Þjóðviljinn - 02.03.1984, Blaðsíða 14

Þjóðviljinn - 02.03.1984, Blaðsíða 14
14 SIÐA - ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 2. mars 1984 Vasily Smyslov eftir áskorendaeinvígin íLondon Ef ég er of gamall erKasparov of ungur Það hefur þegar verið mikið skrifað um skákhlið þessara tveggja einvíga og eiga eftir að koma miklar skýringar á þeim. Mig langar til að bðja yður að scgja frá einhverju, sem gerðist fyrir utan skáksaiinn. T.d. hvernig dögunum var háttað hjá yður. Sálarró og gott skap - Það var nú einhvern veginn þannig, að sá tími, sem ég sat ekki við skákborðið, fór allur í skákina. Ég og aðstoðarmenn mínir, V. Kupreitsik og J. Averbakh voru aðallega að athuga skákbyrjanir. Það varð mér til bjargar í fimmtu og sjöundu skákinni, þar sem ég beitti nýjungum og það gaf mér mikla yfirburði. í raun er útkoma einvígisins að mestu komin undir því hver getur leikið sem óvæntust- um leikjum, þó að ekki taki allir eftir því. Dagskráin hjá mér... Ég er ekki mikið í íþróttum. Það er að mínu mati aðalatriðið að varðveita sálar- ró sína og gott skap. Þar hjálpar mér mikið. Ég er afar hrifinn af sígildri tónlist, aðallega verkum Tsjaikovskys, Mozarts, Chopins og Bach. Strákar sem ég vinn verða heimsmeistarar Hittuð þér Kasparov meðan á einvíginu stóð? - Auðvitað gerði ég það. Við sáum hvor annan, þar sem við bjuggum á sama hóteli. En við átt- um við ólíka andstæðinga að etja og viðfangsefni okkar voru ólík. Við þurftum ekki að skiptast á skoðunum varðandi gang einvígis- ins. Hvað datt yður í hug, þegar þér fréttuð að Garri hefði sigrað? - Ég hugsaði tii þess að ég ætti eftir að mæta ungum og mjög efni- legum skákmanni. Mér fannst sú staðreynd, að Kasparov, sem svo miklar vonir eru bundnar við, ætti eftir að verða andstæðingur minn í einvíginu um réttinn til að skora á heimsmeistarann, væri eðlilegur atburður. Hafíð þið þekkst lengi? - Ég tefldi við hann þegar hann var enn ungherji. Ég man að ég tefldi fjöltefli við skólabörn í Ung- herjahöllinni í Leníngrad. Meðal þeirra var Garri. Mér var sagt, að ég skyldi taka eftir þessum pilti. Hann ætti eftir að verða mikill skákmaður. Ég reyndi þá að tefla af meiri varkárni og vann. Síðan huggaði ég hinn unga andstæðing minn með því að ég hefði verið heppinn. Ég sagði: „Þegar ég vinn stráka, þýðir það að þeir eiga sér mikla framtíð á skáksviðinu." Það sama átti sér stað með Spasskí. Ég vann hann og með tímanum varð hann heimsmeistari. „Þegar ég vinn stráka þýðir það að þeir eiga mikla framtíð fyrir sér á skáksviðinu“, sagði Smyslov við Garri Kasparov eftir fjöltefíi við skólabörn í Ungherjahöllinni í Len- íngrad. Ef einhver telur, að ég sé kom- inn yfir aldursmörkin, þá hefur Kasparov ekki enn náð hátindi möguleika sinna. Við skulum minnast Fischers. Hann tefldi snilldarlega í upphafi, en honum tókst ekki að verða heimsmeistari fyrr en undir þrítugt. Enn finnst mér erfitt að dæma um réttmæti þeirrar spár, að Kasparov sé hinn sanni áskorandi. En ég hlakka til að mæta honum sem eldri félagi, sem þegar hefur farið öll þrep skákbrautarinnar. Hvað teljið þér um það: Hvers vegna tekst yður að sigra ungu mennina? I hverju eru leyndar- dómar velgengni yðar fólgnir? - Leyndarmálið er sennilega fólgið í því að ég veiti utanaðkom- andi áliti ekki athygli. Ég hef ekki áhuga á því. Ég neita þeirri kenn- ingu að aldurinn sé alvarleg hindr- un í vegi skákmannsins. Ég beislaði orku mína og vilja fyrir einvígið til þess að berjast og veitti engum dómum athygli. Hvernær skilduð þér að þér vor- uð búinn að sigra? - Ég vonaðist eftir árangri áður en einvígið hófst. Ég fann í raun að sigurinn var í höfn, þegar ég var með tveggja vinninga forskot eftir sjöundu skákina. Staðarval óráðið Hvar vilduð þér tefla við Kasp- arov? - Það er erfitt að svara þessari spurningu núna. Það eru margar hliðar á henni. Þetta er ekki aðeins einvígi á milli okkar, sem varðar persónulega hagsmurii okkar. Þetta er lokaeinvígi áskorendanna og er afar mikilvægt. Staðarval verður með tilliti til áhuga almenn- ings. Þér eruð sem sagt ekki tilbúinn til að nefna neina eina borg? Garri Kasparov eftir einvígið við Kortsnoj Undantekningin í skák eru heimsmeistararnir Vasili Smyslov er tímabil út af fyrir sig í skákinni, segir Garri Kasparov um keppinaut sinn um heimsmeistaratitilinn i skák. Slarkfœr í ensku Höfðuð þér tækifæri til að æfa yður í ensku, þeirri tungu sem þér eruð að nema? - Ég varð ekki undrandi á því, að í London tala allir ensku, allt frá þeim, sem koma fram í sjónvarp- inu og til þeirra, sem ganga um beina í veitingahúsinu á hótelinu. Ég skil næstum allt, sem sagt er á ensku. Ég tala svona í meðallagi, en nægilega til að láta í ljós hvað ég vil. Athugaði endatafl Hvernig undirbjugguð þér yður fyrir einvígið? - Ég var svo lengi að vinna að þessum undirbúningi, að það er hræðilegt að rifja það upp. Megin- undirbúningurinn fór fram í maí til júní. Sá timi varð mjög mikilvægur fyrir lokaúrslit einvígisins. Ég var aðallega að athuga endatafl. Enda- taflmennska Kortsnojs var athug- uð sérstaklega. Einnig var unnið að því að skoða byrjanir. Það leit út fyrir að mér hefði tekist vel til með þær. Það skapaðist sú ranga skoðun, að hægt yrði að koma höggi á Kortsnoj einmitt í byrjun. Síðan varð atburðarásin önnur en ætlað var. Einvíginu var frestað. Mér var meira að segja dæmdur ósigur. Síðan vaknaði von á ný. Ég tók þátt í móti í Nikits og fór aftur til Moskvu. Það gerðist margt og ég var hættur að búa mig sérstaklega undir þetta einvígi. Og þá var til- kynnt, að það yrði haldið í nóvem- ber. Þá var eftir lítill tími til undir- búnings. Ég reyndi að hressa upp á fyrri undirbúning. Barátta milli skapgerða í heild gekk ég ekki til leiks í sem bestu ásigkomulagi, líkamlega og sálarlega. En að lokum hafði taugaálagið styrkjandi áhrif. í ein- vígi, þar sem tveir menn mæta hvor öðrum, stendur yfir barátta milli skapgerða þeirra. Þar hefur auðvit- að sitt að segja reynslan á þessu sviði. Þetta var í sextánda skipti, sem Kortsnoj tók þátt í undarúr- slitum. Þegar einvígið var hálfnað komst ég að því að hægt var að berjast þar sem andstæðingurinn var mjögsterkur, þ.e. þegar staðan er róleg og í endatafii. Sögur og tónlist Hvað voruð þér að gera þegar þér voruð ekki að tefla og fara yfir skákirnar? - Fór í gönguferðir um borgina. Fyrst fór ég í garð nokkurn, en það var þreytandi svo að ég fór að ganga um í nágrenni hótelsins. Ég las smásögur eftir Maurois og Hemingway. Það hvíldi hugann smástund. Áður en skákin hófst hlustaði ég á tónlist, oftast á Vla- dimir Vysotsky. Eftir einvígið sáust þið Smyslov ekki saman. Forðist þið hvor ann- an? - Nei! Við erum þessa stundina í sambandi hvor við annan. Við för- um heim með sömu flugvél. Ég fylgdist með einvígi hans og Ribli með öðru auganu. Annars hafði ég ekki tíma til þess. Ég byrja undir- búning fyrir einvígið við Smyslov um 10. janúar. Smyslov er „tímabil“ Hver varð hugsun yðar, þegar þér fréttuð að Smyslov hefði sigr- að? - Sigur hans varð séður fyrir nokkuð snemma og ég varð ekki undrandi á því. Það er mikið talað um aldur Smyslovs og fólk undrast hvers vegna hann teflir svo vel. En ég tel, að hér þurfi ekki að vera undrandi á neinu. Margir skákmenn missa kraftinn um 45 ár aldur, en hvar er reglan án undantekningar? En undantekningin í skákinni eru heimsmeistararnir. Þeir marka tímabil í skákinni. Því lýkur ekki endilega þó að viðkomandi missi titilinn. Vasili Smyslov er einnig tímabil út af fyrir sig. Afrek hans eru ekki tímabundin. Sœtar hugsanir Hvenær varð yður ljóst, að þér munduð sigra? - Það var eftir sigurinn í sjöttu skákinni að sætar hugsanir um sigur fór að læðast að mér. Ég tel, að það hafi hjálpað mér mjög mikið að ég hafði ekki raunhæfa tilfinningu fyrir stöðunni fram að síðustu skákinni. Ég hugsaði um hana, en hún hafði ekki áhrif á mig. í tíundu skákinni var ég lítið eitt óákveðinn þar sem ég mundi eftir því, að ég var tveim vinningum yfir og hugsaði sem svo að það væri gott að gera jafntefli. Það hafði næstum dregið dilk á eftir sér. Þegar ég hugsaði um sigur, setti ég mér í hverri skák það takmark að tefla vel. - Nei. Það verður líka áhugavert að vita, hvað skáksambandi okkar finnst um þetta mál. Venjulegur matur Fóruð þér eftir einhverjum sér- stökum matseðli meðan leikurinn stóð yfir? - Ég borðaði bara venjulegan mat. Ég fór ekki eftir neinu sér- stöku mataræði. Morgunverður, hádegisverður fyrir skákina og kvöldverður að lokinni skákinni. Það var hlaðborð á hótelinu, svo að hægt var að velja um rétti. Þegar hlutirnir voru erfiðir, langaði mig ekki að borða. Þegar fór að ganga betur, kom lystin. Ef ég var þreyttur, hvíldi ég mig vel og kom ekki nálægt því að kryfja skákirnar til mergjar. Ég reyndi að skipta mér ekki af neinum smáatriðum, sem hafa stundum áhrif á líðanina. Ég fór venjulega á fætur klukkan sex á morgnana. Ef skákin tók mjög á taugarnar, þá gat ég farið í rúmið klukkan tíu, en síðar, væri ég ekki mjög þreyttur. Ég á alls ekki erfitt með að sofa. Ég get sofið nokkra klukkutíma á nóttunni, en blunda stundum á daginn og það nægir mér. Það var David Bronstein, alþjóð- legur stórmeistari, sem skýrði skákirnar í „Izvestiju“. Hvað finnst yður um hann sem skákskýranda? - David Bronstein er í hópi fremstu skákmanna okkar. Skák- skýringar hans skera sig úr vegna hugmyndaauðgi hans og þekking- ar. (Viðtal úr Izvestiju). Um miðjan þennan mán- uð hefst í Litháen í Sovét- ríkjunum skákeinvígi þeirra Garry Kasparov og Smysl- ov um það hvor fær réttinn til að skora á heimsmeistar- ann Anatoly Karpov. Fleiri hallast að sigri Kasparov í þessu einvígi, en enginn skyldi þó vanmeta gamla meistarann, Smyslov. Hann er nú 61 árs, en Kasparov 20 ára. Hér á síðunni eru viðtöl við þessa skáksnill- inga, þar sem sitt sýnist hvorum um einvígið. Hvar munduð þér vilja tefla við Smyslov? - Það veit ég ekki. En ég geri ráð fyrir því að það sé ekki æskilegt að tefla í norðurhluta landsins í mars. Ég væri fylgjandi því að einvígið yrði haldið sunnarlega, þar sem ekki væru rigningar. Landið er svo stórt, að ég held, að við ættum að geta fundið stað, þar sem loftslagið hentar báðum. Gœti verið og þó... Leyfið mér að spyrja persónu- legrar spurningar. Þér hafið ekki stofnað fjölskyldu. Er einhver sér- stök, sem hefur áhuga umfram aðra á einvíginu og gleðst sérstak- lega yfir sigri yðar? - Það getur verið að svo sé. Ég veit ekki um það. Ég sá hversu mikið Klara Shag- enovna, móðir yðar, gladdist yfir sigri yðar? Umhyggja hennar hefur orðið mér til mikillar hjálpar hér í London. Mamma verður alltaf majnma. Ár frá ári vex áhuginn á skák í landinu. Haldið þér ekki að ein- hvern tíma verði allir farnir að tcfla? - Það yrði ekki verra. En ég tel ekki að það sé eingöngu skákáhugi sem markar menningarstig manns- ins. En auðvitað hefur hann mikið að segja. Ég er glaður yfir því að báðir áskorendurnir skuli vera frá So- vétríkjunum. Það er ánægjulegt, að baráttan um skákkórónuna, bæði hjá körlum og konum skuli á ný vera kominn í hendur sovéskra skákmanna. V. Skosyrev, sérlegur fréttaritari „Izvestiju“ í London.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.