Dagblaðið Vísir - DV - 04.05.1996, Síða 15

LAUGARDAGUR 4. MAÍ 1996
15
I barmi eru sumir þeirra með merki sem boða jöfnuð, úrgöngu úr Nató og herinn burt eða bara einfaldlega byltingu. Andliti Leníns sést bregða fyrir á kröfuspjöldum og það eru flestir
komnir í gamla fílinginn þar sem fyrirmyndaríki í austri eru sett á stall. Hægfara hægri Kratar eru orðnir að gallhörðum kornmúnistum og Internatsjónalinn hljómar um borg og bí.
DV-mynd GS
Tilbreyting frá sunnudagsrúntinum
„Ríkisstjórnin hefur ráöist á
kjör launþega í þessu landi og gert
hina ríku ríkari,” glymur úr hátal-
arkerfinu og ræöumaðurinn bætir
við: „Launþegar láta ekki lengur
bjóða sér þessa aðfór að kjörunum.
Nú mun verkafólk alls staðar að af
landinu sameinast gegn vágestin-
um."
Það er fyrsti maí i miðborg
Reykjavíkur og margmenni sam-
ankomið til að hlýða á forystu-
menn launþega lýsa þeirri krísu
sem launafólk er í. Verkamenn og
aðrir launamenn hafa margir
þann sið að koma saman í hópa
þann 1. maí um allt land. I lang-
flestum tilfellum eru þetta einu af-
skipti fólksins af verkalýðsmálum.
Ræður leiðtoganna eru svipaðar
þeim sem haldnar hafa verið á
þessum degi um áratugi. Þar er
enn og aftur krafist launahækk-
anna og annarra þeirra atriöa sem
létta megi almúganum lífið. Um-
fram allt er gerð skilyrðislaus
krafa um algjört réttlæti fyrir alla.
Verkföllum hótað
Það er við hæfi á þessum degi
að hóta verkföllum og bölsótast
yfir stjórnvöldum sem eru upptek-
in af því að vega að þeim þegnum
sem eiga hvað erfiðast uppdráttar.
í ræðum verkalýðsleiðtoganna er
einnig við hæfi að draga saman í
einn pakka allt það sem betur er
talið mega fara. í þetta eina sinn á
ári sem verkamenn allra landa
sameinast til að hlýða á boðskap
leiðtoganna slær hjarta þeirra með
hreyfingunni. í barmi eru sumir
þeirra með merki sem boða jöfn-
uð, úrgöngu úr Nató og herinn
burt eða bara einfaldlega byltingu.
Andliti Leníns sést bregða fyrir á
kröfuspjöldum og það eru flestir
komnir í gamla filinginn þar sem
fyrirmyndaríki í austri eru sett á
stall. Hægfara hægri kratar eru
orðnir að gallhörðum kommúnist-
um og Internatsjónalinn hljómar
um borg og bí.
Ryðguð vopn
Fyrsti maí er stóri dagurinn þar
sem allt er sagt og ryðguð vopn
verkalýðshreyfingarinnar eru
dregin fram og pússuð: Nú skal ná
fram réttlætinu og tilfinninga-
þrungnar ræður sem æptar eru í
ískrandi gjallarhom skera sig inn
í hlustir fundarmanna. Gamlir
marx-lenínistar, Fylkingarfólk og
og kommúnistar eru áberandi í
hópnum Skilti með byltingar-
kenndum áletrunum standa upp
úr þessari þvögu sem einu sinni á
ári fer í kröfugöngu til að hlusta á
ræður sem eru efnislega þær sömu
ár eftir ár; aðeins öðruvísi útsett-
ar. Hagfræðingamir, sem eru and-
lit hreyfingarinnar út á við hvunn-
dags, sjást hvergi að undanskild-
um þeim sem hyggja á pólístískan
frama þar. Hinir er’u væntanlega í
sumarbústöðum sínum að grilla
eða' bara að horfa á fótbolta í sjón-
varpinu.
Gjallarhornin
á háaloftið
Þegar degi hallar hverfa kröfu-
spjöldin, barmmerkin og myndirn-
ar af Lenín. Gjallarhomunum er
komið fyrir uppi á háalofti og ræð-
urnar eru vistaðar í tölvunum
undir 1. maí 1997. Verkamennirnir
hverfa heim og fara úr sparifötun-
um og í jogginggallana. Beðið er
eftir útdrætti úr ræðuhöldum
dagsins í sjónvarpsfréttum og enn
er í hugum manna sú trú að nú
verði tekið til hendinni og eytt
Reynir Traustason
öllu óréttlæti. Stund hins fullkom-
lega réttlætis sé að renna upp.
Launaseðlar sem sýni mánaðar-
laun upp á 50 til 70 þúsund krónur
verði brátt hluti fortíðarinnar og
þriggja stafa tölur allsráðandi.
Þessi tilfmning endist fram eftir
kvöldi þar til fólk fer að rifja upp
fyrri hátíðarhöld á þessum degi
verkalýðsins og fyrri yfirlýsingar
forkólfanna. Þá dofnar vonin og
menn spyrja sig hvort enn einn
hátíðisdagurinn hafi verið partur
af sjónarspili toppa verkalýðs-
hreyfingar sem hafa það eitt að
markmiði að halda völdum og
þokkalegri lífsafkomu fyrir sig og
sína.
Forkólfar með
fimmföld laun
Verslunarmaðurinn, sem hefur
laun 70 þúsund krónur á mánuði í
laun sem þýðir 50 þúsund útborg-
uð, hugsar með sér hvort trúlegt
sé að forkólfar, sem hafa fimmfóld
laun hans, séu líklegir til að ná
fram raunverulegum úrbótum í
kjaramálum. Hugsanlega veltir
hann einnig fyrir sér hvort topp-
arnir leggi meiri áherslu að halda
völdum með því að efla kerfi líf-
eyrissjóðanna eða með því að lag-
færa hag einstaklinganna sem
standa undir öllu klabbinu. Hvort
það geti verið að meginmarkmiðið
sé að kroppa fé úr vösum félags-
manna í formi félagsgjalda, orlofs-
gjalda, sjúkragjalda eða lífeyris-
sjóðsgjalda eða hvað sem þessir
frádráttarliðir á launaseölunum
heita. Það rifjast upp að hreyfing-
in hafði að markmiði í eina tíð að
koma upp öflugum lífeyrissjóði
fyrir alla launþega í því skyni að
tryggja öllum áhyggjulaust ævi-
kvöld. Nú, þegar tíund launa
rennur inn í kerfið, er helsti vand-
inn fólginn í því aö finna leiðir til
að skerða þær upphæðir sem eiga
með réttu að renna til baka til ein-
staklinganna.
Lúðrablásturinn þagnar
Fimmtíu þúsunda króna maður-
inn mun fljótlega eftir að lúðra-
bíásturinn er þagnaður komast að
þeirri niðurstöðu að hvað sem líð-
ur öllum kröfugöngum þá eru kjör
hans svipuð því sem var fyrir 50
árum hjá forverunum. Sáralítið
hefur breyst annað en það að orð-
ið hefur til öflug peningamaskína
sem búin er til úr fjármunum al-
þýðunnar til að þjóna Höpi sem
þyrstir í völd og að viðhalda þeim.
Sviðsetningin 1. maí breytir engu í
þeim efnum. Baráttan fyrir raun-
verulega bættri afkomu á sér ekki
stað í leikhúsi verkalýðsforkólf-
anna. Þegar fyrsta maí sleppir og
annar dagur mánaðarins rennur
upp þá mun lífið aftur fara í sinn
gamla farveg. Hagfræðingarnir
verða sestir við tölvurnar og gaml-
ar kröfugerðir bíða þess að verða
yfirfarnar í því skyni að hressa
upp á þær og færa örlítið nær nú-
tímanum.
*
Ekki benda á mig
Upphrópanir munu siðan verða
undanfari samninga þar sem
„heiftarleg átök“ verða sviðsett.
Áður en kemur til raunverulegra
átaka verður samið þar sem aðal-
atriðið verður að sýna fram á að
hinir lægstlaunuðu hafi fengið
verulegar bætur. Það mun þó enn
á ný vekja nokkra undrun þeirra
sem fengu launabæturnar að ekki
verður hægt að merkja bætta lífs-
afkomu. Ef spurt er um ástæður
þessa stendur ekki á svari leiðtog-
anna: „Ekki benda á mig Hinn
sameiginlegi óvinur hreyfingar-
innar, stjórnvöld, hefur enn einu
sinni verið að ráðast á kjör hinna
lægstlaunuðu."
Á næsta ári mun á ný verða
blásið í herlúðra 1. maí, stríðsyfir-
lýsingar, kröfuspjöld og kröfu-
göngur verða almenningi kærkom-
in tilbreyting frá hefðbundnum
sunnudagsrúntum. Gamlar verka-
lýðshetjur munu enn á ný þramma
niður Laugaveginn, sumir í fimm-
tugasta sinn, í þeirri von að hljóta
að launum betri lífskjör. Leikhús-
iö mun halda sína árlegu sýningu
sem gegnir því hlutverki að vera
eins konar ópíum fyrir alþýðuna.