Þjóðviljinn - 03.02.1983, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 3. febrúar 1983 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9
Lina
það
erum
við
Árni Bergmann
skrifar um
leikhús
Þjóðleikhúsið:
Lína langsokkur
eftir Astrid Lindgren
Þýðandi: Þórarinn Eldjárn
Tónlist: Georg Riedel
Lýsing: Páll Ragnarsson
Hljónisveitarstjórn:
Magnús Kjartansson
Dansahöfundur:
Olafía Bjarnleifsdóttir
Leikmynd og búningar:
Guðrún Svava Svavarsdóttir
Leikstjóri:
Sigmundur Örn Arngrímsson.
Það hefur flogið fyrir að barna-
verndarnefnd í Svíþjóð hafi
bannað Línu langsokk börnum.
Einhvernveginn komast þau tíð-
indi ekki fyrir í kolli þessa hér
aðdáanda Línu. Vonandi hefur
eitthvað skolast til í þeim frétta-
flutningi. En svo mikið er víst, að
þetta meinta afbrot barnavernd-
armanna í ættlandi Línu hefur
vakið upp hinar skæðustu vanga-
veltur um frelsið: úr því einhverj-
um dettur í hug að banna Línu þá
er eins rétt að gefa mannætuupp-
ákomur frjálsar á myndböndum!
Það var og. Rófan vex í garðinum
en frændi minn býr í Kænugarði,
segir einhversstaðar hjá
Tsjékhof.
Hitt er ekki að efa, að ein-
hverjir hafa fyrr og síðar hreyft
þeirri kenningu að Línubækur og
leikrit geti verið skaðleg börnum,
og þó einkum fullorðnum, sem
eiga að passa að börn séu þæg.
Það er enginn vandi að lenda út í
ótrúlegustu ógöngum ef menn
vilja koma sér upp rammlegri
kenningu um áhrif bóka og
leikrita á börn. Það mætti líka
segja, að Lína væri skaðleg ekki
vegna þess að hún magnaði upp í
krökkum stjórnleysi, heldur
vegna þess að hún freistaði þeirra
með dagdraumum og ýtti þá
veruleikanum til hliðar. Og svo
framvegis.
Astrid Lindgren segir svo frá
sjálf, að hún hafi skrifað Línu „til
að skemmta barninu í sjálfri
mér“. Og þar með skemmtir hún
ekki aðeins öðrum börnum, held-
ur líka hinum fullorðnu - enda
verður maður ekki var við annað
en þeir skemmti sér prýðilega á
sýningu Þjóðleikhússins. Öll
eigum við okkar taugar til verald-
ar þar sem búið er aö rugla nátt-
úrulögmálunum, þjóðfélags-
legum sáttmálum og líkinda-
reikningi. Það er og vel líklegt að
táningar séu ekki eins fljótt vaxn-
ir upp úr Línu eins og þeir sjálfir
halda. Aftur á móti sýnist þessum
leikhúsgesti hér, að fólk geri full-
mikið af því að fara með kornung
börn að sjá Línu, en þegar athygli
þeirra deyfist verður af því kliður
mikill.
Sýningin er vönduð vel og
bráðskemmtileg. Sigrún Edda
Björnsdóttir fer hamförum um
sviðið með því frelsi, þeim þrótti
og því öryggi sem sannfærir
áhorfandann unt að hlutverk sjó-
ræningjadótturinnar á Sjónarhóli
hafi verið sérstaklega skrifað og
hugsað handa þessari ungu leik-
konu. Samspil hennar við fulltrúa
fullorðinnavaldsins var með
ntiklum ágætum - ekki síst lögg-
urnar tvær, Guðmund Ólafsson
og Sigurð Sigurjónsson, frú
Prússólín og kennslukonuna -
Eddu Þórarinsdóttur og Sigur-
veigu Jónsdóttur. Allt voru þetta
ágætlega vel útfærðar típur,
spaugilegar með þeim elskusam-
lega hætti sem við á í slíkri sýn-
ingu. Önnur hlutverk allstór eru
ntiklu vanþakklátari - þau Edda
Björgvinsdóttir og Július Brjáns-
son voru góðu og hlýðnu börnin
Tomrni og Anna og um leið bestu
vinir Línu og þetta gekk allt
saman upp prýðilega.
Sigmundur Örn Arngrímsson
leikstjóri hefur dregið saman
marga tauma af þeint hagleik, að
dauðir punktar verða ekki á sýn-
ingunni, flest er á hreyfingu sem
hreyfst getur, án þess þó að ó-
reiða nái að breiðast út. Og Guð-
rún Svava hefur gert leiknum
umgjörð sem er bæði falleg og
hentar vel uppákomum sem Lína
stendur fyrir. Þýðing Þórarins
Eldjárns lætur vel í eyruni.
íslenska hljómsveitin
Samblástur listanna
Um helgina gekkst íslenska hljómsveitin
fyrireinskonar„samsæri“ lista. Þáer
haft í huga, að í mjörgum tungumálum er
samsæri táknað með orði sem
upphaflega táknar samblástur:
tónlistin andar með orðsins list og
myndlist og hreyfilist.
Á þessum sérstæðu tónleikum söng Sieg-
linde Kahmann óperuaríur eftir Puccini og
flutt voru þrjú millispil eftir Monteverdi. En
önnur atriði voru óvenjulegri. Til að mynda
var það rifjað upp að í eina tíð hafi menn gert
sér talsverðar vonir um samspil kvikmynda-
manna og tónskálda. Flutningur á tónlist
Honeggers við Pacific 231, sem er afar vel
klippt skýrsla um járnbrautarreisu, var sér-
stæð lífsreynsla og skemmtileg. Það var rifjað
upp, sem maður verður annars varla var við
annarsstaðar en í leikritum frá því nálægt
aldamótum, að ljóð voru sögð fram með tón-
list - þetta gerðu þau Sigurður Skúlason og
Anna Málfríður Sigurðardóttir. Leikbrúðu-
land sýndi mjög smekklega útfærðan lát-
bragðsleik um ástir risa til mennskrar stúlku
við tónlist eftir Miklos Maros. Að lokum var
svo frumflutt Ballettsvíta eftir Skúla Hall-
dórsson, vel danshæf músík í þjóðlegum stíl.
Nanna Ólafsdóttir hafði samið dansana og
farið svipaða leið og einatt er gert í þjóð-
legum og pastorölskum senum í hinum slavn-
eska heimi. Þau „hrif“ voru oftar en ekki
einkar geðsleg - en augljöst einnig, að
þrengslin á sviðinu stóðu dönsurum fyrir
þrifum.
Fjölbreytileikinn var mikill - helst það
vantaði að spilað væri á skrjabínskt litatón-
spil - en ekki verður á allt kosið. íslenska
hljómsveitin hefur hálfnað sitt fyrsta starfsár
og hún hefur náð mjög merkilegum árangri.
- áb.
Frumvarp
frá Guðmundi
G. Þórarinssyni:
Bruna-
tryggingar
úr höndum
sveitar-
félaga
Einkaréttur
Brunabótafélagsins
afnuminn fyrir
löngu, segir
Ingi R. Helgason
Guðmundur Þórarinsson hefur
lagt fram á alþingi þrjú frumvörp
til breytinga á lögum um bruna-
varnir og brunamál, um Bruna-
bótafélag íslands og um skrán-
ingu og mat fasteigna. í greinar-
gerð með einu frumvarpanna
segir að mcgintilgangur þess sé
„að losa um þær viðjar sem
brunatryggingar húsa í landinu
eru nú í. Hér er um tvenns konar
bindingu að ræða. Annars vegar
hafa sveitarstjórnir forræði á því,
hvar hús í umdæminu eru bruna-
tryggð og hins vegar nýtur
Brunabótafélag íslands nokkurs
konar einokunarréttar á þessum
tryggingum.“
Ingi R. Hclgason, forstjóri
Brunabótafélagsins, sagði í gær
að þessi frumvörp væru sam-
hljóöa frumvörpum sem Sam-
vinnutryggingar hefðu unnið og
sent alþingi fyrir tveim árum.
Aðalefnið væri að leggja niður
Húsatryggingar Reykjavíkur-
borgar og banna sveitarfélögun-
um að gera samninga um bruna-
tryggingar við það tryggingafélag
sem best byði.
Hér er mjög langt seilst í árás-
um gegn sjálfstæði sveitarfélag-
anna, sagði Ihgi, og hljóta
sveitarfélögin að svara þeim.
Ákvæðið um að afnema einkarétt
Brunabótafélagsins til bruna-
trygginga húsa, er hins vegar
heldur seint til komið, sagði Ingi.
Þessi einkaréttur sem þingmað-
urinn kallar „einokunarrétt" var
lagður niður með lögum nr. 9 frá
1955.
Þorsteinn
kveður VSÍ
í frétt frá Vinnuveitendasam-
bandi íslands segir að Þorsteinn
Pálsson sem síðustu fjögur ár hefur
verið framkvæmdastjóri VSÍ hafi
látið af störfum, að eigin ósk. Þor-
steinn er í framboði til Alþingis
fyrir Sjálfstæðisflokkinn á Suður-
landi.
Hrafn Gunn-
laugsson
í Lista-
hátíðar-
nefnd
Hrafn Gunnlaugsson var í gær
kjörinn í framkvæmdanefnd
Listahátíðar 1984 með þremur
samhljóða atkvæðum Sjálfstæð-
isflokksins í borgarráði. Verður
Hrafn fulltrúi borgarinnar í nefnd-
inni, en Guðrún Helgadóttir
hefur undanfarin 4 ár verið full-
trúi borgarinnar þar.