Þjóðviljinn - 10.08.1985, Blaðsíða 13

HEIMURINN
Rainbow Warrior
Arabar
Ósannað, en
París/... - David Lange for-
sætisráðherra Nýja-Sjálands
sagðist ekki hafa í höndum
nein gögn sem tengdu frönsku
leyniþjónustuna við spreng-
inguna um borð í græn-
friðungaskipinu Rainbow
Warrior. Hinsvegar hefði hann
heldur engin gögn um að
leyniþjónustan væri ekki við-
riðin tilræðið.
í Frans þykir forsetinn Mitte-
rand hafa haldið vel á spöðunum í
málinu hingaðtil, en sé leyniþjón-
ustan sek gæti orðið úr hneyksli
skeinuhætt forsetanum sem er
æðsti yfirmaður leynimannanna.
Finnar
Móðurnafn
jafngott
Helsinki - Mauno Koivisto for-
seti skrifaði í gær undir ný
finnsk nafnalög. Samkvæmt
þeim getur hvor aðili að hjóna-
bandi borið sitt ættarnafn,
tekið bæði upp ættarnafn ann-
ars eða tengt þau með striki.
Finnskar reglur eru þannig
orðnar svipaðar og í norrænum
grannlöndum, og veldur
jafnréttishreyfingin þar mestu.
Barn hjóna með tengt ættar-
nafn getur tekið sér það nafn eða
annað hvort hinna upprunalegu,
- og velur sér annað tveggja ef
móðir og faðir hafa ákveðið að
láta ástamálin ekki hafa áhrif á
hvað maður heitir.
Frá útför IRA-manns: skammbyssuskot eru síðasta kveðjan.
Norður-Irland
Galvin slapp aftur
Ókyrrð á Norður-írlandi. Bandarískur IRA-maður
við jarðarför í trássi við breskt bann.
Londonderry - forystumaður
bandarískra samtaka sem
styðja írska lýðveldisherinn,
Martin Galvin, var í gær við út-
för í Londonderry í trássi við
Suður-Afríka
41 falliim í Durban
Johannesburg/Vín... - Blóðugar
óeirðir héldu áfram í gær í út-
hverfum hafnarborgarinnar
Durban á austurströnd Suður-
Afríku. Sjúkrahússtarfsmenn
sögðu 41 fallinn í Inandahverfi
og iögreglan viðurkennir að
hafa skotið 22 þeirra.
í gær réðust blökkumenn í In-
anda inní grannhverfið Fönix
sem eingöngu er byggt fólki af
indverskum ættum, hröktu íbúa
brott, rændu hús þeirra og
kveiktu í. Neyðarlög ná ekki yfir
Durban.
í gær var sett útgöngubann frá
10-2 á nóttunni í öðru tveggja
neyðarlagasvæðanna, kringum
borgina Port Elizabeth á Höfðan-
um austanverðum.
Pik Botha utanríkisráðherra
lauk í gærmorgun viðræðum við
fulltrúa Bandaríkjastjórnar í Vín
og flaug til Frankfurt til að ræða
við vesturþýska ráðamenn. f
fyrradag hitti hann fulltrúa
bresku stjórnarinnar. Gangi við-
ræðna er haldið leyndum, en að
loknum fyrri fundi sínum með
bandaríkjamönnum sagðist Bot-
ha vera „ánægður”.
Desmond Tutu sagði í gær í
bandarísku sjónvarpi að ef
stjórnin tæki ekki upp viðræður
um umbætur við leiðtoga blökku-
manna mætti eiga von á meiri-
háttar hamförum í landinu. „Ég
veit ekki hversu lengi unga fólkið
hlustar á mig og aðra þá sem boða
friðsamlegar leiðir,” sagði bis-
kupinn, „ - ríkisstjórnin skilur
hversu djúpt reiðin ristir. Ég er
hræddur, og ég veit að við höfum
mjög lítinn tíma.”
blátt bann yfirvalda við heim-
sókn. Lögregla lét kyrrt liggja
til útfararloka en Galvin slapp í
mannþröngina þegar lögregla
tók að hafast að.
Ókyrrt var í flestum borgum
Norður-írlands í fyrrinótt þegar
kaþólskir íbúar minntust þess að
14 áru voru liðin frá því lög voru
sett um fangelsun meintra skæru-
liða án dómsúrskurðar og fang-
elsanir hafnar með mikilli her-
ferð lögreglu og bretahers. í fyrr-
akvöld voru sett upp götuvígi og á
miðnætti var blásið í flautur og
barið á öskutunnulok, en þannig
var varað við ferðum lögreglu og
hers á gildistíma fangelsislaganna
1971-75. Bílar voru eyðilagðir í
fyrrakvöld og kom til átaka milli
lögreglu og kaþólikka en enginn
varð fyrir alvarlegu tjóni.
Á sunnudag fara kaþólskir lýð-
veldismenn í minningar- og mót-
mælagöngur í Belfast og öðrum
helstu borgum og hefur lögregla
uppi mikinn viðbúnað. Lögregla
býst við að Martin Galvin taki
þátt í einhverri þeirra einsog við
sama tækifæri í fyrra. Þá reyndi
lögregla að grípa Galvin við ræð-
uhöld en mistókst. Kaþólskur
maður lést hinsvegar af völdum
plastkúlu úr lögreglubyssu og
leiddu þessi atvik til óeirða dag-
ana á eftir.
Við útför IRA-mannsins Char-
les Smith í gær var Galvin einn af
kistuberum, ásamt meðal annars
Martin McGuinnes, sem Margrét
Thatcher gerði heimsfrægan fyrir
stuttu með því að banna BBC að
sjónvarpa þætti sem hann kom
fram í.
Arafat
styrkist
Casablanca - í lokatilkynn-
ingu frá fundi leiðtoga í ríkjum
Bandalags arabaþjóða er farið
jákvæðum orðum um sam-
komulag PLO og Jórdaníu um
lausn Palestínumálsins og
þykir staða þeirra Arafats
PLO-leiðtoga og Hússeins
Jórdaníukonungs hafa styrkst
fyrir bragðið.
Aðeins 16 af 21 bandalagsríki
sóttu ráðstefnuna og þykir hún
ekki hafa aukið á einhug araba í
millum. Nokkrir áhrifamestu
leiðtogarnir sátu heima, þará-
meðal Fahd konungur Sádí-
Arabíu. Skýrendur telja þó að
Hassan Marokkókóngur hafi
sloppið ómeiddur úr þeim glæfr-
um að taka frumkvæði að fundin-
um.
í lokatilkynningunni segir að
samkomulag PLO og Jórdaníu-
! stjórnar hafi verið kynnt fundar-
mönnum og þeim lítist það innan
ramma palestínustefnu leiðtoga-
fundarins í Fez, Marokkó, frá
1982. Samkomulag PLO og Jór-
daníumanna gerir ráð fyrir
palestínsk-jórdönsku sambands-
rfki sem nái yfir Jórdaníu og
svæðin sem ísraelsmenn hertóku í
stríðinu 1967. f Fez-ályktuninni
er hinsvegar talað um sérríki pal-
estínumanna sem eigi sér höfuð-
borg í Jerúsalem. Fez-ályktunin
var á sínum tíma merkileg fyrir þá
sök að þar var með óbeinum'
hætti viðurkenndur tilveruréttur
fsraelsríkis.
Á fundinum í Casablanca voru
settar á fót nefndir sem eiga að
reyna að jafna deilur sýrlendinga
við jórdana og íraka og íraka við
líbíumenn. Pá voru stjórnirnar í
Bagdad og Teheran hvattar til að
binda endi á Persaflóastyrjöld-
ina.
Vesturlönd
Oldnum fjölgar ört
Genf - Árift 2025 verður fimmti
hver íbúi Evrópu og Norður-
Ameríku yfir sextugt, segir í
skýrslu frá Efnahagsráði Sam-
einuðu þjóðanna fyrir Evrópu.
Árið 1950 var tíundi hver íbúi í
þessum heimshluta yfir sextugt.
Aukið hlutfall aldraðra gæti haft
alvarleg efnahagsleg og félagsleg
áhrif á Vesturlöndum, segir í
skýrslunni, pema svo verði búið í
haginn að gamalt fólk geti lagt sitt
af mörkum til atvinnumála og í
félagslegum efnum.
Skýrslugerðarmenn reikna út
að á vesturlöndum búi um 1341
milljón árið 2025, þaraf 300
milljónir yfir sextugt. í þriðja-
heimslöndum verður ástandið
ólíkt ef fram heldur sem horfir:
þar eiga menn mörg börn og
deyja snemma.
Þetta gerðist líka...
...Bandaríkjastjórn er áfram um að
fá Suður-Kóreu inní Sameinuðu*^
þjóðirnar, sagði sendiherra kana
hjá Sameinuðu þjóðunum í Seoul í
gær. Norður-kóreumenn hafa
hafnað suðurkóresku tilboði um
sameiginiega inngöngu og telja að
vera beggja ríkjanna í SÞ mundi
enn staðfesta tvíríkistilveru Kór-
eu.
...Atvinnumálaráðherra Samein-
aða konungsveldisins Stóra-
Bretlands hefur ákveðið að banna
opinberum ráðningarskrifstofum
að hafa uppivið auglýsingar um
fólk í störf nektardansara.
REUTER
Umsjón:
Mörður Árnason
...Saksóknari t Gdansk hefur varað
séra Henryk Jankowski við að hlda
áfram ríkisfjandsamiegu starfi.
Hann er sakaður um að aia á ó-
kyrrð með eldmessum sínum í
kirkju heilagrar Birgittu í hafnar-
borginni. Kunnasta sóknarbarn
Jankowskis er verkalýðsleiðtog-
inn Lech Walesa.
...Formaður flokksdeildarinnar i
smáþorpi við borgina Fuzhou í
Kína austanverðu hefur verið sett-
ur af fyrir að eiga of mörg börn. Við
áttunda barn formannsins þótti
komið nóg af svo góðu, - í Kína á .
hver maður aðeins eitt barn sam-
kvæmt reglunum.
...Þrjár konur voru í gær handtekn-
ar í bresku kjarnorkuvopnarann-
sóknarstöðinni vestan Lundúna.
Þær höfðu klippt gat á girðinguna
og gengið um stöðina í tvo tíma
óáreittar. Skoðunarferðin var í
tengslum við 40 ára afmæli bomb-
unnar.
40 ár
24 þúsund
í Nagasaki
Nagasaki - í gær voru liðin 40
ár frá kjarnorkuárásinni á jap-
önsku borgina Nagasaki og
var þess minnst með fjölda-
fundi í Friðargarði sem þar er
til minningar um fórnarlömb.
Borgarstjórinn Hitoshi Motos-
hima ávarpaði 24 þúsund manns í
garðinum og að loknu ávarpi
hans var fimmhundruð dúfum
sleppt lausum, - klukkan 11.02,
en þá féll bomban á borgina 1945.
Hringt var klukkum í búddahof-
um og kristnum kirkjum.
Meðal viðstaddra var 81 borg-
arstjóri frá 23 löndum. Borgar-
stjórarnir hafa þessa viku setið
friðarráðstefnu í Hirosima og
Nagasaki, og skora í lokaályktun
sinni á leiðtoga risaveldanna að
heimsækja borgirnar tvær til að
kynnast afleiðingum kjarnorku-
árásar af eigin raun.
Sprengjan „Fatman" (sá feiti) á efri myndinni, á þeirri neðri loftmynd af Naga-
saki rúmlega ellefu, 9.8. 1945.