Þjóðviljinn - 23.01.1987, Side 5

Svavar Gestsson: Sverrir kemst ekki undan dómi kjósenda. Sverrir' Hermannsson: Tilbúinn til sátta ef allar
ásakanir í minn garð verða dregnar til baka.
„Það er ekki útilokað að sætt-
ast ef menn draga til baka allar
ásakanir um valdníðsiu,“ sagði
Sverrir Hermannsson í lokaorð-
um sínum í seinni hálfleik um-
ræðunnar um „Sturlumálið“ á al-
þingi í gær. Ráðherrann beindi
þar orðum sínum til alþingis-
manna en var öllu harðorðari í
garð formanns fræðsluráðs
Norðurlands eystra, Þráins Þór-
issonar, sem hann sagði verða að
biðja sig afsökunar áður en hann
myndi taka við nokkrum tillögum
frá honum.
Ráðherra ítrekaði ásakanir
sínar um að Sturla Kristjánsson
fræðslustjóri hefði fyrir sex árum
tekið á leigu húsnæði án heimild-
ar ráðuneytisins. Ingvar Gísla-
son, fyrrverandi menntamálaráð-
herra steig þá í stólinn og sagðist
hafa sterkan grun um að leyfið
hefði verið veitt í sinni ráðherra-
tfð. Ingvar sagði nauðsyniegt að
skoða þetta mál frá grunni en á
þessu stigi færi hann ekki fram á
skipun sérstakrar rannsóknar-
nefndar eins og fræðsluráð ny-
rðra hefur farið fram á í skeyti til
allra þingmanna kjördæmisins.
Skoraði hann á ráðherra að hafa
frumkvæði að því að slíðra nú
sverðin sjálfur. Ef beiðni sín bæri
ekki árangur, yrði að taka málið
Spurtum...
...sálfræðiþjónustu
Helgi Seljan spyr menntamála-
ráðherra hvernig nú sé háttað
sálfræðiþjónustu á vegum
fræðsluskrifstofu Austurlands og
hversu margir starfsmenn séu
þar að verki nú.
...umferðaröryggi
Gunnar G. Schram spyr sam-
gönguráðherra hvaða ráðstafan-
ir umferðaryfirvöld og Vegagerð
ríkisins hyggist gera til að draga
úr tíðum slysum á Arnarneshæð
og á Reykjanesbraut.
...Bláa lónið
Gunnar G. Schram spyr
heilbrigðisráðherra hverjar séu
niðurstöður rannsóknar á lækn-
ingamætti jarðsjávarins við
Svartsengi, sem fram hafi farið
síðustu misseri af hálfu land-
læknisembættisins.
aftur til.umræðu á alþingi. Sverrir
brást ókvæða við ræðu Ingvars,
sakaði hann um gleymsku og
heyrnarleysi og kvað nauðsynlegt
fyrir sig að hreinsa mannorð sitt,
- það gæfi hann ekki eftir bar-
áttulaust. Manaði hann norðan-
menn enn til að stefna sér fyrir
dómstóla.
Ragnar Arnalds sagði málið
snúast um einstakling sem teldi
sig misrétti beittan og það væri
verkefni alþingis að svara því
hver undirrót þessa væri, hvort
viðurlög ráðherrans væru í sam-
ræmi við málsatvik eða ekki.
Brottrekstur af þessu tagi væri
afar hörð og óvenjuleg aðgerð,
maðurinn væri sviptur launum og
fengi ekki réttindi til að verja sig.
Slíkt væri óvenjulegt nema emb-
ættismaður væri staðinn að sví-
virðilegum glæp og ráðherra
hefði ekki skýrt og rökstutt mál
sitt nægilega vel. Ávirðingarnar
væru líka komnar vel til ára
sinna. Ragnar sagði að margt
benti til þess að Sturlu hefði orðið
ýmislegt á í messunni og ástæða
væri fyrir því að yfirboðara hans
gremdist. Embættismenn mættu
ekki óhlýðnast ráðherra, en ráð-
herra mætti heldur ekki beita of
hörðum viðurlögum. Ragnar
sagði út í hött að senda málið til
dómstóla, það væri ekki í sam-
ræmi við lög um réttindi og
skyldur opinberra starfsmanna.
Ráðherra yrði að taka málið til
endurskoðunar.
Eiður Guðnason tók undir
kröfuna um skipun rannsóknar-
nefndar. Ráðherra myndi ekki
gera annað en reka menn ef það
væri brottrekstrarsök að sýna
fjárlögum og yfirboðurum ekki
bókstaflega hlýðni. Kvaðst Eiður
tilbúinn að benda ráðherra á
menn sem hefðu farið meira fram
úr fjárlögum en hér var gert og
kvaðst myndu gera athugasemd
við það í útvarpsráði þar sem
hann á sæti, hversu „frílega“ dag-
skrárstjóri innlendrar dagskrár-
gerðar í sjónvarpi hefði farið
fram úr fjárveitingum. Mennta-
málaráðherra væri yfirboðari
þessa manns.
Alþingi ekki
barnanna best
Stefán Valgeirsson túlkaði boð
ráðherra um 3ja mánaða laun til
fræðslustjóra sem svo að þar með
hefði hann ákveðið að falla frá
því að reka hann úr starfi og hlyti
ráðherra þá að fara eftir 7. grein
laga um réttindi og skyldur opin-
berra starfsmanna. Stefán hvatti
ráðherra til að skipa rannsóknar-
nefnd til að rannsaka ávirðing-
arnar sem fram hefðu komið á
báða bóga. Málið væri ekki
flokkspólitískt, ráðherra væri
ekki að takast á við fræðslustjóra
einan heldur einnig skólamenn
og almenning í kjördæminu.
Stcingrímur J. Sigfússon sagði
greinilegt að ráðherra kysi að
svara í engu spurningum sínum
frá á þriðjudag. Hann benti
menntamálaráðherra á að það
væri ekki hann, heldur fjármála-
ráðherra sem stefna yrði fyrir
dóm ef sú leið yrði valin.
Steingrímur sagði það tvöfalt sið-
gæði að skipa skólamönnum að
spara en halda jafnframt uppi
fullri þjónustu. Þá vitnaði hann í
bréf sem Ragnhildur Helgadótt-
ir, þáverandi menntamálaráð-
herra sendi fræðslustjóra 1984
þar sem tekið er fram að Þela-
merkurmálinu sé lokið og að
ráðuneytið beri fyllsta traust til
hans. I mars á síðasta ári barst
fræðslustjóranum enn bréf, þar
sem vísað er í hið fyrra þannig að
það mætti skilja svo að ráðuneyt-
ið bæri enn fyllsta traust til
fræðslustjórans. Þrátt fyrir þetta
væru dregnar fram gamlar ávirð-
ingar, miklu eldri en fyrra bréfið.
Steingrímur sagði greinilegt að
fáar ríkisstofnanir ef þá einhverj-
ar væru saklausar af því að fara
framúr fjárlagaheimildum. Vitn-
aði hann í ríkisreikning 1985 þar
sem fram kemur m.a. að alþingi,
þ.e. fjárveitingavaldið sjálft, virti
sín eigin fjárlög ekki betur en svo
að það fór 66 miljónir króna fram
úr þeim!
Birgir ísleifur Gunnarsson var
eini þingmaðurinn sem lýsti því
yfir að hann væri sammála ráð-
herra um hans aðgerðir. Upplýs-
ingar Steingríms um að ríkis-
stofnanir færu almennt fram úr
fjárlögum kæmu málinu ekki við,
né heldur skólastefna eða sér-
kennsla. Spurningin væri hvort
menn virtu lög eða ekki.
Rök ráðherra haldlaus
Guðrún Helgadóttir sagði mál-
ið snúast um hverjar væru
skyldur embættismanna annars
vegar og stjórnvalds hins vegar
og hvort verjandi væri að leysa
fræðslustjórann frá störfum.
Nauðsynleg samvinna hefði ekki
tekist milli fræðslustjóra og ráð-
herra og því hefði hvaða ráðherra
sem er leyst hann frá störfum.
Hún lagði áherslu á að stjórnvöld
ættu rétt á því að lögum í landinu
væri framfylgt, það bæri embætt-
ismönnum að gera, jafnvel þó
það væru fjárlög. Embættismenn
mættu ekki ráðstafa fé að vild,
það væri alþingis en ekki þeirra
að móta skólastefnu og byggða-
stefnu og rétt hefði verið að leysa
manninn frá störfum á meðan at-
hugað væri hvort hægt væri að ná
samvinnu við hann. Guðrún
sagðist ekki taka að sér að verja
aðgerðir menntamálaráðherra og
styddi ekki aðferðir sem hann
hefði beitt í þessu máli. Sér fynd-
ist sérkennilegur sá skyndilegi
áhugi sem norðanmenn á þingi
hefðu nú á sérkennslumálum.
Þar væri Steingrímur J. Sigfússon
undantekning þar eð hann hefði
ætíð eins og aðrir Alþýðubanda-
lagsmenn sinnt þeim málum af
áhuga. Guðrún sagði að á meðan
hún sæti á þingi myndi hún gera
skýran greinarmun á þrískiptingu
valdsins í framkvæmdavald, lög-
gjafarvald og dómsvald, jafnvel
þótt það kynni að kosta sig tíma-
bundnar vinsældir.
Jóhanna Sigurðardóttir sagði
brýnt að rannsaka hvort rétt og
eðlilega væri að málum staðið,
fremur en að velja seinlega leið
dómstóla. Jóhanna vísaði rök-
semdum ráðherra um niðurskurð
alþingis á fjárveitingum til sér-
kennslu á bug og sagði að ráðu-
neytið sjálft skæri áætlanir
fræðsluumdæmanna niður og síð-
astliðin þrjú ár hefðu tillögur
ráðuneytisins í þessum efnum
farið óbreyttar í gegnum fjárlaga-
og hagsýsludeild svo og fjárveit-
inganefnd alþingis.
Fáheyrður hroki
hjá ráðherra
Jón Baldvin Hannibalsson
sagði ráðherra reyna að slá sig til
riddara í krossferð gegn mandar-
ínum kerfisins og sagði að hann
ætti fremur að beita sér fyrir
uppstokkun á kerfinu sjálfu,
æviráðningum embættismanna
og fjárlagagerðinni, en fjárlögin
væru ekki hagstjórnartæki eins
og þau ættu að vera. Jón Baldvin
gagnrýndi vinnubrögð ráðherra
og sagði það lágmark að hann
hefði lagt fram á alþingi greinar-
góða skýrslu um málið.
Kristín Halldórsdóttir ftrekaði
spurningar sínar um greiðsluerf-
iðleika og aukafjárveitingar til
aðalskrifstofu menntamálaráðu-
neytisins á síðasta ári, og óskaði
skýringa án útúrsnúninga að
þessu sinni. Eðlilegt væri að skipa
nefnd tilað rannsaka málið.
Svavar Gestsson sagði það að-
eins sýna hversu góður flokkur
Alþýðubandalagið væri þegar
Sverrir Hermannsson eyddi orku
sinni helst í það að ausa yfir það
fúkyrðum. Sagði Svavar fáa hafa
sýnt annan eins hroka og rudda-
skap sem ráðherra í þessu máli
öllu. Brottvísunin væri lögleysa.
Menntamálaráðherra kallaði nú
eftir dómi, þó hann vissi manna
best að það yrði fjármálaráð-
herra en ekki hann sem yrði
stefnt ef til þess kæmi. Mennta-
málaráðherra yrði hins vegar
bráðlega dreginn fyrir annan
dóm, æðsta dóm stjórnmála-
manna sem væri dómur kjós-
enda. Hann sagði leitun að hús-
bónda sem gagnrýndi starfsmenn
sína svo sem ráðherra hefði gert,
þegar hann ítrekað hefði ráðist
að sálfræðingum fyrir að „leita“
að börnum sem þyrftu á sér-
kennslu að halda. Það væri erfitt
að finna ráðherra sem væri svo
metnaðarlaus fyrir hönd sinna
starfsmanna. Hann sagði Sjálf-
stæðisflokkinn hafa sýnt afstöðu
sína til valddreifingar í Borgar-
spítalamálinu og nú í fræðslukerf-
inu. Þar ætti allt að setja undir
„Flokkinn". Svo virtist sem
mesta sökin væri sú að haldinn
hefði verið blaðamannafundur,
og sýndi sú staðreynd lýðræðis-
ástina sem að baki byggi. Svavar
sagði loks að þó komið væri að
lokum þessarar umræðu væri
ljóst að málinu væri ekki lokið.
Ohjákvæmilegt væri að á því yrði
tekið frekar á alþingi.
-vd/ÁI
Föstudagur 23. janúar 1987 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 5