Þjóðviljinn - 12.02.1982, Blaðsíða 2

2 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 12. febrúar 1982.
KÆRLEIKSHEIMILIÐ VÍdtalÍd
Af hverj u f áum viö okkur ekki
sportbíl, pabbi?
Nafn-
giftir
skipa
f nýjasta fréttabréfi Eim-
skipafélags tslands er skemmti-
legur kafli um nafngiftir skipa
og fer hann hér á eftir
Siðan Eimskip keypti og iét
skira GULLFOSS, hefur það
haldið þeirri reglu að nefna skip
sineftir islenskum fossum. Haf-
skip nefnir sin skip eftir ám,
Rikisskip eftir fjöllum, Sam-
bandið eftir fellum, Nesskip eft-
ir nesjum og Vikurskip eftir vik-
um. Nöfn islenskra fiskiskipa
byrja mörg á „Sigur-” eða
„Sæ-”, t.d. Sæfari, Sæfinnur,
Sigurbjörg, Sigurfari o.s.frv.
Auk þess er algengt aö fiskiskip
séu nefnd mannanöfnum með
eftirnafni, Guðrún Jónsdóttir,
Hrafn Sveinbjarnarson (I.II. og
III.!) Innan um má þó finna
nöfn eins og „Danski Pétur”,
„Gullþing”, „Nývon” og
„Svartur” (sem reyndar er
prammi).
Meðal margra erlendra kaup-
skipaútgerða, tiðkast sama
regla og hérlendis, fyrri hluta
nafna skipa DFDS er t.d.
„Dana” (Dana Maxima, Dana
Optima o.s.frv.) Bresk skip
þóttu hér áður fyrr hafa mjög
fjölbreytileg nöfn, en á siðari
árum viröist þessi þróun vera i
þá átt að nefna skip eftir verk-
efnum, sem þeim er ætlað, t.d.
„Pacific Importer” o.fl.
Enn eru þó til undantekning-
ar, en flest þau skip eru bresk
flutningaskip skráð i Llberiu
eða Grikklandi, og áhöfn skip-
anna e.t.v. ósárt um nöfn
þeirra, ef þeir á annað borð
skilja þau. Ekki er vist, að ís-
lendingum litist á að vera
skráöir á skip, sem héti „Big
Orange” (Stóra appelsina),
„Great Concert” (Miklir hljóm-
leikar), eða „Like Two” (Eins
og tveir). Ekki er tiltakanlegt
þótt sanddæluskip heiti
„Popeye” þar sem hann er
þekktur fyrir krafta sina, en
hvaö um flutningaskipið „You
are my Sunshine” eða frönsku
skonnortuna „Je crois en Dieu
(Ég trúi á Guð).
Og siðast en ekki sist fiskibát-
inn frá Boston „Why Worry” og
stórflutningaskipið „Never on
Sunday” sem sigldi frá Yoko-
hama 12. april 1981, sem auðvit-
að var sunnudagur.
Hvurnig er það að lifa i þessu
djöfuls iandi þegar tneira aft
segja barirnir i Klúbbnum
verfta fyrir barftinu á bareflum?
Rætt við
Wilmu Young
um tónlist og fleira
„Shetlands-
eyjar eiga 1
sér gróna
þjóð-
lagahefð”
Vift spilum erlend þjóftlög og
fiytjum frumsamið efni,” sagfti
Wilma Young, en hún er einn af
meftlimum Hrims, sem er hópur
strengleikara og söngvara i
Reykjavik.
„Það er skapandi starf að
frumsemja efni, en þeir Hilmar
Hauksson og Matthias Kristian-
sen eru aöalmennirnir við það.
Hins vegar útsetjum við i sam-
einingu, stundum er lagið samið
fyrstog textinn á eftir eða öfugt,
takti og hljóðl -askipan breytt
og þannig þreifað sig áfram.”
Hafift þift spilað vifta?
„Við spiluðum á fyrsta des.
hátiftinniog höfum einnig komið
fram á Borginni og Norræna
húsinu. Þá höfum við lika komiö
fram á visnakvöldum. Við ætl-
um hinsvegaraöhalda tónleika
uppi á Akranesi annað kvöld.
Tónleikarnir verða i Bi'óhöllinni
og hefjast kl. 20.30.
Hvafta atvinnu stundarftu?
„Ég vinn fyrir mér sem tón-
listarkennari, er i fullu starfi
uppi á Akranesi, þó ég búi
reyndar hér i Reykjavik. Ég fer
á milli með ferjunni. Ég kenni
aðallega á fiölu, svolitið á
kontrabassa og einnig tónfræði.
Eins og nafn þitt ber meft sér
ertu útlend. Hvaftan ertu?
„Ég er frá Lerwick á Shet-
landseyjum, fædd þar og uppal-
in.”
Hve margir eru ibdar þeirra?
„íbúar Shetlandseyja eru um
22.000 og eru bændur og sjö-
menn. Bændurnir hafa li'til bú,
eru mest með kindur, en litið er
Fróðleiks-
þættir um
Grænland
Kalaallit
Nunaat
1 fy rirlestraröö Norræna
hússins, Fróftleiksþættír um
Grænland, mun dr. Rolf Kjell-
ström, deildarstjóri við
Nordiska muséet i Stokkhólmi,
tala um giftingarsiði Eskimóa i
kvöld. 12. febrúar kl. 20.30. Rolf
Kjellström varði doktorsritgerð
um þetta sama efni, en hann er
mannfræðingur og hefur sér-
hæft sig i menningu og lifnaðar-
háttum þjóða, sem byggja
„A Shetlandseyjum þykir þaft
hin besta skemmtun aö spila á
fiftlu þar sem fólk kemur sam-
an.”
um kýr, enda er mjólk flutt inn
frá Skotlandi. Þá rækta bændur
mikið afkartöflum og alls konar
kálmeti.
Ekki tala Shetlendingar
venjulega ensku?
„Nei. þeirtala mállýsku.sem
er upprunanlega gömul enska
með mörgum tökuoröum Ur
norrænu. Menn nota t.d. haaf
yfir haf, voar fyrir vor, spret
fyrir spretta, kletts fyrir klett-
ar, kittl fyrir kitla og du, dee,
dyne fyrir þú, þig, þinn/þin.
Málið erhinsvegaraðbreytast i
seinni tið, sérstaklega fyrir
áhrif sjónvarps, bæöi orðin og
framburfturinn. Það hefuralltaf
verið munur á mállýskum milli
eyja, þannig að hægt er^að vita
hvaöan fólk er af talma'linu og
svo peysunum, þvi hver eyja
hefur sin peysumunstur. A eyj-
heimskautasvæöin, einkum
Sama og Eskimóa. Fyrirlestur-
inn er fluttur á sænsku.
Mánudaginn 15. febrúarheld-
ur Ivars Silis fyrirlestur og
sýnir litskyggnur frá hinni fornu
veiðimannamenningu sem nú er
að liöa undir lok i Thule, nyrsta
unum býr blandað fólk, enda
komu þar margra þjóða menn
fyrr á timum. Þar er fjöldi nor-
rænna örnefna, sem hafa breyst
i framburði og kannski glatað
hinni upprunalegu merkingu.”
Hvenær byrjaftiröu aft munda
fiftlubogann ?
„Ég var átta ára gömul þegar
ég byrjaöi að læra á fiðlu heima
á Shetlandseyjum. Þar var
kennt á fiölu i' barnaskólanum,
en sautján ára fór ég til Glas-
gow til að halda áfram námi og
var þar fjögur ár i tónlistar-
skóla.”
Er ekki algengt aft fólk spili á
hljóftfæri á þinum heimaslóft-
um?
,,Á Shetlandseyjum er mikil
og gömul þjóðlagahefð. Margir
kunna að spila á fiðlu og einnig á
gitar. Að spila á fiðlu þar sem
fólk kemur saman þykir hin
besta skemmtun og er það mik-
ið stundað i' f jölskylduboðum og
á bjórstofunum. Þangað koma
menn meö sin eigin hljóðfæri og
spila og er þá oft keppni milli
manna i leikni. I heimahúsum
má sjá fiðlu uppi á vegg, og hún
eroft tekin niður. Þarna er mest
spiluð þjóðlög og maður lærir að
spila þau meö þvi að horfa á
aðra spila. Þannig hef ég lært að
leika þjóölög á fiðluna mina.”
Nú talar þú dágófta islcnsku.
Hve lengi hefur þú verið hér á
tslandi?
„Ég kom hingað i september
1978. Siðan þá hef ég verið að
læra málið, hef reyndar lært
mest af krökkunum sem ég
kenni. Mérfinnst islenskan erfið
málfræðilega, en framburður er
ekki ólikur þvi sem gerist á
Shetlandseyjum.”
Er vefturlag svipaft þar og
hér?
„Já, það er ekki svo ólikt. Það
eruþómeiri öfgar i veðurfarinu
hér. Veðrið verður bæði verra
og betra á Islandi. Þá er loftið
tærara hér og ekki eins rakt og á
Shetlandseyjum.”
Ilve lengi ætlarftu aft dvelja á
tslandi?
„Það veit enginn,” sagði
WilmaYoungog tók fiðluna sina
upp úr töskunni og lék fjörugan
ræl frá heimaslóðum.
— Svkr.
byggða bóli á Grænlandi. Fyrir-
lesturinn er fluttur á dönsku.
Miftvikudaginn 17. febrúar,
heldur dr. Björn Þorsteinsson
fyrirlestur og nefnir Saga
Grænlendinga.
Fyrirlestrarnir byrja kl. 20.30
og aðgangseyrir er kr. 10.-.