Þjóðviljinn - 11.12.1985, Qupperneq 11

BÆKUR
Djasssaga handa íslendingum
DJASS eftir Jón Múla Áfnason
Félag íslenskra hljómlistarmanna/
Iðnskólaútgáfan 1985.
DJASS er að langmestu leyti
almenn djasssaga og(þess vegna
er eðiilegt að bera hlana saman
við hliðstæðar bækur, á öðrum
málum; hefur hún eitjhvað sem
þær hafa ekki? Hefði kannski
verið gáfulegra að þýða JAZZ
eftir Joachim E. Berendt, ýtar-
legustu bókina um þessa tónlist-
arstefnu? Hundruðir manna hafa
skrifað um Duke Ellington af
drjúgu viti - menn úti á íslandi
verða að vera dálítið sterkir á
svellinu þegar þeir fara að frum-
semja eiíthvað um svoleiðis
mann. Og þannig áfram.
Jón Múli Ámason þekkir al-
þjóðlegar djassbókmenntir ágæt-
lega og vitnar í þær eftir þörfum,
þótt hann hirði kannski lítt um
sagnfræðilega nákvæmni. Tón-
listin er auðvitað númer eitt, tvö
og þrjú, en þjóðfélagslegum bak-
grunni eru gerð góð skil, hæfileg
skil - hið logandi ljós marxískrar
söguskoðunar lúrir á bak við, en
treður sér hvergi fram. Ekki þarf
að fjölyrða um tónlistarþekkingu
Jóns og músíkalska þefvísi - al-
mennt músíkalítet hefur hann
fyrir löngu sannað á sig. Allt eru
þetta nauðsynlegar forsendur.
Það sem þó skiptir sköpum er að
Jón hefur persónulega sýn á
djasssöguna (og fær ekki í hnén
andspænis kanónum djassbók-
menntanna). Hann kann þá list
að karakterísera, komast að
kjarna málsins í fáum og velvöld-
um orðum; „Chet Baker var af
Miles Davisskólanum, en blés af
enn meiri varúð og stundum svo
mikilli hlédrægni að hélt við að
-músík hans væri að vera algjört
einkamál eða leyndarmál sem
enginn mætti komast að.“
Jón Múli í blásarahópi.
Stíll mannsins er hann sjálfur
segir á einum stað. Sé það rétt má
Jón Múli vel við una. Djasshöf-
undar eru margir hverjir prýði-
lega ritfærir, en tvennt er það sem
þeir Berendt, Feather, Gleason
og Hentoff þekkja ekki eins vel
og Jón Múli Árnason: knappan
stfl Njáluhöfundar og hina lax-
nesku ósvífni.
Um áhersluatriði
Eins og segir í eftirmála var
bókin upphaflega hugsuð sem
kennsluhandbók í djassdeild
Tónlistarskóla FÍH. Þar hefur
höfundur kennt og brugðið á fón-
inn tóndæmum. Sama var að
sjálfsögðu uppi á tengingnum í
djasssöguþáttunum í útvarpinu.
Jón Múli hefur kosið að halda
tóndæmunum inni í aðaltexta
bókarinnar og nefna til þá sem
spila í viðkomandi lögum frekar
en að hafa plötulista fyrir aftan
hvern kafla. Þessi ráðstöfun ork-
TÓMAS
EINARSSON
ar tvimælis. Þorri lesenda á þess
tæpast kost að hlusta á tóndæmin
og í annan stað heftir þetta stund-
um rennsli frásagnarinnar.
Um áhersluatriði og það
hverra ber að geta í svona bók má
endalaust deila; margir telja Sun
Ra síst minni spámann en Stan
Kenton og Hampton Hawes
merkilegri píanista en Dave Bru-
beck og væri hægt að halda lengi
áfram með slíkar prívatmeining-
ar. Slíkt er þó ástæðulaust,
hvorttveggja er að menn rífast
ekki um smekk og í tónlistarsögu
verður ekki eingöngu stuðst við
fagurfræðilegt mat - vinsældir og
áhrif setja einnig sín spor eins og
dæmin sanna með kollegana She-
aring og Brubeck, djasspoppara
6. áratugarins.
f djasssögunni er oft erfitt að
festa hendur á heimildum þegar
frá er talin tónlist á plötum og
böndum. Oft verða menn að
velja á milli tveggja eða fleiri
þjóðsagna - hin munnlega geymd
er allsráðandi. Þannig telur Jón
Múli (eins og fleiri djassfræðing-
ar) að heróínið hafi ráðið ör-
lögum Charlies Parkers. Chan
Parker, ein sambýliskona hans,
segir aftur á móti í viðtali nýverið
að það hafi verið viskíið. Enginn
munur á kúki og skít kynnu sumir
að segja, en þó er þetta dæmi um
jtúlkunarvanda þeirra sem skrifa
djasssögu.
Vel skipuð setnlng
„Ellington hélt tónleika með
sveit sinni á hverjum degi alla
hátíðina út og sótti að honum að-
dáendaskari í pásunum til að
segja hæ og hó og svoleiðis - fyrir
nú utan alls konar fjölmiðlafólk.
Það var ekki hlaupið að því að fá
ádíens. Duke hafði vandvirkan
dyravörð sem svaraði öllum á
sama veg: The Duke is relaxing. -
Lengra komst enginn að sinni, en
þegar loksins tókst að ná tali af
Ellington fyrir atbeina yfirvalda,
mátti Útvarp Reykjavík sín lítils í
þröng amerískra fjölmiðlara sem
ekki sjást fyrir í starfi. Þó tókst að
fá almennt orðaða yfirlýsingu um
hug djassmeistarans til íslensku
þjóðarinnar. -1 love you all mad-
ly, sagði Ellington“.
Frásagnargáfa og persónu-
legur stfll eru höfuðeinkenni
þessarar bókar. Jón Múli er alltaf
að segja sögu. Þar fylgir hann
kannski meira vinnubrögðum rit-
Spáðu bara í speglasal
Stefanía Þorgrímsdóttir:
Nótt í lífi Klöru Sig.
Skáldsaga
Forlagið 1985
Stór hluti borgarálegra bók-
mennta er árás á viðtakendur
sína, framleiðendur dg lesendur,
borgarastéttina sem hefur alltaf
verið áhugasöm um árásir á sig
vegna inngróinnar sektarkennd-
ar yfir því að græða peninga. Oft
voru það yngri synirnir í stór-
borgarafjölskyldum sem tóku að
sér að skrifa sögu ættarinnar með
þeirri óhjákvæmilegu niðurstöðu
að allt væri þetta óþarft fólk en
ansi kúltíverað. Þetta gildir um
evrópskar bókmenntir á fyrri
hluta aldarinnar, en íslensk borg-
arastétt er aðeins að litlum hluta
gróin, vel menntuð eða yfirleitt
læs og lesendahópur íslenskra rit-
höfunda er sennilega að stærstum
hluta fólk úr millistétt sem virðist
ekki síður en evrópska borgara-
stéttin á árum áður, taka fagn-
andi verkum sem sýna fram á fán-
ýti eigin stéttar. Aðeins lágstétt-
inni finnst ekkert skemmtilegt að
láta afhjúpa sig.
Eldhúsmellur, Búrið, Vatn á
mvllu Kölska og margar aðrar
bækur nýraunsæisins gamla áttu
það sameiginlegt að þar var teflt
fram gegn fráfræði, fordómum og
borgaralegri innrætingu ein-
hverjum upplýstum fulltrúa nýrr-
ar sóknar framsækinna viðhorfa,
sem stundum var ung kona sem
þorði vildi og gat. Þetta var málp-
ípa höfundanna. Talaði beint til
lesenda og setti atburði í sitt rétta
samhengi, beindi jafnvel kúguð-
um inn á sigurbraut vitundar-
vakningarinnar. Þessar bækur
voru lesnar af menntaðri milli-
stétt og upplýstum háskólaborg-
urum sem þótti eins og vonlegt
var viðfelldin mynd dregin upp af
sjálfum sér. Ólafur Haukur
Símonarson sneri svo við blaðinu
í Vík milli vina og hóf árásir á
menntalýðinn og féll það ekki
síður í góðan jarðveg. Hann
skildi eftir örlitla glætu í kvenlýs-
ingum; Stefanía Þorgrímsdóttir
tekur þann þráð upp.
Klara Sig. gæti verið dönsku-
sletta. Orðaleikur með frasann
„að klára sig á einhverju“. Nafn-
ið gæti líka vísað til þess að hér
fari kona með allt á hreinu, Klara
klára. Hvernig sem nafnið er
togað er ljóst að það er íronískt
eins og raunar allur frásagnar-
háttur sögunnar. Sögumaður
sýnist nefnilega allur á bandi
Klöru, ýmist fullur aðdáunar eða
mælskur fyrir hennar hönd eða
harmi sleginn yfir sorg hennar.
En eins og oft vill verða í írónísk-
um bókmenntum stendur kulda-
legur söguhöfundur að baki og
tætir alit í sig sem sögumaður er
að fimbulfamba með því að láta
einskæra atburðarásina vera í æp-
andi mótsögn við það sem sagt er;
í sjálfum frásagnarhætti bókar-
innar er misræmi milli orða og
gerða, og það er þetta misræmi
sem líf Klöru kjarnast um. Hún
er t.d. stödd á kvennaklósetti á
balli barmafull af systralagi og
kvennamóð, en hikar við að rétta
fulltri stelpu hjálparhönd því hún
hefur eiginlega um annað að
hugsa. Á því sama klósetti horfir
hún lengi í spegilinn og reynir að
sjá sig eins og annað fólk - karl-
menn - myndi gera en þegar hún
vakir ein og sér sig í spéspeglum
sálarinnar veit hún að allt er þetta
lygi, ekkert er rétt. Þessi fulltrúi
menntunar og upplýsingar hefur
heim með sér fávísan bensínaf-
greiðslumann af ballinu og kaf-
færir hann í öllum réttu skoðun-
unum en í rauninni skilur hún
ekkert um hvað líf hans snýst,
hefur engu að miðla nema hrok-
anum.
Þessu er þveröfugt farið með
bensínafgreiðslumanninn. Hann
hefur allar vitlausu skoðanirnar
en er hjartahreinn og hógvær og
mun því landið erfa.
Þetta fólk sem raunverulega
stendur upp úr og er stillt upp til
mótvægis við óheilindi Klöru er
utansviðs, lesandi kynnist því að-
eins í óbeinni frásögn viðmælend-
anna tveggja. Þannig sniðgengur
höfundurinn snoturlega margan
vanda sem af lýsingu fyrir-
myndarfólks getur hlotist.
En allt snýst vitanlega um
Klöru Sig. sem aldrei hefur sjálf
klárað sig á neinu heldur látið
aðra sjá fyrir sér og taka afdrifa-
ríkustu ákvarðanirnar. Hún vinn-
ur að vísu úti en skýrt er undir-
strikað að sú vinna skiptir ekki
máli í samanburði við stórkostleg
arkitektaafrek Þrastar. Á yfir-
borðinu er hún bæði sæt og klár
og svo er hún stíf og stressuð að
þegar bensínsalinn er sofnaður
og hún vakir ein, þá gætir hún
„/.../þess að líkami hennar liggi
rétt í rúminu, að sængurklæðin
séu eins og vera ber; gæti r þess að
aflaga ekkert það sem gerir hana
að Klöru". (70). Þetta gerir hún,
því í dagrenningu „/.../ mun hún
sjá sjálfa sig í augum mannsins,
og sú mynd verður að vera heil“
(70). Nafnið og persónan Klara
Sig. er bara plat, hillingar þess
speglasalar sem umlykur hana;
hún er fugl í búri og gæti alveg
eins heitið Finka Jóns. Umvafin
ástúð og skilningi kærleiksríks
eiginmanns sem flýgur þegar
hann lystir, dúsir hún í fagurlega
innréttuðu búri.
Til þess að skerpa þetta er ketti
fylgt hér og þar í bókinni, hann
étur af diski mannsins og fer síð-
an út til að breima eða hvað ann-
að sem hann kann að fýsa. Dýr
merkunarinnar.
Stefanía fer vel með efni sitt.
Hún undirstrikar blekkinguna í
lífi Klöru með fyrrnefndum
klofningi milli sögumanns og
söguhöfundar og hún fer sparlega
með myndmál en það er ná-
kvæmt. Henni lætur vel að lýsa
ytri atvikum, hún hefur gott
auga. í samtölum er einhver
vandræðagangur, sem að vísu má
rökstyðja eftir lögmálum verks-
ins: Klara og bensínafgreiðslu-
maðurinn eru í dálítið neyðar-
legum aðstæðum og Klara er áka-
flega gjörn á að viðra skoðanir
sínar, upp úr henni renna kjalla-
ragreinarnar. Samtölin eru ann-
ars vegar slík skoðanaskipti og
hins vegar frásögn bensínmanns-
ins af lífi sínu sem Klara heldur
gangandi með ágengum spurn-
ingum. En sökum þess hve meyr
hann er og bljúgur skortir nokkra
spennu í samtölin, það er ekkert
að gerast á milli þessara einstak-
linga og þannig deyr margt á síð-
unum. Eins orkar tíð notkun á
punktalínum og „hérna sko ég
meina“-talmálsáhrifsbrögðum
einhvern veginn eins og þessu sé
nánast dritað í röklegan textann
hipsumhaps án þess maður sjá
nauðsynina á slíkum talmálsstæl-
ingum. Bókmenntir eru ekki
einföld spegilmynd veruleikans.
Þær eru margbrotinn speglasalur
þar sem fyrirbæri úr veruleikan-
um eiga að fá að taka á sig alls
kyns myndir, nýjar myndir.
höfunda en sagnfræðinga. Vel
skipuð setning og rétt byggð frá-
sögn er góðum sögumanni meira
virði en skráning smáatriða. Út
um lönd er til nóg af mönnum
sem skjalfesta smotteríið.
Tómas R. Einarsson
Fjörug
amma
ý,. BftlAN HÍ.KINÚTON
cBlómmáþakinu
I SICuRDVRI XtlTik
Blómin á þakinu
Ingibjörg Sigurðardóttir
Brian Pilkington
Mál og menning
Blómin á þakinu er nýstárleg
myndabók fyrir yngstu kynslóð-
ina. Hún er skrifuð af Ingibjörgu
Sigurðardóttur, sem skrifar hér
sína fyrstu bók. Hún vinnur
reyndar við aðrar listir, þ.e.
leirkerasmíð og einhver hvíslaði
því að mér að hún fengist
eitthvað við myndvefnað. Mynd-
irnar, sem eru ómissandi hluti af
bókinni, teiknaði Brian Pilking-
ton. Hann er mönnum orðinn að
góðu kunnur fyrir skemmtilegar
teikningar sínar og er ekki hægt
að segja annað en honum takist
vel upp hér sem endranær. Sagan
er sjálf líka vel þess virði að vera
myndskreytt af góðum lista-
manni.
Gunnjóna býr í sveit og flytur
allt í einu í bæinn. Hún er fjörug
og hugmyndarík og kemur fólki á
óvart eins og kemur í ljós strax á
fyrstu síðu. Hún er með hvert
uppátækið á fætur öðru vini sín-
um og lesandanum til mikillar
skemmtunar. Það er ekki á hverj-
um degi sem einhver reynir að
búa í sveit og borg samtímis, en
það er einmitt það sem hún
Gunnjóna gerir með hjálp vinar
síns, lítils drenghnokka, sem
einnig er sögumaður. Þessi litli
drengur er heppnasti maðurinn í
blokkinni og þó víða væri leitað
því fáir eru þeirra forréttinda að-
njótandi að hafa kindur og hænur
í næstu íbúð og þar að auki blóm á
þakinu.
Ingibjörgu Sigurðardóttur hef-
ur tekist að skapa skemmtilega
ævintýrapersónu sem hlýtur að
heilla hvert barn sem verður þess
aðnjótandi að lesa eða hlýða á
þessa sögu. Þessi bók hentar
einkar vel til upplestrar fyrir
yngri kynslóðina frá þriggja og
allt upp í tíu ára. Þetta er tví-
mælalaust ein af þessum bókum
sem börn hafa gaman af að heyra
og skoða aftur og aftur.
Þeim hjónum Brian og Ingi-
björgu hefur tekist samvinnan vel
og á þessi bók eflaust eftir að
prýða og skemmta mörgum
heimilum um jólin.
10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 11. desember 1985
I
Glaðbeittir næturhrafnar, Hörður Sigurðarson framkvæmdastjóri Nætur (tv.) og Gunnar Steinn Pálsson meðeigandi hans. Mynd: Sig.
Útgáfa
Viljum vera alvöru forlag
Hörður Sigurðarson og Gunnar Steinn Pálsson hafa stofnað for-
lagið Nótt sem fer af stað með fjórar þýddar bœkur
í miðju skammdeginu fæddist í
Reykjavík nýtt bókaforlag sem
hlaut nafnið Nótt. Eigendur þess
eru Gunnar Steinn Pálsson og
HörðurSigurðarson. Eins og
vera ber fara þeir helst ekki á
kreik fyrr en fer að dimma og í
Ijósaskiptunum síðdegis í síð-
ustu viku litu þeir næturhrafnar
inná Þjóðviljanum.
Útgáfubækur nýja forlagsins eru í
fyrstu lotu fjórar, allar þýddar. Árni
Ibsen hefur þýtt ársgamla bók eftir
Norman Mailer sem er eitt þekktasta
og umdeildasta skáld Bandaríkj-
anna, Hörkutól stíga ekki dans heitir
hún. Hjörtur Pálsson þýðir bókina
Minningar einnar sem eftir lifði eftir
Doris Lessing sem verður gestur
Listahátíðar næsta ár. Hyorugur
þessara höfunda hafa verid þýddir
áður á íslensku. Hrossakaup nefnist
spennusaga eftir Dick Francis sem
Þuríður Baxter hefur þýtt og loks
gefa þeir félagar út unglingabók,
Merki samúræjans, eftir Katherine
Paterson, einnig í þýðingu Þuríðar.
Það lá beint við að spyrja þá félaga
hvort það væri stefna hjá nýja for-
laginu að gefa einungis út þýddar
bækur.
„Nei, ástæðan fyrir því að við gef-
um eingöngu út þýddar bækur núna
er sú að við fengum hugmyndina að
stofnun forlagsins ekki fyrr en í sum-
ar og þess vegna gafst ekki tími til að
gefa út bækur sem eru seinunnar.
Við urðum að hafa hröð handtök.
Við viljum og ætlum að vinna með
íslenskum höfundum, verða alvöru
útgáfa sem tekur þátt í uppbyggingu
íslenskrar bókmenningar.
Það má segja að við setjum okkur
þrjú markmið með stofnun forlags-
ins. í fyrsta lagi viljum við vinna með
fslenskum höfundum. í öðru lagi
viljum við gefa út bækur eftir virta
erlenda höfunda og það sem er ekki
minna um vert að fá til liðs við okkur
góða þýðendur eins og við gerum
fyrir þessi jól. í þriðja lagi dreymir
okkur um að stofna bókaklúbb, Næt-
urklúbbinn, sem gæti td. gefið út
bækur fyrir sérstaka áhugahópa, svo
sem þá sem hafa áhuga á góðum
reyfurum.“
— Hver var kveikjan að stofnun
forlagsins?
„Hún var sú að við sátum saman í
sumar og töluðum um hvað það væri
gaman að eiga heitan pott í garðinum
og hvernig afla mætti fjár til að koma
honum upp. Við erum búnir að fá
okkur heita pottinn og hann hefur
nýst okkur vel í starfinu. Það hafa
kviknað margar góðar hugmyndir í
honum, það má segja að hann sé
lífsneistinn í fyrirtækinu. Það sýnir
líka bjartsýnina að við skulum vera
búnir að kaupa hann.“
— Þið eruð ekkert smeykir við
samkeppnina?
„Við vitum að samkeppnin er
hörð í bókaútgáfu og höfum hugsað
okkur að mæta henni með því að
gefa út góðar bækur á lágu verði.
Bókin hefur verið í lægð en er nú
aftur í sókn og það kom í lj.ós í fyrra
að það er grundvöllur fyrir útgáfu
góðra bóka. Við reynum að halda
verðinu niðri með því að gefa bæk-
urnar út bæði bundnar og í kilju-
formi. Við höfum líka lagt mikla
rækt við markaðssetningu bókanna,
hún getur skipt sköpum fyrir afkomu
forlagsins. Þess vegna höfum við lagt
mikið í útlit bókanna."
Allt sviðið undir
— Ykkur hefur ekki dottið íhug að
sérhæfa ykkur í útgáfu ákveðinnar
tegundar af bókum?
„Nei, markaðurinn er svo lítill hér
á landi að það er ekki grundvöllur
fyrir sérhæfð forlög. Við hefðum
vitaskuld getað valið þann kost að
gefa eingöngu út pottþéttar sölubæk-
ur en við viljurn það ekki. Við viljum
gefa út bækur sem skipta máli fyrir
menninguna og þá er maður kominn
með allt sviðið undir.“
Hvorugur þeirra hefur unnið áður
að bókaútgáfu ef frá er talin útgáfa
Gunnars Steins á Söngbók Framtíð-
arinnar meðan hann var í menntó.
Gunnar rekur Auglýsingaþjónust-
una og Hörður hefur unnið hjá hon-
um við textagerð ofl. „Svo það má
segja að við höfum kynnst faginu í
gegnum auglýsingarnar. Auk þess er
Hörður menntaður í bókmenntum
og gefst með þessu færi á að vinna að
sínu fagi,“ segja þeir félagar glað-
beittir og eru svo horfnir út í myrkrið
að keyra bækur út í bókabúðir.
—ÞH
Saga
Gerlach batt vonir við Vísi
Annað bindið ístríðsárasögu Þórs Whitehead komið út ogfjallar um
undirbúning þjóðverja að hernámi íslands
Stríð fyrir ströndum heitir nýút-
komin bók eftir Þór Whitehead
sagnfræðing, sem Almenna
bókafélagið gefur út. Þetta er
önnur bókin í bókaflokki sem höf-
undur nefnir ísland í síðari
heimsstyrjöld. Sú fyrri hétófriður
í aðsigi og segir frá aðdraganda
stríðsins. Nú ræðst Þór í að skýra
frá tilraunum þjóðverja til að ná
fótfestu hér á landi rétt fyrir stríð
og fram að hernámi breta.
Eins og í fyrri bókinni er aðals-
merki þessarar mikil heimildasöfnun
og fékk Þór ma. aðgang að öllum
þeim pappírum sem breska her-
námsliðið tók í sína vörslu þegar
ræðismaður þjóðverja á fslandi,
Werner Gerlach, var handtekinn.
Á blaðamannafundi sem haldinn
var vegna útkomu bókarinnar sagð-
ist höfundur hafa alist upp við þær
hugmyndir að þjóðverjar hefðu
snemma fengið áhuga á íslandi. Það
hefði verið gert samsæri í Berlín um
hernám íslands og njósnanet verið
lagt út hér á landi til undirbúnings. I
upphafi rannsókna gerðist Þór af-
huga þessari hugmynd, „en nú er ég
eiginlega kominn í hring. Niðurstaða
mín er sú að þjóðverjar fengu mjög
snemma augastað á íslandi og að,
árið 1939 hefðu þeir sent Gerladí
hingað í því skyni að undirbúa jarð-
veginn og kanna aðstæður.
Gerlach var nákominn Himmler,
Göring og Ribbentrop, þrem helstu
máttarstólpum þýska nasismans, og
hann virðist hafa reynt eftir jafnt
venjulegum sem óvenjulegum
leiðum að ná pólitískum og efna-
hagslegum ítökum hér,“ sagði Þór.
Hann sagði hins vegar að kenning-
in um að þjóðverjar hefðu komið sér
upp víðtæku kerfi hér á landi fengi
ekki staðist. „Gerlach er fyrsti raun-
verulegi fulltrúi þýskrar yfirráða-
stefnu hér á landi og þarf að byrja á
núlli. Honum er gert að byggja upp
þýskan nasistaflokk hér á landi.
Hann leitaði uppi þjóðverja sem
bjuggu hér á landi og beitti þá bæði
góðu og hörðu til þátttöku. Og þótt
hann væri ekki hér á landi nema í rétt
ár var flokkurinn allt annar og betri
frá sjónarmiði nasista meðan hans
naut við. Hann virðist hafa verið
feikilega duglegur og komið mörgu í
verk,“ sagði Þór.
í bókinni greinir einnig frá því
hvernig Gerlach reyndi að koma sér í
mjúkinn hjá blöðunum. „Hann batt
miklar vonir við Vísi og ætlaði ma.
að koma blaðinu í fjarritasamband
við Berlín. En hann virðist hafa orð-
ið fyrir miklum vonbrigðum,“ sagði
Þór. Þó tókst Gerlach að hafa tölu-
verð áhrif á blaðaskrif eftir að stríðið
hófst því hann mótmælti stöðugt
öllum skrifum sem ekki þjónuðu
hagsmunum þjóðverja.
Bókin Stríð fyrir ströndum skiptist
í tvo meginkafla, Gerlach leggur net
sín og í upphafi ófriðar. Hún er 360
bls. prýdd fjölda mynda og teikninga
og unnin í Odda.
—ÞH
I
I
I
I
Þúsund og einn dagur t Iffi
Haiidórs Guðbrandssonar
menntaskólanema
Miðvikudagur 11. desember 1985 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 11