Þjóðviljinn - 19.07.1990, Blaðsíða 7

Nokkir þeirra muna sem fundist hafa í Viðey eru nú til sýnis í kjallara Viðeyjar-
stofu.
Guðrún Harðardóttir heldur hér á steinkolu sem hún fann, en að sögn Margrétar Hallgrímsdóttur gleður það alltaf fornleifafræðinga þegar þeir finna kolur.
Myndir: Kristinn.
Fornleifauppgröftur
Ný byggðasaga í Viðey
Fornleifauppgröftur í Viðey hefur leití í Ijós að byggð hefur verið þar
fyrir tíma klausturs. Munir hafafundistþarfrá tíundu og tólftu öld
Það er tvennt sem hefur komið í
ljós við uppgröftinn sem vek-
ur athygli. í fyrsta lagi virðist sem
að í Viðey hafi verið byggð áður
en klaustrið var reist hér, í öðru
lagi hefur komið í ljós að eftir að
klaustrið var lagt niður og fram
að því Skúli fógeti flyst hingað út
hefur verið búið á bæjarhólnum,
sagði Margrét Hallgrímsdóttir
borgarminjavörður, þegar Þjóð-
viljinn heimsótti hana út í eyju
fyrir skömmu en hún hefur haft
umsjón með fornleifauppgreftri í
Viðey í nokkur ár.
- Við erum hér átta að stað-
aldri sem vinnum að þessum upp-
greftri. Nú í sumar höfum við
unnið við að grafa upp rústir
klausturbæjarins. Við erum búin
að grafa upp skálann og búr.
Samtengt búrinu fundum við
rústir af óvenjulega stórum
hlöðnum ofni sem virðist hafa
verið gerður til að hita upp húsa-
kynnin. Þessa dagana vinnum við
að uppgreftri á göngunum sem
liggja í gegnum bæjarþyrping-
una. Einnig höfum við hafið upp-
gröft vestan megin við göngin, en
þar álítum við að séu rústir stofu
þar sem fólk hefur setið við vinnu
sína, sagði Margrét.
- Við erum nokkurn veginn
viss um hvernig húsaskipan hefur
verið hér á tímum klaustursins.
Það sem hefur komið í ljós hing-
að til staðfestir þær hugmyndir,
en svo virðist sem hér hafi verið
veglegar byggingar á þeirra tíma
mælikvarða og hér hafi verið
nokkur auðlegð, sagði Margrét.
Hún sagði að það sem kannski
hefði komið mest á óvart væri að
þarna hefðu fundist leifar sem
gæfu til kynna að byggð hefði ver-
ið í Viðey áður en klaustrið var
reist. „Við fundum hér í eldri
jarðlögum bæði textflbúta og
snældusnúða sem hafa varðveist
mjög vel. Einnig höfum við fund-
ið smásteina sem væntanlega
hafa verið notaðir í einhvers kon-
ar lækningartilgangi. Það er ekki
hægt að segja nákvæmlega til um
það á þessu stigi frá hvaða tíma
þessir hlutir eru, en það kæmi
mér raunar ekki á óvart þó rann-
sóknir leiddu í ljós að þeir væru
frá elleftu öld, því til eru óljósar
heimildir um búskap og kirkju á
tímum Þorláks helga sem uppi
var á tólftu öld, sagði Margrét.
- Rannsóknirnar hafa einnig
leitt í ljós að eftir að klaustrið var
lagt niður á sextándu öld hafi ver-
ið áfram búið í húsunum að ein-
hverju leyti. Við höfum fundið
hér ýmsa keramikhluti, krítar-
pípur og fleiri muni sem benda til
þess að hér hafi verið byggð á
þessum tíma, en nánari rann-
sóknir eiga eftir að fara fram á
þessum munum og þá kemur í
ljós nákvæmlega frá hvaða tíma
þeir eru, sagði Margrét Hall-
grímsdóttir borgarminjavörður.
Mikið starf bíður fornleifa-
fræðinga enn í Viðey. Þegar upp-
greftrinum sem nú stendur yfir
norðanmegin við Viðeyjarstofu
lýkur, verður hafist handa við að
grafa sunnanmegin, en þar er
álitið að bæjarhús klaustursins
hafi staðið.
-sg-
Ekki hafa allir þeir sem hafa haft búsetu í Viðey verið bindindismenn á tóbak.
Þessar þrjár krítarpípur fundust þar og var ekki annað að sjá en þær hefðu verið
vel notaðar.
Hér má sjá
sleggjuhausa
úr steini
sem fundist hafa í
sumar, en þeir
hafavæntanlega
verið notaðirtilað
berja harðfisk.
Fimmtudagur 19. júlí 1990 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7