Þjóðviljinn - 09.08.1984, Blaðsíða 9

UMSJÓN: JÓNA PÁLSDÓTTIR
Fimmtudagur 9. ágúst 1984 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9
Saft
sultur
Mannlíf margra heimila mótast af saft og sultugerð um þessar mundir
I ár virðist ætla að vera góð
berjaspretta víðast hvar um
landið, er eins víst að þetta séu
viðbrögð náttúrunnar við alltof
hárri verðlagningu á vörum,
kaupráni, og þar af leiðandi rýrn-
andi kaupmætti fólks, sem að
sjálfsögðu er af manna völdum.
Nú er semsagt kominn sá tími
árs að við getum flætt út og suður
um landið og tínt ber. Og fátt er
það sem borgar sig betur fyrir
okkur en að búa til okkar eigin
saft og sultur, bæði er það ódýrt
og gæðin eru langt umfram það
sem maður á að venjast hjá alls-
konar efnagerðum.
SAFT
Sólberjasaft
1 kg sólber
300 g sykur í hvern lítra af safti
rotvarnarefni (t.d. Betamon)
Sólberin verða að vera vel
þroskuð, nánast svört til þess að
saftin fái rétt kröftugt bragð og
dökkrauðan lit. Byrjið á því að
skola berin vandlega og hreinsið
burt alla stilka og blöð. Setjið síð-
an berin í sultupott með dálitlu
vatni og látið ná suðumarki við
vægan hita, og látið síðan malla í
20 mínútur undir loki. Síið því-
næst saftina frá berjunum. Mælið
hana síðan út í pott og bætið við-
eigandi magni af sykri út í, sjóðið
í 8-10 mínútur í opnum potti.
Takið pottinn af hitanum og bæt-
ið rotvarnarefninu út í. Setjið síð-
an saftina í hreinar flöskur og lok-
ið strax.
Jaröarberja,
hindberja- eða
ribsberjasaft
1-2 kg af berjum
150-250g sykur
íhvern lítra af saft
rotvarnarefni
Skolið berin og hreinsið grein-
ar og blöð af þeim. Af ribsberj um
þarf þó ekki að hreinsa stilkana.
Setjið berin í pott með litlu vatni.
Hitið hægt upp að suðumarki og
sjóðið f 15-20 mín. við lágan hita
undir loki. Síið saftina vel frá
berjunum út í pott með við-
eigandi magni af sykri og látið
sjóða vel, í 5-7 mín. Bætið þá 2
tsk. af rotvarnarefni út í hvern
lítra af saft. Setjið síðan saftina í
hreinar flöskur og lokið strax.
Blönduð saft
J/ó-% kg rabarbari
4-5 epli
ca. V2 kg ribsber
ca. 250 g sykur í hvern lítra afsaft
rotvarnarefni
Hreinsið rabarbarann og eplin
vandlega og skerið í litla bita
fjarlægið kjarnana ekki úr eplun-
um. Skolið síðan berin vandlega.
Setjið síðan ávextina og berin í
pott með vatni (þannig að vatnið
nái upp að u.þ.b. helmingnum af
ávöxtunum og berjunum). Hitið
upp að suðumarki og látið malla
við vægan hita í 20 mín. undir
loki. Síið saftina frá og mælið í
pott og bætið viðeigandi magni af
sykri út í. Sjóðið í 6-8 mínútur án
loks. Hrærið síðan rotvarnarefn-
inu út í skv. leiðbeiningum á
pakka. Setjið saftina í hreinar
flöskur og lokið strax.
SULTA
Sultugerð úr ávöxtum og berj-
um er góð og auðveld geymsluað-
ferð. Það má sulta hverja tegund
út af fyrir sig eða blanda saman
tveimur tegundum eða fleiri.
Ýmsar aðferðir eru viðhafðar
en besta aðferðin er að snögg-
sjóða berin og ávextina. Þá að-
ferð má nota við alls konar ber og
ávexti og sultan verður mjög
bragðgóð.
Það sem helst ber að hafa í
huga við sultugerð er:
Hafið hrein glös eða leirkrukk-
ur af mátulegri stærð undir sult-
una. Sjóðið ávextina hæfilega
langan tíma og alls ekki lengur en
nauðsynlegt er. Hellið sultunni
heitri í glös eða krukkur og það er
nauðsynlegt að ílátin séu full.
Látiö strax lok á glösin eða bindið
fyrir krukkurnar. Einnig má kæla
sultuna eilítið og hella bræddu
vaxi ofan á hana í krukkunni.
Geymið sultuna á þurrum, köld-
um en frostlausum stað.
Sólberjasulta
1 kg af sólberjum
3 dl vatn
3/t kg sykur
rotvarnarefni
e.t.v. sultuhleypir
e.t.v. 2 msk af rommi
Skolið og hreinsið berin og hit-
ið varlega í vatninu upp að suðu-
marki. Mallið þá í 5 mínútur við
vægan hita og hrærið sykrinum út
í. Látið síðan malla við vægan
hita án loks í 10 mín. Takið pott-
inn af hitanum og hrærið rotvarn-
arefninu út í.
Ef notaður er sultuhleypir til
að sultan verði þykkari og þéttari
skal hleypirinn settur út í sultuna
að hún hefur mallað með
sykrinum í 5 mínútur og þá má
sleppa rotvarnarefninu. Fylgið
nákvæmlega leiðbeiningum á
sultuhley pispakkningu.
Ef þið svo eigið rommdreitil er
mjög gott að bæta 2 msk út í sult-
una áður en hún er sett á krukk-
ur.
Bláberjasulta
1 kg bláber eða aðalbláber
500-700 g sykur
Látið ber og sykur í lögum í
pottinn. Sjóðið sultuna í 5-10
mínútur.
Rabarbarasulta
750 g rabbarbari
250 g gráfíkjur
800 g sykur
Sjóðið rabarbarasultuna á
venjulegan hátt: Brytjið
rabarbarann og látið hann liggja
með sykrinum til næsta dags.
Sjóðið sultuna fyrst við mikinn
hita, en síðan við vægan hita þar
til hún er mátulega þykk. Sultan
verður fínni ef rabarbarinn er
saxaður. Látið þá suðuna koma
vel upp á maukinu og saxið það í
kjötkvörn. Sjóðið sultuna, þar til
hún er hæfilega þykk, eða í 10-20
mínútur.
Saxið fíkjurnar og sjóðið þær
með. Sveskjur eða aðra þurrkaða
ávexti má hafa í staðinn fyrir fíkj-
ur.
Rabarabara- og krœkiberjasulta
1 kg rabarbari
1 kg krœkiber
IV2 kg sykur
Brytjið rabarbarann og látið
hann liggja með sykrinum til
næsta dags. Sjóðið maukið með
krækiberjunum í 20-30 mínútur.
Þessum hlutföllum má breyta og
hafa meiri eða minni krækiber í