Þjóðviljinn - 01.12.1985, Blaðsíða 12

Sjónvarps
VAÐALI
VI
Brfet
Héðinsdóttir
skrifar
Beðið um liðveislu annarra nöldrara
og meðlima Gribbu- og brussufélagsins
Barnafólk kvartar undan því,
hversu illa útsendingartími
barnaefnis á virkum dögum komi
niður á venjulegu fjölskyldulífi:
heimilisfólk hittist iðulega ekki
nema á kvöldmatartíma og
barnasjónvarp milli 7 og 8 hindri
eðlileg samskipti foreldra og
barna. Spurt er, hvort ekki sé
hægt að flytja þessa barnatíma
aftur um einn klukkutíma, þ.e. til
kl. 6. í beinu framhaldi af þessu,
skal hér enn kvartað undan því,
hversu nánasarlegt sjónvarpið er
í framleiðslu íslensks barnaefnis.
Einnig skal ítrekað, að löngu er
orðið tímabært, að ráðamenn
sjónvarps geri okkur, eigendum
þess, einhverja grein fyrir því
hvernig þeirri fjárveitingu, sem
sjónvarpið hefur til ráðstöfunar,
er skipt milli efnisflokka. Ekkert
mælir gegn því, að sjónvarpið
geri sjálft sig að umræðuefni í
ítarlegum þætti. Slíkt er líka al-
vanalegt í hljóðvarpi. Ættu ekki
ráðamenn, dagskrárstjórar og
sjálft útvarpsráð að fagna tæki-
færi til að standa fyrir máli sínu?
Hver veit nema þeim tækist að
eyða margvíslegum misskilningi
og gefa eðlilegar skýringar á því,
sem okkur virðist fáránlegt órétt-
læti? - svo sem þessari hundrað-
ogelleftu meðferð þeirra á börn-
um og unglingum, skorti á ís-
lensku fræðslu- og skemmtiefni
og óskiljanlegum forréttindum
íþróttaáhugamanna - sem fá í
sinn hlut nánast hvern einasta
laugardagseftirmiðdag sem guð
gefur, allt árið um kring, auk sér-
stakra kvöldþátta vikulega og
ítarlegrar úttektar í öllum frétta-
tímum. Vil ég nú heita á aðra
nöldrara að veita mér fulltingi
hvar og hvenær sem þeir koma
því við að rella um slíkan þátt um
efnis-val og -skipan í sjónvarp-
inu.
Varðandi forréttindahópinn
meðal áhorfenda, get ég ekki
karlstýrðu samfélagi liggur fyrir óskrifuð samþykkt um, að allt, sem við kvinnor
höfum gaman af, sé nauðaómerkilegt dund og dútl, en fótboltaspark sé hins
vegar samboðið vitsmunaverum.
stillt mig um að nefna, að ég hef
aldrei, bókstaflega aldrei á ævi
minni, kynnst konu, sem fylgist
með fótbolta af áhuga. Með því
er ég auðvitað ekki að gefa í skyn,
að þær séu ekki til, en fullyrði, að
þær muni fáar. Við það má bæta,
að ég þekki mökk af karlmönn-
um, sem líta heldur ekki við slíku
efni. Enn má nefna, að smá-
krakkar gera það heldur ekki - og
er ekki ástæða til að nota laugar-
dagana til að glæða áhuga þeirra
á einhverju fleiru en íþróttum?
(Ath. hér stendur fleiru en ekki
öðru). Auðvelt er að benda á
fjölda áhugamála annarra stórra
hópa í samfélaginu, og liggur
beint við að nefna eitt, sem nán-
ast helmingur þjóðarinnar sam-
einast um: Vandfundin mun sú
kona,semfæstekki, a.m.k. áein-
hverju skeiði ævinnar, við ein-
hvers konar handavinnu. Auðvit-
að er þetta áhugamál stundað
með margvíslegasta móti: hjá
sumum situr sparnaðar- og nyt-
semdarsjónarmið í fyrirrúmi,
meðal útivinnandi kvenna mun
þetta einkum hagnýtt tómstunda-
gaman, sem þær ná mismikilli
leikni í, og enn aðrar verða bein-
línis listamenn á þessu sviði, þótt
lágtfari. Aldreihefursjónvarpið,
mér vitanlega, látið svo lítið að
gefa þessu áhugamáli minnsta
gaum. Ástæðan liggur auðvitað á
borðinu: í karlstýrðu samfélagi
liggur fyrir óskrifuð samþykkt
um, að allt, sem vi kvinnor höfum
gaman að, sé nauðaómerkilegt
dund og dútl, en fótboltaspark sé
hins vegar samboðið vitsmuna-
verum. Líklega þarf að ganga í
Gribbu- og brussufélagið til að
þora að mótmæla þessu, sem svo
mörgu öðru. Eða hversvegna sitj-
um við þegjandi undir þeim róg-
burði, að ásókn í „dönsku blöð-
in” svokölluðu (samheiti fyrir
„kvennablöð” úr ýmsum áttum)
verði eingöngu skýrð með lág-
kúrulegum bókmenntasmekk
kvenna, þegar vitað er, að þang-
að sækja konur fyrst og fremst
hugmyndir og leiðbeiningar um
alls konar handavinnu? Viku-
legur sjónvarpsþáttur (t.d. á
laugardögum) um þetta efni gæti
orðið æði fjölbreyttur í umsjón
hugmyndaríkrar manneskju:
veitt tilsögn bæði skussum og
lengra komnum, gefið hagnýtar
upplýsingar um efnisöflun, verð-
lag o.fl. og dregið fram í dagsljós-
ið ótal margt fallegt, sem konur
vinna í heimahúsum. Ekki þyrfti
að efa að slíkur þáttur næði vin-
sældum.
Skömmu fyrir Genfarfundinn,
var ég víst eitthvað að fara fram
á, að sjónvarpið gæfi okkur kost á
að fylgjast sem best með þeim
atburði. f miðvikudagsblaði
Pjóðviljans sé ég, að Víkverji
Moggans hefur verið sama sinnis.
En Arna Bergmann, í hlutverki
klippara, verður hins vegar ekki
skotaskuld úr því að sýna fram á,
hversu barnaleg þessi ósk sé.
Yerst er, hvað málflutningur
Árna er sannfærandi, ekki síst
eftir að hafa horft á umfjöllun
þessa efnis í Kastljósi s.l. þriðju-
dagskvöld. Þar varð sjálfskip-
aður fulltrúi hæstvirts almenn-
ings litlu nær. En samkvæmt
Árna er þar ekki um að kenna
lélegri þáttarstjórn, heldur er
þetta angi af miklu stærra máli:
vanmætti fjölmiðla yfirleitt, til að
segja okkur satt frá því, sem
raunverulega er að gerast. Ann-
að merkilegt efni var á dagskrá í
sama Kastljósi: menningarstofn-
un Sameinuðu þjóðanna, sem
mun nú mjög umdeild og jafnvel í
ráði að leggja niður, eftir að ann-
að risaveldanna hefur snúið við
henni baki. En í þáttarlok stóðu
aðeins eftir fullyrðingar gegn full-
yrðingum. Fyrirfram hneigist
maður til að halda, að eftirsjón
muni að þessari stofnun og snýst
fiví ósjálfrátt á sveif með Andra
sakssyni, sem er heimamaður á
þeim bæ. En Jónasi Kristjánssyni
gafst heldur ekkert tækifæri til að
vísa í heimildir sínar og gefa for-
sendur fyrir ásökunum sínum um
fjármála- og hugsjónaspillingu
stofnunarinnar. Hefði ekki verið
nær að stefna þeim Andra og Jón-
asi saman, svo að við hefðum get-
að hlýtt á þá reyna að hrekja mál-
flutning hvor annars með rökum?
En kannski er líka vonlaust fyrir
fjölmiðla að veita innsýn í mál af
þessu tagi? Hvað er þá til ráða,
Árni?
Loks eitt enn: Víst veit ég, að
tíminn til frétta á táknmáli er
naumt skammtaður. En geta um-
sjónarmenn ekki séð af hálfri
mínútu í lokin, til að kenna okkur
hinum, með hjálp prentaðs texta,
á hverju kvöldi, eitt tákn í senn af
þessu fallega tjáningarmáli. Bæði
börn og fullorðnir gætu haft
ánægju af.
BH
æ Fóstrur - starfsfólk
Félagsmálastofnun Kópavogs auglýsir eftirtaldar
stöður lausar til umsóknar.
A) Skóladagheimili við Ástún:
Heimilið tekur til starfa í byrjun árs 1986:
Fóstrur;
Starfsmaður við uppeldisstörf.
Umsóknarfrestur til 16. des. n.k. Nánari upplýsingar
um störfin veitir dagvistarfulltrúi í síma 41570.
B) Dagheimilið Grænatún:
Fóstra í fullt starf á dagheimilisdeild; Fóstra í hálft starf
á leikskóladeild.
Upplýsingar gefur forstöðumaður í síma 46580.
Umsóknareyðublöð liggja frammi á Félagsmála-
stofnun Kópavogs, Digranesvegi 12.
Félagsmálastofnun Kópavogs.
Frá Öldungadeild
Menntaskólans
við Hamrahlíð
Innritun nýnema á vorönn fer fram þriðjudaginn 3.
desember og fimmtudaginn 5. desember og hefst
með kynningu á starfi skólans báða dagana kl. 17.00.
Rektor.
12 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN) Sunnudagur 1. desember 1985
Útvarps
RISS
VI
Inoólfur
Hjörleifsson
skrlfar
Að nálgast hlustendur
Ríkisútvarpið okkar er ekki af
baki dottið. Það er að bæta við
rás. Rás 3. Ekki þó fyrir allt
landið, aðeins fyrir suðvestur-
hornið, Reykjavík og nágrenni
heitir það víst. Dagskráin verður
aðeins klukkustund á hverjum
virkum degi, frá 17 til 18. Það er
úrvalsútvarpsmaður, Sverrir
Gauti Diego, sem kemur til með
að sjá um þessa þætti og þeir
munu eiga að vera fréttatengdir
hvað efni varðar. Pað er nokkuð
víð skilgreining sem er bara
ágætt. Svona magasínþættir
þurfa víða skilgreiningu. Og mið-
að við Síðdegisútvarpið sem
Sverrir hefur séð um þarf engu að
kvíða.
Pað má hins vegar setja spurn-
ingarmerki við það hvort mest
nauðsyn sé til þess að setja upp
svæðisútvarp hér á suðvestur-
horninu. Það er komið svæðisút-
varp fyrir Akureyri og nágrenni
og stendur til að auka við það
bráðlega. Liggur þá ekki beinast
við að fara strax út í það að koma
upp svæðisbundnu útvarpi á
Austurlandi t.d. Einhvern veginn
finnst manni að það hljóti að vera
meiri þörf fyrir að bæta efni ann-
ars staðar hjá Ríkisútvarpinu en
að bæta við rás á Reykjavíkur-
svæðinu. Stærstu fjölmiðlarnir
eru allir á Reykjavíkursvæðinu
og fjalla að mestu leyti um efni
tengt því. Af þessum sökum
hlýtur þörfin fyrir staðbundið út-
varpsefni að vera mest utan
höfuðborgarsvæðisins. Pað
ganga nú fjöllum hærra sögur um
að von sé á Austurlandsútvarpi í
einhverri mynd. Við skulum
vona að Rás 3 verði ekki til að
seinka þeim áætlunum, ef ein-
hverjar eru.
Það væri synd að segja að
menningarefni séu ekki gerð
sæmileg skil í útvarpinu þessa
dagana. Tónlist og bókmenntir
ber þar auðvitað hæst. Tónlist af
augljósum orsökum og bók-
menntir vegna þess að bókaflóð-
ið alræmda er að skella yfir.
Gamla, góða Bókaþingið er
auðvitað á sínum stað, það væri
áfall fyrir marga ef sá þáttur dytti
út. Hann hefur verið í útvarpinu
svo lengi sem ég man eftir mér og
stendur alltaf fyrir sínu, enda
hafa í gegnum tíðina ætíð verið
úrvalslesarar til taks.
Annar þáttur í útvarpinu um
bækur er Bókaþáttur Njarðar P.
Njarðvík á miðvikudagskvöld-
um. Njörður tekur auðvitað um
þessar mundir fyrir nýjar bækur
og gerir það ágætlega. Hann
ræðir við höfunda og lætur þá lesa
úr verkum sínum. Það er við-
kunnanlegur og rólegur blær yfir
þessum þáttum Njarðar enda eru
þeir á dagskrá seint að kveldi,
búa mann undir svefninn. Það er
góð hugmynd að fá Þorstein frá
Hamri til að lesa þýðingar sínar á
Dæmisögum Esóps og ekki er
ljóðagetraunin síðri hugmynd,
hlustandinn verður þátttakandi.
Að því hljóta auðvitaz allir góðir
útvarpsmenn að stefna.
Slíkt hefur þeim Margréti Rún
Guðmundsdóttur og Magdalenu
Schram tekist með ágætum í sín-
um þætti, Betursjá augu en auga.
Þær hvetja fólk til að lesa ákveðið
skáldverk, sjá ákveðið leikrit
o.s.frv. Fá síðan ákveðna aðila
sem slíkt hafa gert til að mæta í
þáttinn og ræða viðkomandi efni.
Þátturinn er hálfsmánaðarlega
þannig að hlustendur/þátttak-
endur hafa góðan tíma til að velta
hlutunum fyrir sér. Síðan má
skeggræða, hvort sem er á heimil-
um eða í útvarpssal. í þeim þátt-
um, sem ég hef heyrt, hafa sex
manna umræður gengið býsna vel
og verið skemmtilegar. Eitt er
það sem gerir þennan þátt þeirra
Margrétar og Magdalenu svo
skemmtilegan; þær eru ekki að
trana sér fram sem stjórnendur.
Þær eru bara tvær í hópnum og
samræðurnar verða því óþving-
aðar. „Hvað vilt þú segja um mál-
ið“ stíllinn er ekki til staðar og
mættu fleiri taka sér til fyrir-
myndar þessa aðferð þeirra Mar-
grétar og Magdalenu.