Þjóðviljinn - 20.12.1983, Blaðsíða 19

JÓLABLAÐ ÞJÓÐVILJANS 1983 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 19
SúkkulaÆkex með kremi
Stríð og
friður
Framhald af bls. 17
þá. Hann talar til okkar enn í dag
og biður um afstöðu. Var það
dauðasök að óska hlutleysis og
segja skilið við hernaðarbandalag?
Friðarhreyfing, sem er eitthvað af
sjálfri sér, á svör við því.
Það er býsna einfölduð heims-
mynd sem þeir kappar Reagan og
Andropof halda að þjóðum sínum
og okkur hinum. Samkvæmt hug-
myndafræði risaveldanna er aðeins
til tvenns konar þjóðfélagsregla í
veröldinni, austræn og vestræn.
Annað risaveldið segist standa
fyrir lýðræði og hitt segist ástunda
sósíalisma. Vígbúnaðar sé svo hin
æðsta trygging fyrir hvorri þjóðfé-
lagsreglu. Sannleikurinn er vita-
skuld allur annar. f eðli sínu eru
lýðræði og sósíalismi samfallandi
þjóðfélagsreglur en ekki hvor ann-
arri andstæðar. Og stórveldapó-
litík á ekkert skylt við hvorki lýð-
ræði né sósíalisma. Stórveldishags-
munir Bandaríkjanna tryggja
hvergi neitt lýðræði, og í þeim
löndum þar sem afskipti Banda-
ríkjastjórnar eru mest, þar er lýð-
ræði gersamlega fótum troðið. Á
hinn bóginn er stjórnarfar Sovét-
iríkjanna einn argvítugasti óvin sós-
íalískrar þróunar, bæði heima fyrir
og annar staðar á áhrifasvæði sínu.
Því þar eru samtök fólksins lýst í
bann.
Illt er þegar risaveldin etja kappi
hvort við annað tilað tryggja það
sem kallað er gagnkvæmt öryggi.
Því útúr æðsta stigi vopnaðs örygg-
is sprettur mesta öryggisleysi sem
mannkynið hefir nokkru sinni stað-
ið frammi fyrir: öryggisleysi lífsins
gagnvart margföldum atómdauð-
anum. Á hinn bóginn stendur
Iþjóðum heimsins einnig ógn af
isamningum risaveldanna sín á
milli, því hvað hafa þau um að
semja annað en skiptingu áhrifa-
svæða og sem mest frjálsræði vald-
beitingarinnar hvort innan síns
svæðis, án afskipta hins. Afleiðing:
ófrelsið í veröldinni eykst.
Aö semja um
sína eigin snöru
í umræðunum um nýju eldflaug-
arnar í Evrópu, sovésku SS-
flaugarnar í Austur-Evrópu og
bandarísku Pershing og stýriflaug-
arnar í Vestur-Evrópu, kemur vel
fram kjarni vandamálsins. Hvort
risaveldi um sig hefir eitt yfirráð
yfir þessum vopnum, þjóðirnar þar
sem eldflaugunum er komið fyrir
eru og verða ekki spurðar neins.
Friðarhreyfingin í Vestur-
Þýskalandi hefir sannanlega meiri-
hluta landsmanna á bakvið sig,
þegar hún mótmælir eldflaugun-
um, en þær verða samt settar niður
í trássi við öll lýðræðisboðorð.
Ekki er að efa, að svipuð andstaða
við SS mundi koma fram í löndum
Austur-Evrópu ef þjóðirnar þar
mættu mæla. Eldflaugarnar bæta
engu við öryggi Evrópu heldur
þvert á móti rýra það, en vopnin
auka hins vegar forræði risaveld-
anna á kostnað Evrópuþjóða. Og
þetta er líka einn helsti tilgangur-
inn með vígbúnaðinum. Hugsan-
legir samningar milli risaveldanna
um vígbúnaðarmálin miða í reynd
einnig að sama markmiði: að
tryggja frekari ráðsmennsku þeirra
yfir Evrópuþjóðum. Hér er
hagsmunasamstaða risaveldanna
að minnsta kosti eins rík og
hagsmunaágreiningurinn.
Friðarhreyfing hinna óháðu afla
er spurð álits á þessu. Hún er spurð
hvaða hlut hún ætlar sjálfri sér.
Hún getur ekki vænst lausnar á
vanda friðarins með því einu að
risaveldin nái samningum. Að þvf
leyti sem það yfirhöfuð er æskilegt
að risaveldin semji, verður friðar-
hreyfingin að hafa þar hönd í bagga
og setja mark sitt á þá samninga-
gerð. Hvaða mark? Við getum
sagt: mark jólaboðskapar, - mark
lífs, lífs sem vex og dafnar, lífs sem
endurfæðist og endurleysist. Hins
blesaða lífs.
Hjalti Kristgeirsson
Biöjiö um
áætlun.
RIKISSKIP
Sími: 28822
Brottfarardagar frá
Reykjavík:
VESTFIRÐIR:
Alla þriöjudaga og annan
hvem laugardag.
NORÐURLAND:
Alla þriöjudaga og annan
hvern laugardag.
NORÐ- AUSTURLAND:
Vikulega fimmtudaga eöa
laugardaga.
AUSTURLAND OG
VESTMANNAEYJAR:
alla fimmtudaga.
Þjónusta viö
landsbyggöina!