Þjóðviljinn - 02.07.1986, Blaðsíða 9

MENNING
Leikhús
Njála
uppi í
Raudhol-
um
Á sunnudag frumsýndu
Söguleikarnir sína Njálugerð
uppi í Rauðhólum, en hópur-
inn hefur um stund verið á
hrakhólum með þau áform að
leika íslendingasögu úti í nátt-
úru, sem er nokkuð söm við
sig íþúsundár.
Helga Bachman og Helgi
Skúlason leikstýra hópnum og
hafa búið til leikgerð sem tekur
mest mið af og orð úr leikriti Jó-
hanns Sigurjónssonar um Lyga-
Mörð. Gunnars saga er öll, hér
segir frá fláttskap Marðar, frá
Höskuldi og Hildigunni, vígi
Höskuldar, Skikkjunni blóðugu
sem steypt er yfir Flosa og
streymir svo allt fram til brenn-
unnar sjálfrar.
Margt er vel unnið og
skynsamlega í þessari sýningu.
Leikararnir bregðast ekki sann-
gjörnum vonum en í helstu hlut-
verkum eru þeir Erlingur Gísla-
son (Njáll), Aðalsteinn Bergdal
(Mörður), Rúrik Haraldsson
(Valgarður og Flosi), Bryndís
Petra Bragadóttir (Hildigunnur),
Valdimar Flygenring (Skarphéð-
inn). Það gefur auga leið, að það
er ekki mjög stór sneið af Njálu
sem kemst fyrir á hálfum öðrum
klukkutíma - en málvextir urðu
öllum vel skýrir, vonandi líka
þeim sem hafa látið helst til lengi
hjá líða að rifja upp Njálu. Og
túlkun hverrar persónu gengur
alveg upp - ef menn eru á annað
borð sáttir við það frelsi sem Jó-
hann Sigurjónsson leyfði sér þeg-
ar hann skrifaði leikrit sitt.
Og það er í sjálfu sér skemmti-
leg upplifun að verða vitni að til-
raun til að sameina Njálu og forn-
gríska hefð í útileikhúsi uppi í
Rauðhólum. En hitt gæti verið,
að hið mælska leikrit Jóhanns
Sigurjónssonar sé ekki sú undir-
staða sem best er til þess fallin að
reisa á útileiksýningu. Æskilegra
hefði að mínu mati verið að hugsa
slíka sýningu frá upphafi í þeim
ramma sem landslag, sól og regn
setur henni. Því óneitanlega setti
þá hugsun að sýningargesti öðru
hvoru, að umgjörð leiksins skipti
ekki nógu máli fyrir heildar-
myndina - þótt vissulega tækist
stundum að skapa aukavídd í sál-
artetrinu, þegar kappar fornir
birtust uppi á hæðum og kletta-
brúnum.
ÁB.
Njáluhópurinn - „Margt vel unnið
og skynsamlega"
Leikhús
Góðir Samar
Beaivvas leikhópurinn
Váikko Cuoði stálu (Áningar-
Úr sýningu Sama á áningarstöð-
um sínum í þúsund ár.
staðir í þúsund ár)
Leikstjóri: Knut Walle
Tónlist: Egil Keskitalo og Josef
Halse
LeikhópurSama kom hingað
með skemmtilega og vel
gerða sýningu, sumirsegja
eina þá bestu á hátíð nor-
rænnaáhugaleikara. Einsog
til var ætlast var verkið reist á
þjóðlegum grunni, hug-
leiðingum um Samaog
menningu þeirra, sífellda bar-
áttu gegn utanaðkomandi
öflum sem ógnatilvist hinnar
innlendu.
Einfaldleikinn var í fyrirrúmi í
uppbyggingu leiksins. Hirðingja-
hópur Sama verður fyrir innrás-
um, - fyrst af ræningjum 12. og
13. aldar, síðan af trúboðum 16.
og 17. aldar. Þá tóku við deilur
Sama við heilar þjóðir eins og
Svía og Norðmenn, blandað ýms-
um stefum úr sósíaldarwinisma
og heimsvaldapólitík. En samh-
liða og ekki síður var fjallað um
menningarleg átök Sama við er-
lend öfl, sem kristallast bæði í
tónlist sem ýmis konar efnum
eins og alkóhóli, sem gerð voru
mjög skemmtileg skil.
Sýningin var afskaplega vel
stílfærð og leikurum gekk vel að
spinna sig áfram frá öld til aldar.
Hreyfingar og látæði, sem og
grímur og búningar féllu vel að
anda leiksins og unnu upp það
sem tapast þegar málið þrýtur.
Enda var sýningin greinilega
hugsuð fyrst og fremst sem sjón-
ræn. Tónlistin var mjög mikil-
vægur þáttur í sýningunni og með
henni var undirsstrikaður munur
hinnar innlendu hefðar og þeirra
afla sem freistuðu inngöngu.
Leikur var líka ágætur og sviðs-
setning hugmyndarík og naut sín
furðu vel á stóru sviði Þjóðleik-
hússins.
PÁLL
VALSSON
Þegar til alls er tekið þá var
þessi sýning Samanna skýrt dæmi
um gildi slíkra leikhátíða sem
þeirrar er nú er yfirstaðin. Hing-
að kemur leikhópur sem bregður
upp svipmyndum úr stormasömu
lífi þjóðar sinnar, gerir það af
festu og öryggi en hefur um leið
fræðandi gildi fyrir áhorfandann
sem lítið veit um þjóðina. Leiklist
sem færir þjóðirnar nær hvor
annarri. -pv
Leiklist
Bætist
íhópinn
Álandseyjar fá sjálfstæða aðild að Norræna
áhugaleikhúsráðinu
Einn liður í norrænni leiklistar-
hátíð áhugamanna sem stóð
síðustu viku í Reykjavík, er
aðalfundur norræna áhuga-
leikhúsráðsins.
Aðild að ráðinu eiga öll
„stóru“ norðurlöndin fimm auk
Færeyja. En þau tíðindi gerðust á
þessum aðalfundi að sjálfstæð að-
ild Álandseyja var samþykkt.
Auk þess voru gerðar laga-
breytingar sem heimila Sömum
einnig að gerast fullgildir aðilar
að ráðinu en þeir voru nú með í
hátíðinni í fyrsta sinn auk Á-
landseyja, Færeyja og Græn-
lands.
Á þessum aðalfundi voru störf
ráðsins rædd sem og leiðir til þess
að efla enn frekar þetta norræna
samstarf. Ráðið hefur stutt sam-
vinnu Norðurlandanna á öllum
sviðum leiklistar, styrkt leikferð-
ir og efnt til námskeiða, auk þess
að halda hátíð eins og þá sem hér
var þriðja hvert ár. Norræna
áhugaleikhúsráðið verður 20 ára
á næsta ári og er stefnt að því að
gera ítarlega úttekt á starfinu
þessa tvo áratugi og meta árang-
urinn.
Hluturinn ráðsins í alþjóðlegu
samstarfi var einnig til umræðu á
aðalfundinum, en hann hefur alla
tíð verið stór. Norræna áhuga-
leikhúsráðið á 3 fulltrúa í stjórn
JATA, alþjóðlegra samtakanna
áhugamanna um leikhús, og
ráðið er fyrirmynd að ýmsum
heimshlutasvæðum í þeim sam-
tökum.
-pv
Miðvikudagur 2. júlí 1986 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9