Dagblaðið Vísir - DV - 11.11.1996, Side 19

MÁNUDAGUR 11. NÓVEMBER 1996
19
Stafrænn
ritari
| Tækiö á myndinni er nokk-
urs konar sambland af staf-
| rænu upptökutæki og minnis-
bók. Þaö er kallað Voice It
| Manager og getur geymt 45
I mínútur af hljóðupptökum,
Igeymt 100 nöfn í minni og
þrisvar sinnum símanúmer.
Tilraunir
með sólarorku
I Mojave-eyðimörkinni í
Mojave-eyðimörkinni í Suður-
Kalifomiu fara nú fram allsér-
stæðar tilraunir með sólarorku.
Geislar sólarinnar eru notaðir
til þess að hita saltblöndu upp í
allt að 600 gráða hita. Það er
;| síðan notað til þess að hita upp
vatn og er gufan sem myndast
: við það notuð til þess að knýja
gufuaflsver sem hitar upp um
tíu þúsund heimili í Suður-
Kalífbmíu.
Mjór bfll
Nýi fjölnotabíllinn frá Toy-
; ota, Picnic, er hannaður fyrir
mjóar götur Japans og Evrópu.
Hann er einungis 1,7 metra
breiður.
Flatt loftnet
Tæknirisinn Hughes hefur
hannað gervihnattaloftnet sem
er flatt og getui' tekið við 24
I gígabætum af upplýsingum á
| sekúndu en það er um það bil
þúsund sinnum meira en venju-
| legt mótald getur gert. Loftnetið
getur bæði tekið við sjónvarps-
| merkjum og tölvuupplýsingum.
;* Loftnetið stýrir sér sjálft að
| geislanum frá gervitungli, líkt
og nýjar gerðir af radar sem em
S á bandarískum F22 orrastuþot-
um.
Þegar ökumaður kemur að um-
ferðarteppu reynir hann oftast að
fara aðra leið á áfangastað sinn og
forðast teppuna. í raun má segja að
þegar menn fara í hjartaaðgerðir
vegna kransæðastíflu sé verið að
gera sama hlut. Þá er blóðinu sem
streymir að og frá hjartanu fundin
ný leið, fram hjá stíflunni.
Algeng
aðgerð
Við kransæðaaðgerð tekur læknir
óstíflaða æð úr fæti sjúklingsins og
tengir fram hjá stíflu í hjarta hans
með heilbrigðu æðinni. Kransæðar
sem eru álíka gildar og venjulegt
spagettí liggja utan á hjartanu og sjá
því fyrir blóði og þar með næringu.
Þessar æðar stíflast stundum og
veldur það verkjum fyrir bijósti eða
jafnvel hjartaáfalli. Þegar tengt er
fram hjá, eins og lýst var áðan,
kemst aftur á eðlilegt og nauðsyn-
legt blóðflæði til hjartans.
í Bandaríkjunum eru um það bil
þúsund svona aðgerðir framkvæmd-
ar á hverjum einasta degi. Þó að
hægt sé að leysa úr æðastíflu án
þess að beita skurðaðgerð er slík að-
gerð oft nauðsynleg þegar um er að
ræða fleiri en eina stíflu.
Hjartað er
stöðvað
Til þess að hægt sé að fram-
kvæma aðgerð af þessu tagi verður
að stöðva hjartsláttinn. Það er því
sérstök lungnavél sem heldur sjúk-
lingnum lifandi en yfirleitt þarf aö
stöðva slátt hjartans í um það bil
eina til þijár klukkustundir. Þegar
aðgerðin hefst er bringan opnuð í
miðjunni. Bringubeinið er sagað í
sundur og rifin spennt í sundur svo
hægt sé að komast að hjartanu.
Löng en ónauðsynleg æð úr fótum
sjúklingsins er fjarlægð og notuð til
að „tengja fram hjá“. Þegar því er
lokið þarf venjulega raflost tÚ þess
að fá hjartað til að byija aftur að slá.
Ná sér
venjulega
Venjulega veltur það á því hversu
lengi sjúklingurinn er í lungnavél-
inni og hversu oft þurfti að tengja
fram hjá stíflum í kransæðum hvað
bati sjúklingsins tekur langan tíma.
Daginn eftir aðgerðina geta flestir
sest upp eða jafnvel staðið upp.
Mesta hættan eftir aðgerðina er að
blóð leki úr æðunum sem tengdar
voru við kransæðamar. Innvortis
blæðingar geta verið hættulegar.
Tölfræðin er þó sjúklingum hagstæð
- 95 af hverjum 100 sjúklingum lifa
aðgerðina af. Til að hefja daglegt
amstur aö fullu að nýju þarf hins
vegar mikið af æfingum og langa
endurhæfingu. Sjúklingar sem hafa
gengið undir kransæðaaðgerð af
þessu tagi verða líka að gæta að lík-
amsþyngd sinni og gefa ávana eins
og reykingar upp á bátinn.
Samantekt: -JHÞ
Ný baðherbergislína
150 sm. 79.772 kr. stgr.
Opið laugardaga 10-14
“wwfsew
Borís Jeltsín gekkst undir hjartaaðgerð eins og lýst er í greininni og á meö-
fylgjandi skýringarmynd.
HJARTAAÐGERÐ JELTSINS
Forseti Rússlands, Boris jeltsín gekkst undir hjartaaögerð fyrir helgi. Þar
var álaginu létt af flórum stífluðum æðum í hjarta hans.
Sjúkdómurinn
Hin 65 ára ára gamli forseti
þjáðis af stíflu í æðum
hjartans. Það dregur úr
blóðflæði til og frá því.
Aígeröin
í rauninni er tengt fram hjá stífluðum
æðum. Heilbrigðar æðar eru teknar úr
fæti sjúklingsins og þær tengdar viö
stífluðu æðina báðum megin við stífluna.
Þannig kemst á eðlilegt blóðflæði til og
frá hjartanu.
Tengt fram hjá:
(jfi) Bringan er opnuð og
\ bringubeinið er kloHð.
Síðan er himna umhveríis
hjartað ijarlægð. En af
tveimur siagæðum i
bringunnierfjariægð.
m
Samtímis tekurannar
skurölæknir æö úr fæti
sjúklinesins.

@S/úW/ngnum erhaldiö á
lífí meö lungnavél á meöan
aögeröini stendur.
Ósæö
vmstri kransæö
Hálfstiflað
Tvo skurðlækna þarf í
aögerðina og tók hún um
fimm tíma.
úfi) Heilbrigð æð er
saumuð við ósæðina,
fyrirneðan stífiuna. Sama er
gertvið aðrar stífiur
Hægri kransæð
Stífla
Tengt fram hjá
með nýrri æð.
Hálfstíflað
(^) Lungnavél er aftengd og bringunni lokaö
Tengt fram hjá
með nvrri æð '
Hálfstíflað
REUTERS
Suðurlandsbraut 10, sími 568-6499 Fax: 568-0539
Heimabíóhljómtæki með öllu
* 2x40W + 25W + 25W RMS
* Dolby Pro-Logic heimabíómagnari
* DSP hljómkerfi
* 5 hátalarar
*Tengi f. aukabassahátalara
* BBE hljómkerfi
* Fullkomin fjarstýring
* SuperT-bassi
* Fullkomiö karoke kerfi
* 3-diska geislaspilari
* Tvöfalt segulband
* Stafr. útv. meö 32 stööva minni
* Segulvarðir hátalarar
* Frábært verð.
Verð kr. 69.900 stgr.
BIU/3 - vinsælustu hljómtækin á íslandi
ÁRMÚLA 38 SÍMI5531133