Þjóðviljinn - 21.04.1988, Blaðsíða 17

ERLENDAR FRÉTTIR
Bandaríkin
Dukakis
nær öruggur
Einingaráherslur fráframbjóðendum demókrata eftirsigur Dukakis íNew
York. Jackson brástfylgi hvítra. Goregefstupp
Allir þrír þátttakendurnir í
forkosningum demókrata í
New York lögðu í gærmorgun
áherslu á einingu og samstöðu
innan flokksins eftir grimman
kosningaslag og óvæginn í fylk-
inu. Sú eining getur að lokum
varla staðið um annan en núver-
andi fylkisstjóra Massachusetts,
Michael Dukakis.
Dukakis náði hreinum meiri-
hluta kjósenda og er með sigri
sínum talinn nær öruggur um út-
nefningu, - þótt enn sé alls óvíst
að hann vinni einn og sjálfur til-
skilinn meirihluta fulltrúa á þingi
demókrata í júlí.
Dukakis, sem í gælutón er kall-
aður The Duke - Hertoginn,
fékk 51% í prófkjörinu í New
York-fylki, blökkumannaleið-
toginn Jackson 37%, og sunnan-
maðurinn Gore aðeins 10%.
Honum gekk vel í kjörinu
„þriðjudaginn mikla“ í flestum
Suðurríkjum en hefur mistekist
illilega annarstaðar. Gore heldur
blaðamannafund í dag og liggur í
loftinu að hann annaðhvort hætti
þátttöku með öllu, - sem þýddi
að Jackson „erfði“ vegna kosn-
ingareglna marga kjörmenn hans
að sunnan -, eða héldi kjör-
mönnum sínum en hætti við frek-
ari baráttu.
Að Gore gengnum telja menn
greiðari leið fyrir Dukakis í þeim
mikilvægum forkosningum sem
eftir standa (Pennsylvanía, Ohio,
New Jersey, Kalifornía) þarsem
hann stæði gegn Jackson einum í
fylkjum þarsem svartir eru mun
færri en í New York.
Hreinn meirihluti á flokks-
þinginu er 2082 fulltrúar. Dukak-
is hefur nú 1050, Jackson 852,
Gore 441; en auk frambjóðenda-
fulltrúanna er nokkur fjöldi
sjálfkjörinna, þingmenn og aðrir
þungaviktarmenn, sem líklegt er
að snúist nú á sveif með Dukakis.
Árangur Jacksons í New York-
fylki, 37%, er í sjálfu sér mjög
góður, einkum þarsem Jackson
hafði meirihluta í sjálfri borginni.
Hann fékk um 95% fylgi svartra
kjósenda (sem eru um fjórðung-
ur New York-búa), en aðeins
15% af fylgi hvítra. Dukakis fékk
aðeins 2% svarta fylgisins, en
70% stuðning hvítra, og þrjú af
hverjum fjórum atkvæðum gyð-
inga sem eru ámóta margir og
svertingjar í „Stóra eplinu“ en
ólíkt áhrifameiri.
George Bush varaforseti vann
alla fulltrúa í prófkjöri repúblik-
ana enda áður öruggur um út-
nefningu. Hann sagðist mundu
„hýða“ í sjálfum forsetakosning-
unum þann demókrata sem sig-
raði í New York, - en kannanir
hafa undanfarið bent til mjög
jafnrar baráttu milli Bush og
Dukakis.
Dukakis er af grískum ættum,
kona hans gyðingur, hefur tvisvar
verið fylkisstjóri í Massachusetts
og flaggar mjög árangri sínum í
efnahagsmálum í fylkinu. Hon-
um er lýst sem hæfileikamiklum
„teknókrata" án mikils aðdrátt-
arafls. Sjálfur segist hann vera
maður gerða, ekki orða.
í innanríkisefnum fylgir hann
tiltölulega frjálslyndri stefnu, en
hefur litla reynslu í utanríkismál-
um, - sem Bush á eftir að nota
gegn honum. Dukakis er ekki
maður fallbyssubátanna í er-
lendum samskiptum, hefur lagst
gegn stefnu Reagans í Mið-
Ameríku og neitað að útiloka
stofnun palestínsks ríkis á her-
numdu svæðunum. reuter/-m
Dukakis verður í framboði nema það verði stórslys, segja helstu
demókratar eftir sigur hins litlausa teknókrata í New York.
Flugránið
16 daga martröð lokið
Rœningjunum heitið frelsifyrir að þyrma lífigíslanna
Pað var við sólarupprás í gær
sem gíslarnir í Boeing 747 þot-
unni frá Kuwait losnuðu úr prís-
undinni á Alsírflugvelli, rúmum
15 sólarhringum eftir að vélinni
var rænt. Þetta voru þá 24 farþeg-
ar og 7 áhafnarmeðlimir.
Það voru yfirvöld í Alsír sem
sömdu um lausn gíslanna, og er
talið að ræningjunum hafi verið
heitið frelsi fyrir að þyrma lífi
þeirra. Ræningjarnir eru sagðir
hafa yfirgefið vélina í tveim
áföngum, 45 og 15 mínútum áður
en gíslarnir birtust, en enginn af
þeim hundruðum fréttamanna
sem fylgjast með ráninu varð var
við brottför þeirra. Óstaðfestar
heimildir herma að þeir muni
dvelja í vörslu alsírskra yfirvalda í
nokkra daga en síðan verði þeir
fluttir annað hvort til frans eða
Líbanon.
Flugránið hófst þann 5. apríl kl
02.30 að íslenskum tíma þegar
júmbóþota með 97 farþega og 17
áhafnarmeðlimi um borð á leið
frá Bangkok til Kuwait var rænt
og henni lent í Mashhad í fran.
Ræningjarnir kröfðust lausnar 17
hryðjuverkamanna sem voru í
fangelsum í Kuwait. Fimmtíuog-
sjö farþegar voru látnir lausir í
íran þar sem vélin var í 3 daga
áður en henni var flogið til Larn-
aka á Kýpur. Þar var vélin í 5
daga og þar voru 2 farþegar
drepnir en 13 látnir lausir. Vél-
inni var síðan flogið til Alsír, þar
sem farþegum og áhöfn var hald-
ið í gíslingu í viku áður en ræn-
ingjarnir létu af kröfum sínum.
Reuter-fréttastofan segir að
fólk hafi dansað á götum úti í
Kuwait eftir að fréttist af frelsun
gíslanna. Talið er að ræningjarnir
tilheyri samtökunum Hizbollah
(Flokkur Guðs) sem eru hliðholl
klerkaveldinu í fran. íransstjórn
hefur þó afneitað aðild að ráninu.
Shultz, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, gaf út þá yfirlýs-
ingu í gær að Alsírstjórn ætti ekki
að gefa ræningjunum frelsi, þar
sem þeir væru ekki bara ræningj-
ar heldur líka morðingjar.
Talsmaður Margaretar
Thatcher tók í sama streng og
krafðist refsingar Áður en ræn-
ingjarnir yfirgáfu vélina gáfu þeir
út yfirlýsingu sem var útvarpað,
þar sem þeir sögðust láta af kröfu
sinni um lausn hryðjuverka-
mannanna 17. Ræningjarnir lof-
uðu Guð og sögðu gíslunum
þyrmt í hans nafni. Jafnframt
sögðust þeir mundu halda áfram
baráttunni fyrir frelsun félaga
sinna í Kuwait.
Hvernig var svo dvölin í vél-
inni?
- Það var steikjandi hiti og
megn óþefur og við vorum í svita-
baði, sagði einn gíslanna.
- Ég gerði ekkert annað en að
hugsa, hugsa um fortíðina,
bernskuna og allt sem ég hef lif-
að...ég hugsaði um hluti sem ég
hélt að ég ætti aldrei eftir að
hugsa um... -ólg/reuter
Danmörk
Hundur í Natóbræðmm
Fyrirmenn hernaðarbandalagsins milli vonar og ótta vegna danska kosningauppþotsins
Bandamcnn Dana í Nató eru
ekki upprifnir yfir þeirri
ákvörðun ríkisstjórnar Schlúters
að efna til þingkosninga 10. maí,
og þykir ýmsum þeirra sem hér sé
í uppsiglingu hið mesta vandræð-
amál.
Schluter hefur lýst því yfir að
hann líti á íhöndfarandi kosning-
ar sem hreina þjóðaratkvæða-
greiðslu um aðild Dana að hern-
aðarbandalaginu, en oddviti
andstöðunnar, Svend Auken for-
maður krata, vísar þessu á bug
sem hverri annarri dellu: Við
látum ekki draga okkur inn í þras
um Natóaðild, enda er mikill
meirihluti þjóðarinnar fylgjandi
henni. Þar á móti munum við
gera efnahagsklandrið að kosn-
ingamáli, sagði hann.
-Hundur er nú í mörgum fyrir-
manninum í höfuðstöðvum Nató
vegna kosningauppþots þessa, og
Iét einn slíkur hafa eftir sér í gær
að það verði ekki mál á borð við
niðurskurð á herafla sem komi
Nató á kaldan klaka, „heldur
asnagangur eins og þetta Dan-
merkurmál."
Það er hafið yfir allan efa að
Bretar og Bandaríkjamenn munu
leggja kollhúfur yfir stöðugum
áminningum um bann við með-
ferð kjarnorkuvopna í dönskum
höfnum ef af verður, enda hafa
þeir jafnan staðfastlega neitað að
segja af eða á um slíka hluti. Mál
þetta er hliðstætt hvelli þeim sem
varð er Nýsjálendingar tóku
sömu ákvörðun og danska þingið
núna, en sá er munurinn að her-
fræðingum Nató þótti Nýja-
Sjáland þægilega langt frá lík-
legum skurðpunkti hernaðará-
taka, þveröfugt við Danmörku.
Þá er aldrei að vita nema ákvörð-
un Dana hafi fordæmisgildi fyrir
einhverja nágrannanna, vilja
menn meina í Brussel, og óttast
helst að Norðmenn kunni einnig
að svíkja lit.
Stjórn Schlúters tapaði fylgi
þegar síðast var kosið, í septemb-
er á síðasta ári, en skoðanakann-
anir benda til að fátt hafi breyst
síðan þá. Eigi þær við rök að
styðjast er ekkert sem bendir til
að forsætisráðherrann sópi til sfn
því fylgi sem fengi breytt stjórn
hans í meirihlutastjórn og gert
honum kleift að túlka úrslitin sem
fjöldahollustu við Natóaðildina.
Reuter/HS
Vísindi
Hvalbein
kollvaipar
sögunni
Byggingarverkamenn í miðbæ
Torontoborgar í Kanada komu
niður á ellefu þúsund ára gamalt
hvalbein í gær þar sem þeir stóðu
í uppgreftri.
Kevin Seymor vinnur við
beinadeild Konunglega safnsins í
borginni, og segir hann hvalbein
þetta órækasta vott þess að
Champlainhafið hafi náð yfir
landsvæðið í kring eftir síðustu
ísöld, en hingað til hafa menn
haft fyrir satt að það hafi einungis
verið þar sem nú er austurhluti
Kanada og Bandaríkjanna.
Nú taka við prófanir til að stað-
festa aldur beinsins, og eins til að
komast að því hvernig það komst
á áfangastaðinn.
Reuter/HS
Skákin
Kaipov á sigurbraut
Karpov vann sína skák gegn neðsta manni mótsins, heimamanninum
Winants, á stórmeistaramótinu í Belgíu í gær. Aðrir keppendur reyttu
flestir hálfan vinning hver af öðrum, og því má telja næsta víst að
heimsmeistarinn fyrrrverandi sigri á mótinu.
Karpov er einn efstur með 10,5 vinninga úr 15 skákum. Landi hans
Salov hefur vinningi minna úr jafnmörgum skákum, en síðan kemur
Nunn frá Englandi með 9 vinninga en á skák til góða.
Alexander Beljavskí, sovéski stórmeistarinn sem fylgdi Karpov eins
og skugginn framan af móti, hefur heldur slakað á klónni, en hann
hefur fengið 9 vinninga af 15 mögulegum.
Reuter/HS
Fimmtudagur 21. april 1988 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 17