Þjóðviljinn - 03.09.1988, Blaðsíða 2

FRETTIR
Ölfusárbrúin
40 ára meðganga á enda
Vegur og brú um Ölfusárós formlega tekin í notkun í dag. Sjóminja-
safnið á Eyrarbakka með sögusýningu um brúarmálið
dag verður vegur og brú um
I Ölfusárós formlega tekin í
notkun. Segja má að tíu ár séu
liðin frá því framkvæmdir hófust
með miljón króna framiagi sýslu-
nefndar Árnessýslu, en síðan í
hittifyrra hefur verið unnið af
kappi við mannvirkjagerðina.
Af þessu tilefni stendur Sjó-
minjasafnið á Eyrarbakka fyrir
sögusýningu sem nefnist: „Bar-
áttan um brúna. Brot úr sögu
brúarmálsins. Inga Lára Bald-
vinsdóttir, safnvörður og hvata-
maður að sýningunni, sagði að
sögu þessa brúarmáls mætti rekja
40 ár aftur í tímann, en í sam-
komuhúsinu Stað á Eyrarbakka
þar sem sýningin er haldin getur
að líta ljósrit af blaðagreinum um
málið, þingsályktunartillögum,
samþykktum hrepps- og sýslu-
nefnda, auk ljósrita af fyrri
teikningum af brú á þessum stað.
- Algeng meðganga á brú er
um 20 ár skilst manni, en þessi
slær víst öll met, sagði Inga Lára;
brú um Ölfusárós var fyrst
teiknuð árið 1952 og stóð Vega-
gerðin að því, en næst árið 1961
að frumkvæði Eyrarbakkahrepps
og þýskra aðila sem buðust þá til
að útvega lánsfé frá Þýskalandi til
framkvæmdanna. En alltaf dag-
aði þessar fyrirætlanir uppi.
Vegalengdin milli Eyrarbakka
og Þorlákshafnar styttist fyrir
vikið úr 50 kílómetrum í 16, og
sagði Magnús Karel Hannesson,
oddviti á Eyrarbakka, að ekki
væri nokkur vafi á því að sam-
göngubótin skapaði heilmikla
möguleika fyrir þau byggðarlög
sem væri málið skyldast, ekki að-
eins í atvinnulegu tilliti heldur
einnig menningarlegu.
Nýja brúin er 360 metra löng
og er hún í 8 höfum. Brúin er
byggð úr járnbentri steinsteypu.
Yfirbyggingin er eftirspennt, og
var hún byggð í 8 áföngum sem
spenntir voru saman. HS
Fiskmarkaðir
Hátt verð og Irtill afli
Vikusalan náði hœst um 2-300 tonnum og allt niður Í20 tonn hjá fiskmörkuðunumfjórum.
Þorskurselstá 44-45 krónurkílóið ogýsa á 60-70 krónur og allt uppíllO krónur Ícílóið.
Fiskvinnslan hefur notið góðs afútflutningskvótanumfremur en markaðirnir
Mjög lítið framboð af fiski hef-
ur verið að undanförnu hjá
fiskmörkuðum landsins og hafa
því verðin verið að sama skapi
há. Þessu veldur fyrst og fremst
mikil ótíð og aflaleysi. Svo virðist
sem útflutningskvóti á ferskfisk
hafi ekki leitt til aukins framboðs
hjá fiskmörkuðunum heldur hef-
ur fiskvinnslan tekið við þeim afla
sem ekki hefur verið fluttur út.
Einna mest hefur selst af fiski
hjá Faxamarkaðinum í vikunni
eða um 2-300 tonn. Að sögn
Andrésar Hailgrímssonar hafa
aflabrögð verið mjög léleg að
undanförnu enda verið svo til
stanslaus bræla á miðunum.
Þorskkílóið hefur farið á 44-45
krónur sem er mun hærra en
venjulega þegar það er í 38-40
krónum að meðaltali. Til saman-
burðar má nefna að lágmarks-
verð Verðlagsráðs á 2. kílóa þor-
ski með kassauppbót er um 30
krónur. Þá hefur ýsan selst á 60-
70 krónur kflóið að undanförnu
en er að jafnaði á 50-60. Fyrstu
sjö mánuði ársins hefur Faxa-
markaður selt rúm 10 þúsund
tonn fyrir rúmar 300 miljónir
króna.
Hjá Fiskmarkaði Suðurnesja
hefur verið óvenjulítil sala í vik-
unni og hafa aðeins selst 137 tonn
fyrir 6 miljónir króna. Til saman-
burðar má nefna að þegar mest
Mun minna hefur verið um fisk á fiskmörkuðum á síðustu dögum en oft áður vegna brælu á miðunum og lítils
afla. Það hefur leitt til mun hærra verðs en er venjulega. Dæmi eru um að vikusalan hafi aðeins náð 20
tonnum sem er í rauninni ekki neitt.
ísafjörður
Gjaldþrot
hjá 0. N. Ólsen
Heildarskuldir 180
milljónir en eignir metnar
á 120 milljónir
Rækjuverksmiðjan O.N.Ólsen
á ísafirði hefur tekin til gjaldþ-
rotaskipta en skuldir fyrirtækis-
ins nema 180 milljónum króna en
eignir þess eru metnar á 120
milljónir.
Verksmiðjan var tekin til
gjaldþrotaskipta af kröfu
Vélsmiðjunnar Odda á Seyðis-
firði og og Skipasmíðastöðvar
M.Bernharðssonar á ísafirði.
Fyrirtækið skuldar þó mest til op-
inbera sjóða og Landsbankans.
Ekkert hefur verið unnið í verks-
miðjunni sl. hálfan mánuð þar
sem Orkubú Vestfjarða lokaði
fyrir rafmagn til verksmiðjunnar
vegna vanskila. Hjá O.N.Ólsen
hafa unnið að jafnaði um 30
manns. -grh
var á vertíðinni í vetur seldu þeir
fyrir 30 miljónir á á viku hverri
um tíma. Þetta litla framboð hef-
ur leitt til mun hærra verðs en oft
áður og hefur meðalverð tegunda
í vikunni náð vel yfir 50 krónur
hvert kfló á móti rúmlega 30
krónum að jafnaði yfir árið.
Fyrstu sjö mánuði ársins hefur
markaðurinn suður með sjó selt
rúmlega 15 þúsund tonn af fiski
fyrir um 511 miljónir króna og
hefur markaðurinn stungið öðr-
um mörkuðum ref fyrir rass í
samkeppninni.
Helgi Þórisson skrifstofustjóri
hjá Fiskmarkaði Hafnarfjarðar
sagði að þeir hefðu aðeins náð að
seljaum 100 tonnívikunni sem er
óvenjulítið eins og gefur að
skilja. Þorskurinn hefur því selst
á um 64 krónur kflóið sem er
mjög hátt verð þó svo að um línu-
fisk hafi verið að ræða. Þá hefur
góð ýsa náð að seljast á 110 krón-
ur kflóið. Tveim togurum í Hafn-
arfirði hefur verið breytt í frysti-
togara og munar um minna og
hefur markaðshlutdeild báta því
aukist að sama skapi og tonna-
fjöldinn því minnkað. Fyrstu sjö
mánuði ársins hefur Fiskmarkað-
ur Hafnarfjarðar selt 12.500 tonn
fyrir um 400 miljónir króna.
Einna minnst hefur verið að
gera hjá Fiskmarkaði Vest-
mannaeyja í vikunni og hafa þar
aðeins selst um 20 tonn þrátt fyrir
þokkalegan afla hjá Eyjabátum.
Að sögn Finns Sigurgeirssonar
framkvæmdastjóra skipta Eyja-
bátar við saltfiskvinnsluna og
hefðbundna vinnslu fremur en að
selja á markaðnum. Með því telja
útgerðarmenn að þeir geti tryggt
sig betur fyrir góðu verði en að
selja á fiskmarkaðnum. Þá hefur
útflutningskvótinn á ferskfiski
ekki skilað sér í auknu fiskmagni
inn á fiskmarkaðinn og sagði
Finnur að svo virtist sem vinnslan
hefði frekar notið góðs af kvótan-
um en hitt. Þrátt fýrir íhaldsemi
Eyjamanna ætla fiskmarkaðs-
menn að þreyja harðindin út árið
í von um betri tíð í haust og í vetur
en markaðurinn tók ekki til starfa
fyrr en í janúar í ár.
-grh
Fisksalar
Útflutningskvótinn
Aðeins
697tonn
ígámum
Utanríkisráðuneytið:
A ukþess veitt leyfijyrir
250-300 tonnum með 7
bátum. Kvótinn við lýði
útmánuðinn. Áfram-
haldið óráðið. Jötunn í
Eyjum: Mótmælir kvót-
anum harðlega
Á fundi kvótanefndar við-
skiptadeildar utanríkisráðun-
eytisins í gær var samþykkt að
leyfa útflutning á 697 tonnum af
þorski og ýsu í gámum og 250-300
tonnum með 7 bátum.
Að sögn Stefáns Gunnlaugs-
sonar í utanríkisráðuneytinu
skarst enginn nefndarmanna úr
leik nú eins og á síðsta fundi
nefndarinnar en þá tók fulltrúi
útvegsmanna ekki þátt í úthlut-
uninni vegna þess að tillaga hans
um að kvótinn yrði aukinn hlaut
engar undirtektir ráðuneytis-
manna. Stefán sagði að kvótinn
yrði við lýði út mánuðinn sam-
kvæmt því sem ákveðið var í
sumar þegar hann var settur á. Þó
sagði Stefán að markaðirnir ytra
styrktust með haustinu og hvað
þá tæki við væri ekki fullráðið. Þó
mætti gera ráð fyrir að einhver
stýring yrði á útflutningnum
áfram.
Samkvæmt venju bjóst Stefán
alveg eins við að þeir sem heimild
fengu nú til útflutnings með gám-
um myndu ekki nýta sér hana til
fulls og í staðinn fyrir um 1000
tonna útflutningsleyfi gæti svo
farið að aðeins yrði flutt út í
næstu viku 850 tonn.
Útflutningskvótinn nýtur lítilla
vinsælda meðal sjómanna sem
telja að hann rýri kjör þeirra sem
þegar séu verri en almennt gerist
meðal viðmiðunarstéttanna. Á
stjórnarfundi í Sjómannafélaginu
Jötni í Vestmannaeyjum sem ný-
lega var haldinn var kvótanum
harðlega mótmælt.
Stjórn félagsins lítur svo á , að
viss stjórnun á útflutningi á ísfiski
í gámum geti verið nauðsynleg.
Stjórnin getur hins vegar ekki
sætt sig við þau vinnubrögð sem
viðhöfð hafa verið undanfarnar
vikur þar sem skipum er meinað
að flytja út aflann jafnvel þó ekki
sé hægt að losna við hann hér-
lendis á gildandi fiskverði.
Stjórn Jötuns skorar á sjávar-
útvegsráðherra að afnema nú
þegar hömlur á útflutningi á ís-
fiski í gámum og taka upp við-
ræður við hagsmunaaðila í sjá-
varútvegi um hugsanlega lausn á
málinu. -grh/lg.
Með hækkanir á bakinu
Verðstöðvun ríkisstjórnarinnnar nær ekki tilfiskmarkaða. Fisksalar afar óhressir meðþað.
Jóhannes B. Long: Um 90% affiskneyslu landsmanna er ýsa
Verðstöðvun ríkisstjórnar-
innar nær ekki til starf-
semi fiskmarkaða landsins og
verða því þeir fisksalar sem
kaupa fisk frá þeim á hærra verði
en oft áður að bera mismuninn á
eigin herðum. Þetta hefur að von-
um vakið litla hrifningu meðal
þeirra.
Að sögn Jóhannesar B. Long
fisksala í fiskbúðinni Arnarbakka
í Breiðholti hefur fiskverð á fisk-
mörkuðum hækkað töluvert að
undanförnu og vegna verðstöðv-
unarinnar geta fisksalar ekki velt
hækkuninni út í verðlagið. Hér er
um að ræða hækkanir frá 7-8
krónum á hvert kfló en þó mis-
jafnt eftir tegundum.
Allt að 90% af fiskneyslu
landsmanna er bundið við ýsuna
en verð á henni til neytenda er
háð verðlagsákvæðum og há-
markaðsverð á ýsukflóinu er um
128 krónur. í vikunni hefur verð
á ýsu farið á 110 krónur kflóið á
markaði og af þessum 128 krón-
um af hámarksverði hennar út úr
búð borgar fisksalinn 10% í sölu-
skatt til ríkisins. Það er því ekki
að undra þó fisksalar séu óhressir
með verðþróunina á fiskmörk-
uðunum og verðstöðvun ríkis-
stjórnarinnar, en neytendur prísa
sig sæla á meðan enda langpíndir
af sífelldum verðhækkunum án
þess að nokkuð komi á móti í
launahækkunum nema síður sé.
Aðspurður um skýringu á því
afhverju íslendingar borði ekki
annað en ýsu, þrátt fyrir að fisk-
salar hafi á annað tug fiskrétta í
búðum sínum og jafnvel fleiri,
sagði Jóhannes að auðvitað væri
þetta stórskrítið en hann gæti
ekki skýrt þetta út á annan veg en
þann að enginn yrði leiður á ýsu í
hvern mat og svo væri þetta að
sjálfsögðu ekkert annað en hel-
ber íhaldssemi.
„Þetta mikla ýsuát er að sjálf-
sögðu verðugt verkefni fyrir alla
okkar fræðinga til að útskýra.
Allavega veit ég ekki um neinn
sem hefur rannsakað þetta mál“,
sagði Jóhannes B. Long fisksali.
Og hér með er þessu komið á
framfæri fyrir þá sem hafa áhuga.
-grh
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN