Þjóðviljinn - 18.05.1988, Side 3
FRETTIR
Efnahagsmál
Launin ekki orsök vandans
ASÍfundarmeð ríkisstjórninni. Ásmundur Stefánsson:
Oráðsía ífjárfestingum og peningamálum orsök vandans
Fulltrúar aðildarfélaga ASI
áttu fund með ríkisstjórninni í
gær. Ásmundur Stefánsson segir
ríkisstjórnina sammála ASI um
það að rót efnahagsvandans liggi
ekki i þeim kaupsamningum sem
gerðir hafa verið að undanförnu.
Rikisstjórnin fór ekki fram á af-
nám rauðu strikanna og var
ákveðið að fulltrúar ASÍ og ríkis-
stjórnin ræddust aftur við.
„Það má segja að ráðherrarnir
hafi verið sammála okkur um það
að orsök efnahagsvandans liggi í
óráðsíu í fjárfestingum og pen-
ingamálum en ekki í kauptöxtum
launafólks," sagði Ásmundur.
Hann sagði menn sammála um að
til aðgerða þurfi að grípa til að
tryggja varanlega afkomu út-
flutningsgreinanna svo og kaup-
mátt. Ásmundur sagði ASÍ hafa
lagt höfuðáherslu á að það væri
forgangsmál að samningar og
samningsréttur væru virtir og
bent hafi verið á reynsluna frá
1983 í því sambandi. Sú reynsla
hafi sýnt mönnum að lögbinding
launa væri misskiptingartæki, þar
sem fólk á töxtum sæti eftir.
Ásmundur telur hættuna á
bráðabirgðalögum vera frá í bili
þar sem mikil andstaða sé við
slíkar aðgerðir innan ríkisstjórn-
arinnar af hálfu alþýðuflokks-
manna. Hann sagði rauðu strikin
hafa verið rædd á fundinum með
ríkisstjórninni en ekki hafi komið
fram krafa um afnám þeirra.
„Rauðu strikin eru viðmiðunar-
tölur og ef verðlag fer framúr því
sem þar er gert ráð fyrir ber að
ganga til endurskoðunar samn-
inga,“ sagði Ásmundur.
Það var ákveðið að fulltrúar
ASÍ hittu ríkisstjórnina aftur að
máli næstu daga. Ásmundur
sagði Alþýðusambandið geta
hjálpað til við að taka á þeirri
óráðsíu sem ríkti í efna-
hagsmálum. „Gengisfelling ein
og sér gerir ekkert og menn eiga
ekki alltaf að hiaupa burt frá
vandanum heldur taka á raun-
verulegri orsök hans sem á ekki
rætur sínar í launasamningum,"
sagði Ásmundur.
-hmp
BSRB
Endurskoðun
samninga lokið
Fengu leiðréttingu upp á 5-6%. Símamenn
011 aðildarfélög BSRB gengu
frá endurskoðun á kjaras-
amningum sínum um siðustu
helgi nema Féiag íslenskra síma-
manna. Samkvæmt ákvæði í gild-
andi kjarasamningi er hægt að
fara fram á endurskoðun launa-
liða hans fari launahækkanir á al-
mennum vinnumarkaði fram yfir
það sem samningurinn gefur.
Að sögn Kristjáns Thorlacius,
formanns BSRB, gefur þessi
endurskoðun samninga 5-6%
viðbótarhækkun á samningstím-
anum en alls munu laun hjá
BSRB hækka um 15% á þessu
ári. Kristján sagði menn frekar
hafa viljað ganga að þessu en láta
málin enda hjá kjaradómi sem
ekki hafi reynst vel.
Ragnhildur Guðmundsdóttir,
formaður Félags íslenskra síma-
manna, sagði símamenn ekki
geta gengið að þessu tilboði í því
formi sem það var lagt fram. Þá
sagði Ragnhildur stöðuna í þjóð-
málum svo ótrygga að ekki hefði
verið hægt að ganga að samning-
um. „Það er forkastanlegt af ein-
ni ríkisstjórn að bjóða fólki að
skrifa undir samninga á meðan
ráðherrarnir hnakkrífast og geta
ekki komið sér saman um að-
gerðir í efnahagsmálum."
Ragnhildur sagði því hafa ver-
ið veifað framan í fólk að sett
yrðu Iög á kjarasamninga. Síma-
menn hefðu hins vegar ákveðið
að taka áhættuna. Enda brytu
kratar öll sín kosningaloforð
tækju þeir þátt í slíku.
1 gildandi kjarasamningi er
I ákvæði sem segir að sé endur-
skoðun kjarasamninga ekki lokið
innan mánaðar frá því hún hefst,
skuli báðir aðilar skipa tvo menn í
samninganefnd þar sem hags-
ýslustjóri er oddamaður. Þetta
mánaðartímabil rennur út um
mánaðamótin. „Við lítum þannig
á að báðir aðilar hafi tillögurétt
og samþykkjum það ekki að
eitthvað sé rétt að okkur og okk-
ur sagt að samþykkja það þegj-
andi og hljóðlaust,“ sagði Ragn-
hildur. Hún telur símamenn hafa
lent neðarlega í kaupmáttar-
viðmiðuninni og tímabært sé að
leiðrétta það.
-hmp
Ráðhúsið
Slál rekið
í Tjömina
Á fundi Skipulagsstjórnar
ríkisins í dag verður tekin til um-
sagnar kæra íbúa við Tjarnarg-
ötu til utanríkisráðuneytisins, en
þeir kærðu byggingarleyfið til
ráðuneytisins í lok apríl sl. Á
meðan eru framkvæmdir á fullu
við byggingu ráðhússins og þess
dagana er verið að reka stálþil
niður í Tjörnina sem minnir
fremur á hafnarframkvæmdir en
ráðhússbyggingu.
Að sögn Sigurðar Thorodd-
sens arkitekts hjá Skipulags-
stjórn ríkisins er kæra íbúanna í
fimm liðum. Þeir eru að ráðhúsið
hefur hækkað um eina hæð, verið
lengt um 8 metra í austur, rúm-
mál þess hefur vaxið að mun,
óvissa um lóðarstærð þess og
vegna breytinga á kjallara.
Sigurður sagði að ef ekki næð-
ist að afgreiða umsögnina til ráð-
herra á fundinum í dag yrði það
ekki gert fyrr en á næsta reglulega
fundi Skipulagsstjórnar ríkisins
sem eru haldnir á hálfs mánaðar
fresti.
-grh
Framkvæmdrr eru á fullu við
byggingu ráðhússins þessa dag-
ana og er verið að reka niður stál-
þil eitt mikið allt í kringum bygg-
ingarlóðina. Mynd: Sig.
Efnahagsmál
Róttækar breytingar nauðsynlegar
Ólafur Ragnar Grímsson: Ríkisstjórnin ekki vandanum vaxin. Stefnuleysið afhjúpað.
Á að ræna léttvægum ávinningum launamanna? Hugmyndir um kosningar ekki óeðlilegar
að er deginum Ijósara að
ríkisstjórnin var óviðbúin
þessum efnahagsvanda þrátt fyrir
að við höfum ítrekað varað við
þessari þróun sem nú er komin
fram. Úrræðaleysi hennar birtist
m.a. í gengisfellingu í gömlum stfl
án þess að hún geti komið sér
saman um neinar hliðarráðstaf-
anir og ráðherrarnir eru farnir
að birta ólíka minnispunkta og
tillögur, sem afhjúpar stefnuleysi
ríkisstjórnarinnar.
Ríkisstjórnin ætti að sýna þann
manndóm að viðurkenna upp-
gjöf sína og horfast í augu við þá
staðreynd að hún er ekki vandan-
um vaxin. En þess í stað hefur
hún það eitt til málanna að leggja
að ræna launafólk í landinu þeim
léttvægu ávinningum sem náðust
í síðustu kjarasamningum sem er
ekkert annað en stríðsyfirlýsing
við allt launafólk, sagði Ólafur
Ragnar Grímsson, formaður Al-
þýðubandalagsins, við Þjóðvilj-
ann.
Ólafur Ragnar sagði að fyrir
rúmri viku hefði hann á mið-
stjórnarfundi Alþýðubandalags-
ins lagt fram tillögur í 30 liðum
um sérstakar og samtengdar að-
gerðir sem gætu orðið burðarás-
inn í nýjum og róttækum leiðum
til lausnar á hinum margþættu
efnahagsvandamálum. Þar er
m.a. bent á að nú þurfi að reka
ríkissjóð með umtalsverðum
tekjuafgangi. Því markmiði er
hægt að ná með því að taka upp
réttlátara skattakerfi þar sem
fjármagnstekjur verða eins og
launatekjur grundvöllur
greiðslna til sameiginlegs sjóðs,
þar kemur og til fækkun unda-
nþága, fríðinda og skattleysisák-
væða í sköttum á fyrirtækjum og
rekstraraðilum, og ný skattþrep í
tekjuskatti sem tækju til tekna
sem eru yfir hundrað þúsund
krónur á mánuði.
Auk þess er í tillögunum bent á
nýja þætti í vaxta- og peninga-
málum sem eru m.a. þeir að láns-
kjaravísitalan verði afnumin og
tekin upp ný viðmiðun þar sem
verðtrygging helst í hendur við
þróun launa og kaupmáttar. Síð-
an verði vaxtamunur í bankakerf-
inu lækkaður í áföngum niður í
3-4% og vaxtastigið verði breyti-
legt eftir tegundum útlána. Þann-
ig verði hæstu vextir á eyðslulán-
um en lægstir á arðbærum lang-
tímalánum. Bindiskylda bank-
anna verði gerð að virku stjórn-
tæki.
Ólafur sagði að það væri hættu-
legt sjónarmið að telja efnahags-
vandann tilkominn vegna ný-
gerðra kjarasamninga og þess-
vegna næði það ekki nokkurri átt
að það eina sem stjórnvöld legðu
fram til lausnar vandanum væri
að hefja viðræður við samtök
launafólks um kjaraskerðingu.
-grh
Mi&vikudagur 18. maí 1988 ÞJÓÐVILJINN - SIÐA 3
SINE-kosningar
Samblæstri hafnað
Atkvæði voru talin í stjórnark-
osningum SÍNE í gærkvöldi, en
þær stóðu yfir frá miðjum mars
til aprflloka. 11 manns voru í
kjöri til setu í 7 manna stjórn, og
beið samblásturshópur sá afhroð
sem sendi sameiginlega fram-
boðskynningu til valins hóps
meintra hægrisinna.
Þessi náðu kjöri, eftir atkvæða-
magni: Sigurður Jóhannesson,
Sigríður Guðbrandsdóttir,
Hólmfríður Garðarsdóttir, Páll
Þórhallsson, Jón Ólafsson, Guð-
rún Kristín Guðfinnsdóttir og
Jónas Egilsson.