Þjóðviljinn - 24.06.1983, Qupperneq 6

6 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Fðstudagur 24. júní 1983
Starri í Garði skrifar:
Húrra fyrír
Jarúzelski
Oft hefur gengiö fram af manni
sú árátta Islendinga að reyna
að apa sem flest eftir öðrum
þjóðum og stærri, á sem
flestum sviðum, og það án tillits
til ólíkra staðhátta á marga
vegu.
Sú minnimáttarkennd sem
birtist iðulega i þessari
eftiröpun, og á sjálfsagt rætur
að rekja til þess tíma er við
lifðum við örbirgð undir dönsku
valdi en þykjumst nú aldeilis
vera orðnir menn með
mönnum, er oft hörmuleg upp á
að horfa og veldur margoft
jpmældumskaða.
Þetta á auðvitað ekkert skylt við
það að hafa augun opin fyrir ýmis-
konar framþróun úti í heimi, sem
okkar þjóð mætti að gagni koma.
Sjaldan eða aldrei frá stofnun
lýðveldisins hefur þessi kvilli lands-
feðranna verið jafn augljós og
átakanlegur sem nú á fyrstu dögum
hinnar nýju ríkisstjórnar Stein-
gríms og Geirs.
Allir vita upp á hvað þeirra
stjórnarsáttmáli hljóðar, allir vita
hverjar voru þeirra fyrstu stjórnar-
athafnir um leið og þeir létu rass-
ana síga ofan í ráðherrastólana.
Engum ætti að dyljast hvaðan
utan úr heimi eftiröpunin er feng-
in. Svo oft og dyggilega höfum við í
málgögnum þessara ráðherra, svo
og í útvarpi þeirra og sjónvarpi,
verið frædd á því hvernig Jarúzel-
ski og kumpánar í Póllandi stjórna,
að þetta ætti að liggja í augum
uppi. Þaðan er fyrirmyndin.
Jarúzelski sagði: - Þjóðarfram-
leiðsla hefur dregist saman,landið
er að sökkva í skuldafen við aðrar
þjóðir, við verðum að herða sultar-
ólina, verkalýður landsins getur
ekki fengið neinar kjarabætur, má
þakka fyrir að fá eitthvað að éta,
þið verkamenn verðið að erfiða
meira, framleiða meira. Hinsvegar
er nauðugur einn kostur að hækka í
verði allar ykkar nauðsynjar, mat-
væli og hvað eina. Hver sem mögl-
ar og æsir til mótmæla, verður sctt-
ur á bak við lás og slá. Það eru
neyðartímar, ég set á herlög og læt
her okkar og lögreglu gæta þess að
mínum fyrirskipunum sé hlýtt.
Dugi það ekki til er óvígur her vin-
arþjóðar við landamærin, reiðubú-
inn til hjálpar mér ef ég bið hann,—
Pví viljum við kunnugt
gera
Framkvæmd þessa glæsta boð-
skapar vitum við í höfuðdráttum, í
gegnum þau málgögn núverandi
vaidhafaá íslandi, sem fyrr er um
getið. Og svo bætist við þetta tii-
koma Solidarnos og hverjar við-
tökur þau samtök fengu hjá Jarúz-
elski og co. En flokkar og málgögn
þeirra sem eru ráðherrar á íslandi í
dag, svo og íslensk verkalýðs-
hreyfing og hennar flokkar hafa
aldrei þreyst á því að lýsa yfir
stuðningi við Solidarnos. Jaruzel-
ski bætir því auðvitað við, að hin
eina sanna verkalýðshreyfing í Pól-
landi sé sú sem viðurkennd sé og
skipulögð af honum og hans flokki,
enda sé það ábyrg verkalýðsforysta
sem skilji og samþykki hans tilskip-
Útboð - örtölvur
Reiknistofnun Háskóla íslands óskar eftir til-
boðum í örtölvur til afgreiðslu fyrir næsta
haust.
Útboðs lýsingar má vitja á skrifstofu
stofnunarinnar að Hjarðarhaga 2, Reykjavík.
Frestur til að skila tilboðum er til 13. júlí.
Upplýsingar í síma 25088.
Reiknistofnun Háskóla íslands
PÓST- OG
SlMAMÁLASTOFNUNIN
Tilkynning til
símnotenda
Á blaðsíðu 458 í símaskrá 1983 hefur mis-
prentast svæðisnúmer símstöðvarinnar
Vogar Vatnsleysustrandarhreppi.
Svæðisnúmerið er 92 ekki 99. Vinsamlegast
skrifið inná blaðsíðu 458 svæðisnúmer 92 í
stað 99.
Póst- og símamálastofnunin.
Vegna jarðarfarar
Valgeirs Björnssonar,
fyrrverandi hafnarstjóra, verður hafnarskrif-
stofan lokuð eftir hádegi föstudaginn 24.
júní 1983.
Hafnarstjórinn í Reykjavík
Starri í Garði.
En lítum nú á hvernig hinum
nýju valdhöfum á íslandi fer þessi
eftiröpun úr hendi:
Þeir segja: -
Þjóðarframleiðsla hefur dregist
saman, markaðir ýmist hrunið eða
orðið okkur óhagstæðari, verð-
bólgan er að ríða öllu til helvítis,
þjóðin að sökkva í erlendar
skuldir, við höfum lifað um efni
fram (þá er auðvitað aðeins átt við
erfiðisfólk og skapendur verðmæt-
a). Þettageturekkigengiðsvona
lengur. Þjóðarskútan er að fara á
hliðina í brimgarði verðbólgu og
eyðslu almennings, er að brotna í
spón. Því viljum við kunnugt gera:
Umsamdar verðbætur á laun sem
áttu að mæta stórfelldum fram-
færslukostnaði 1. júní skulu
skornar niður um tvo þriðju, eða
svo. Engar hækkanir á kaupi al-
mennings næstu tvö árin. Hinsveg-
ar erum við tilneyddir að hækka
stórlega allar vörur og lífs-
nauðsynjar og þjónustu.-
Og þeim orðum fylgja athafnir.
Olíu skvettu ráðherrarnir á verð-
bólgubálið samdægurs, yfir 14%
gengisfelling, hækkanir á verði
vöru og þjónustu tilkynntar dag-
lega.
Hver sem reynir að óhlýðnast
þessum tilskipunum, t.d. forysta
launafólks með fólkið á bak við sig,
eða bændur og sjómenn, eru að
brjóta landslög (bráðabirgðalög-
in). Við slíkum lýð standa tugthús-
dyr galopnar. Og ráðherrarnir
hugsa sem svo: Hvað geta þau
samtök launafólks á fslandi, ASÍ
og BSRB gert, sem við, borgarafl-
okkarnir og auðvaldið á Islandi
höfum sett leikreglur og tekið inn í
okkar valdakerfi sem virðulegar
stofnanir? Ekki nokkurn skapaðan
hlut. Varla fara þessar virðulegu
stofnanir að brjóta landslög, ganga
inn fyrir tugthúsdyrnar. O ekkí.
Auðvitað samþykkja þeir mót-
mæli. Það er samkvæmt leikreglun-
um. Skítt með það.
Stofna launþegar Soli-
darnos?
Þá er aðeins eftir einn þáttur í
pólskri eftiröpun. Solidarnos.
Hvað gerir launafólk á íslandi í
dag, þegar snara hinna nýju vald-
hafa fer alvarlega að þrengja að
hálsi manna? Stofnar það hið ís-
lenska Solidarnos, sem á íslensku
hvað þýða Samstöðu, til að berjast
fyrir rétti sínum?
Ef svo færi, sem sýnist hinn eini
kostur sem okkur, almenningi í
þessu landi er eftirskilinn, hvað
gerir hin nýja ríkisstjórn
auðmagnsins á íslandi þá?
Skyldi hún ekki einnig gefa það í
skyn, að ef slíkt ekki dugar til þá sé
velbúið herlið vinaþjóðar á
Miðnesheiði reiðubúið að hlaupa
undir bagga ef til er kallað. Hvað
væri slíkt nema sjálfsagður greiði
milli vina!
Þá fengi orðið Varnarlið loks
raunhæft gildi. Það tæki að sér að
verja tíu ráðherra og þeirra þing-
mannahyski fyrir þjóðinni. Skítt
með allar fyrri yfirýsingar um sam-
stöðu með Pólsku Samstöðu.
Andstaða gegn íslenskri Samstöðu
skal vega þyngra.
Húrra fyrir Jaruzelski!
Starri í Garði
erlendar bækur
Cicero og Ovid
Marcus Tullius Cicero: Epistulae.
Leben und Politik in Briefen.
Deutscher Taschenbuch Verlag 1980. -
Cato Maior de Senectute. Cato Der
Altere Úber Das Alter. Deutscher
Taschenbuch Verlag 1982.
Publius Ovidius Naso: Metamorphoses.
Verwandlungen. Deutscher
Taschenbuch Verlag 1982.
Ovid: The Erotic Poems. The Amores -
The Art of Love - Cures for Love - On
Facial Treatment for Ladies.
Translated with an Introduction and
Notes by Peter Green. Penguin Books
1982
De Senectute mun hafa komið út
á íslensku fyrir síðustu jól. Það
hafa margir þýtt þá bók á skóla-
bekk, hún var lesin af ófáum kyn-
slóðum í lærðum skólum hérlendis
meðan það var talin lágmarkskrafa
að menn gætu eitthvað staglað í lat-
ínu og helst lesið hana og skrifað,
til þess að nálgast heima Minervu
og þar með nálgast það sem heitir
menning, þetta sem aðgreinir
mennina frá nautpeningi og drátt-
aruxum. Bók þessi og aðrar bækur
Ciceros voru grundvallarrit evr-
ópskra fræða og menningar. dtv,
útgáfan gefur hér út sýnishorn
bréfa hans og „Um ellina" á latínu
og þýsku. Franz Peter Waiblinger
hefur séð um útgáfu bréfasýnis-
hornanna og Max Faltner hefur
þýtt „De Senectute““ og skrifað
inngang og skýringar. Cicero er tal-
inn hafa skrifað fegurstu latínu á
sínum tíma; þessvegna var hann
gjarnan lesinn í skólum Evrópu.
Hermann Breitenbach þýðir og
skrifar formála af sýnishorni úr
„Metamorphosis". dvt útgáfan er
tveggja mála eins og Cicero útgáf-
an. „Umbreytingarnar" voru lykil-
rit í Evrópu, eftir að menn tóku að
stunda latnesk fræði. Þetta var
nokkurskonar alfræðibók um
goðafræði og sögu fornaldar og
upphaf veraldar. Þetta var eftir-
lætis lesning listamanna og skálda
(og nemenda) í tvö þúsund ár.
Á sínum tíma var Ágústus
keisari ekki sérlega hrifinn af kveð-
skap Ovidíusar, einkum ekki af
ástarljóðunum, sem hér koma út í
nýrri þýðingu ágæts fræðimanns í
klassík, Peters Greens. Hann seg-
ist hafa unnið mjög lengi að
þýðingunni og meðan á henni stóð,
hófst Ovid úr hálfgerðri lægð til
þess að verða á ný dáður og lof-
aður, sem stórkostlegasta skáld og
sköpuður. Á síðustu tuttugu árum
hafa struktúralistar, symbolistar og
skáld sótt í hinn ótæmandi brunn
„Umbreytinganna" efni til eigin
verka.
Ástarkvæði Ovidíusar urðu hon-
um ekki til neinnar blessunar, hann
varð að hírast á eyðilegum stað við
Svartahafið samkvæmt skipun Ág-
ústusar keisara. Ástæðan voru ást-
arkvæði og auk þess atburður sem
ekki er mönnum fullkomlega ljós.
Áður en kom til útlegðarinnar kall-
aði keisarinn Ovidíus fyrir sig og
húðskammaði hann. Ars amandi
var bönnuð og tekin úr hinum
þremur opinberu bókasöfnum í
Róm, en slíkar aðfarir voru þá
mjög óvenjulegar ef ekki eins-
dæmi.
Þessi rit voru mjög mikið lesin
fyrrum, eftirsótt og endurrituð
hvað eftir annað fyrir daga prent-
listarinnar og töldust til þeirra lyk-
ilrita sem lesa varð. Þýðingin er
mjög lipurleg og lifandi. Þýðand-
inn hefur skrifað fjölda bóka um
efni varðandi gríska og rómverska
fornöld.
Minning
Ólafur R. Einarsson
Góður drengur er fallinn í hinni
eilífu baráttu lífs og dauða, en
Ólafur R. Einarsson sagnfræðing-
ur lést þann 11. júní sl.
Ólafur var sögukennari okkar í
Menntaskólanum við Sund, vet-
urna 1980-81 og 1981-82 og einnig
umsjónarkennari bekkjarins seinni
veturinn. Það er sárt að sjá á bak
svo fjölhæfum og atorkusömum
manni svona snemma, en aldrei,
þrátt fyrir alvarleg veikindi, lét
Ólafur nokkurn bilbug á sér finna.
Hann var sérstakur að því leyti
að hann var ekki rígbundinn við
bókina, heldur reifaði málin vítt og
breitt. Hann kenndi okkur að
gagnrýna og meta sjálf, en ekki
taka námsefnið gott og gilt eins og
það stóð í bókunum og þó sérstak-
lega að sjá málin frá öllum hliðum.
Það var ekki eingöngu saga kónga
og keisara sem hann sagði okkur,
heldur saga verkalýðs og almúga
og mikil áhersla lögð á þann þátt.
Oft og iðulega benti hann okkur á
bækur um viðkomandi námsefni
sem við gætum lesið, ef við vildum
vita meira og sýndi það að starf
hans var ekki eingöngu fólgið í því
að sitja í 40 mínútur og þylja við
púltið.
Hann var ákaflega þolinmóður
kennari og virtist taka öllu með
stöku jafnaðargeði, hvað svo sem á
gekk og hvernig svo sem hann var
fyrirkallaður. Þessi bekkur var án
efa ekki sá auðveldasti né áhuga-
samasti á köflum sem hann hefur
glímt við, en aldrei lét hann nokkra
óánægju í ljósi.
Tveir vetur eru stuttur tími af
heilli mannsævi, sem varð þó ekki
löng, en þeir verða okkur mikils
virði á lífsbrautinni.
Það er ekki auðvelt að setja til-
finningar sínar á blað, en af heilum
hug þökkum við Ólafi fyrir þennan
tíma um leið og við vottum honum
virðingu okkar.
Fjölskyldu hans og vinum vott-
um við okkar dýpstu samúð.
Nemendur 4. bekkjar C
Menntaskólanum v/Sund 1982.
(Grein þessi barst Þjóðviljanum
það seint að hún náði ekki að birt-
ast á útfarardegi Ólafs þann 22.
júní.)
íbúð óskast
Á ekki einhver 2ja-3ja herb. íbúð sem hann vill leigja
pari utan af landi. Erum með eitt barn og annað okkar
er í námi. Helst þurfum við íbúð til 2ja ára frá 1. sept.
Getum borgað sanngjarna leigu. Velunnarar hringi í
síma 39342 og fái upplýsingar hjá Maríu.