Þjóðviljinn - 11.12.1985, Blaðsíða 9

Stúlkan á
bláa hjólinu
Frönsk metsölubók
ísafoldarprentsmiðja hf. hefur
sent frá sér skáldsöguna Stúlkan
á bláa hjólinu eftir frönsku skáld-
konuna Régine Deforges.
Bókin gerist í Frakklandi á
árum síðari heimsstyrjaldarinn-
ar. Sagan hefst árið 1939. Þar
segir frá Leu Delmas sem er 17
ára heimasæta á óðalsjörðinni
Montillac í hjarta vínræktarhér-
aðs í nágrenni Bordeaux. Hún er
falleg, lífsglöð og áhyggjulaus.
Stríðið skellur á og fyrr en varir
kasta örlögin Leu út í hringiðu
þess. Brátt verður hún þekkt sem
stúlkan á bláa hjólinu, mikilvæg-
ur sendiboði á milli hins her-
numda og hins frjálsa hluta
Frakklands.
Ástríður vakna og veita gleði
eða valda vonbrigðum. Hvaða
aðdráttarafl höfðu þeir á hina til-
finningaríku Leu, menntamaður-
inn Laurent, æskuvinurinn Matt-
hías, heimsmaðurinn Francois og
homminn Raphael?...
Stúlkan á bláa hjólinu heitir á
frummálinu frönsku La bicyclette
bleue og hefur selst í Frakklandi í
yfir 2 milljónum eintaka. Þá hef-
ur hún verið þýdd á fjölmörg
tungumál og hvarvetna hlotið
geysigóðar viðtökur.
Gagnrýnendur hafa verið sam-
mála um að Régine Deforges sé
góður sögumaður og að lýsing
hennar á tíðarandanum í frönsku
samfélagi stríðsáranna sé frábær
og raunsönn.
Höfundurinn Régine Deforges
er væntanleg hingað til lands fyrir
miðjan desember til að kynna
bók sína og mun þá árita hana í
bókaverslunum.
Dalla Þórðardóttir þýddi bók-
ina.
Ástkonan
Út er komin hjá Máli og menn-
ingu skáldsagan Astkona franska
lautinantsins eftir breska höfund-
inn John Fowles, í þýðingu
Magnúsar Rafnssonar, og er hér
um að ræða nýtt bindi í
heimsbókmenntaröð forlagsins.
John Fowles er meðal þekkt-
ustu núlifandi höfunda Breta.
Fyrsta skáldsagan hans, Safnar-
inn (The Collector) kom út 1963,
en margir munu einnig kannast
við aðra skáldsögu hans, The
Magus. Astkona franska lautin-
antsins er þó langsamlega þekkt-
asta bók Fowles, en hún kom út
árið 1969. Sögusvið hennar er
England Viktoríutímans og segir
þar af ástum aðalmannsins Char-
les Smithson og kennslukonunn-
ar Söru Woodruff, en í bakgrunni
er dregin upp mynd af þjóðfélagi
og hugmyndaheimi 19. aldar.
Ástkona franska lautinantsins var
nýlega kyikmynduð og lék Meryl
Streep aðalhlutverkið.
Helsti
rithöfundur
Argentínu
Út er komin hjá Forlaginu
skáldsagan Göngin eftir einn
fremsta rithöfund Argentínu á
þessari öld, Ernesto Sabato.
Hann var einn virtasti kjarneðlis-
fræðingur heims er hann sneri
baki við vísindunum og hóf að
rita skáldsögur.
Göngin er eitt af sígildum verk-
um suður-amerískra bókmennta
og á síðasta ári hlaut Ernesto Sa-
bato virtustu bókmenntaverð-
laun spænskumælandi þjóða fyrir
list sína - Cervantesverðlaunin.
Guðbergur Bergsson þýðir sög-
una úr spænsku og ritar ítarlegan
eftirmála um höfundinn og verk
hans.
Listmálari nokkur myrðir ást-
konu sína. Á yfirborðinu spenn-
andi og óhugnanleg morðsaga en
undir niðri hin eilífa saga um ör-
væntingu þess sem ferðast einn
um sín eigin dimmu göng. „Því
manns eigin göng eru ekki göng
annarra. Þótt tveir séu fæddir af
sömu móður og fari gegnum
sömu leggöng móti lífinu tryggir
það ekki samræði eða skilning
beggja,“ segir Guðbergur Bergs-
son m.a. um verkið í eftirmála
bókarinnar.
Verðlaunasaga
Norðurlandaráðs
Setberg hefur gefið út verð-
launabókina Dagur í Austurbotni
eftir finnska rithöfundinn Antti
Tuuri, sem hlaut fyrir hana bók-
menntaverðlaun Norðurlanda-
ráðs í ár.
„Sagan gerist á sólheitum júlí-
degi í Kauhava í Austurbotni og
héraðinu í kring“. Segir í frétt um
bókina: „Allfjölmenn fjölskylda
hefur safnast saman til að skipta
með sér lítilfjörlegum arfi. Fljót-
lega kemur í ljós innri spenna
milli þessa fólks, enda hefur því
vegna mismunandi vel í lífinu, en
jafnframt sterk samheldni. f forg-
runni sögunnar eru fjórir bræður,
ólíkir að eðlisfari, sem eru þó allir
klofnir af ytra styrk en innri veik-
leika. Með breytni sinni þennan
dag leysa þeir úr læðingi öfl sem
þeir ráða ekki við og leiða til of-
beldis og skelfinga.
Þýðandi er Njörður P.
Njarðvík.
FORLAGSFRÉTTIR
Göngin - saga eftir
Ernesto Sabato
Ernesto Sabato, einn virtasti
rithöfundur Argentínu, hlaut
á árinu 1984 virtustu bók-
menntaverðlaun spænsku-
mælandi þjóða fyrir list sína
- Cervantesverðlaunin.
Göngin er eitt af sígildum
verkum suður-amerískra
bókmennta, á yfirborðinu
óhugnanleg og spennandi
morðsaga en undir niðri hin
eilífa saga um örvæntingu
þess sem ferðast einn um
sín eigin dimmu göng. „Því
manns eigin göng eru ekki
göng annarra. Þótt tveir séu
fæddir af sömu móður og
fari gegnum sömu leggöng
móti lífinu tryggir það ekki
samræði og skilning
beggja,” segir þýðandi sög-
unnar, Guðbergur Bergs-
son, m.a. í ítariegum eftir-
mála sem hann ritar um
höfundinn og verk hans.
„Göngin er skáldsaga
sem rúmar mikið þótt hún sé
ekki löng,” segir Jóhann
Hjálmarsson m.a. í ritdómi.
„Menn geta lesið hana eins
og morðsögu og lagt hana
frá sér sem slíka. Hún
fullnægir að mínu viti þörf
slíks lesanda. En um leið og
henni er lokið byrja aðrar
sögur að fara sínu fram. Það
sannar að hér er á ferð sjald-
gæft meistaraverk, bók sem
allir þurfa að lesa...”
FORLAGIÐ^
FBAKKASTÍG 6A.SÍM19I-25I88
•<>
á íslensku
Á þessu ári gefur Forlagið út nokkur erlend öndvegisrit
í íslenskri þýðingu. Þeirra á meðal eru skáldverk
tveggja meistara frá Suður-Ameríku og ný skáldsaga
breska rithöfundarins Fay Weldon.
í sagnaheimi Márquez
Af jarðarför Landsmóður-
innar gömlu nefnist skáld-
verk eftir Nóbelsverðlauna-
hafann frá Kólumbíu, Gabri-
el Garcia Márquez. Þorgeir
Þorgeirsson þýðir verkið af
einstakri snilld. Fáir rithöf-
undar okkar tíma hafa hlotið
jafn verðskuldaða athygli og
aðdáun og Márquez en
þetta er fjórða skáldverkið
eftir hann sem út kemur á
íslensku.
Söguheimur verksins er
kunnur úr fyrri sögum höf-
undarins: Makondó, heimur
stöðnunar, uppgjafar og úr-
kynjunar. Andrúmsloftið
mettað raka og hitasvækjan
óbærileg. íbúar Makondó
skapa enga sögu, þeir
þrauka aðeins og bíða.
Höfundurinn afhjúpar marg-
ræðni mannlífsins af hlífðar-
leysi og írónískri glettni.
Hann yrkir um grimmdina og
siðleysið og bregður upp ó-
gleymanlegum myndum af
þeim sem sporna við niður-
lægingunni þótt uppreisn
þeirra sé vanburða og næst-
um ósýnileg. Af meist-
aralegri íþrótt fléttar Gabriel
Garcia Márquez saman
sögu þjóðar sinnar, hvunn-
dagsleika hennar, kjafta-
sagnir og goðsagnir.
Sagnaheimur hans er allt í
senn, jarðbundinn og smá-
munasamur, fullur af undr-
um og stórmerkjum.
„Hér leyna sér ekki tök
snillings í frásagnarlist og
blæbrigðaríkum persónu-
lýsingum. Góður inngangur
að fjölbreytilegum heimi
Márquez, kannski með
vandaðri bókmennta-
verkum sem koma út fyrir
jól,” segir Jóhanna Krist-
jónsdóttir í ritdómi um verk-
ið.
Ævi og ástir
kvendjöfuls
Svo nefnist ný bók eftir
bresku skáldkonuna Fay
Weldon, höfund Praxis sem
á sínum tíma fór sigurför
meðal íslenskra lesenda.
Sagan segir frá Rut, heiðar-
legri húsmóður sem verður
fyrir því að eiginmaðurinn
kallar hana kvendjöful og
tekur saman við aðra konu.
Hvað getur Rut gert -
ófríðari en amma skrattans
- með undurfagra skáld-
konu að keppinaut?
Auðmýkingin kallar á hefnd
en hvaða tilgangi þjónar
hefndin? Það er ein hinna
miskunnarlausu spurninga
sem Fay Weldon spyr les-
endur sína í þessari
meinfyndnu og djöfullegu
satíru.
Bókin hlaut einróma lof
lesenda og gagnrýnenda
þegar hún kom út.
Gagnrýnandi Publishers
Weekly segir m.a.: „Það er
ómæld skemmtun að þess-
ari beittu satíru. Fay Weldon
svífst einskis í gagnrýni sinni
og fyndni hennar er misk-
unnarlaus. Þetta er einstök
skáldsaga.” Elísa Björg Þor-
steinsdóttir þýðir söguna.
Miðvikudagur 11. desember 1985 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 9