Þjóðviljinn - 08.10.1988, Qupperneq 1
Vaxtamálin
Raunvextir lækka
Breyttir vextir á ríkisskuldabréfum líklegir. Gagnrýni á launavístölu vísaÖ á bug, þar sem œtlunin
er að ná verðbólgunni niður. Launavístalan ísmíðum íráðuneytinu og Seðlabanka
„Boltinn er hjá bönkunum
núna, en þeir eru ekki aðeins að
tala um lækkun nafnvaxta heldur
einnig raunvaxta, kannski um
0,5% eða 0,75%. Ég á von á því
að það gerist öðru hvoru megin
við þessa helgi. Síðan mun ég
taka ákvörðun um vexti á ríkis-
skuldabréfum í framhaldi af því,
“ sagði Ólafur Ragnar Grímsson,
fjármálaráðherra í samtali við
Þjóðviljann í gær. „Þetta er fyrsta
skrefið, en við höfum lýst því yfir
að við viljum taka þessa
raunvaxtalækkun í skrefum á
næstu fjórum til fimm mánuðum.
Þetta var niðurstaðan úr við-
ræðum við bankana,“ sagði
Ólafur. Takmarkið væri að ná
raunvöxtum niður um 3% á
næstu fjórum til fimm mánuðum í
takt við aðrar aðgerðir í efna-
hagsmálunum.
Ríkisstjórnin hefur lýst því yfir
að hún stefni að breytingum á
grundvelli lánskjaravísitölu á
þann veg að „launavístala" vegi í
framtíðinni til helmings á móti
framfærslu og byggingarvístölu.
Ýmsir aðilar hafa lýst sig mót-
fallna þessum breytingum, m.a.
Ari Skúlason hagfræðingur ASÍ.
Gagnrýnin beinist fyrst og fremst
að því, að þegar launafrysting
verði afnumin, muni laun hækka
umfram aðra þætti og skuldir,
sem mældar verði eftir hinni nýju
vísitölu.
Aðspurður um þessa gagnrýni
sagði Ólafur að sér þætti þessi
umræða undarleg. „Það hefur
varið krafa samtaka launafólks
og margra annarra mjög lengi að
lánskjaravísitala taki mið af
launaþróun. Síðan þegar á að
framkvæma þetta, rísa menn
upp. Fyrst var sagt að launavíst-
ala væri ekki til, nú væru menn
hins vegar búnir að finna hana og
farnir að reikna út að þetta sé
óhagstæðara heldur en gamla
lánskjaravísitalan, sem allir hafa
bölvað. Við viljum tengja launa-
viðmiðunina sterkar launagrunn-
inum og síðan miðum við að ná
verðbólgunni niður, þannig að
slíkar vísitölubindingar verði
óþarfar. Þess vegna eru þessar
reiknikúnstir bara leikfimi."
- En er eitthvað til í dag sem
heitir launavísitala?
„Já, menn geta búið sér til
launavístölu og það er verið að
ræða nú og athuga. Við höfum
líka athugað möguleikann að
þetta sé miðað við gengi og það er
því boðið upp á tvo möguleika."
- Og hverjir eru að vinna að því
að skilgreina og búa til launavísi-
töluna?
„Það er verið að athuga það,
bæði hér í stjórnarráðinu og
Seðlabankanum. En ég skal ekki
dagsetja það hvenær því verki
verður lokið,“ sagði Ólafur
Ragnar Grímsson. phh
Ríkisútvarpið
Vonir bundnar við ný fyrirheit
FjármálastjóriRÚV: Fjárhagsvandinn vegna vanefnda löggjafans og
framkvœmdavaldsins. Stœrsti hluti skuldaRÚV er viðgreiðsludeild
fjármálaráðuneytis
„Ég held ég mæli fyrir munn
flestra hjá stofnuninni þegar ég
segi að vonir séu bundriar við þær
yfirlýsingar sem menntamálaráð-
herra hefur gefið varðandi ríkis-
útvarpið og þann hug sem hann
sýnir stofnuninni með þeim,“
sagði Hörður Vilhjálmsson
fjármálastjóri RÚV þegar Þjóð-
viljinn innti hann eftir við-
brögðum við yfirlýsingum Svav-
ars Gestssonar menntamálaráð-
herra um eflingu RÚV. Hörður
sagði tvo tekjustofna sem fram-
kvæmdavaldið hefði tekið frá
RÚV valda mestu um fjárhag-
svanda stofnunarinnar.
Tryggingastofnun ríkisins átti
samkvæmt lögum að greiða RÚV
afnotagjöld á sjötta þúsund elli-
og örorkulífeyrisþega sem hafa
undanþágu frá greiðslu afnota-
gjalda. „Þessu var með laga-
breytingu árið 1986 ýtt yfir á
RÚV aftur og leiddi til 85
milljóna tekjutaps á ári,“ sagði
Hörður. Vegna þess að sýnt þótti
að RÚV yrði af auglýsingatekj-
um með tilkomu fleiri útvarps-
stöðva átti að tryggja RÚV tekj-
ur af aðflutningsgjöldum útvarps
og sjónvarpstækja. Þessi tekjul-
iður var tekinn af útvarpinu á
lánsfjárlögum fyrir árin 1987 og
1988 og varð útvarpið þar með af
200 miljóna tekjum á ári. Saman-
lagt hefur löggjafinn og fram-
kvæmdavaldið því haft um 285
miljóna árstekjur af ríkisútvarp-
inu.
Á fjárlögum fyrir þetta ár var
stefnt að því að ná jöfnuði í
rekstri RÚV. Til að ná þessu
markmiði var samþykkt að heim-
ila RÚV að hækka afnotagjöldin
um 15% að raungildi á árinu. Að
hálfu RÚV var því einnig lýst yfir
að stefnt skyldi að 10% raun-
hækkun auglýsingatekna á áfinu.
Hörður sagði mikið vanta upp á
Það er lítið í kassa útvarpsins. Hörður Vilhjálmsson fjármálastjóri RÚV segir slæma fjárhagsstöðu aðallega
stafa af vanefndum löggjafa- og framkvæmdavalds. Mynd'.Þóm.
að framkvæmdavaldið hafi staðið
við sinn hluta í þessum efnum en
gjaldahlið RÚV hefði hins vegar
staðist áætlanir sem af væri árinu
og auglýsingatekjur nálguðust
10% markið.
Að sögn Harðar er stærsti hluti
skulda RÚV við greiðsludeild
fjármálaráðuneytisins eða hátt í
300 miljónir og þætti ekki með
öllu óréttlátt að þessi baggi kæmi
þarniður. í þingsályktunartillögu
þeirri sem Svavar Gestsson var
aðalflutnigsmaður að á Alþingi í
vor væri spurt um möguleika þess
að gera RÚV að sjálfstæðri stofn-
un. Sagðist Hörður halda að það
gæti orðið heilbrigt form á rekstri
RÚV í stað þeirrar óvissu sem
stofnunin hefði þurft að búa við
undanfarin ár.
Svavar Gestsson hefur ákveðið
að skipa sérstakan vinnuhóp til
að finna lausnir á vanda RÚV.
Hörður sagðist vona að sá hópur
ynni hratt og vel eins og ráðherr-
ann hefði reyndar fyrirlagt.
-hmp
ísafjörður
Rækju-
flutningur
hindraður
Starfsfólk O.N.Ólsen kom
í vegfyrir að Landsbanki
íslands flytti á brott úr
geymslum fyrirtœkisins
20-30 tonn affrystri rœkju
Starfsfólk Niðursuðuverk-
smiðju O.N.Olsen á ísafirði kom
í gær í veg fyrir að Landsbanki
íslands gæti tekið um 20-30 tonn
af frystri rækju úr geymslu fyrir-
tækisins og flutt úr bænum.
Niðursuðuverksmiðjan var lýst
gjaldþrota fyrir skömmu og á
Landsbankinn 100% veð í þessari
rækju sem hann hugðist flytja á
brott. Starfsfólkið sem er enn á
uppsagnarfresti fær ekki borgað-
ar atvinnuleysisbætur á meðan og
ekki er búist við að það fái borg-
uð þau vinnulaun sem það á inni
fyrr en í desember þegar ríkis-
sjóður greiðir launin út, eins og
venja er þegar gjaldþrotafyrir-
tæki eiga í hlut.
Að sögn Péturs Sigurðssonar
formanns verkalýðsfélagsins
Baldurs á ísafirði vildi fólkið ekki
láta sinn hlut af hendi baráttu-
laust því það hefur með sinni
vinnu skapað þau verðmæti sem
eru í umræddum birgðum.
Verkafólkið um 15 manns hafði
búið sig undir að lögregla yrði til
kvödd og bæri það burtu en til
þess kom þó ekki.
-grh
Dilkakjöt
Meiri sala
Verðið lœkkar þegar
niðurgreiðslur aukast
„Við höfum orðið varir við að
lambakjötsalan tók mikinn kipp
eftir þessa verðlækkun. Ef salan
verður áfram jafn góð endast
okkar birgðir fram í nóvember,"
sagði Jón Magnússon sölustjóri
hjá Búvörudeild Sambandsins.
En eins og kunnugt er lækkaði
lambakjöt um 11% í vikunni
vegna aukinna niðurgreiðslna.
Nú á lambalæri að kosta út úr
búð 587 kr. kílóið en kostaði áður
652 kr.. Kflóið af hrygg lækkaði
úr 601 kr niður í 541 kr.
-sg
Steingrímur J. Sigfússon
Erfið innganga
Steingrímur
landbúnaðar-
og
J Sigfússon
samgönguráð-
herra segir í viðtali við Þjóðvilj-
ann að afareðlilegt sé að
innganga Alþýðubandalagsins í
ríkisstjórn hafi verið umdeild í
flokknum. Kosningar hefðu vel
komið til greina í stöðunni en
hann trúi því ekki að nokkur
maður, alla vega á landsbyggð-
inni, hefði viljað horfast í augu
við þær hræðilegu efnahagslegu
afleiðingar sem hefðu hlotist af
aðgerðarleysi stjórnvalda.
Hinn nýi ráðherra hyggst beita
sér fyrir stórátaki í jarðgangna-
gerð um landið í samræmi við
stefnu Alþýðubandalagsins.
Hann segir landbúnaðarráðu-
neytið langt í frá vera eintómt
niðurskurðarráðuneyti og er
bjartsýnn á nýjar búgreinar.