Þjóðviljinn - 10.03.1985, Blaðsíða 17

LEIÐARAOPNA
Sigurbjöm Sörensson t.v. og Hallgrímur Jónasson.
Hallgrímur Jónasson
Tel fyrirvara í vinnslu-
leyfinu nœgilega
Hallgrímur Jónasson starfs-
maður í Kísiliðjunni sagði;
Ég tel að það hafi verið í lagi að
veita vinnsluleyfi til 15 ára með
þeim fyrirvara sem á því var hafð-
ur. Ég tel auknar rannsóknir
nauðsynlegar og að þeim loknum
verður að meta það hvort Kísil-
iðjan verður stöðvuð eða ekki.
Mitt álit er að það að stöðva beri
reksturinn ef í ljós kemur að hann
og kísilgúrtakan í vatninu eru
skaðleg lífríki þess. Ef svo færi,
þá gefur auga leið að illa fer fyrir
því fólki sem sest hefur að í
Reykjahlíð vegna vinnu sinna í
verksmiðjunni. Ég lít svo á að
það séu stjórnvöld, sem verða að
leysa þann vanda ef upp kemur.
Verksmiðjan var reist á þeirra
ábyrgð og verði hún lögð niður
verður það líka stjórnvaldsá-
kvörðun og því ber stjórnvöldum
að leysa vanda fólksins hér.
Hefur þú orðið var við
breytingar á lífríki vatnsins eftir
að hafa átt hér heima alla œfi?
Já, það er enginn vafi á því að
breytingar hafa átt sér stað.
Margir telja að jarðhræringar
þær sem verið hafa hér af og til
síðan 1975 eigi stóran þátt í þeim
breytingum. Silungi hefur fækk-
að í vatninu, rykmý hefur varla
sést sl. 3 ár en bitmý hefur sjaldan
verið jafn mikið og í fyrra.
Sveiflur í silungsstofninum og
rykmýsstofninum hafa oft áður
átt sér stað, þannig að þetta er
ekkert nýtt fyrirbæri. En ég legg
áherslu á að allar rannsóknir
verði stórauknar og þeim hraðað
sem kostur er.
- S.dór.
Halldóra Jónsdóttir
Að fara í Syðriflóa
kemur ekki til greina
Halldóra Jónsdóttir húsfreyja
ó Arnarvatni sagði:
Mér þykir það svo sjálfsagður
hlutur að lífríki Mývatns verði
ekki skaðað, að það er eiginlega
óskaplegt að menn skuli vera að
deila um það mál. Ég hefði haldið
að allir væru sammála um að
vemda þá perlu sem Mývatn er.
Þannig að þú ert algerlega and-
vígþvíaðfarið verði meðpramm-
ann í Syðri flóa?
Hér eru allir sammála um að
það myndi verða eyðilegging á
lífríkinu ef farið væri að taka gúr
úr Syðri flóa, þar af leiðandi álít
ég að það komi ekki til greina.
Mér skilst að allur fugl sé farinn
af þeim svæðum sem þeir hafa
verið með prammann á í Ytri
flóa.
Rykmý hefur ekki sést í 3 ár við
Mývatn og silungur hefur
minnkað, halda menn að gúr-
takan geti átt þátt í þessu?
Menn eru hræddir, en hitt er
líka að orsakir fyrir þessu geta
verið fleiri en ein og fleiri en tvær.
Þess vegna álít ég að rannsóknir
verði að stórefla. Þær sem fram
hafa farið hafa gefið ákveðnar
vísbendingar og því eru frekari
rannsóknir nauðsynlegar. Ég er
einnig hrædd um að fyrirvari iðn-
aðarráðherra sé heldur lítils virði
ef á reynir, orðalagið er loðið og
meira að segja er talað um stór-
vægilegan skaða, eins og minni
röskun á lífríki vatnsins geri ekk-
ert til.
- S.dór.
Arinbjörn
Hjálmarsson
Sigurbjörn Sörensson
Taka verður tillit
til fólksins líka
Að mínum dómi gerir það ekk-
ert til að veita vinnsluleyfi í 15 ár
eða jafnvel 50 ár, með þeim fyrir-
vara sem iðnaðarráðherra hefur á
því, sagði Sigurbjörn Sörensson
starfsmaður við Kísiliðjuna, þeg-
ar hann var inntur álits á vinnslu-
leyfistímanum. Og hann hélt
áfram:
Ég legg alveg sérstaka áherslu
á að það verði metið hvaða áhrif
kísilgúrvinnsla og starfsemi verk-
smiðjunnar hefur á lífríki
vatnsins þegar rannsóknir hafa
farið fram. Ég tel að nauðsynlegt
sé að fá enn frekari rannsóknir en
þegar hafa farið fram. Sumt af því
sem þeir menn segja sem fram-
kvæmt hafa rannsóknirnar til
þessa tel ég vera tóma vitleysu og
hver maður sér í gegnum það sem
þeir hafa látið frá sér fara um
þær. Ég treysti því hinsvegar að
sú nefnd sem nú verður skipuð og
á að sjá um rannsóknirnar vinni
vel.
Telurðu óhœtt að fara með
pramma í Syðri flóa?
Já, og ég tel að það hefði átt að
gera fyrr. Ytri flóinn er grynnri
og því meiri hætta á röskun lífrík-
is þar heldur en í þeim syðri sem
er mun dýpri og hann er þar að
auki stærri og þar er aðal gúrnám-
an.
Hversu dýru verði vœrir þú til-
búinn til að kaupa rekstur Kísil-
iðjunnar varðandi lífríki
vatnsins?
Ég tel að það geri ekkert til
þótt álft eða gráönd fækki á vatn-
inu. Landið er morandi af þess-
um fuglategundum. Menn tala
um að þessum fugli megi ekki
fækka, en hvað um það fólk sem
flust hefur hingað og á sína lífsaf-
komu undir starfsemi Kísiliðj-
unnar? Ég tel að það verði pólit-
ísk ákvörðun sem taka verður á
sínum tíma um þetta mál þegar
niðurstöður rannsókna liggja
fyrir. - S.dór.
Jóhanna Steingrímsdóttir
Víðtœkar
rannsóknir
og
þeim
verði
hraðað
Flokkast undir
fljótfœrni
Laxá f Þingeyjarsýslu verður
ekki skilin frá Mývatni. Allt sem
varðar vatnið, hvort heldur það
er lífríki þess eða annað, kemur
Laxá við. Þess vegna fórum við á
fund Jóhönnu Steingrímsdóttur í
Arnesi í Aðaidal og spurðum
hana álits á Mývatnsmálinu.
Vissulega eigum við sömu
hagsmuna að gæta og Mývetning-
ar að því er viðkemur ánni. Eg
hef fylgst með þeim rannsóknum
sem þegar hafa farið fram í gegn-
um skýrslur sem gefnar hafa ver-
ið út um þær og það sem frá Nátt-
úruverndarráði hefur komið í
fjöimiðlum og við fylgjumst vel
með málinu öllu. Stjórn land-
eigendafélags Laxár og Mývatns
hefur yfirlýst sig standa með
Náttúruverndarráði.
Óttast þú um lífríki Mývatns
vegna gúrtökunnar og Kísiliðj-
unnar?
Já, ég geri það og raunar mjög
mikid. Ég óttast að lífríki Mý-
vatns og þá um leið Laxár, þar
sem um sama vatnakerfi er að
ræða, beri skaða af þessu. Mest
óttast ég mengun frá Kísiliðj-
unni. Manni verður á að spyrja:
hvað verður um þau hreinsiefni
og allt það sem fer niður við Kísil-
iðjuna, olíu og fleira? Það fer nið-
ur í jarðveginn og hvað verður
það mörg ár að síast út í vatnið?
Þetta eru leikmannsþankar, en
samt er ekki hægt að verjast þess-
um spurningum sem á mann
sækja. Þar fyrir utan er svo ótti
um að gúrtakan sjálf raski lífríki
vatnsins.
Ég vil einnig taka fram að ég lít
á leyfi iðnaðarráðherra sem
hreina markleysu. Eitt það erfið-
asta sem einn stjórnmálamaður á
að búa við er fljótfærni og þessi
leyfisveiting var mikil fljótfærni.
Ég fæ ekfti séð að þeir fyrirvarar
sem hann nefnir haldi fyrir dómi.
- S.dór.
Arinbjörn Hjálmarsson starfs-
maður í Kísiliðjunni sagði:
Að mínum dómi eru frekari
rannsóknir í og við vatnið alveg
númer eitt. í raun er ekki mikið
meira um málið að segja á þessu
stigi meðan ekki liggja fyrir
neinar marktækar niðurstöður og
maður hefur í raun ekkert til að
styðjast við. Ég tel að þær rann-
sóknir sem þegar hafa verið fram-
kvæmdar gefi ekki nógu skýra
mynd né afgerandi niðurstöðu til
þess að mega kallast marktækar.
Nú ert þú fœddur og uppalinn
hér í sveitinni, finnst þér þú hafa
orðið var við breytingar á lífríki
Mývatns á síðari árum?
Já, það hafa orðið hér ýmsar
breytingar, en maður hefur ekk-
ert í höndunum um að það sé
vegna Kísiliðjunnar. Þær geta til
að mynda stafað af þeim elds-
umbrotum sem verið hafa hér.
Eftir að þau byrjuðu kemur
miklu heitara vatn hér undan
hrauninu en áður. Vatnið hefur
grynnkað; er það vegna landriss?
Allt þetta þarf að rannsaka til að
fá úr þessu skorið. Við viljum
víðtækar rannsóknir og að þeim
verði hraðað.
- S.dór.
Sunnudagur 10. mars 1985 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 17