Þjóðviljinn - 18.04.1991, Síða 8

Fkéthr
Grundvöllur fyrir nýtingu
langreyðar og nrefnu
Ráðherrar sjávarútvegs-
mála á Islandi, Færeyjum,
Grænlandi og aðstoöar-
sjávarútvegsráðherra Sov-
étrlkjanna voru meðal
þeirra sem tóku þátt I ráð-
stefnu um skynsamlega
nýtingu sjávarspendýra.
Auk þeirra sátu ráðstefn-
una fulltrúar frá Noregi og
Japan og áheymarfulítrúar
frá Kanada og Alaska.
Mynd: Kristinn.
Fjórðu Alþjóðlegu ráð-
stefnunni um skynsam-
lega nýtíngu sjávarspen-
dýra lauk í Reykjavík í
gær. Að matí ráðstefn-
unnar sýna niðurstöður
rannsókna á stofnstærð lang-
reyðar og hrefnu í Norður-Atl-
antshafí að stærð og ástand þess-
ara stofna skapi ótvírætt grund-
völl fyrir trygga og sjálfbæra
nýtíngu þeirra.
A ráðstefnunni kom einnig
fram að vísindanefnd Hvalveiði-
ráðsins hefði komist að þeirri nið-
urstöðu að stærð hrefhustofnsins á
hafsvæðinu við Suðurheimskautið
væri um 760 þúsund dýr. Halldór
Ásgrímsson sjávarútvegsráðherra
sagði að ofl hefðu heyrst raddir um
að ástandið þar væri annað en nú
hefði það verið hrakið. Ráðherrann
sagði jafnffamt að góður hljóm-
grunnur hefði verið fyrir því á
fúndi Norður- Atlantshafsnefndar-
innar að til greina kæmi að nefndin
tæki að sér að stjóma selveiðum
og veiðum á smáhval og jafnvel
stórhvelum í ffamtíðinni. Hinsveg-
ar hefði engin ákvörðun verið tek-
in um þetta á fúndi nefndarinnar
enda biða menn eftir niðurstöðum
fúndar Alþjóða hvalveiðiráðsins
sem haldinn verður hérlendis í
næsta mánuði. Aftur á móti sagði
sjávarútvegsráðherra að þjóðimar
við Norður-Atlantshaf gætu ekki
beðið endalaust og það væm í raun
þau skilaboð sem nefndin vildi
koma á framfæri við hlutaðeigandi
aðila. Hann sagði að það væri ekki
á dagskrá að segja sig úr Alþjóða
hvalveiðiráðinu fyrr en vitað væri
hveijar yrðu niðurstöður aðalfúnd-
ar ráðsins eftir nokkrar vikur.
Eins og kunnugt er hafa Norð-
menn ákveðið að veiða 60-80
hrefnur í vísindaskyni á næsta ári
og sagði Halldór engar áætlanir í
gangi hér um að gera slíkt hið
sama. Hinsvegar vonaðist hann til
að Islendingar gætu hafið hrefnu-
veiðar að nýju að loknum fúndi
Alþjóða hvalveiðiráðsins.
Ráðstefhan fjallaði einnig um
og Iýsti yfir áhyggjum sínum af
því að vísindaneftid Hvalveiðiráðs-
ins hefði hvað eftir annað bmgðist
skyldu sinni varðandi framsetningu
hagnýtra stjómunarreglna á grund-
velli nýrrar þekkingar. Þá vekur
ráðstefnan sérstaka athygli á nauð-
syn þess að ákvæðum Alþjóðasátt-
málans um stjóm hvalveiða ffá
1946 sé réttilega ffamfylgt og þá
sérstaklega varðandi stjóm og um-
sjón hvalveiða.
Ákveðið var að fimmta alþjóð-
lega ráðstefnan um skynsamlega
nýtingu sjávarspendýra yrði haldin
á Grænlandi í apríl á næsta ári.
-grh
Ekki ástæða til að
afturkalla bækling
Davíðs
Forsætisráðuneytið hefur
ákveðið að ekki verður gripið
til aðgerða vegna útgáfu Sjálf-
stæðisflokksins á kosninga-
bæklingi þar sem birtist mynd
af fánaborg íslenska fánans.
Samkvæmt lögum um þjóð-
fánann er stjórnmálaflokkum
óheimfít að nota þjóðfánann í
áróðursskyni við kosninga-
undirbúning eða kosningar.
Guðmundur Benediktsson
ráðuneytisstjóri sagði að ekki
hefði verið talin ástæða til að-
gerða þar sem búið væri að
dreifa bæklingnum og ómögu-
Iegt að innheimta hann, auk
þess sem það hefði verið álit
sérffæðinga að þetta tilvik væri
alveg á mörkum laganna.
Þá benti Guðmundur á að
víða hefðu stjómmálaflokkar
blandað saman, í fánaborgum,
íslenska fánanum og flokksfán-
um og væri það einnig á mörk-
um laganna. Hann sagði að
hinsvegar væri erfitt að eiga við
slíkt þar sem þetta hefúr hingað
til verið látið óátalið.
Ekki sagðist Guðmundur
minnast þess að svona mál hefði
komið upp fyrr og aðspurður
taldi hann vænlegt að gera þessi
lagaákvæði skýrari með setn-
ingu reglugerðar.
-gpm
-7-----------------------------------
Ovissa um eignarrétt getur
hindrað rannsóknir á orkulindum
Gullboltinn
seldur um
kosningahelgina
Handknattleiksmönnum
finnst vel tíl fallið að hefja loka-
sóknina varðandi undirbúning
fyrir heimsmeistaramótið í
handknattleik með sölu barm-
merkis, gullboltans, um næstu
helgi, sjálfa kosningaheigina.
Iþróttafólk mun þá ganga hús
úr húsi í flestum byggðarlögum
landsins og bjóða mönnum gull-
boltann til kaups. Merkið kostar
litlar 400 krónur og búast hand-
knattleiksmenn við því að fólk
taki vel í beiðni þeirra um stuðn-
ing, enda mikið í húfi að vel takist
til með undirbúning og skipulag
heimsmeistaramótsins sem fram
fer hér á landi í lok næsta kjör-
tímabils, árið 1995.
-rk
Fulltrúar nokkurra framboða (
Reykjavík ganga á undan með góðu
fordæmi og reiða fram fé fyrir gull-
bolta Handknattleikssambandsins.
Mynd: Kristinn.
Nýjung
hjá Aflamiðlun
Um mánaðamótin maí-
júní verður útgerðum þeirra
skipa sem ætla að sigla með
aflann erlendis, gert skylt að
gefa Aflamiðlun upplýsingar
um aflasamsetninguna sólar-
hring áður en siglt er. Það er
gert tíl þess að fiskvinnslufyr-
irtæki getí gert tílboð í aflann.
Vilhjálmur Vilhjálmsson,
framkvæmdastjóri Aflamiðlun-
ar, segir að hér sé í fyrsta skipti
reynt á formlegan hátt að auka á
hráefhisframboð til fiskvinnsl-
uiuiar á þennan máta. Hann seg-
ir að þetta geti verið gagnlegt
þeim fiskvinnslufyrirtækjum
sem liggja fjærst fiskmörkuðun-
um á suðvesturhomi landsins.
Hinsvegar munu útgerðarmenn
skipanna eiga síðasta orðið um
það hvort þeir sigla með aflann
eða taka tilboði innlendra fisk-
vinnslufyrirtækja. -grh
að er núna réttaróvissa
um hverjir eiga orku-
lindir og verðmætí í
iðrum jarðar. Þessi
réttaróvissa hefur og
mun hindra rannsókn-
ir og nýtíngu á þeim,“ sagði Jón
Sigurðsson iðnaðarráðherra á
blaðamannafundi er hann hélt
um hagnýtingu orkulinda og
landgrunns.
,Jlver á háhitann og hversu
langt niður í jörðina nær eignar-
réttur á landi ásamt gögnum þess
og gæðum,“ segir m.a. í skýrslu
sem iðnaðarráðherrann kynnti. í
skýrslunni koma ffam vangaveltur
um það hvort réttlætanlegt sé að
rikið kosti rannsóknir á jarðlögum
þegar ekkert er vitað um eignarrétt
á þeim auðlindum sem þar kunna
að finnast. Bent er á að í nágranna-
ríkjum okkar er fyrir löngu búið að
setja lög um að orka og jarðefni í
iðrum jarðar séu almenningseign.
Oft eru einhver ákveðin viðmið
höfð í huga vegna eignarréttar á
því sem kann að finnast í jarð-
skorpunni. Sums staðar er þetta
miðað við að allt sem er undir 10
metra dýpi sé í raun eign almenn-
ings, sagði Jón meðal annars um
reglur annarra landa í þessu sam-
bandi.
Á fúndinum komu einnig ffarn
hugmyndir um virkjanasvæði
framtíðarinnar, bæði vegna vatns-
orku og jarðhita. Næstu grunnrann-
sóknir vegna vatnsorkuvera beinast
að efri hluta Þjórsár, Búðarhóls-
Langöldu og Jökulsánum í Skaga-
firði. Annar hlutinn verður þá
svæðið í kringum Fljótsdalsvirkj-
un, neðri hluti Þjórsár og Skjálf-
andafljót við íshólsvatn. Þegar til
lengri tíma er litið verður horft enn
víðar og þá á ýmsa virkjanamögu-
leika þar sem leysa þarf viss um-
hverfismál áður en ráðist verður í
athuganir. Má þar nefha Jökulsá á
Fjöllum, Jökulsá á Brú og Hvítá í
Amessýslu.
Einnig komu ffam hugsanlegir
möguleikar á raforkuframleiðslu
jarðhitasvæðanna. Helst er þar
minnst á stóru háhitasvæðin;
Krýsuvík-Trölladyngju, Hengil,
Torfajökul, Kröflu, Oxnafjörð og
Þeistareyki. Ekki er gert ráð fyrir
að byrjað verði á þeim fram-
kvæmdum fyrr en eftir aldamót.
Á fúndinum kom fram að ýms-
ar rannsóknir hafa farið ffam á
jarðhitasvæðum í Öxarfirði. Þai'
hefúr komið á óvart hve setlög í
firðinum em þykk og að við til-
raunaboranir hefúr komið í ljós
vottur af lífrænu gasi. Niðurstöður
erlendra rannsókna á gasinu hafa
bent til möguleika á að þama finn-
ist jafnvel olía eða jarðgas. í vor
verður byijað að rannsaka þetta
svæði nánar og reynt að finna
skýringar á uppmna gassins.
Iðnaðarráðherra sagði að við
yrðum skilyrðislaust að horfa til
ffamtíðarinnar með tilliti til orku-
nýtingar. Orkan gæfi okkur ýmsa
möguleika, t.d. í ffamleiðslu á
vetni sem sumar Evrópuþjóðir
væm byijaðar að líta á sem ffam-
tíðarorkugjafa.
-sþ
ÞJÓÐVILJINN Rmmtudagur 18. apríl 199T
Síða 8