Þjóðviljinn - 21.10.1983, Qupperneq 23

Föstudagur 21. október 1983 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 23
RUV0»
RUV &
19.45 Fréttaígrip á táknmáli
20.00 Fréttir og veður
20.30 Auglýsingar og dagskré
20.40 Á döfinni Umsjónarmaður Sigurður
Grímsson. Kynnir Birna Hrólfsdóttir.
20.50 Stan Getz Bandariskur djassþáttur.
21.20 Kastljós Þáttur um innlend og erlend
málefni. Umsjónarmenn: Sigurveig Jóns-
dóttir og Einar Sigurðsson, fréttamenn.
22.25 Fanginn (La prisonniére) Frönsk bió-
mynd frá 1967. Leikstjóri Henry-Georges
Terzieff, Elisabeth Wiener og Bernard Fres-
son. Gift kona kemst i kynni við listaverka-
sala nokkurn, sem fæst við Ijósmyndun, og
gerist fyrirsæta hans. Kröfur hans eru fyrir-
sætunni ógeðfelldar i fyrstu en með timan-
um verður hún æ háðari þessum undarlega
manni. Þýðandi Ragna Ragnars.
00.15 Dagskrárlok.
7.00 Veðurtregnir. Fréttir. Bæn. Á virkum
degi. 7.25 Leikfimi. 7.55 Daglegt mál.
Endurt. þáttur Erlings Sigurðarsonar frá
kvöldinu áður.
8.00 Fréttir. Dagskrá. 8.15 Veðurtregnir.
Morgunorð - Stefnir Helgason talar.
9.00 Fréttir.
9.05 Morgunstund barnanna: „Leitin að
vagnhjóli“ eftir Meindert DeJong Guðrún
Jónsdóttir les þýðingu sina (16).
9.20 Lelkfimi. 9.30 Tilkynningar. Tónleikar.
9.45 Þingfréttir.
10.00 Fréttir. 10.10 Veðurfregnir. Forustugr.
dagbl. (útdr.)
10.35 „Mér eru fornu minnin kær“ Einar
Kristjánsson frá Hermundarfelli sér um þátt-
inn (RÚVAK).
11.05 Ástaljóð fyrri tíma Nína Björk Ámadótt-
ir les úr Ijóðabókinni „Islensk ástaljóð".
11.35 Erindi um áfengismál eftir Bjöm Jóns-
son. Árni Helgason les.
11.35 Skosk og írsk þjóðlög.
12.00 Dagskrá. Tónleikar. Tilkynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veðurfregnir. Tilkynning-
ar. Tónleikar.
14.00 „Katrin frá Bóra“ eftir Clöru S.
Schreiber Benedikt Amkelsson þýddi.
Helgi Elíasson les (16).
Nfna Björk Árnadóttir les úr Ijóðabók-
inni (slensk ástaljóð.
14.30 Miðdegistónleikar Sinfóniuhljómsveit
Lundúna ieikur MArs úr „Kareliu"-svítu op.
11 eftir Jean Sibelius; Alexander Gibson stj.
/ Anne Sophie Mutter leikur þátt úr Fiðlu-
konserti I D-dúr op. 77 eftir Johannes
Brahms; Herbert von Karajan stj.
14.45 Nýtt undir nálinni Hildur Eiríksdóttir
kynnir nýútkomnar hljómplötur.
15.30 Tilkynningar. Tónleikar.
16.00 Fréttir. Dagskrá. 16.15 Veðurfregnir.
16.20 Síðdegistónleikar Útvarpshljómsveitin
í Winnepeg leikur Fantasíu eftir Vaugham
Williams um stef eftir Thomas Tallis; Boyd
Neel stj. / David Oistrakh og Nýja filharmóní-
usveitin í Lundúnum leika Fiðlukonsert i a-
moil ettir Dmitri Sjostakovitsj; Maxim Sjost-
akovitsj stj.
17.10 Siðdegisvakan.
18.00 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurlregnir. Dagskrá kvöldsins.
19.00 Kvöldfréttir. Tilkynningar.
19.50 Við stokkinn Brúðubillinn í Reykjavik
heldur áfram að skemmta bömunum fyrir
svefninn.
20.00 Lög unga fólksins. Þóra Björg Thor-
oddsen kynnir.
20.40 Kvöldvaka Umsjón: Helga Ágústsdótl-
ir.
21.10 Hljómskálamúsik Guðmundur Gilsson
kynir.
21.40 Norðanfari. Þættir úr sögu Akureyrar.
Umsjón: Óðinn Jónsson. (RUVAK).
22.15 Veðurfregnir. Fréttir. Dagskrá morgun-
dagsins. Orð kvöldsins.
22.35 Traðir Umsjón: Gunnlaugur Yngvi Sig-
fússon.
23.10 Danslög.
00.50 Á næturvaktinni - Ólafur Þórðarson.
03.00 Dagskrárlok.
ndum
skak
Karpov að tafli - 219
Skákir Karpovs og Spasskís vekja
ávallt athygli m.a. vegna þess að þegar
Karpov tefldi fyrst við Spasskí var al-
mennt talað um að þar færi fram viður-
eign heimsmeistarans og arftaka hans.
Arftaki Spasskís sem heimsmeistari var
reyndar Fischer en uppgjör innan hins
„sovéska skákskóla" fór síðar fram í
viðureignum Spasskís og Karpovs. Þeir
mættust í Tilburg '79 þegar skammt var
til leiksloka. Hlutverkaskiptin höfðu átt
sér stað fyrir sex árum, en engu að síður
barðist Spasskí hart eins og hann ætti
sér enn þá von að ná fyrra forystuhlut-
verki meðal sovéskra skákmanna:
berjaleit
og snúa henni
í peningaleit?
Halldór Pjetursson skrifar:
Nú eins og oft áður, snýst allt
um peninga, - aldrei þó meira en
nú. í raun er maðurinn, sem tal-
inn er æðsta skepna þessa hnatt-
ar, fallinn fyrir róða. Upp úr því
sem kallast auður, standa nokkrir
skrautklæddir þursar, sem stýra
peningunum á vissa reiti, þar sem
þeir lifa sínu kynlífi og margfald-
ast. Mennina sjálfa tína þeir
dauða upp úr fjárhirslum sínum
og segja amen yfir þeim.
Eins og allir vita, sem anda
með lungum, hefur þessi þjóð
safnað ógrynni fjár á okkar mæli-
kvarða, en nú er af sú tíð, er
Gaukur bjó á Stöng. Allir virðast
á sama borði, - allslausir - meira
að segja máttarstólparnir ber-
fættir, í götóttum buxum og klóra
sér gegnum götin. En hvar eru
allir þessir peningar, sem aflað
var? Verkalýðurinn eyddi þeim
öllum, segja þeir stóru. Náttúr-
lega er þetta þjóðlýgi. Hafi al-
þýðan lifað svona hátt og eytt
öllu, hvert gátu þá peningarnir
farið annað en til þeirra ríku?
Þeir selja okkur allt, sem við
kaupum. Og þeir ráða mestu um
hvað við fáum fyrir vinnu okkar.
Verst eru þó staddir tveir ráð-
herranna okkar, þá vantar alltaf
peninga handa sér og sínum og í
þetta fer öll þeirra orka og það
vit, sem þeir hafa ráð á. Það gefur
auga leið að þeir hafa engan tíma
til að „pranga” fyrir alþýðuna. Ég
vil vara menn við að blanda ekki
Albert okkar saman við okkar
gamla og góða ráðgjafa, Alberti,
sem lagði svo mikla ást á peninga,
að hann trúði því að hann ætti alla
þá aura, sem um hans hendur
fóru. Svona getur ástin blekkt
menn. Danir skildu þetta ekki og
settu hann í tugthús. Ég vona að
ást Alberts okkar leiði ekki til
þess þótt hann elski peninga,
enda vill hann halda sína hirð-
menn vel. Það hirti nafni hans
ekki um.
Albert hefur líka langa stöng á
milli munnvika. Þetta er hans
lyftistöng og sýníst alltaf vera að
lengjast. Svo hefur hann sitt fót-
boltavit frá tám og upp undir
höku. Vonandi kemst þessi heila-
dingull í munni hans í móð til
gróða fyrir ríkið.
Hefði þessi ágæta og styrk-
mikla stjórn ekki haft samvisk-
una og réttlætið í vitlausum vasa,
hefði hann gert eignakönnun hjá
þeim stóru, sem alltaf lepja
dauðann úr skel. Þá hefði kann-
ski verið hægt að skipta klöfunum
á fleiri hálsa.
Svindlið í sjávarútveginum
hefur um langt skeið lifað við sér-
stakt lýðræði. Ríkið hefur greitt
skipin að mestu og gefið þau út-
gerðarmönnum, sem kallaðir
eru. Þeirra „kúnst” hefur aðeins
verið að tapa nógu miklu og rölta
svo með reikningana í ríkissjóð,
sjálfsagt fengið sjúss og vindil
fyrir skilin. Ef farið hefði verið í
skúmaskot allra þessara
reikninga hefði margur fengið of-
birtu í augun. Alltaf verður að
miða við þá, sem aumastir eru og
þeir, sem betur mega eru ánægðir
með þetta eins og skiljanlegt er.
Sem betur fer heyrist aldrei að
útgerðarmaður fari á hausinn
eins og í mínu ungdæmi. Verði
einhver gjaldþrota nú til dags - af
stærri toga - þá þarf hann ekki að
kvíða framtíðinni. Annars er
ekkert fengist um þó að sveitarfé-
lög lendi í þroti með skip. Þau eru
þá bara seld vinum, sem kunna
að tapa.
Nú langar mig til að spyrja:
Hvernig stendur á því að allir
vilja óðir og uppvægir eignast
skip til þess að tapa á? Til þess að
tapa á, já. Farið þið bara á út-
gerðarstaðina og lítið á þessa
hjráðu menn. Eru þeir ekki grút-
horaðir, í kagbættum fötum og í
skóm sitt af hvoru tagi? Athugið
húsin þeirra og sjálfsagt er sama
eymdin hjá uppkomnum börnun-
um, kannski gengur þetta líka í
arf?
Eftir höfðinu dansa limirnir.
Nú vilja allir fá bætur fyrir
eitthvað, sem tilveran leggur á
þá. Alþýðuna munar ekkert um
þetta, hún þarf líka að auðmýkj-
ast. Svo kemur stóriðjan; álverið
og Grundartangi. Þessu þarf öllu
að hjálpa en bara ekki á kostnað
þeirra ríku, það munu Kögur-
grímur og hans menn sjá um. Svo
verður það að haldast að þing-
menn geti sett ótal lög sér í vil og
allt tekið skýrt fram, jafnvel að
ástkonur njóti ráðherrabíla. Að
endingu koma svo allar utanferð-
irnar úr stjórnarráðinu og þeir
reikningar gefa ekkert eftir himn-
abréfum.
En svo langt getur gengið að
alþýðan tíni af sér auðvaldsflærn-
ar.
Útvarp kl. 10.35
Fornu minnin
Að þessu sinni fjallar þáttur
Einars frá Hermundarfelli um
Pál J. Árdal, skáld. Páll var
þekktur skólamaður á Akureyri í
40 ár og samdi bæði ljóð og
leikrit. Mig minnir að hann hafi
einnig fengist við vegaverkstjórn.
Leikrit Páls voru mjög vinsæl og
leikin víða um land. Svo var einn-
ig um ljóð hans, þau voru mikið
sungin á sinni tíð og nú er það
Steinunn S. Sigurðardóttir, sem
les úr þeim.
í þættinum kemur einnig fram
Þorgerður Sigurgeirsdóttir á
Öngulsstöðum, 93 ára gömul, en
Páll var móðurbróðir hennar og
Kristínar Sigfúsdóttur, skáld-
konu. Mun Þorgerður rifja upp
kynni sín af Páli móðurbróður
sínum. - Þátturinn kemur frá Ak-
ureyrarútvarpinu. -mhg
Spasskí - Karpov
24. .. f4!
(Með þessum leik hrifsar svartur til sin
frumkvæðiö. Spasskí þarf að viðhafa ítr-
ustu gát til að halda velli.)
25. g4 Hd6
26. c3 Rh4
27. He7 Rxf3+
28. Dxf3 Da8
29. Hle2 c5
- og hér í miklu timahraki beggja sættust
menn á jafntefli.)
bridge
Sumir segja að varnarspilið í bridge sé
það sem leikurinn byggist að verulegu
leyti á. Flestir séu svona nokkurn veginn
slarkfærir í úrspilinu, en þegar kemur að
vörninni skilji á milli meistarans og fúsk-
arans. Það er nokkuð til í þvi, þó á stund-
um meistaraverkið líti út fyrir að vera fúsk
og fúskið meistarastykki. Hér er dæmi
um annaðhvort (þú ræður hvað það
er...):
Á102 43 98 ÁG9652
3 9854
ÁD86 G975
G7654 KD10
843 KDG76 K102 Á32 K7 D10
Ginar frá Hermundarfelli.
Suður vakti á 1 spaða, Norður 2 lauf,
Suður 2 grönd, Norður 3 spaða og Suður
4 spaða. Útspil Vesturs var tígulfjarki,
lítið, drottning og drepið á ás. Suður spil-
aði næst spaðakóng og meiri spaða að
tíu og legan kom í Ijós í spaða (1 -4). Hefði
trompið legið 2-3, þá væri spilið einfalt.
Lauf tekið tvisvar eftir þessa byrjun og
því síðan spilað í þriðja sinn og trompað
hátt heima og sagnhafi ynni sitt spil. En
inni á tromptíu bað sagnhati um spaðaás
og þvínæst lágt lauf frá borðinu. Austur
setti drottninguna, sagnhafi drap á kóng,
tók fjórða trompið og svinaði síðan
laufaníu. Drepið á tíu, teknir tígulslagirnir
og síðar hjartaslagirnir. Þrír niður.
Já, laufadrottningin kostar ekkert
stöðunni, eða hvað?
Gœtum
tungunnar
Sagt var: Hann sagði að horfur sé
góðar.
Betur faeri: Hann sagði að horft
væru góðar.
Eða: Hann segir að horfur sé
góðar.
Sést hefur: Þeir unnu að því
öllum árum.
Rétt væri: Þeir reru að því
öllum árum.
Heyrst hefur: Hann hlaut bæt
verðlaunin.
Rétt væri: Hann hlaut hvoi
tveggju verðlaunin.
(Orðið verðlaun í eintölu (ei
verðlaun, verðlaunið) er ekl
til.)
Því
ekki að hætta
Hefði stjórnin „ekki haft samviskuna og réttlætið í vitlausum vasa hefði hún gert eignakönnun hjá þeim
stóru”, segir Halldór Pjetursson.