Þjóðviljinn - 14.05.1986, Blaðsíða 9

DJðÐVIUINN
Umsjón:
Mörður
Árnason
„Kerling II er óttalegur einfeldningur og auli og því kom Anna Kristín Kristjáns-
dóttir forkunnarvel til skila" - Anna í hlutverki sínu.
Þjóðlegir
áhugamenn
Hugleikur sýnir
SÁLIR JÓNANNA
Höfundar: Ingibjörg Hjartardóttir,
Sigrún Óskarsdóttir og Unnur Gutt-
ormsdóttir
Leikstjóri: Bjarni lngvarsson.
Pví miður missti ég af fyrri sýn-
ingu þessa áhugamannaflokks,
Skugga-Björgu, en hann virðist
Ásmundasalur
Hlift
við hlið
/ dag kl. 18:00 verður opnuö í Ás-
mundarsal sýning á hugmyndasam-
vinnu myndlistarmanns og arkiteks
og heitir „Hlið við hlið“. Að sýning-
unni stendur Norræna myndlista-
bandalagið og kynnir tilíögur á
endurbótum á Grimsta, einni af út-
borgum Stokkhólms.
hátt taka myndlistarmaöur og arki-
tekt frá hverju Norðurlandanna, frá
Islandi Magnús Tómasson og Magnús
Skúlason, og aörir sýnendur eru: frá
Danmörku Gunnar Westman og Pet-
er Stephensen, frá Finnlandi Carolus
Enckell og Tapani Launis, frá Noregi
Laila Haugan og Arne Henrikssen,
frá Svíþjóð Leif Andersson og Stefan
Aleníus.
Þátttakendur fengu frjálsar hend-
ur. Verkefnið er vel til þess fallið að
vekja athygli á slíkri samvinnu og
tengist einnig umræðu um opinberar
listskreytingar hér á landi.
Gestgjafar sýningarinnar hér eru
Samband íslenskra myndlistamanna
og Arkitektafélag fslands, en sýning-
in er farandsýning á vegum Norrænu
myndlistarmiðstöðvarinnar á Svea-
borg. Sýningin stcndur til 29. maí og
er opin daglega frá kl. 14-19.
I
hafa markað sér það svið að
vinna upp úr gömlum þjóðlegum
leikritum nútímalegar útgáfur.
Hér nota höfundarnir Gullna
hliðið sem úrvinnsluefni en skrifa
nánast að öllu leyti nýjan texta og
bæta aukinheldur inn í alls kyns
þjóðlegum fróðleik, drauga-
sögum og vísum. Jónarnir eru
lOrðnir fjórir svo að það er heil
hópferð á leið til himnaríkis með
skjóðurnar sínar (þar á meðal
einn karlmaður þar sem einn Jón-
anna var hommi), og Satan er á
ferðinni í pönkaragervi til að ná í
þessar sálir sem hann þykist hafa
verið svikinn um. Hann leggur
gildrur fyrir skjóðubera og tekst
að ná í þrjár sálnanna, en ein ker-
ling er nægilega ráðagóð og

þrautseig til að koma sínum Jóni
inn um Gullna hliðið á samkvæmt
hefð þjóðsögu og leikrits. Per-
sónur skjóðuberanna eru
skemmtilega upp dregnar, Ker-
ling I er réttsköpuð rammíslensk
sveitakona, þolgóð með afbrigð-
um og fastheldin á fornar dyggðir
og þessari persónu skilar Sigríður
Helgadóttur sérlega trúverðug-
lega og var sérstök unun að hlusta
á framsögn hennar. Kerling II er
óttalegur einfeldningur og auh og
því kom Anna Kristín Kristjáns-
dóttir forkunnarvel til skila. Ker-
ling III er hinn voðalegasti svark-
ur og hefur enda stytt bónda sín-
um aldur. Hana túlkar Sigrún
Óskarsdóttir af heilmiklum
bægslagangi.
Kölski er í höndum kornungs
rnanns, Björns Inga Hilmars-
sonar, sem hefur bæði rödd og
líkamsburði til að gera Óvininum
hin ágætustu skil, og Unnur Gutt-
ormsdóttir var allkostuleg sem
fylgja hans, Móri. Á himnum
voru þeir Jón Magnússon og
Ólafur Thorlacius skemmtilegar
fígúrur í hlutverkum Péturs og
Páls, og Hulda Hákonardóttir
heldur glannaleg sem María mey
með smart geislabaug og blés
sápukúlur.
Allt er þetta hin prýðilegasta
skemmtun. textinn býr yfir niörg-
um hnyttilegum setningum og
skemmtilegum vísum og leikur-
inn er fluttur fram af gleði og
áhuga. En það sem kannski mest
er um vert: hvorki leikritið né
leikararnir eru að þykjast eða
reyna að vera annað en þau eru.
Þetta er áhugafólk sem er að fara
sínar leiðir til að skemmta sér og
öðrum, ekki að reyna að feta í
fótspor atvinnumanna. Þetta er
skynsamleg stefna scm hefur get-
ið af sér nýstárlegar og skemmti-
legar sýningar og vonandi verður
framhald á þessu starfi.
Leikurinn fer fram á Galdra-
loftinu í Hafnarstræti. Það er af-
skaplega þröngt húsnæði en
hópnum hefur, undir stjórn
Bjarna Ingvarssonar, tekist að
koma verkinu mjög haganlega
fyrir með einföldum leikmyndum
og mjög skemmtilegri lýsingu
sem Ólafur Örn Thoroddsen hef-
ur galdrað fram með heimatil-
búnum kösturum. Búningar eru
vandaðir og leikhljóð með ágæt-
um. Hér hefur verið unnið þann-
ig að allir aðstandendur geta ver-
ið ánægðir með árangurinn og
það er áreiðanlegt að áhorfendur
geta haft af þessari sýningu góða
skemmtan.
Sverrir Hólmarsson
Hófí er líka af bókaþjóðinni
Rithöfundaþing um íslenskar bókmenntir og
umheiminn
Hlustandi höfundar á þinginu í Norræna m.a. Lúðvík Kristjánsson, Einar Kára-
son, Jónas Kristjánsson, Þorsteinn frá Hamri, Þórarinn Éldjám. (mynd: Sig.)
Á laugardaginn var cfnt til rit-
höfundaþings í Norræna húsinu
og fjallað um íslenskar bók-
menntir og umheiminn í fimm
framsöguerindum. Rithöfunda-
þing eru haldin á ijögurra ára
fresti í tengslum við aðalfundi fé-
lagsins. Þingið á laugardag var
þokkalega sótt og voru forseti og
menntamálaráðherra viðstödd
setningu.
Hver rneð sínum hætti reifuðu
framsögumenn bókmenntasam-
skipti okkar og annarra þjóða.
Jónas Kristjánsson sagði frá ís-
lenskukennslu erlendis. Áhuga-
hópar væru litlir, en nú á seinni
árum vaxnir fram íslenskumenn
þarsem þeirra var áður ekki von,
og ef til vill væri íslenskuáhugi, -
og þá fyrst og fremst fyrir fornum
tíma -, þeim mun meiri sem fjær
drægi. Jónas sagði að hér þyrfti
að hlú að og styrkja, og mætti
athuga um að hafa hér einhvers-
konar miðstöð fyrir erlenda
áhugamenn um íslenska menn-
ingu að snúa sér tii, miðla fróð-
leik og aðstoða gesti.
Matthías Viðar Sæmundsson
flutti nokkra ádrepu um nesja-
mennsku í menningarmálum.
Mönnum hætti til að vilja ekki
koma fram meðal þjóða í sínu ís-
lenska gervi, steyptu yfir sig hjá-
kátlegum erlendum stakki sem í
raun yrði að ásýndarleysi, saman-
ber sorgarsögu Gleiðibankans.
Að þarf að huga, ekki síst þegar
yfirvofandi eru framfarir í fjar-
skiptum sem gætu kafsiglt sjálf-
stæða menningarviðleitni ef ekki
er haldið uppi menningarreisn.
Sigrún Davíðsdóttir ræddi um
kynningu íslenskra bókmennta
erlendis, og minntist meðal ann-
ars á þær 250 þúsund krónur sem
til þeirra hluta eru ætlaðar á fjár-
lögum, - varð þá Gleiðibankinn í
annað sinn tilefni umræðu vegna
þess hversu mikið fé var lagt inná
þann reikning. Sigrún sagði að ef
til vill væru íslendingar of feimnir
við að kynna bókmenntir sínar,
eða umgengjust þær of hátíðlega,
- þær mættu allteins vera með í
kynningarpökkum ýmsum send-
um utan; alltílagi að Hófí léti vita
að hún væri af bókaþjóðinni.
Örn Ólafsson flutti mikið er-
indi um erlend menningaráhrif,
og komst meðal annars að því að
hér ríkti íhaldssemi á nýjungar í
bókmenntum, - og í þeim efnum
hefðu vinstri menn ekki verið
skárri en aðrir. Erindisefni Arnar
er of langt til rakningar, en Pétur
Gunnarsson lauk framsögum
með hugvekju um sókn okkar að
þeim heimsmælikvarða sem
sagnaarfurinn gerir að keppi-
kefli, lengst hefðu menn komist
þegar látið var vera að líkja eftir
hinu liðna og bókmenntirnar
endurnýjuðust með tenglsum við
nýjungar erlendar. Spurningu
urn hvort íslenskar samtímabók-
menntir ættu erindi á aðrar tung-
ur svaraði Pétur neitandi, - nema
því aðeins að þær hefðu almenna
skírskotun, væru góðar bók-
menntir. Það ætti ekki að vera
okkur keppikefli að sinna áhuga
sem sprottinn er af því að við
séum sjaldgæf tegund, heldur
leitast við að vinna í þeirri hefð
heimsmælikvarðans sem forn-
bókmenntirnar hafa skapað okk-
ur,
Aðalfundur Rithöfundasam-
bandsins var haldinn daginn eftir
þingið. Sigurður Pálsson var
endurkjörinn formaður, og í
stjórn með honum sitja Einar
Kárason, Þórarinn Eldjárn, Þor-
steinn frá Hamri og Olga Guðrún
Ámadóttir, til vara Sigurjón
Borgir Sigurðsson (Sjón) og
Andrés Indriðason. 25 nýir fé-
lagar voru teknir inn, og Jón úr
Vör kosinn heiðursfélagi. Aðrir
slíkir eru Guðmundur Daníels-
son, Gunnar M. Magnúss, Hall-
dór Laxness, Ólafur Jóhann Sig-
urðsson og Snorri Hjartarson.
Mlðvikudagur 14. maí 1986. ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9