Þjóðviljinn - 13.09.1985, Blaðsíða 4

LEHÐARI
Hvorki neyðarskatt né niðurskurð
Um þessar mundir er ríkisstjórnin aö reyna aö
skapa sér olbogarými til þess aö skera niður
velferðarþætti í þjóðfélaginu eöa aö hækka
skatta á almenning. Þaö eru einungis þessar
tvær leiðir sem nefndar eru af talsmönnum
stjórnarflokkanna þessa dagana þegar þing-
flokkar ríkisstjórnarinnar eru aö fara yfir fjárlag-
afrumvarp fyrir næsta ár.
Þessar tvær leiöir, neyðarskattur eöa niöur-
skuröur, endurspeglagetuleysi ríkisstjórnarinn-
ar í efnahagsmálum. Staöreyndin er sú aö „ytri
skilyröi" hafa veriðog eru um margt einkar hag-
stæö. Útflutningsverðmæti sjávarafuröa hafa
aukist verulega, iðnaður hefur verið í góðu
gengi, og flestar afurðir fariö á góöu veröi er-
lendis. Lækkun vaxta á alþjóða fjármagnsmark-
aði hefur létt nokkuð undir sem og hækkandi
verð á afurðum okkar erlendis. Sjávarfang hef-
ur veriö meö því mesta og besta sem fengist
hefur á land og þannig mætti lengi telja. Niður-
staðan verður því eftir sem áöur, aö efnahags-
vandi ríkisstjórnarinnar er heimatilbúinn vandi,
vandi sem er til orðinn vegna rangrar efnahags-
stefnu og á ábyrgö þeirra stjórnmálaflokka sem
mynda ríkisstjórnina.
Málgögn Sjálfstæðisflokksins og Framsókn-
arflokksins hafa aö undanförnu reynt aö gera
þennan vanda ríkisstjórnarinnar aö sameigin-
legu vandamáli þjóöarinnar, reyna aö varpa
ábyrgðinni yfir á herðar almennings í landinu.
Þetta er gert í áróðurstilgangi til aö „sætta“ fólk
viö enn eina aöförina aö velferðarjDjóöfélaginu
eða enn eina skattahækkunina á almenning.
En þjóöin segir nei takk, hingað og ekki lengra.
Stjórnarandstaöan hefur á alþingi bent á við
afgreiðslu fjárlaga síðustu ára, aö stööugt væri
verið aö létta af álögum þeirra sem hafa miklar
eignir og fjármagn. Meö öörum orðum að ríkis-
stjórnin hafi verið að rýra tekjustofna sem hún
haföi áöur fyrir ríkissjóö. Á sama tíma hefur meö
afnámi verötryggingar á laun, hækkun sölu-
skatts og öörum örþrifaráðum ríkisstjórnarinnar
verið þrengt að almennu launafólki. Þaö getur
ekki meira. Það er komiö aö hinum ríku.
Óhætt er aö fullyrða aö meirihluti þjóöarinnar
hafi fengið sig fullsaddan af frjálshyggju og til-
raunum ríkisstjórnarinnar á launafólki í anda
hennar. Hins vegar sér Morgunblaðið í gær á-
stæöu til þess að rifja upp ásakanir Þorsteins
Pálssonar, frá því hann var ungur og bernskur
og ekki farinn aö lýjast í formannsstóli í Sjálf-
stæðisflokknum. Ummælin eru um þingflokk
Sjálfstæðisflokksins og á þá leið að hann hafi
„ekki hafið frjálshyggjuna til þess vegs að
fólk trúi því að um raunverulega kosti sé að
ræða í ísienskum stjórnmálum“. Þar er því
haldið fram aö Sjálfstæðisflokkurinn sé „skýr
kostur", ein heild meö allt á hreinu.
í leiöara blaösins í gær kveður viö annan tón,
þar eru raktar hugmyndir fjármálaráöherra
Sjálfstæðisflokksins um niöurskurö á vega-
framkvæmdum og heilbrigöisþjónustu og hug-
myndir samgöngu- og heilbrigöismálaráöherra
Sjálfstæöisflokksins um engan niðurskurö í
þessum málaflokkum. Þetta nefnir Morgun-
blaðiö til marks um það hversu trúverður þver-
skurður Sjálfstæöisflokkurinn sé af þjóöfé-
laginu. Þar er sagt að flokkurinn sé vettvangur
málamiðlunar. Það kann rétt aö vera aö Sjálf-
stæðisflokkurinn sé vettvangur málamiölunar
milli hinna ýmsu hagsmunahópa ríka fólksins í
landinu, en hann er enginn vettvangur mála-
miölunar milli launaþjóöarinnar og þeirrar þjóð-
ar sem fitnaö hefur og vaxið í tíð núverandi
ríkisstjórnar.
Á meðan Morgunblaöiö sér ástæðu til aö
hampa þeirri skoðun Þorsteins Pálssonar for-
manns Sjálfstæðisflokksins aö þingflokkur
Flokksins hafi ekki hafiö frjálshyggjuna til nægi-
legs vegs og viröingar, er haft eftir Birni Þór-
hallssyni verkalýösleiötoga Flokksins, aö sú
braut hafi verið til enda gengin.
Efnahagsstjórn Sjálfstæöisflokksins og
Framsóknarflokksins hefur leitt af sér neyöará-
stand í efnahagskerfinu. Þeir sem eru ábyrgir
fyrir þeim vanda veröa aö axla hann sjálfir. Þjóö-
in hafnar neyöarsköttum og niðurskurði. Viö
höfum fengiö nóg af skattpynd og niöurskuröi.
-óg.
KUPPT OG SKORIÐ
Aldregi, en...
Nú er að hausta og
stjórnmálaskörungarnir eru farn-
ir að tala einsog á veturna í stíl
fornkappa og fleygra orðskviða. í
Tímanum hafa verið nokkur við-
töl við hæstvirtan forsætisráð-
herrann í vikunni og við grípum
af handahófi niðrí þau.
Leiðtogi Framsóknarflokksins
er engum líkur nema sjálfum sér
og Birni að baki Kára þegar hann
mælti svo í NT á þriðjudaginn:
„Ég hef hirtsvegar aldrei verið
kvótamaður", en af því
Steingrímur er nú einu sinni
Framsóknarmaður þá barnar
hann setninguna: „en ég sam-
þykkti kvótannþegar hagsmuna-
aðilar í sjávarútvegi báðu um
hann“. Petta hljómaði fyrir 1000
árum einhvern veginn á þessa
leið: „Engi em ek kvótamaðr, en
samt em ek“.
Hundur á roði
í miðvikudagstímanum segir
forsætisráðherra að tortryggni
milli Bandaríkjamanna og Mex-
íkana standi á gömlum merg.
„Pað er aldrei að vita hvað þeir
myndu gera, Bandaríkjamenn, ef
þarna kæmist raunverulega rót-
tœkur flokkur til valda, marxist-
ar“. Forsætisráðherra er að tala
um sama herveldi og hann telur
æskilegt að sé hér á landi með
vígtól sín og vélar. Hins vegar
verður að segja forsætisráðherra
til hróss að hann skuli fara útí
heim að kynna sér mál, og bera
saman reynslu okkar við annarra.
í viðtalinu sést þess og víða
merki.
Steingrímur tekur einnegin í
þessu viðtali skemmtilega til orða
ástundum: „Pað hefur verið sam-
þykkt að taka ekki erlend lán
nema til þess að greiða afborganir
og ég stend á því einsog hundur á
roði“.
Meiri þorskur
„Ég er sjálfur sannfœrður um
að það er tneiri þorskur í sjónum
en fiskifrœðingarnir vita um,“
segir forsætisráðherra. Og hvað
er eiginlega orðið um stefnu Hall-
dórs Ásgrímsonar sjávarútvegs-
ráðherra og varaformanns Fram-
sóknarflokksins? Af hverju fær
varaformaðurinn ekki spásögn
frá formanni sínum um þorskinn í
sjónum?
Gatið
Einsog allir vissu tekst ekki að
berja saman fjárlög eftir hinar
látlausu kjaraskerðingar undan-
farin ár öðruvísi en með stórum
mínus. Stjórnarmálgögnin eru
þegar komin með kenningar um
stærðina á þessu gati. Og undan-
farið hafa fyrirsagnirnar verið
einsog á uppboði: 2 miljarðar,
2.5 miljarðar, 4 miljarðar, - og
DV sló metið í gær: 6.5 miljarðar.
Heimildamenn eru ráðherrar -
úr báðum flokkum og þeir eru nú
komnir í samkeppni um það hvað
eigi að skera niður. Hins vegar
væri hugvitsamlegt að koma sér
saman um stærð gatsins áður en
tekið er til við niðurskurð og
skattahækkanir - eða hvað?
Niðurskurður
- uppskurður
Fyrr í sumar lagði NT til að
teknir yrðu upp neyðarskattar
svosem einsog í viðurkenningar-
skyni við ríkisstjórnina, en síð-
ustu daga hefur meira borið á
hugmyndum manna um niður-
skurð hér, niðurskurð þar.
Steingrímur er hnífnum vanur og
vildi gjarnan bregða honum
öðruvísi og í áður tilvitnuðu við-
tali við NT stingur hann uppá ein-
um „allsherjar uppskurði“ í
heilsugæslunni. Hann er þar
einnig með vangaveltur um
auknar lífslíkur íslendinga, sem
leiði af sér meiri lífeyrisgreiðslur
og meiri þjónustu við aldraða.
Dagfari í DV sér ástæðu til að
gera grín vegna þessa og leggur
út: „Ef hœgt er að stytta íslending-
um aldur minnka lífeyrisgreiðslur
og þjónustan við aldraða og hœgt
er að fœkka starfsliði á spítölun-
um og þá leysist fjárhagsvandi
ríkissjóðs af sjálfu sér“. Jamm,
það yrði uppskurður í lagi.
Eg
„Og svo œtla ég að leggja fram
þriggja ára áætlun um efna-
hagsmál sem er algerlega ný og ég
er búinn að vinna að í róleg-
heitunum í sumar“, segir
Steingrímur Hermannsson í NT-
viðtalinu.
Aha, - þriggja ára efnahags-
áætlun? Erþetta ekki samaáætl-
unin og Porsteinn Pálsson sagðist
vera að vinna að og varð sprengi-
frétt hjá DV í sumar? Sama áætl-
unin og Albert Guðmundsson
kvaðst sjálfur vera að vinna að og
Þorsteinn Pálsson ætti ekkert
með að vera að raupa um í blöð-
um útí bæ! Þetta egó væri þá þrí-
eint, ég, ég, ég. Nema Þorsteinn
geri efnahagsáætlun um fyrsta
árið, Albert annað og Steingrím-
ur hið þriðja? Ætli það kæmi ekki
út á eitt.
Skipta um þjóð
Þegar ríkisstjórnin tók völdin
kvaðst hún efna til kjaraskerð-
ingarinnar einungis til að bæta
efnahagsstöðuna, lækka verð-
bólgu osfrv. Þetta tæki skamman
tíma og síðan myndi kaupmáttur-
inn fara uppávið aftur. Nú er
komið á þriðja ár, sem þessi ríkis-
stjórn hefur haft launaþjóðina í
þrengingarólinni, - og enn er
kaupmáttur tímakaups sá sami og
hann var eftir að öll kjaraskerð-
ingin var komin fram síðla árs
1983. Og engum dettur í hug,
allra síst málgögnum ríkisstjórn-
arinnar að spyrja hvort ekki eigi
að fara að hækka kaupið. Heldur
er þvert á móti verið að þreifa
fyrir sér um niðurskurð og skatta-
hækkanir á almenning. Ráðherr-
arnir tala ennþá um fólkið í þessu
sambandi einsog það væri til-
raunadýr og skilja ekkert í óá-
nægjunni. Þegar Walter Ulbricht
í Áustur-Þýskalandi kvartaði
undan mótmælum þjóðar sinnar
um árið ráðlagði Bertolt Brecht
honum að fá sér nýja þjóð.
-óg.
DJOÐVILJINN
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis
og verkalýöshreyfingar
Útgefandi: Útgáfufólag Þjóðviljans. Framkvœmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir. Utkeyrsla, afgreiðsla, auglýsingar, ritstjórn:
Ritstjórar: Árni Bergmann, össur Skarphóðinsson. Skrifstofustjóri: Jóhannes Harðarson. Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Ritstjórnarfulltrúi: Öskar Guðmundsson. Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Magnús Loftsson. Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Fróttastjóri: Valþór Hlöðversson. , Utbreiðslustjóri: Sigríður Pótursdóttir. Prentun: Blaðaprent hf.
Blaðamenn: Aðalbjörg Óskarsdóftir, Álfheiður Ingadóttir, Guðjón Auglýsingastjóri: Ragnheiður Óladóttir.
Friðriksson, Helgi Guðmundsson, Lúðvík Geirsson, MagnúsH. Gísla- Auglýslngar: Ásdís Kristinsdóttir, Guðbergur • Þorvaldsson, Olga Verð í lausasölu: 35 kr.
son, Mörður Árnason, Páll Valsson, Sigríður Pótursdóttir, Sævar Guð- Clausen. ’ Sunnudagsverð: 40 kr.
björnsson, Víðir Sigurðsson (íþróttir), Þröstur Haraldsson. Afgreiðsiustjóri: Baldur Jónasson. Áskriftarverð ó mánuði: 400 kr.
Ljósmyndlr: Einar Ólason, Valdís Óskarsdóttir. Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttip, Kristín Pótursdóttir.
Utllt og hönnun: Filip Franksson, Svava Sigursveinsdóttir. Símavarsla: Jenny Borgedóttir, Sigríður Kristjánsdóttir. Afgreiðsla blaðsins er opin á laugardögum
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar. Húsmæður: Bergljót Guðjónsdóttir, Ólöf Húnfjörð. írá kl- 9 til 12, beinn sími: 81663.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Björnsson.
Bílstjóri: Ólöf Sigurðardóttir.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 13. september 1985