Þjóðviljinn - 08.01.1983, Qupperneq 6
*6 SÍÐA^fÞJÓBVlLJINN*HHg«T 8. -< 9r jannar' 1983
UOBVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóöfrelsis.
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan Ólafsson.
Umsjónarmaöur Sunnudagsblaðs: Guöjón Friðriksson.
Auglýsingastjóri: Svanhildur Bjarnadóttir.
Afgreiðslustjóri: Baidur Jónasson.
Blaðamenn: Álfheiöur Ingadóttir/, Helgi Ólafsson, Lúövík Geirsson, Magnús
H. Gíslason, Ólafur Gíslason, Óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson,
Þórunn Sigurðardóttir, Valþór Hlóöversson.
íþróttafréttaritari: Víöir Sigurðsson.
Útlit og hönnun: Andrea Jónsdóttir, Guöjón Sveinbjörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Elísson.
Handrita- og prófarkalestur: Elías Mar, Gísli Sigurösson, Guömundur Andri
Thorsson.
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, Sigriöur H. Sígurbjörnsdóttir.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Jóhannes Haröarson.
Afgreiðsla: Bára Siguröardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Símavarsla: Sigríöur Kristjánsdóttir, Sæunn Óladóttir.
Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bílstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar Sigurmundsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla og auglýsingar: Síöumúlaö Reykjavík, sími 8 13 33
Umbrot og setning: Prent.
Prentun: Blaðaprent h.f.
r i tst jór nar g r ci n
úr aimanak ínu
Davíð
sýnir klærnar
• Á tyllidögum flaggar Sjálfstæðisflokkurinn með kjör-
orðinu „Stétt með stétt“, og þykist vera „flokkur allra
stétta“.
• Sjaldan hefur hið rétta og sanna stéttareðli Sjálfstæðis-
flokksins hins vegar komið skýrar í ljós en við afgreiðslu
fjárhagsáætlunar Reykjavíkurborgar nú á fimmtudags-
kvöldið.
• Talsmenn Sjálfstæðisflokksins boða jafnan miklar skatta-
lækkanir þegar þeir eru í minnihluta, hvort heldur sem er á
Alþingi eða í sveitarstjórnum. Og fyrir borgarstjórnarkosn-
ingarnar í Reykjavík í vor spilaði Davíð Oddson þá plötuj
af miklum ákafa.
• Nú þegar fyrsta fjárhagsáætlun Davíðs hefur verið af-
greidd blasa staðreyndirnar við.
• Davíð Oddsson og félagar hans í borgarstjórn Reykjavík-
ur lækka fasteignagjöldin um 20 miljónir á þessu ári, en þá
peninga alla og meira til sækja þeir í vasa þess fólks, sem
ferðast þarf með strætisvögnum borgarinnar. Strætisvagn-
afargjöldin hækka nefnilega um nær 50%, og færir sú hækk-
un ein borginni yfir 30 miljónir króna. Auk þess eru ýmis
önnur þjónustugjöld hækkuð verulega, svo sem greiðsla
fyrir aðgang að sundstöðum, barnaleikvöllum og fyrir notk-
un bókasafna. Samtals eru þjónustugjöld hækkuð í fjárhags-
áætlun borgarinnar um 50 miljónir króna umfram almennar
verölagshækkanir.
• Stefnan getur ekki skýrari verið og stéttareðli þeirr-
ar stefnu hverju barni væntanlega morgunljóst.
• Með lækkun fasteignagjaldanna deilir Davíð Oddsson,
borgarstjóri Sjálfstæðistlokksins, út fjármunum samkvæmt
reglunni, að þeir sem mest eiga skuli líka fá mest í sinn hlut.
Og þessa peninga sem Davíð deilir út með slíkum hætti
samkvæmt tlokksstefnu Sjálfstæðisflokksins sækir hann alla
í vasa fólksins, sem ferðast með strætisvögnunum, en þar er
lágtekjufólk í miklum meirihluta.
• Sá sem á stórt einbýlishús í borginni fær úthlutað 2000,-
krónum frá Davíð Oddssyni með lækkun fasteignagjalda og
sumir þaðan af ineira. Barnafjölskylda, sem ferðast með
strætisvögnum, þarf hins vegar að borga yíir 3000,- krónur á
ári fyrir fargjaldahækkun Davíðs Oddssonar, og er þá miðað
við að einn fullorðinn og tvö börn fari hver eina ferð með
strætó fram og til baka á virkum dögum en sitji heima um
helgar. Enda þótt slík fjölskylda fái 500 til 700 krónur til baka
frá Davíð með lækkun fasteignagjalda á meðalíbúð í blokk, -
þá fer samt ekkert á milli mála að hin mikla lækkun fast-
eignagjaldanna hjá eigendum stórra einbýlishúsa er öll tekin
frá því fólki sem strætisvagnana notar.
• Davíð Oddsson kann vel til verka. Hann veit til hvers er
ætiast afflokkseigendafélagi Sjálfstæðisflokksins, og hann er
þess félags trúfasti sonur.
• Skattalækkun Sjálfstæðisflokksins átti nefnilega alltaf
bara að vera fyrir stóreignamennina, en gjöldin að hækka
hjá þeim sem minna bera úr býtum. Það er kjarninn þegar
skrúðmælgin og allar umbúðirnar hafa verið teknar utan af.
Þannig er stefna Sjálfstæðisflokksins, þannig er stéttareðli
Sjálfstæðisflokksins.
• í leiðinni láta Davíð Oddsson og félagar hans sig ekki
muna um að skera framlag borgarinnar til byggingar dvalar-
heimila fyrir aldraða niður um fullan helming að raungildi
frá því sem verið hefur á liðnum árum undir vinstri stjórn, og
draga verulega úr öllum félagslegum framkvæmdum.
• Gerðir borgarstjórnaríhaldsins við afgreiðslu fjárhagsá-
ætlunar nú sýna okkur í hnotskurn hvers hér er að vænta nái
Sjálfstæóisflokkurinn valdaaðstöðu í komandi alþingiskosn-
ingum.
• Þess vegna er aðvörun borgarfulltrúa Alþýðubandaiags-
ins tímabær, en í bókun þeirra á síðasta borgarstjórnarfudi
segir m.a.: „Alls staðar í kringum okkur, þar sem hægri
flokkar ráða, hefur vaxandi kreppu verið mætt með niður-
skurði á félagslegri þjónustu. Greinilegt er að borgarstjórn-
armeirihluti Sjálfstæðisflokksins ætlar að feta í þau fótspor og
má hér sjá forsmekk af þeirri leiftursókn gegn lífskjörum sem
yrði, ef íhaldið kæmist til valda eftir næstu alþingiskosn-
ingar.“
k.
Oft hefur verið skrifað að frjáls-
lyndir borgarar séu ekki til á ís-
landi. Gunnar Benediktsson benti
á að þeir hefðu fengið réttindi sín
lýðræðisleg á silfurdiski. Stéttar-
bræður þeirra í nágrannalöndun-
um þurftu að berjast fyrir sínum
réttindum harðri baráttu. Af þeim
ástæðum eru til erlendis frjáls-
lyndir borgaralegir flokkar þar sem
mannúðarsjónarmið og virðing
fyrir hvers konar einstaklingsfrelsi
setur mjög svipmót sitt á viðkom-
andi flokka. Það sýna slíkir flokkar
í verki t.d. með því að berjast fyrir
réttindum pólitískra andstæðinga.
Sjálfstæðisflokkurinn á Islandi er
ekki slíkur frjálslyndur flokkur
sem sést best á því, hvernig Morg-
unblaðið bregst við þeim skoðunum
sem fram koma í ríkisfjölmiðl-
um og eru ekki að skapi íhalds-
ins. Eins mætti nefna franska pilt-
inn Gervasoni sem setti hægri
Það
er
kom-
inn
tími..
pressuna á annan endann um árið.
Við slíkar uppákomur sækir að
manni ótti um að einhvers konar
fasismi blundi með þeirri þjóð sem
nú treður snjóskafla og ætlar að
kjósa í apríl.
Barbaríið hjá
burgeisunum
Það er nú ekki aðeins, að vantar
frjálslynda borgara á íslandi, held-
ur eru þeir sem fyrir eru undarlegt
sambland af nýríkum spekúlöntum
og prinsípplausu erkiíhaldi. Það er
rnjög sláandi að bera saman þjón-
ustu hérlendis og erlendis í verslun-
oim og búlum sem borgararnir
feka. Erlendis er víða lagt upp úr
vandaðri þjónustu og velvilja við
viðskiptavini, en hér mega
neytendur láta bjóða sér nánast
hvað sem er án þess að geta mögl-
að. Máske er þetta vegna þess hve
Neytendasamtökin eru veik, en á-
reiðanlega á þetta skylt við þanka-
gang og stemmningu hjá þeim sem
reka búðir og búlur.
Þetta á sér sjálfsagt skýringu í
hinum verðbólgna gróða sem
kaupmannseðlið sér á hverjum
manni og ekkert lætur íslenski
burgeisinn skyggja á krónuna og
eyrinn, hér og nú. Þannig þykir
skrifar
skiptir iðulega hundruðum prós-
enta eins og fram hefur komið í
verölagskönnunum að undan-
förnu. (Því miður reyndist KRON
ekki undantekning í þessu efni).
Svona nokkuð er að sjálfsögðu
ekki annað en barbarismi.
Karlaklúbbar og
hamborgara mentalitet
Neytendur eru ævinlega að
greiða úr eigin vasa allra handa
dellu sem þessum spekúlöntum
dettur í hug. Hamborgarabúlurnar
sem spretta eins og gorkúlur um
allar jarðir eru greiddar niður af
sjálfsagt að hafa enga eða vitlausa
verðmerkingu á vörum í verslun-
um. Og þannig skammast kaup-
menn sín ekki einu sinni fyrir það
að verðmunur á sömu tegund
Óskar
Guðmundsson
neytendum. Þar með taldar auglýs-
ingarnar sem eru hvorki fáar né
smáar nú um stundir. I þessu sam-
bandi langar mig til að varpa fram
þeirri spurningu hvort kostnaður
hafi ekki aukist á undanförnum
árum með tilkomu sjónvarps og
fleiri blaða. Það þýðir að stærri
hluti vöruverðs og þjónustu er orð-
inn aulýsingakostnaður, heldur en
var til dæmis fyrir tuttugu árum.
Þeir sem gætu tekið uppá því að
opna hamborgarastað í næsta húsi
við þig, lesandi góður, eru skipu-
lagðir í karlaklúbba. Sagt er að
hvergi í heiminum séu fleiri karl-
aklúbbar heldur en á íslandi.
Máske kvennaframboðin hafi að
einhverju leyti verið andsvar við
menningarfyrirbærinu og þvf hug-
arfari sem fylgir þessum klúbbum?
Sérgœskan og
siðblindan
Þessi íslenska nýburgeisastétt er
óvenju snauð af menningarlegum
verðmætum og metnaði. Sverrir
Kristjánsson skrifaði einu sinni
grein um þetta, þar sem hann benti
m.a. á hversu lítið og sjaldan borg-
arar gæfu Háskóla íslands fé og
myndarlegar gjafir. Sinnuleysið
væri táknrænt fyrir andlegt ásig-
komulag stéttarinnar.
Sagt er að leiftursóknarung-
lingar ráði lofum og lögum í flest-
um framhaldsskólanna um þessar
ntundir. Þeir dreifi ókeypis blöðum
í Prövdubroti til nemenda skól-
anna með berum stelpum og fimm-
aurabröndurum urn Hannes Hólm-
stein og aðra andans leiðtoga.
Þetta ku fá góðan hljómgrunn á
sama tíma og Reykvíkingar eru að
njóta ávaxta leiftursóknar Sjálf-
stæðisflokksins í borginni með að-
för að kjörum almennings og íviln-
unum fyrir þá ríku.
Gjaldþrotið
ínánd?
Staðreyndin er auðvitað sú, að
íslensk borgarastétt er ónýt til allra
hluta. Það er ekki einungis að
menningarlega og pólitískt standi
hun í pytti sérgæsku og siðblindu.
Heldur hefur henni mistekist svo
herfilega að láta atvinnurekstur
„sinn blómstra, að það er fyrir
löngu kominn tími til að félagslegt
forræði fái að spreyta sig. þannig
standa borgararnir sjálfir að því að
flytja inn allra handa drasl og
nauðsynjavöru í santkeppni við
innlenda framleiðslu sem þeir
standa einnig í forsvari fyrir. Inn-
flutningurinn er gerður svo ábata-
samur að er aðhlátursefni fyrir er-
lenda samkeppnisaðila.
Fiskmörkuðum okkar hafa þeir
klúðrað svo með óvönduðum vinn-
ubrögðum (flýtir og flumbru-
gangur með vinnuþrælkun verka-
fólks) og klaufaskap í markaðsöfl-
un. að engu tali tekur. Það er kom-
inn tími til að leita annarra að-
ferða, það er kominn tírni til að
almenningur taki völdin á vinnu-
stöðunum.
-óg-