Þjóðviljinn - 14.02.1988, Blaðsíða 15
hans og landa míns Cardoso.
Fischer vann 6-2. Hann kom til
Filippseyja í maí í fyrra, en þá var
ég staddur í Evrópu. Hann hitti
hinsvegar eina stórmeistara okk-
ar, Eugunio Torre.
Fischer er afskaplega prinsipp-
fastur maður, en hefur fengið
hræðilega neikvæða pressu. Ein-
hver skrifaði nýlega að margt
benti til þess að hann þyrfti að
komast undir læknishendur! En
hver þarf ekki á lækni að halda?
Karpov og Kasparov
Ákvörðun þín um að slíta
fyrsta einvígi Karpovs og Kaspar-
ovs vakti mikinn úlfaþyt í skák-
heiminum á sínum tíma.
- Ég er jafnsannfærður um
það nú og þá að ég tók rétta
ákvörðun: Þetta einvígi hafði
staðið í meira en fimm mánuði og
menn voru alveg að gefast upp:
ekki aðeins skákmennirnir sjálf-
ir. Þessa ákvörðun tók ég einn og
óstuddur: það kom einfaldlega
ekki til greina að halda þessu
áfram; ég vildi ekki taka ábyrgð á
því að annar þessara miklu skák-
manna yrði hælismatur það sem
eftir væri ævinnar. Þegar ég kom
til Moskvu var líkamlegt ástand
Karpovs hrikalegt, hann hafði
misst mikla vigt, og svipað var
farið með Kasparov. Þegar ég
sleit einvíginu mótmælti Kaspar-
ov því harðlega á opinberum
vettvangi en staðreyndin var sú
að hann var hæstánægður með
þessa lausn enda undir í einvíg-
inu. Þetta var ekki auðveld
ákvörðun, fjarri því, en það varð
að taka af skarið.
Eftir að ég yfirgaf Moskvu
hafði Karpov margsinnis sam-
band við mig og krafðist þess að
einvíginu yrði haldið áfram, en
það varð ekki aftur snúið. í fjöl-
miðlum var ég harðlega gagn-
rýndur og Kasparov fór þar frem-
stur. Hann kvaðst hafa verið
stálsleginn er einvíginu var hætt
og hélt því fram að ég hefði að-
eins haft hagsmuni Karpovs að
leiðarljósi. Ég er sannfærður um
að skáksagan á eftir að leiða í ljós
að ég gerði rétt. Fjölmargir öf-
unduðu mig af því að hafa tekið
af skarið með þessum hætti.
Kasparov virðist ekki ýkja
hrifínn af ef marka má ævisögu
hans sem kom út rétt fyrir síðustu
áramót. Hvað viltu segja um það?
- Hann er víst eitthvað reiður
út í mig. Það er ekki gagnkvæmt.
Kannski ertir það hann enn frek-
ar að fá engin viðbrögð frá mér.
Ég hef alls ekki í hyggju að fara
að standa í þrasi við mann sem er
á sama aldri og synir mínir.
Opnunarræða þín á FIDE-
þinginu í Sevilla gaf nú til kynna
að þú værir ekkert sérlega hrifínn
af því sem hann hefur látið hafa
eftir sér í ræðu og riti?
- í Sevilla? Ég kannast nú ekki
við að hafa átt sérstaklega við
hann. Þetta var allt saman frekar
almennt orðað. Kasparov er nú
forseti nýrra samtaka stór-
meistara. Það hefði verið ger-
samlega óhugsandi að koma
þessum samtökum á laggirnar án
stuðnings FIDE og mín. Ég var
fylgismaður þessa framtaks en
þess hefur ekki verið getið í fjöl-
miðlum.
Friðrik
Árið 1982 fórst þú fram gegn
Friðriki Ólafssyni í kjöri til for-
seta FIDE. Þú hafðir lengi starfað
innan FIDE en aldrei boðið þig
fram áður. Hversvegna valdir þú
þennan tíma?
- Aðalástæða þess var sú að ég
taldi tíma til að breyta. Alþjóð-
lega skákhreyfingin hafði um
langt skeið haft hagsmuni V-
Evrópu að leiðarljósi og það var
sannarlega ástæða til að sinna
betur öðrum heimshlutum. Við
Friðrik ræddum þessi mál áður en
ég bauð mig fram og ég stakk upp
á að við skiptum með okkur verk-
um til að ná betur til þróunar-
landanna. En Friðrik féllst ekki á
það svo að ég bauð mig fram.
Það er Ijóst að þú vannst kosn-
ingarnar vegna þess að A-
Evrópuþjóðirnar með Sovét-
menn í broddi fylkingar snerust
gegn Friðrik, m.a. vegna máls
Viktors Korchnois.
- Þetta er ekki rétt. Þú verður
að muna að ég var næstum því
búinn að vinna kosningarnar í
fyrstu atkvæðagreiðslu. (Auk
Friðriks og Campomanesar bauð
Júgóslavinn Kazic sig fram.)
Viktor Batúrinski fyrrum for-
seti sovéska skáksambandsins
heldur því nú fram að Friðrik
hafi tapað kosningunum á máli
Kortsnojs...
- Batúrinski! Hann ræður
engu og er gersamlega út úr
myndinni.
Að lokum: Jóhann Hjartarson
var ekkert sérlega hress með að-
stæður á millisvæðamótinu í Szir-
ak og hótaði að hætta við þátt-
töku ef ekki yrði bætt úr.
Þið skákmenn...
- Það er rétt að upp komu
vandamál á þessu millisvæða-
móti. Keppendur bjuggu ekki all-
ir á sama stað, en ég vil benda á
að Jóhann og Salov bjuggu á
þessu umrædda hóteli í 30 km
fjarlægð frá skákstaðnum. Þeir
urðu efstir og komust áfram.
Það er nú ekki beinlínis það
sem ég á við, heldur að aðstæður
keppenda skuli ekki vera þær
sömu.
- Þið skákmenn skiljið ekki
alltaf þá erfiðleika sem mótshald-
arar eiga við að stríða. Það var
erfitt að finna aðila sem gat hald-
ið þetta mót og í Szirak var ekki
allt eins og við hefðum helst kos-
ið. í einhverju skákriti var kvart-
að yfir háu verðlagi í Szirak, en
það er nú vandamál sem allir A-
Evrópumenn eiga við að glíma
þegar þeir tefla á Vesturlöndum.
Eg vil svo þakka þér fyrir það
tækifæri að leiðrétta misskilning
sem gæti hafa skapast á íslandi
vegna starfa minna. ísland er
mikið skákland, og ég bið fyrir
kveðjur til vina og kunningja þar.
H. Ól.
Þrír af hverjum fjórum Þjóðverjum vilja losna við Dallas af skjánum.
Hve
leiðinlegt
er
sjónvarpið
Mjög mörgum leiðist sú skemmtun sem
sjónvarp býður upp ö. - Samt glöpa þeir
I viðleitni sinni til að finna for-
múlu til að skemmta sem
flestum (venjulega með
blönduðum skemmtiþáttum,
framhaldsmyndaflokkum
o.þ.l.) mallarsjónvarpiðdag-
skrársúpusem verðuræ
bragðdaufari. Og mjög stór-
um minnihluta fólks finnst öll
þessi skemmtun blátt áfram
hundleiðinleg - líkur benda til
þess að þessi hópur manna
fariörtstækkandi.
Þetta er m.a. niðurstaða
könnunar sem nýlega var birt í
vesturþýska vikublaðinu Stern.
Þar kemur t.d á daginn að aðeins
3 prósent sjónvarpsáhorfenda
eru mjög ánægð með kvöld-
skemmtiþætti þýskra sjónvarps-
stöðva, 48% telja þá „góða“,
36% kunna „miður vel“ við þá og
8% áhorfenda eru blátt áfram ó-
ánægð.
Það er athyglisvert að banda-
rískir metsöluþættir eins og Dall-
as, sem hingað til hafa verið taldir
meistarastykki þeirra sem telja
sig kunna að finna „það sem fólk-
ið vill“, njóta nú orðið hylli
minnihluta sjónvarpsnotenda.
Aðeins 5 % áhorfenda eru mjög
ánægð með þessa bandarísku
„fjölskylduþætti“, 16 % segja þá
vera „góða“, 28 % miður góða og
47% eru blátt áfram óánægð með
þessa þætti. Þýskir fjölskyldu-
þættir koma nokkuð betur út
(16% mjög góðir, 37 % góðir,
22% miður, 20% lélegir).
Margfrægur þáttur, Dallas, er
meira að segja orðinn svo hvim-
leiður fólki, að þegar spurt er að
því, hvaða þætti menn vilja helst
taka af dagskrá, þá setja hvorki
meira né minna en 74% Þjóð-
verja Dallas efst á aftökulistann.
Og þriðji hver Þjóðverji vill helst
vera laus við stolt þýskrar afþrey-
ingar, framhaldsþættina ljúfu um
hina yndislegu læknamafíu í
Svartaskógi.
Þær tölur sem hér voru nefndar
breytast svo ef áhorfendur eru
flokkaðir eftir aldri. Sextugir og
eldri eru miklu hrifnari af fjöl-
skylduþáttunum, bæði Dallas og
Sjúkrahúsinu í Svartaskógi, held-
ur en þeir yngri. Og eftir því sem
menntun manna er meiri, þeim
mun óánægðari eru þeir með
sjónvarpsdagskrárnar.
Sami grautur
í mörgum skálum
Þjóðverjar hafa vitaskuld um
allmargar rásir að velja, en eins
og kunnugt er gildir það lögmál
ekki á þessu sviði fjölmiðlunar að
meira magn efnis í framboði þýði
meiri fjölbreytni. Þvert á móti -
menn eru sífellt að lepja sama
grautinn úr mörgum skálum.
Stern spyr þekktan sjónvarps-
mann, Helmut Dietl, höfund
dagskrár sem þótti um margt
skera sig úr almennri lágkúru
(enda er hætt að framleiða þætti
hans), þessarar spurningar hér:
Hvernig stendur á því að
skemmtunin í sjónvarpinu er
svona heimskuleg og leiðinleg,
og samt er horft jafn mikið á sjón-
varp og raun ber vitni? Helmut
Dietel svarar á þá leið, að fólk
glápi á þetta blátt áfram vegna
þess að það fái ekki annað. Auk
þess sé það ekki að undra, að
þegar búið sé að ala fólk á „ham-
borgurum“ árum saman, þá séu
skynfæri þess orðin óhæf til að
meta útsmognari eldamennsku.
áb tók saman.
Sunnudagur 14. febrúar 1988 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 15