkar?
Við erum öll afskaplega
ánægð með þær. Aðsóknin aö
„Landi og sonum” var mjög góð
á sinum tima og „Útlaganum”
hefur einnig verið tekið vel. Það
erdálitið einkennilegt, að um og
rétt fyrir jólin tók aðsóknin mik-
inn fjörkipp og nú má segja að
„Útlaginn” sé farinn að nálgast
það að fá sömu aðsókn og „Land
og synir”.
i jamíar verða kvikmynda-
sýningar á vegum MÍR á hverj-
um sunnudegi i MtR-salnum
Lindargötu 48, 2. hæð kl. 16.00.
Þarað aukiverða sýndar frétta-
og fræöslum yndir fyrsta
fimmtudag i hverjum mánuði
kl. 20.30 á sama stað.
Gamalt frá
Reykjavík
„Samþykkt að sinna ekki
beiðni frá Bráðræðisholtsbúum
um veg. Það gæti fyrst komið til
tals ef þeir legðu fé eða dags-
verk til vegarins, að minnsta
kosti til hálfs við bæinn.
Samþykkt að láta Ananausta-
stig bíða, vita fyrst, hvað bú-
endurnir þar myndu vilja leggja
til vegarins, hvort þeir vildu
leggja ókeypis lóð undir veg-
inn.”
Fundargerö veganefndar,
17. apriI1900
„Beiðni frá Kristinu Pét-
ursdóttur og Guðrúnu Lárus-
dóttur um veg að húsum þeirra
á melunum leggur nefndin til aö
sé synjað.”
Fundargerð veganefndar,
30. ágúst 1909.
Ég held að skýringin á þessu
sé einna helst sú, að hér sé að
verki sú auglýsing, sem er af-
farasælust þegar til lengdar
lætur, þ.e.a.s. að orðspor
myndarinnar sé gott. Fólk heyr-
ir hjá kunningjum sinum að hér
sé eitthvað athyglisvert á ferð-
inni. Við höfum orðið vör við að
nú er að koma i bíóið fólk sem
sækir ekki kvikmyndahús að
öðru jöfnu — fólk sem á ekki
auðveldlega heimangengt. Og
eina skýringin sem ég kann á
þessu er sem sé sú, að kynningin
gangi frá manni til manns. Betri
kynningu fá menn ekki.
— ast.
Kvikmyndasýningarnar
verða sem hér segir:
í dag,fimmtudaginn 7. janúar
veröa sýndar frétta- og heim-
ildarkvikmyndir um þróun
mála i Kina, sumarstörf stúd-
enta i Sovétrfkjunum o.fl.
Sunnudag 10. janUar verður
sýnd sovésk- pólsk mynd frá
árinu 1975, sem heitir „Mundu
nafnið þitt.” Fjallar hún um
sannsögulega atburði, er gerð-
ust á striðsárunum.
Sunnudag 17. janúar verður
sýnd myndin „Fresturinn
rennur Ut i dögun”, svarthvit
mynd frá 1967, HUn fjallar um
karlog konu, sem fyrir tilviljun
verða vitni að morði.
Sunnudag 24. janúar verður
sýnd 25-30 ára gömul útgáfa af
frásögninni um DersU-Úsala.
Hann var veiðimaður af kyn-
þætti Golda, er landkönnuð-
urinn Arsenjev hitti i leiðangri
sinum i úsúri héraði i Austur-
Asi'u árið 1902.
Sunnudag 31. janúar verður
hin fræga kvikmynd „Tsapaév”
sýnd, en hún er gerð 1934 og
byggð á samnefndri bók eftir
Dmitri Furmanov. Hún fjallar
um smalann Vasili Ivanovitsj
Tsapaév ergerðist liðþjálfi i her
RUssakeisara, en valdist til for-
ingjastöðu i Alþýðuhernum,
þegar reynt var að brjóta á bak
aftur byltinguna á Rússlandi.
Aðgangurað sýningum i MIR-
salnum eru ókeypis og öllum
heimill.
Kvikmyndasýningar í
MIR-salnumí janúar