Þjóðviljinn - 28.02.1984, Page 9
. íV. «M V T. V»»A 1’ - * *V.> V
Þriðjudagur 28. febrúar 1984 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9
einstakur bæjarhluti
Finnur: Það hefur sennilega bjargað Innbænum og Fjörunni að miðbær-
inn fluttist til. Ljósm.: Atli.
Flest húsin við Aðalstræti sóma sér vel enn þann dag í dag þó að gömul séu. Hér er undantekning. Aðalstræti
36 hefur bæði verið augnstungið og klætt viði sem ekki passar. Ljósm.: Atli.
Frá nyrsta hluta skipulagssvæðisins. Samkomuhúsið og barnaskólinn lengst til hægri en til vinstri sér í
húsaröðina við Hafnarstræti undir brekku. Ljósm.: Atli.
7. Hafnarstræti 33-41, fimm hús
sem hafa varðveislugildi. Öll húsin
voru byggð um 1904 og virðist þar
hafa verið um einhvers konar rað-
smíð að ræða. Þau eru öll keimlík
og svipur raðarinnar heilsteyptur.
8. Gamli barnaskólinn og sam-
komuhúsið. Stór, glæsileg og vönd-
uð timburhús eins og þau gerast
best. Álitamál er hvort gamli
amtmannsbústaðurinn (Hafnar-
stræti 49) hljóti ekki að vera hluti af
þessari heild.
Frágangur
opinna svæða
í lokakaflanum segir að það sem
einna helst skorti á að Fjaran og
Innbærinn verði eins aðlaðandi og
fallegur bæjarhluti og efni standi til
sé frágangur gatna, stíga og opinna
svæða. Segir að snyrta þurfi opin
svæði og græða, gróðursetja tré og
ganga þannig frá þeim að þau verði
augnayndi og þar verði gott að vera
og ganga um. Götur og stígi þurfi
að móta með meiri alúð en gert
hefur verið. Kantsteinar þurfi að
vera meðfram malbikuðum götum
á báða vegu, gangstéttar hellu- eða
steinlagðar, og götuljós valin af
kostgæfni með tilliti til smæðar
húsa o.s.frv.
Finnur Birgisson sagði okkur að
svokallaður Byggingalánasjóður á
Akureyri hefði nú það hlutverk að
lána til viðhalds gamalla húsa og
ætti hann að geta hjálpað að ein-
hverju leyti þeim sem með þurfa.
Einhver síðustu orðin í skýrslu
þeirra Hjörleifs og Péturs eru
þessi:
„Gamla Akureyri, Fjaran og
Innbærinn, er einstakur bæjarhluti
og enginn annar bær á landinu á sér
líkan.“
- GFr.
þau til að nota megi með góðu
móti. Um þessar breytingar er ekki
skynsamlegt að setja algilda reglu
aðra en þá að breytingarnar skyldu
alltaf taka mið af gerð hússins og
nærliggjandi húsa. Að breyting-
arnar skyldu fremur laða fram þá
eiginleika sem ætlunin er að varð-
veita en spilla þeim. Meta verður
hvert tilvik fyrir sig og ákveða gerð
húss eða viðbyggingar, lögun,
byggingarefni o.fl. með tilliti til
kringumstæðna hverju sinni.“
Heildirnar
átta
Eftirgreindar húsaheildir telja
þeir Hjörleifur að beri að varð-
veita:
1. Þyrping þriggja húsa: Aðal-
stræti 62, 66 og 66a. Þau eru öll
byggð um 1850 og tiltölulega lítið
breytt frá elstu tíð. Góð dæmi um
elstu gerð timburhúsa á Akureyri.
2. Húsaröðin Aðalstræti 54-32. í
henni eru 5 hús sem talin eru hafa
sérstakt varðveislugildi (Aðal-
stræti 54b, 50,54,56 og 38) en hin 7
húsin eru þó mikilvægir hlutar
heildarinnar. Þessi hús eru
meginhluti hinnar eiginlegu fjöru
og voru húsin flest byggð á árunum
1850-1860 en Aðalstræti 50 og 38
voru þó byggð seinna eða 1890-
1905 og eru þau stærri en eldri hús-
in.
3. Frá Aðalstræti 19 að sunnan
og norður fyrir Hafnarstræti 3 og
Aðalstræti 14 að norðan. Á þessu
svæði eru 11 hús talin hafa varð-
veislugildi og voru flest byggð á ár-
unum 1895-1905 á miklurn upp-
gangstímum staðarins. Þeirra á
meðal eru einhver veglegustu
timburhússtaðarins. Elst húsanna í
þessari heild er Aðalstræti 12,
byggt 1836, eitt fyrsta tvílyfta íbúð-
arhús Akureyrar og jafnvel alls
landsins.
4. Þessi heild er í gilkjaftinum og
nær til 10 húsa, þar af 6 sem talin
eru hafa varðveislugildi. Þessi
heild er önnur tveggja sem ná til
hluta af gamla verslunarstaðnum
og er eldri þeirra. Öld skilur á milli
yngsta hússins, Aðalstrætis 8, og
þess elsta, Lækjargötu 2a, Fröken-
arhúss, sem byggt var fyrir 1823 og
er sennilega annað elsta húsið sem
nú stendur á Akureyri. Aðalstræti
6 var byggt einhvern tíma á ára-
tugnum 1840-1850 og þar bjuggu
ýmsir af heldri borgurum bæjarins.
Gamla apótekið, Aðalstræti 4, var
byggt árið 1859 og var lengi glæsi-
legasta hús bæjarins.
5. Þrjú hús við nyrðri gatnamót
Hafnarstrætis og Aðalstrætis. Þau
eru Túlíniusarhús, Höepfnershús
og Hafnarstræti 19, gamla slátur-
hús Höepfnersverslunar. Húsin
voru byggð á árunum 1902-1913
undir lok blómatíma staðarins, í
enda timburhúsaaldar og upphafi
steinsteypualdar.
6. Hafnarstræti 23, 25 og29. Öll
húsin eru byggð á árunum 1903-
1911 og eru dæmigerð fyrir sinn
tíma. Tvö þeirra eru talin hafa
varðveislugildi.
LANDSBANKl ÍSLANDS
Akureyri Strandgötu 1, sími 2188
Afgreiðslutími:
mánudaga - föstudaga kl. 9.15 - 16.00.
Síðdegisafgreiðsla fimmtudaga kl. 17.00 - 18.00.
Brekkuafgreisla,
sími 22400
AFGREIÐSLUTÍMI:
mánudaga - föstudaga
kl. 9.15 - 12.30 og 13.30 - 16.00,
og síðdegisafgreíösia
fimmtudaga kl. 17.00- 18.00
Önnumst
öll innlend
og erlend
bankaviðskipti
Það er til önnur leið...