Þjóðviljinn - 07.07.1983, Qupperneq 7

Fimmtudagur 7. ’júíí 1983 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7
önn að laga sig að, og þess, sem
önnur félags-hagræn öfl í hagkerf-
inukrefjast er nú stærra en nokkru
sinni fyrr. Þetta var einmitt
reynslan af hliðstæðri tilraun ríkis-
stjórnar Geirs Hallgrímssonar
1975-7. Árangur hennar var fyrst
og fremst sá, að færa verðbólguna
varanlega upp á nýtt og hærra stig.
Þannig sjáum við, að það eru
miklar líkur á því, að afleiðingar
efnahagsráðstafana ríkisstjórnar
Steingríms Hermannssonar séu
bæði minni þjóðartekjur og meiri
verðbólga á komandi árum en ella
hefði orðið.
Niðurstöður
Við höfum nú séð, að aðgerðir
ríkisstjórnarinnar eru fremur til
þess fallnar að auka efnahags-
örðugleikana, en að draga úr þeim.
Meginatriðin eru sem hér segir:
í fyrsta lagi er með efnahags-
ráðstöfununum lögð drög að því,
að skerða hagvaxtarmöguleika
þjóðarinnar og þar með kaupmátt
til frambúðar.
í öðru lagi verður af þessum sök-
um enn erfiðara að ná þeim kaup-
mætti sem nú hefur verið skertur,
en að öðrum kosti hefði verið.
í þriðja lagi er með aðgerðunum
lagður grundvöllur að enn meiri
verðbólgu í framtíðinni en við höf-
um kynnst á undanförnum árum.
í fjórða lagi auka aðgerðir ríkis-
stjórnarinnar líkurnar á atvinnu-
leysi verulega. Ef fyrirætlanir
hennar um fjórðungs skerðingu
kaupmáttar á næsta hálfa árinu ná
fram að ganga er alveg ljóst að
eftirspurn neytenda eftir margs
konarvöruogþjónustu mun drag-
ast stórlega saman. Þar með eru
líkur á því, að upp komi atvinnu-
leysi í byggingariðnaði, verslunar-
greinum, samgöngum og ýmsum
þjónustugreinum líkt og átti sér
stað 1968-69. Þetta atvinnuleysi,
sem gæti auðveldlega komið fram
þegar á næsta hausti, hefur til-
hneigingu til að verða mjög keðju-
árum svonefndrar viðreisnar, í
kreppunni 1967-69 og á valdaárum
ríkisstjórnar Geirs Hallgrímssonar
fluttust þúsundir íslendinga til
landa, sem buðu betri lífskjör.
Hætt er við því, að þessi blóðtaka
hefjist að nýju, ef efnahagsáform
ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokksins
og Framsóknarflokksins ná fram
að ganga.
Aðgerðir ríkisstjórnarinnar
kunna að lækka verðbólgu til
skemmri tíma litið. Þær veikja hins
vegar íslenskt efnahagslíf til fram-
búðar með því að festa í sessi of-
fjárfestingu fyrri ára og ýta undir
svipaða þróun í framtíðinni. Eins
og útskýrt hefur verið, eru síður en
svo líkur á því, að kjaraskerðingar
dragi úr verðbólgunni í fram-
tíðinni. Hún hefur hins vegar ríka
tilhneigingu til að auka fjárfesting-
arsóunina í atvinnulífinu. Þar af
leiðir, að rétt efnahagsstefna felst í
því að snúa kjaraskerðingunni við.
í þeirri sókn til betri lífskjara,
sem taka þarf við, er nauðsynlegt
að endurskipuleggja íslenskan
atvinnurekstur í samræmi við hags-
muni alls fólks í landinu, en ekki
örfárra atvinnurekenda í lykil-
aðstöðu. Slík sókn verður m.a. að
fela í sér, að fjárfestingarákvarðan-
ir eru að miklum hluta til teknar úr
höndum atvinnurekenda. Með
hagkvæmari fjárfestingum, sem þá
yrðu mögulegar næst tvíþættur ár-
angur. Annars vegar verður þegar í
stað hægt að auka kaupmátt launa
verulega. Hins vegar dregur úr hin-
um sífelldu rekstrarerfiðleikum
fyrirtækjanna, einkum í sjávarút-
vegi. Hvort tveggja slævir þau ávök
um skiptingu þjóðarteknanna, sem
endurspeglast í hinni endalausu
hringekju kjarasamninga, gengis-
fellinga og kjaraskerðinga, sem
knúið hefur áfram verðbólguna hér
á landi með sívaxandi hraða. Þann-
ig er skynsamleg stefna í fjárfest-
ingarmálum ein helsta forsenda
þess, að unnt sé að draga úr verð-
bólgu hér á landi til frambúðar.
verkandi og gæti steypt þjóðinni í
margra missera heimatilbúna efna-
hagskreppu.
I fimmta lagi er sú mikla kjara-
skerðing, sem í efnahagsráðstöfun-
um felst líkleg til að hvetja til aukis
brottflutnings frá landinu. Á fyrstu
Glistrap kvaddi
með fúkyrðum
Á föstudaginn var kvaddi Mog-
ens Glistrup formaður Framfar-
aflokksins, danska þingið, eftir
að það hafði svipt hann rétti til
þingsetu. En eins og kunnugt er
hefur hæstiréttur staðfest
fangelsisdóm yfir þessum kjaft-
fora málafærslumanni vegna
mikilla skattsvika. Glistrup brá
ekki vana sínum og slöngvaði þvi
yflr þingheim, að hann væri
„samkoma fávísra, forstokkaðra,
hugsjónalausra, heimskra og
ræginna meðalmenna, sem
hræsna í sínum þröngsýna virðu-
leik og halda að þeir séu betri en
ég“.
Glistrup kvaddi með einskonar
guðlasti ef svo mætti að orði
kveða. Hann fór með „We shall
overcome" - sem varð um skeið
stríðssöngur baráttumanna fyrir
friði og jafnrétti blökkumanna í
Bandaríkjunum og kemur enn
við sögu á friðarfundum.
128 þingmenn sviptu Glistrup
rétti til þingsetu en 22 greiddu
atkvæði á móti. 29 þingmenn
voru fjarverandi.
Þeir sem studdu Glistrup voru
þrettán þingmenn hans eigin
flokks, fjórir úr 20 manna þing-
liði Sósíalíska alþýðuflokksins og
allir fimm þingmenn
vinstrisósíalista. Vinstrisósíalist-
ar héldu því fram, að þjóðkjörnir
fulltrúar hefðu ekki rétt til að
dæma í máli Glistrups með þess-
um hætti. Það eigi kjósendur að
gera, og þeir hafi hvað eftir ann-
að kosið Glistrup á þing, eins þótt
hann hann hafi verið dæmdur
sekur á tveim fyrri dómstigum.
Þessi afstaða virðist hafa all-
mikinn hljómgrunn meðal al-
mennings að því er skoðana-
könnun hermir. 56% þeirra sem
spurðir voru töldu að Glistrup
væri að sönnu ekki þess verðugur
að sitja á þingi, en 53% töldu
einnig að það væru kjósendurnir
en ekki þingmenn sem ættu að
skera úr um þetta mál.
Ekki er víst að Glistrup komist
bak við lás og slá fljótlega, því
löng biðröð er eftir að afplána
dóma í Danmörku - tekur hún nú
til um átta þúsund manna. Og
menn búast varla við því að hann
muni afplána nema helming af
þeirri þriggja ára fangelsisvist
sem hann var dæmdur til.
- áb.
Þið eruð samansafn heimskra og fávísra meðalmenna, hreytti Glistrup
framan í þingheim - og gekk út.
s
Oháð friðarhreyfing í austri:
Handtökur í Prag og
frlðarganga í Berlín
„Óháðir“ í Austur-Þýskalandi.
plógjárn.
Á plakatinu stendur: Breytum sverðum i
Til eru þeir sem telja að eitt af
skilyrðum þess að friðarhreyfingar
í Vestur-Evrópu nái árangri í bar-
áttu sinni sé sú, að sá vísir að
óháðum friðarhreyflngum sem
skotið hefur upp í Austur-Evrópu
nái að vaxa. Þeir hópar hafa all-
mikið verið á dagskrá að undan-
förnu, ekki síst í sambandi við nýaf-
staðið friðarþing í Prag.
Mannréttindasamtökin sem
kennd eru við Charta-77 og hafa
starfað í Tékkóslóvakíu þrátt fyrir
ýmsar ofsóknir yfirvalda, hvöttu
vestrænar friðarhreyfingar til að
koma til Prag. Bæði til að eiga við-
ræður við opinberar hreyfingar
austur-evrópskar og svo til að
minna á rétt þeirra sem vilja fjalla
um friðarmál þar eystra eftir eigin
höfði. Ýmsir fulltrúar að vestan
tóku máli hinna tékknesku mann-
réttindasamtaka á ráðstefnunni, en
skipuleggjendur hennar þvertóku
Merkileg uppgötvun:
Bætir skilning á krabba
Breskir vísindamenn halda því
fram að þeir hafl meðal annars
með aðstoð sænskra vísindamanna
stigið stórt skref í þá átt að leysa
gátu krabbameins. En þeim hefur
tekist að sýna fram á það, að nátt-
úrulegt efni sem er í blóðinu og hef-
ur læknandi áhrif getur leitt til þess
að æxli fari að vaxa stjórnlaust.
Uppgötvun þessi er tengd eggja-
hvítuefni sem nefnist PDGF og
flýtir fyrir því við eðlilegar aðstæð-
ur að sár læknist. Vísindamenn við
ICRF, bresku krabbameinsrann-
sóknastofnunina, hafa sýnt fram á
það að ýmsar krabbameinsfrumur
framleiða þetta eggjahvítuefni
jafnvel þótt líkaminn hafi ekki orð-
ið fyrir neinu þvf hnjaski sem kallar
á það. Þetta leiðir svo til óstýran-
legs vaxtar í vissum sérhæfðum
frumum - t.d. í beinmerg, heila og
bindivefjum.
Bandarískir vísindamenn hafa
einnig komist að svipuðum niður-
stöðum og þær tengj ast við sænskar
rannsóknir að því leyti, að við Kar-
olinsku stofnunina í Stokkhólmi
hafa lengi staðið rannsóknir á á-
hrifum PDGF.
Þessi uppgötvun er talin einkar
mikilvæg. Ekki er víst að hún leiði
til þess í bráð að auðveldara verði
að lækna krabbamein, en hún bætir
mjög skilning manna á því, hvernig
krabbamein verður til. I stuttu máli
sagt vita þeir nú, að a.m.k. eitt af
svonefndum onkogenum, sem eru
10-20 talsins og stjórna við eðli-
legar aðstæður frumuvexti í líkam-
anum, stjórnar einnig myndun
eggjahvítuefnisins PDGF. Onkog-
en eru í öllum frumum og geta
undir áhrifum m.a. aðskotaefna
eða veira orðið upphaf að krabba-
meini.
Hin fyrrgreinda breska vísinda-
stofnun hefur um 18 mánaða skeið
unnið að nákvæmum rannsóknum
sem byggðu á þeirri tilgátu að viss-
ar krabbameinsfrumur gætu fram-
leitt eggjahvítuefni sem líkjast hin-
um venjulegu eggjahvítuefnum lík-
amans. -(DN)
samt fyrir að leyfa einstaklingum
úr þeim aðild að umræðunum.
Fleira gerðist-í Prag sem rekja
má til óháðra hópa. í sambandi við
þingið var þann 2. júlí efnt til mik-
illar göngu í Prag. Áð henni lokinni
létu nokkrir tugir ungra manna til
sín heyra með eigin plaköt og víg-
orðið „frið og frelsi". 25 þeirra
voru handteknir og eftir það gengu
um 200 ungir mótmælendur til
Vaclavstorgs, þar sem þeir voru
stöðvaðir af Iögreglu og um tuttugu
manns í viðbót handteknir.
En það er í Austur-Þýskalandi
sem óháð friðarhreyfing, sem hef-
ur m.a. notið allmikils stuðnings
presta, hefur haft sig mest í
frammi. Þrátt fyrir bann yfirvalda
var þar um síðustu helgi efnt til
„friðarverkstæðis“ í Berlín og tóku
um þúsund manns þátt í þeim
aðgerðum. Þátttakendur sendu frá
sér samþykkt þar sem mótmælt var
„hervæðingu mannlífs“ í Austur-
Þýskalandi og segir þar meðal ann-
ars „við treystum ekki stjórnmála-
mönnum og herfræðingum lands-
ins fyrir því að tryggja okkur frið“.
Skömmu fyrir friðarfundi,
göngu og kvöldsamkomu í Berlín
var einn af skipuleggjurum
aðgerða, æskulýðspresturinn Lot-
har Rochau, fangelsaður. í
Austur-Þýskalandi hefur hin
óháða hreyfing haft sig einna mest
fram í borginni Jena, og hafa yfir-
völd gripið til þess ráðs í vaxandi
mæli að senda friðarsinnana í út-
iegð til Vestur-Þýskalands.
(Byggt á Information)

yUMFERÐAR
RÁÐ
Góð orð 's
duga skammt.
Gott fordæmi
skiptir mestu
máli