Þjóðviljinn - 20.09.1991, Qupperneq 7

Halldór
Baldursson:
Úr „Númer 9"
Helgarvagg
SKRIIII
I dag er Helgarvaggið til-
einkað teiknimyndasögu-
blaðinu GISP!
„Ég hélt að þetta væri rokk-
síða," hugsar þú eflaust
hissa, og jújú; þetta er
rokksíða, en teiknimynda-
sögur eru líka rokk og ról.
Góðar teiknimyndasögur
geta þjónað sama tilgangi
og góð rokk- tónlist: að
hræra upp (, vekja til um-
hugsunar og síðast en ekki
síst að skemmta. GISP! er
eina teiknimyndasögublað-
ið á íslandi. Hliðstæður
blaðsins I útlandinu eru t.d.
blöðin Weirdo, Blab! og
Raw í Bandaríkjunum, Flui-
de Glacial og A Suivre í
Frakklandi og El Vibora og
Makoki á Spáni. Það eru
sex listamenn sem mynda
ritstjóra GISP! og eiga
megnið af efni blaðsins.
Þeir heita Ólafur Engil-
bertsson, Þórarinn Leifs-
son, Bjarni Hinriksson, Jó-
hann Torfason, Þorri
Hringsson og Halldór Bald-
ursson. Fyrstu tvö tölublöð-
in af GISP! komu út í fyrra
og fyrir stuttu kom út þriðja
tölublaðið. í tilefni af því
svöruðu Þorri og Halldór
brennandi spumingum
Helgaravaggsins.
- Hver er uppruni GISP!?
„Fjórir af okkur voru í sama
árganginum í MHÍ og þar lá það
alltaf í loftinu hjá okkkur að gefa
út teiknimyndasögublað. Olafur
lærði i Barcelona og Bjami hafði
verið i sérstökum teiknimynda-
söguskóla í Frakklandi, þeim eina
í heiminum. Einhvemveginn þró-
uðust málin þannig að það var
stofnað félag um GISP!, og þessi
BANGBANG...
hópur, GISP!- bræður, varð til.“
- Hver var ástœðan fyrir
GISP!?
„Okkur dauðlangaði að gera
teiknimyndasögur. Þar sem eng-
inn bauð okkur fúlgur fyrir að
gera stórar og feitar teiknimynda-
sögur var eina ráðið að gera þetta
sjálfir.11
- Hvert er hlutverk GISP!?
„Okkar hlutverk er fyrst og
fremst að halda út og sjá hvort
einhverjir aðrir höfundar bætist
ekki við. A meðan fólk kaupir
blaðið ótilneytt getum við, og
viljum við, bæta okkur. Með
GISP! opnast okkur möguleiki á
að þróa stílinn og gefa öðrum
kost á að spreyta sig á þessu list-
formi. Við hvetjum alla til að
senda okkur efni. í nýjasta blað-
inu emm við t.d. með verðlauna-
samkeppni, þar sem fólk getur
teiknað sögu eftir handriti Þor-
valdar Þorsteinssonar. Verðlaunin
em stórglæsileg. Við höfum Hka
uppi ákveðnar hugmyndir um að
koma up „hetjuþjónustu GISP!“.
Þar gefst þekktum jafnt sem
óþekktum einstaklingum tækifæri
á að kaupa hlutverk í teikni-
myndasögu. Þetta er stórkostlegt
tækifæri fyrir fólk á uppleið til að
vekja athygli á sér,“ segja Þorri
og Halldór hlæjandi og bíta í
saltstengur.
Stefnt að skrípó
- Nú eruð þið myndlistarmenn
fremur en rithöfundar, og i teikni-
myndum þarf höfundurinn helst
að vera bceði og. Er nóg kjöt á
GlSP.'-beinunum eða ætliði að fá
rithöfunda til að semja sögurnar
fyrir ykkur?
„Já, við komum inn í þetta
sem myndlistarmenn eins og sést
mætavel á sögunum. Við höfum
þó trú á því, að við forum batn-
andi sem rithöfundar. Þetta verð-
ur að koma innan frá. Ef rithöf-
undar eða aðrir hafa áhuga á að
sjá sögu eflir sig í GISP! en geta
ekki teiknað, þá er þeim auðvitað
velkomið að senda okkur efni. En
ef við gemm ekki teiknimynda-
sögur eins og við viljum hafa þær
þá gerir það enginn. Blaðið hefur
kannski verið óþarflega hátíðlegt
hingað til, en það er stöðugt að
færast niðrá „lægra“ plan. Fyrsta
tölublaðið var t.d. eina tölublaðið
sem fékk myndlistargagnrýni í
að en hráefni fyrir Roy Lichten-
stein til að vinna úr. Það að
teiknimyndsagan sé eitthvað sem
er skemmtilegt að lesa, er hugsun
sem ekki er til í hugum fjölda
fólks. Við sendum 100 áskriftar-
tilboð til myndlistarmanna og
viðbrögðin voru akkúrat engin.
Af síðasta blaði seldust jafnmörg
eintök í Listasafni íslands og í
Staðarskóla, svo það er augljóst
að GISP! er þverpólitískt blað!“
Jóhann Torfason:
blöðunum. Vonandi náum við
einhvemtímann þeirri fullkomnun
að vera hreint og klárt skrípó.
Gamla klisjan stendur þó vel fyrir
sínu: markmiðin em jafn mörg og
meðlimimir.“
— Er farið að snobba fyrir
teiknimyndasögum á Islandi eins
og sumstaðar erlendis?
„Nei. Flestir geta ekki með-
tekið teiknimyndasögur sem ann-
— Hvað hefur teiknimynda-
formið fram yfir aðra listmiðla?
„Bjarni var einu sinni með
voðalega gáfulegt svar við þessu:
Þegar þú sérð mynd þá höfðarðu
til annars heilahvolfsins, en þegar
þú lest þá höfðarðu til hins.
Myndasögur höfða því til beggja.
Nú skal ekki segja hvort þetta sé
vísindalega sannað, en það væri
gott ef svo væri. Annars hafa allir
Bjami
Hinriks-
son:
„Evrópa
eldist"
GlSPi
miðlar sína kosti og sín einkenni.
Það er allavega ódýrara að gera
teiknimyndasögu en kvikmynd,
en áhrifin geta verið hin sömu,“
segja Halldór og Þorri og súpa
kaffi.
íslandi allt, eða...
- Hver er saga islenskra
teiknimyndasagna ?
„Hún er mjög stutt á veg kom-
in. Sigga Vigga og Sigmundur
eru meira í skrítlu:stílnum, en
„Bandormur“ eftir Ómar Stefán-
son og Óskar Thorarensen er
fyrsta islenska teiknimyndasögu-
blaðið. GISP! er því fyrsta ís-
lenska teiknimyndasögublaðið
sem er ekki fyrsta íslenska teikni-
myndasögublaðið! Við erum ekki
fyrstir, en við emm vel aðrir!
- Eru mikil islensk áhrif í
GISP!?
„Að því leyti er GISP! is-
lenskt í sér, að flestar sögurnar
gerast á Islandi og fjalla um jafn
rammíslensk efni og handbolta og
haglabyssur í sjónvarpsleikritum.
Myndlistarmenn tala einatt
um einföldu áhrifin í myndlist-
inni; víðáttuna og gráu litina.
Þetta skilar sér ekki í mynda-
sögunum. Við lifum í sama heimi
og þeir sem eru að teikna í út-
löndum, og það sem við lesum
hefur miklu meiri áhrif en fjöllin
og fimindin.
Þegar heimurinn er allur að
skreppa saman má fara að velta
fyrir sér þjóðlegum áhrifum. Er
kvikmynd orðin islensk ef hún
tekur mynd af Gullfossi og
Geysi? Ef ég yrki ljóð og segi
Esja og Ingólfur Arnarson, er
ljóðið þá orðið íslenskt? Ef ég
yrki ljóð í útlöndum á íslensku er
það þá orðið útlenskt?
Þessi séríslenska víðáttulist er
voðaleg sunnudagslist. Hún blasir
við útum rúðurnar á japönsku
smábílunum.
Það væri voðalega falskt fyrir
okkur, svona alfslenska gaura, að
vera að rembast, eitthvað við að
vera íslenskir. Islensku áhrifin
koma bara inn ef þau koma,“
segja Þorri og Halldór að lokum
og sýna mér stoltir Tinna-safnið
sitt.
NÝTT HELGARBLAÐ
7 FÖSTUDAGUR 20. SEPTEMBER 1991