Þjóðviljinn - 14.03.1984, Blaðsíða 6

6 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 14. mars 1984
Meö hverjum degi fjölgar stað-
festingum á því, aö írakir hafi
beitt eiturgasi gegn írönskum
hermönnumí hinni langvinnu
styrjöld um forræði við Persa-
flóa. Þar um má vitna bæði til
Rauðakrossmanna í íran,
lækna í evrópskum höfuðborg-
um, sem hafatekið viðdeyjandi
hermönnum og svo til dipló-
mata sem eiga að hafa aðstöðu
til að þekkjatil mála. Og neitanir
íraskra stjórnvalda eru í hæsta
máta klaufalegar.
Eiturgasi beitt í
Persaflóastríðinu
rakir fagna „glæsilegum sigri“ - eiturgasmálið bendir til þess að hart sé að
jeim kreppt.
Vígvöllurinn við Basra: Kannsski hafa 300 þúsundir látið lífið, kannski fleiri.
Fordæmingar
og velvild
Ef að eitthvert stórveldanna er
grunað um að nota eiturgas og
önnur efnavopn hefjast jafnan upp
mikil og hávær mótmæli, enda er
almenningsálit gegn slíkum vopn-
um furðu samstillt. Ekki mun
mikilla mótmæla að vænta í garð
íraks nú - og veldur það kannski
mestu um að stjórn Saddams Huss-
ein er með illræmdari einræðisklík-
um og munu fáir búast við því að
hún ansi slíku - þeim mun fremur
sem írak selur það sem auðveldast
er að selja þrátt fyrir allt - olíu.
Engu að síður veldur eiturgasmálið
írak nokkrum erfiðleikum. Það
kemur upp um það leyti sem frak
er að koma sér upp nokkurri vel-
vild á Vesturlöndum. Velvild er
kannski of sterkt orð: Réttara væri
að segja, að á Vesturlöndum (og
reyndar í Sovétríkjunum líka) ótt-
ist menn þau úrslit Persaflóastríðs-
ins mest, að íran sigri og þar með
breiðist klerkabyltingin út yfir
landamæri írans með ófyrirsjáan-
legum afleiðingum.
Eiturgasmálið gæti því bent til
þess, að íraski herinn væri í meiri
klemmu en stjórnin í Bagdad vill
vera láta: Það verði að grípa til
allra ráða, einnig til þeirra vopna
sem almennt eru talin svívirði-
legust.
Hvað gæti gerst?
Stríðið við Persaflóa hefur nú
staðið í hálft fjórða ár. Það hefur
einkennst af tíðum og mann-
skæðum bardögum - sumir telja að
að minnsta kosti 300 þúsundir
manna hafi látið lífið. Það hefur
lengst af haft einkenni stöðustríðs,
hvorugur hefur getað knúið fram
einhver þau úrslit sem máli skiptir.
Og það er einmitt nú síðustu vikur
að úrslit sýnast loksins innan seil-
ingar. Og þá er líklegast að frak
bíði ósigur - eða grípi til örþrifa-
ráða til að blanda öðrum í taflið.
Það gæti gerst með þeim hætti að
íraksher reyndi að gera meiriháttar
árás á helstu olíuútflutningshöfn
írana á eynni Kharq. Hún gæti leitt
til þess að íranir gerðu alvöru úr
þeirri hótun sinni að loka umferð
um Hormuzaund, en um það fer
enn verulegur hluti þeirrar olíu
sem Vesturveldin brenna, enda
þótt hlutur þeirra flutninga sé nú
allmiklu minni en hann var fyrir
upphaf stríðsins. Líka er hugsan-
legt að íranir hefndu sín á öðrum
olíuríkjum við flóann með loftárás-
um á olíumannvirki þeirra - en
furstaríki allskonar eru sameinuð í
ótta sínum við hina írönsku klerka-
byltingu og þar með í meira eða
minna opinskáum stuðningi við
írak. Og þá gæti verið stutt í að
bandarískur her kæmi á vettvang.
Að vísu er það svo, að stjórnvöld
í Bagdad og arabískir meðhalds-
menn íraka hafa nú hátt um það að
það hafi gengið vel að stöðva fram-
sókn írana. En taugaspennt dipl-
ómatískt baktjaldamakk í höfuð-
borgum Arabaríkja bendir til þess,
að hér sé um nokkra óskhyggju að
ræða. Meðal annars er reynt að fá
Tyrki til að leggja sitt lóð á vogar-
skálar með Irak, sem þeir gera
reyndar að nokkru leyti nú þegar:
um olíuleiðslu til Tyrklands fer nú
mjög mikill hluti af olíuútflutningi
íraks og það eru tyrkneskar her-
sveitir sem gæta leiðslunnar alla
leið.
Hinir arabísku meðhaldsmenn
íraks óttast írönsku byltinguna sem
fyrr segir. Þeir óttast það líka, að
velgengni írana á vígvellinum gæti
leitt til þess að Iokum að Bandarík-
in skærust í leikinn með hervaldi
sínu í Persaflóa. Það má vart á milli
sjá hvort kæmi sér verr fyrir hin
völtu olíufurstadæmi - sigur írana
á vígvelli - eða það að láta Banda-
ríkin bjarga sér, hinn öfluga vin og
bandamann erkifjandans sjálfs,
m.ö.o. ísraels.
- áb. tók sainan.
Leikfélag Hornafjarðar:
Nýr gleðileikur
Elliærisplanið
Leikstjóri sýningarinnar er
Brynja Benediktsdóttir, leik-
stjóri Þjóðleikhúss. Þetta er
frumflutningur verksins og á
vissan hátt sniðið fyrir leikara
sýningarinnar sem einnig hafa
lagt hönd á plóginn, m.a. samið
söngtexta sína.
Haukur Þorvaldsson ber
ábyrgð á tónlistarflutningi en
leikstjóri á leikmynd og bún-
ingum.
Ein skemmtilegasta nýjungin
við þessa uppfærslu er sam-
keppni nemenda í Heppu- og
Nesjaskóla um baktjald fyrir
leiksviðið. Leikritið gerist í
gömlu húsi í Grjótaþorpi og
skemmtistaðnum Broadway.
Leikarar sýningarinnar eru:
Gísli Arason sem leikur Gott-
skálk gamla, Ingunn Jensdóttir
í hlutverki Rósu dóttur hans,
krimmann Gunnar, eiginmann
hennar, leikur Guðni Björg-
úlfsson. Börn þeirra eru leikin
Á morgun, fimmtudag, sem fyrr hefur komið við
verður frumsýndur á Höfn í sögu íslenskrar revíu.
Hornafirði spánnýr gleði- Leikfélag Hornafjarðar varð
leikur af íslenskum vettvangi 20 ára á sl. ári. Á frumsýningu
og heitir hann Elliærisplanið. erbúist við25. þúsundastagest-
Höfundurinn er Gottskálk sá jnUm.
„Gottskáik, læturðu sjá þig í kvöld...“ (Gísli Arason, Guðlaug Guðmunds
dóttir, Vilborg Valgeirsdóttir og Arnþór Jónsson).
„Hvar hefurðu alið manninn öll þessi ár?“ (Ingunn Jensdóttir og Haukur
Þorvaldsson).
af Guðrúnu Rögnu Aðal-
steinsdóttur og Óla Gísla
Sveinbjörnssyni. Elskhugann
Finn, leikur Haukur Þorvalds-
son og útlendingana Per Olav
og Ole Olsen leika Ingvar Þórð-
arson og Þorsteinn Sigurbergs-
son. í Harkaliðinu á Elliæris-
planinu eru auk þess, Guðlaug
Guðmundsdóttir, Vilborg
Valgeirsdóttir, Haraldur Sig-
urðsson og Árnþór Jónsson
sem jafnframt leikur á harmón-
iku.
Miðnætursýning á Elliæris-
planinu verður í Sindrabæ
föstudaginn 16. mars og fjöl-
skyldusýning sunnudagseftir-
miðdag. Á þessum sýningum er
gestum boðið uppá ástarpung
og kaffibolla.
Formaður Leikfélags Horna-
fjarðar er Þorsteinn Sigur-
bergsson.