Þjóðviljinn - 26.05.1990, Síða 2
FRETTIR
Landsvirkjun
Ihugar lántökur
innanlands
Landsvirkjun þarfað taka 33 milljarða að láni nœstu ár verði
afstóriðju. Halldór Jónatansson: Hefurekki verið talið ráð-
legt að taka innlend lán hingað til
Halldór Jónatansson forstjóri
Landsvirkjunar segir fyrir-
tækið vera með það í athugun,
hvort taka megi innlend lán vegna
virkjanaframkvæmda í tengslum
við nýtt álver hér á landi. Hingað
til hafi ekki verið talið ráðlegt að
taka stór lán innanlands vegna
þensluáhrifa á íslenskan lána-
markað, en vegna þess samdrátt-
ar sem ríkt hefði að undanförnu
væru menn nú að skoða þann
möguleika.
Olafur Ragnar Grímsson fjár-
málaráðherra hefur iýst þeirri
skoðun að Landsvirkjun ætti að
taka sem mest lán innanlands
vegna fyrirhugaðra virkjana-
framkvæmda og jafnvel komi til
greina að setja lög þar að lútandi.
Að sögn Halldórs Jónatans-
sonar eru 10% langtímaskulda
Landsvirkjunar í íslenskum krón-
um. Landsvirkjun hefði hins veg-
ar ekki farið inn á íslenskan lána-
markað með útgáfu skuldabréfa,
þar sem talið hefði verið að það
yki þenslu á íslenskum pening-
amarkaði, við þær aðstæður sem
ríkt hefðu og myndi hafa í för
með sér hækkun vaxta. Nú hefði
eftirspurn eftir fjármagni innan-
lands minnkað og því væru þessi
mál í athugun.
Halldór sagði eðlilegt að taka
lán innanlands þegar tekjur
vegna fjárfestinga yrðu í íslensk-
um krónum. Með innlendum lán-
tökum færi Landsvirkjun í sam-
keppni við ríkissjóð og aðra aðila
og í þeim efnum gæti sitt sýnst
hverjum. Hann sagði aftur á móti
óráðlegt að slá því föstu að engin
lán verði tekin erlendis vegna
virkjanaframkvæmda, hvað þá
að slíkar lántökur verði bannaðar
með lögum. Þessa skoðun sagðist
Halldór byggja á því að raforku-
verð til stóriðju yrði greitt í er-
lendri mynt, og því ekki óeðlilegt
að taka erlend lán til virkjana-
framkvæmdanna.
Þessu til frekari stuðnings
sagði Halldór verulegan hluta
kostnaðarins við virkjanafram-
kvæmdir vera erlendis, og því
ekki þensluskapandi innanlands.
Að sögn Halldórs er áætlað að
Landsvirkjun þurfi 39 milljarða
króna í virkjanaframkvæmdir,
verði af byggingu nýs álvers.
Landsvirkjun myndi af eigin fé
greiða 15% kostnaðarins og þá
stæðu eftir 33 milljarðar sem
þyrfti að taka að láni. Af þessum
33 milljörðum þyrfti að taka 7
milljarða að láni, hvort sem farið
yrði út í stóriðju eða ekki.
Að öllu óbreyttu yrði það stór
biti fyrir íslenskan lánamarkað að
mæta alfarið lánsfjárþörf Lands-
virkjunar, að sögn Eiríks Guðna-
sonar forstöðumanns peninga-
máladeildar Seðlabankans. Það
myndi að öllum líkindum hafa al-
menna vaxtahækkun í för með
sér. En menn hlytu að velta því
fyrir sér hvort ekki mætti draga úr
öðrum framkvæmdum ríkis,
sveitarfélaga og einkaaðila á
tímabilinu.
Eiríkur sagði íslenskan lána-
markað vera mjög teygjanlegan í
báðar áttir. Hægt væri að afla
meira lánsfjár innanlands ef boð-
ið væri upp á kjör sem höfðuðu til
manna, þannig að þeir festu ekki
fé í öðrum hlutum. í ársbyrjun
1989 hefði lánakerfið í heild átt
útistandandi kröfur upp á 350
milljarða en í árslok hefðu kröf-
urnar verið 470 milljarðar. Þetta
væri aukning upp á 120 milljarða,
sem að stórum hluta væri vegna
verðbóta og gengisuppfærslu.
Eiríkur sagði hreina útlána-
aukningu ekkert vera í líkingu við
þetta, en treysti sér ekki til að
segja hver hún hefði verið ná-
kvæmlega. -h,np
Endurbyggingin á Þjóðleikhúsinu
T rúi hver sem trúa vill en mynd þessi er ekki af nýbyggingu í Grafarvogi. Myndin
er af sal Þjóðleikhússins og gefa lesendur sannfærst um það með því að skoða
stuðlabergið efst í myndinni. Framkvæmdir eru nú á fullu við endurbyggingu
Þjóðleikhússins og er stefnt að því að rekstur geti hafist aftur í húsinu um næstu
áramót. Mynd Jim Smart.
Kosningabaráttan
Harður lokasprettur
SteinarHarðarson: BerjumsttilþrautarogspáiAb tveimurmönnum. GarðarJóhann
Guðmundsson: Nýr vettvangurfœrfimm menn. Sigríður Stefánsdóttir: Nýr vettvangur hefur
sett leiðindarsvip á kosningabaráttuna. Guðmundur Magnússon: Klofningurinn
íAlþýðubandalaginu setur svip sinn á kosningabaráttuna
G-listi einn. Kvennalistinn
Menningartengsl
Albanir í
heimsókn
Félagið Menningartengsl Al-
baníu og íslands ætla að fagna
albönskum fótboltamönnum á
Hallveigarstöðum á mánudags-
kvöld. Þar verður boðið upp á
veitingar, menningardagskrá og
spjall.
Fótboltamenn þessir eru í al-
banska unglingalandsliðinu og
landsliði fullorðinna. Liðin tvö
eru hingað komin til að keppa við
íslenska fótboltakappa í undan-
keppni Evrópukeppninnar í karl-
aknattspyrnu.
Stemmningin í liðinu er góð.
Við héldum mjög góðan bar-
áttufund í Operunni í gær fyrir
fullu húsi og erum núna á enda-
sprettinum, sagði Steinar Garð-
arsson kosningastjóri Alþýðu-
bandalagsins í Reykjavík í sam-
tali við Þjóðviljann í gær.
„Við berjumst til þrautar allir
sem einn. Ætli ég spái okkur ekki
tveimur mönnum í borgarstjórn,
Nýjum Vettvangi tveimur, Fram-
sókn einum og Kvennalistanum
einum. fhaldið fær líklega níu
fulltrúa," sagði Steinar. „Við
verðum með kosningavöku í
kvöld sem hefst upp úr klukkan
níu. Hér verður sjónvarp á staðn-
um, lifandi músík, veitingar og
margt valinkunnra manna úr
okkar röðum,“ sagði hann.
„Kosningabaráttan er að verða
lífleg núna síðustu dagana. Sjálf-
stæðisflokkurinn er rétt að taka
við sér í þessarrri viku,“ sagði
Garðar Jóhann Guðmundsson
hjá Nýjum vettvangi. „Það er
mikið meira en nóg að gera. f dag
erum við að dreifa kosninga-
handbók til kjósenda í stór-
mörkuðum. Við erum mjög
bjartsýn og ég vonast til að okkur
takist að ná fimm mönnum. Ég
ætla að spá okkur fjórum og ég
býst við að Alþýðubandalagið fái
sinn mann og Framsókn sinn.
Kvennalistinn missir líklega sinn
mann og Sjálfstæðisflokkurinn
fær þá rest.“ Nýr vettvangur
verður með kosningavöku í Þórs-
kaffi í kvöld.
„Þessi kosningabarátta var
daufleg framan af en hins vegar
hefur mér fundist óskaplega sorg-
legt að sjá síðustu dagana þessa
baráttu sem er háð upp á líf og
dauða á síðum Þjóðviljans,“
sagði Sigríður Stefánsdóttir
önnur af tveimur kosningastýrum
Kvennalistans. „Hún einkennist
mikið af þessu undarlega upp-
hlaupi í kringum Nýjan vettvang
og framkoma H-listans hefur sett
mjög leiðinlegt yfirbragð á kosn-
ingabaráttuna.“
Kvennalistinn verður með
kosningavöku sína á veitinga-
staðnum Við Tjörnina. „Ég er al-
veg sannfærð um að við höldum
okkar borgarfulltrúa og nánast
sannfærð um að við fáum annan
til,“ sagði Sigríður. „Um aðra vil
ég ekki spá en auðvitað vonumst
við til að losna við þennan íhalds-
meirihluta sem hefur valtrað hér
yfir allt. Hann hefur misnotað
mjög embættis- og borgarkerfið
allt í þessarri kosningabaráttu.
Bæði bæklingar frá Sjálfstæðis-
mönnum og alls kyns sýningar
hafa verið alveg ótrúlegar og mér
finnst það sæta furðu hvernig
ríkisfjölmiðlarnir hafa tekið á
þessu. Útvarpið er til dæmis búið
að gefa sér hverjar verða niður-
stöður kosninganna og kallað
fólk í viðtöl eftir því.“
„Andinn í fólkinu hefur verið
mög jákvæður og það hefur verið
gott að fá fólk til starfa sem hefur
mikið að segja,“ sagði Unnur
Stefánsdóttir kosningastjóri
Framsóknarflokksins um kosn-
ingabaráttuna síðustu vikur.
„Skoðanakannanir hafa sagt
manni að ýmislegt sé að gerast en
við erum bjartsýn þrátt fyrir að
þær hafa ekki sýnt neina
aukningu hjá okkur. Þessar
kannanir hafa dregið svolítið
máttinn úr fólki en það hefur
alltaf tekist að ná stemmningunni
upp aftur. Ég spái því að við höld-
um okkar manni áfram, íhaldið
fái tíu menn, Nýr vettvangur þrjá
og u-nsti einn.
missir sinn fulltrúa," sagði Unn-
ur. Framsóknarflokkurinn verð-
ur með opið hús í dag á kosninga-
skrifstofunni við Grensásveg 44
og þar verður kosningavaka
flokksins í kvöld.
Guðmundur Magnússon kosn-
ingastjóri Sjálfstæðisflokksins
sagði kosningabaráttuna hafa
verið sérkennilega. Hún hefði
farið seint af stað og aðstæður á
margan hátt aðrar en í síðustu
kosningum. Þar vekti framboð
Nýs vettvangs helst athygli og
klofningurinn innan Alþýðu-
bandalagsins, sem hefði verið
höfuðandstæðingur Sjálfstæðis-
flokksins í fyrri kosningum.
Það verður spennandi að sjá
hvort verður vinsælla, nýbreytnin
og krafan um endurskipulagn-
ingu flokkakerfisins á vinstri
væng, eða gamla flokkaskipanin,
að sögn Guðmundar. Hann sagði
kosningabaráttuna meðal annars
snúast um þetta. Það hefði einnig
vakið athygli hans að vinstriblöð-
in væru ekki í eins miklum kosn-
ingaham og áður. Þjóðviljinn
hefði td. birt áberandi minna af
kosningafréttum en í kosningun-
um 1986.
Guðmundur sagði baráttuhug
ríkja hjá Sjálfstæðismönnum og
þeir tryðu því að þeir ynnu á í
þessum kosningum. Skoðana-
kannanir hefðu sýnt mikla fylgis-
aukningu hjá flokknum, en þær
sýndu fylgi flokksins reyndar
alltaf meira en síðan yrði niður-
staða í kosningum. Sjálfstæðis-
flokkurinn virtist eiga minna af
atkvæðum óákveðinna en vinstri-
flokkarnir. Þess vegna benti
Sjálfstæðisflokkurinn kjósendum
sínum á að kannanir væru ekki
kosningar og hvert atkvæði væri
mikilvægt.
-vd/-hmp
.2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 26. maí 1990