Dagblaðið Vísir - DV - 25.09.1995, Qupperneq 6

6
MÁNUDAGUR 25. SEPTEMBER 1995
Fréttir
Lenging lánstíma húsbréfalánanna í 40 ár:
Verið að lengja í
hengingarólinni
segir Stefán Ingólfsson verkfræðingur
„Mín skoðun á þessari lengingu
lánstíma húsbréfanna er sú að ekki
sé verið að ráðast að rótum vandans.
Ég tel að það sé aðeins verið að lengja
í hengingarólinni hjá fólki. Að mín-
um dómi er það eðli lánanna sem er
að fara með fólk en ekki fjárhæðin
sjálf. Lánin sitja á lántakanum jafn-
vel áratugum saman án þess að
lækka nokkuð að ráði. Það þýðir aö
ef menn lenda einu sinni í greiðslu-
erfiðleikum þá losna þeir aldrei við
þá. Að vera meö verðtryggð jafn-
greiðslulán, sem þyngjast þegar hður
á lánstímann því vaxtabæturnar
minnka, er innbyggð hætta í kerfinu.
Eg held því fram að þetta sé ein aðal-
orsök greiðsluerfiðleikanna," segir
Stefán Ingólfsson verkfræðingur um
lengingu lánstíma húsbréfalánanna
í 40 ár en það mun fólki senn standa
til boða.
Hann bendir á fleira sem hann tel-
ur gagnrýni vert í þessu sambandi.
„Þegar búið er að lengja lánin
svona mikið, eins og nú er verið að
tala um, í 40 ár, þá er endurgreiðsla
lánanna mjög hæg. Fólk sem keyptí
íbúð fyrir fimm árum er sáralítið
búin að greiða niður af lánunum, ef
til vill ekki nema 3 til 4 prósent. Leng-
ing lánanna í 40 ár þýðir að lántak-
andinn greiðir ekki til baka af höfuð-
stólnum nema um 3 prósent á fyrstu
10 árunum. Þetta er vegna þess að
jafngreiðslulán eru þannig að
summa af vöxtum og afborgunum er
sú sama. Þess vegna greiða menn í
upphafi aðallega vexti en nánast eng-
ar afborganir af höfuðstólnum.
Smám saman vaxa svo afborganirn-
ar og má nefna sem dæmi 25 ára lán;
það er ekki fyrr en eftír 15 ár sem
fólk er búið að greiða helminginn af
höfuðstólnum þótt lánið sé til 25 ára.
Eignamyndunin verður því afskap-
lega lítil. Fólk sem kaupir sína fyrstu'
íbúð um þrítugt fær 70 prósent lánuð
til 40 ára samkvæmt þessu kerfi. Um
fertugt er það búið að greiða niður 3
prósent af láninu, um fimmtugt er
það búið að greiða um eða innan við
10 prósent og það er ekki fyrr en um
sextugt -sem það er búið að greiöa
niður helminginn af láninu," segir
Stefán.
Hann segir að það hljótí að vera
tímabært hér á landi að fara að huga
að því að veita óverðtryggð lán með
nafnvöxtum enda sé verðbólgan hér
komin niður í þaö sem hún er í öör-
um löndum.
Vestfirðir:
Hálkaogófærð
áheiðum
Breiöadalsheiöi lokaöist fólks-
bílum á laugardagskvöld og var
hún enn illfær í gærkvöld. Á
laugardagskvöld og aðfaranótt
sunnudags þurfti lögreglan á
ísafirði aö aðstoöa 3 bíla sem
lentu í ógöngum á heiðínni.
Víðar á Vestfjörðum settí hálka
og ófærð strik í reikninginn hjá
ferðafólki. Þrír bílar þurftu frá
að hverfa á Klettshálsi vegna
hálku og í gærmorgun aðstoðaði
lögreglan á Patreksfirði nokkra
bíla á sama stað sem áttu í vand-
ræöumvegnaófærðar. -pp
Þingeyri:
Lífshættulega
slasaðureftir
bílveltu
Ungur maður liggur lífshættu-
lega slasaður og meðvitundarlaus
á gjörgæsludeild Borgarspítalans
eftir að hann lenti í umferðar-
slysi á Þingeyri aðfaranótt laug-
ardags. Þrír farþegar í bílnum
slösuöust minna og voru fluttír í
sjúkrahús á ísafirði en fengu aö
fara heim í gær og fyrradag.
Ungi maðurinn misstí stjórn á
bil sínum með þeim afleiðingum
að hann ók á kyirstæðan bíl. Bíll-
inn sem hann ók valt síðan og
ranntöluverðanspöláhvolfi. -pp
Norsku stríðsgarparnir eru komnir til íslands. Þetta eru félagar úr skíðaherdeildinni norsku sem dvöldust á íslandi
á striðsárunum. Norðmennirnir, sem halda með sér félagsskap, hafa hist árlega. Þeir hyggjast eyða næstu dögum
hérlendis þar sem þeir munu m.a. fara til Þingvalla. Margir hafa sett sig í samband við þá eftir að DV sagði frá því
að þeir væru væntanlegir. Hér eru nokkrar kempur að rifja upp gamla tima á Hótel Loftleiðum. DV-mynd GVA
Niðurstöður sýna mun lægri loftþrýsting á Islandi frá 1989:
Islandslægðin hef ur dýpkað
og umfang hennar aukist
- segir Einar Sveinbjömsson veðurfræðingur
„Það er staðreynd að það hefur
bæði hlýnað í Evrópu yfir vetrartim-
ann og úrkoma hefur aukist, saman-
ber þessi flóð sem þar hafa orðið. Þá
er einnig sú staðreynd ljós að djúpum
lægðum á norðanverðu Atlantshafi
hefur fjölgað mjög,“ segir Einar
Sveinbjömsson veöurfræðingur sem
gert hefur samanburð á loftþrýstingi
við ísland. Samanburður Einars leið-
ir í Ijós aö á árunum 1989 til 1995
hefur loftþrýstingur hér við land fall-
ið, einkum yfir vetrarmánuöina.
„Ég tók sérstaklega Raufarhöfn
sem dæmi en þar hefur loftþrýsting-
ur fallið um 9,2 millibör á þessu ára-
bili ef miðað er við meðaltalið 1961
til 1990. Þetta em miklar breyting-
ar,“ segir Einar.
Hann segir ljóst að samspil sé milli
hafstrauma og loftþrýstings.
„Þessi svokallaða íslandslægð hef-
ur bæði dýpkað og umfang hennar
hefur aukist. Þetta er marktæk nið-
urstaða enda gerð á löngum tíma.
Hann segir ástæðumar fyrir þess-
um breytingum ekki vera kunnar en
það sé rökrétt aö skoða máhð frekar.
„Það væri mjög gaman að kynna
sér hvað gerðist 1989 sem varð tíl
þess að íslandslægðin fór vaxandi.
Mér finnst ekki ósennilegt að menn
athugi það, bæði hér við stofnunina
og annars staðar á þessu svæði hér
við Norður-Atlantshafið," segir Ein;
ar.
Hann segir tengshn mihi haf-
strauma og vindakerfa vera mjög
sterk en því sé ósvarað hvort komi á
undan.
„Var það vaxandi íslandslægð sem
olh þessu aukna innstreymi af hlýj-
um sjó inn í Noregshaf og síðar Bar-
entshaf eða var það aukinn Golf-
straumur sem hafði áhrif á íslands-
lægðina,“ segir Einar.
-rt
Sandkom
Ungurpiltur
fráólafshrði
varðþeirrar
ánægju aönjót-
andiísumar,
ásamtfleiti
jafnöldrum sin-
um.aðfáað
fara mcð varð-
skipinu Tý í
tinahefö-
bundnaeflir-
litsferö. í blaöinu Múla lýsti pilturinn
lifinu um borð og m.a. stéttaskipting-
unni sem hann sagði rosalega. „Öllu
er skipt í yfirmenn og undirmenn og
það var vissara að vera ekki fyrir
yfirmönnunum. Við máttum ekki
borða fyrr en yfirmennimir voru
búrtir að borða ogþeir sj álfir máttu
ekki borða fyrr en skípherrann, eins
og hann er kallaður, var búinn. Ein-
um stráknum varöjtaðá að fara í
sæti skipstjórans og aumingja strák-
urinn fékk svakalegan lestur. Fyrst
hélt ég að þetta væri bara grín en svo
'’ar ekki. Þetta er svona i fúiustu al-
vöru, alveg eins og er i hemum. Við
sem vomra þarna úr 10. bekk tii-
heyrðum hásetunum en við vorum
kallaðir„negrar“.
Gáfulegirá
svipinn
IVíkurblað-
inuáHúsavik
sagðífrámikl-
umlestri
Kristjáns As-
geirssonarbæj-
arfulitrúa á
bæjarstiúrnar-
fundiliarfcm
hannræddium
kvótamáio>g t
m.a. umskila-
kvóta, geymslukvóta, tonn á móti
tonni og ýmíslegt fleira í þeim dúr.
Aörirbæjarfulltrúarsátu undirlestr-
inum, misgáfulegir á svip, og að lok-
um spurði framsóknarmaðurinn
Stefán Haraldsson hvort menn væm
einhveiju nær. Katrin Eymundsdótt-
ir sagði þá að menn hefðu a.m.k.
reynt að vera gáfulegir á svip undir
lestrinum. Ekki fylgdi sögttnni hvort
framsóknarmaðurinn hefði skifið
meira ef málefni landbúnaðarins
hefðu veriö á dagskrá með öllum
þeim hugtökum sem þarf aö kunna
skil á svo að hægt sé að ræða þau
málafeinhverjuviti.
I réttunum
Málmálanna
iijolmiðlumað
undanfömu
iiaiaaðsiáif-
sögðuverið
iaunamalal-
þingismanna
okkarseraeiga
núaðfagreidd-
armánaðar- * :
Íega40þú.sund
krónur„undir
borðið" vegna ýmiss kostnaðar.
Sennilega er ferðakostnaöur alþing-
ismanna í septembermánuði ansi
mikill en jþó ættu 40 þúsund krónurn-
ar að nægja þjá þeim fleshtm a.m.k.
Ferðakostnaður þingmannanna í
september mun aðallega til kominn
vegnaþess aðþeir þurfaaðfylgjast
vel með sauðfiárbændum draga fé
sitt í dilka og birtist varla sú my nd
frá „réttarhöldum“ á landsbyggðinni
að ekki megi sj á þar bregða fyrir ein- ■
um eöa fleiri þingmönnum. Bóndi
nokkur fyrir norðan sagöi hins vegar
að þeir gerðu lítið annað í réttunum,
blessaðir þingmeimirntr, en að þvæl-
ast fyrir og væru því ekki réttir menn
á rétturo stað í réttunum.
konukvöldi
SjallinnáAk-
ureyrigekkst
fyrir „konu-
kvöldi" s!.
fóstudag. Var
þareittogann-
aögert tilað
hressauppá
konumarog ■.
m.a. mætti
kyntrölIiðAiex
ástaðinnog
dansaði erótískan dans. Annað kyn-
tröll var á staönum, Heiðar snyrtir,
en í stað þess að dansa ræddi hann
um sljörnumerkin við konumar. Um
miðnættiö var svo „hleypt til“ en þá
fengu venjulegír karlmenn að ryðjast
í safinn og taka til starfa.