Dagblaðið Vísir - DV - 20.02.1997, Blaðsíða 2
2
FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR 1997
Fréttir
Ökumenn, sem tala í farsíma við akstur, Qórfalda slysahættu í umferðinni:
Jafnhættulegt og að
aka undir áhrifum áfengis
- segir Örn Þorvarðarson, deildarstjóri Umferðarráðs
Mörg umferöaróhöpp má rekja til farsímanotkunar ökumanna. ov-mynd pök
„Það er ljóst að ökumenn sem tala í
farsíma á meðan þeir keyra valda
gríðarlegri hættu í umferðinni. At-
hygli þeirra og einbeiting minnkar
auðvitað mjög og það er að sjálfsögðu
skýrt tekið fram í umferðarlögum að
ökumenn eiga að hafa báðar hendur á
stýri meðan þeir keyra,“ segir Hilmar
Þorbjömsson, aðalvarðstjóri í umferð-
ardeild lögreglunnar í Reykjavík, að-
spurður um hættuna sem fylgir því að
ökumenn tali í farsíma við akstur.
Um 50 þúsund farsímar eru nú í
umferð hér á landi og hefur orðið
mjög mikil flölgun á siðustu tveimur
árum. Á 5 mánuðum hefúr farsímum
fjölgað um 12 þúsund, að sögn Hrefnu
Ingólfsdóttur, upplýsingafúlltrúa hjá
Pósti og síma. Hrefha segir að GSM
símar séu nú um 27 þúsund talsins en
NNT símar séu um 23 þúsund.
Hilmar segir að lögreglan hafi ekki
nákvæma tölu á hversu mörg um-
ferðaróhöpp hafi orðiö sem rekja
megi tU símanotkunar ökumanna en
þau séu allmörg.
„Við stöðvum oft ökumenn tU að
benda þeim á hættuna en ég veit ekki
hvort það ber nokkum árangur. Það
sem auðvitað þarf að gera er að setja
lagaheimUd um þessi mál og mér
fmnst það mikU brotalöm í lögum
okkar að geta ekki tekið harðar á
þessu,“ segir HUmar.
Fjórfalda slysahættu
Tveir kanadískir háskólanemar
hafa rannsakað ítarlega hættuna sem
fylgir því að tala í farsíma við akstur.
Rannsókn þeirra náði tU 699 öku-
manna sem notuðu farsíma og höfðu
lent í umferðarslysum. Eftir ná-
kvæma rannsókn á rúmlega 26 þús-
und símtölum úr símum viðkomandi
ökumanna komust rannsóknarmenn-
imir tveir að því að ökumenn fjór-
falda slysahættu í umferðinni þegai-
þeir eru í símanum.
Rannsóknarmennimir tveir segja
að farsímamir séu aðaUega hjálplegir
fyrir ökumenn tU að hringja á hjálp
eftir að þeir hafa lent í árekstri. í 39%
tUfeUa notuðu ökumenn farsíma tU að
hringja í lögreglu eða sjúkraliða eftir
árekstra.
í Sviss, BrasUíu og ísrael er ólög-
legt að hafa farsíma í bUum. í Bret-
landi er ólöglegt að nota aðra síma í
bUum en handfrjálsa síma, þ.e. síma
sem em fastir í bUunum og hafa
míkrafón. Umferðarráð víða í Evrópu,
m.a. á Norðurlöndum, þar sem lög og
reglur leyfa notkun farsíma í bUum,
hafa lýst auknum áhyggjum með þá
þróun mála. Umferðarráð í Noregi og
Danmörku hafa þrýst á þarlend
stjómvöld að gera breytingar á lögum
tU að geta bannaö notkun farsíma við
akstur. í nýlegri könnun í Noregi við-
urkenndu 67% ökumanna, sem hafa
farsíma í bUum sínum, að þeir væra
mun óöraggari í umferðinni þegar
þeir væra í símanum.
Skeröir einbeitingu
„Þessi óhóflega farsímanotkun
meðal ökumanna veldur auðvitað
mikUli hættu í umferðinni. Það er gef-
ið mál að þetta skerðir mjög einbeit-
ingu ökumanna. Við hjá Umferðar-
ráði erum mjög meðvitandi um þessa
hættu og það hefur verið rætt alvar-
lega innan norrænu umferðarráö-
anna að taka höndum saman og
spoma gegn þessu. Ég geri ráð fyrir
að fyrst í stað verði ökumönnum bent
á að stöðva bifreiðar sínar meðan þeir
tala í símann. Ég sé alveg fyrir mér að
í náinni framtíð verði bannað með
lögum að tala i síma við akstur hér á
landi eins og viðgengst víða erlendis,"
segir Öm Þorvarðarson, deUdarstjóri
hjá Umferðarráði.
„Margar rannsóknir hafa verið
gerðar á þessum símamálum og í ljós
kemur að það er aukinn viðbragðs-
tími meðal ökumanna sem tala í síma.
Sá aukni viðbraðgstími er svipaður
og hjá ökumanni sem er með áfengis-
magn í blóðinu upp á 0,5 prómU. Það
era refsimörk hér á landi og ökumað-
ur með það mikið magn af áfengi í
blóðinu er sviptur ökuréttindum.
Samkvæmt þessari rannsókn er því
jafhhættulegt að aka undir áhrifúm
áfengis og að keyra um blaðrandi í
sima.
Það hafa verið í umferð handfijáls-
ir símar og þeir era skárri en hinir að
því leyti að ekki þarf að halda á þeim
og ökumenn geta haft báðar hendur á
stýri. Sá búnaður er þó engin trygging
því hugur ökumanns er í flestum tU-
feUum víðs fjarri meðan talað er í
síma. Það hefur verið erfitt að gera
rannsóknir um þetta því ökumenn
hér era ófúsir að viðurkenna hvort
þeir hafa verið að tala i síma þegar
þeir hafa valdið tjóni,“ segir Öm.
-RR
Vaclav Klaus, forsætisráðherra Tékklands:
Stuttar fréttir
Tékkar vilja eindregiö inn í NATO
Davíð Oddsson forsætisráðherra
sagði á blaðamannafundi með
Vaclav Klaus, forsætisráðherra
Tékklands, í gær að íslendingar
myndu ekki gera athugasemdir við
það að Tékkland yrði tekið inn í Atl-
antshafsbandalagið sem fuUgildur
meðlimur, þvert á móti myndu ís-
lendingar verða fyrstir tU að bjóða
Tékka velkomna í samtökin. Vaclav
Klaus lét í ljós eindreginn áhuga á
að Tékkar gengju í Atlantshafs-
bandalagið.
Á ráðstefnu ríkisstjómarinnar
um einkavæðingu í gær lýsti Vaclav
Klaus og dr. Jiri Weigl, efnahags-
ráðgjafi hans, einkavæðingu Tékka
eftir hran kommúnískrar sfjómar
landsins og hvernig að henni var
staðið meö það að höfuðmarkmiði
að koma efnahag landsins á réttan
kjöl.
„Við einkavæddum fjöldamörg
fyrirtæki á dag og í ljósi þess hversu
sérstakt þetta verkefni var þurfti að
viðhafa mjög sérstæðar aðferðir við
að einkavæða þúsundir fyrirtækja,"
sagði forsætisráðherrann. Hann
sagði að þessu verki væri síður en
svo lokið. Nú væri unnið að einka-
væðingu þeirra fyrirtækja og stofn-
ana sem eftir væra en í ljósi reynsl-
unnar og þess að efnahagsumhverf-
ið væri nú annað en í upphafi verks
væru vinnubrögðin önnur og gang-
urinn hægari.
Vaclav Klaus sagði að menn
Vaclav Klaus, forsætisráðherra Tékklands, og Davíð Oddsson, forsætisráðherra Islands, á blaðamannafundi í
Perlunni eftir að dagskrá ráðstefnu um einkavæðingu var iokið. Davíð lýsti því yfir á fundinum að hann myndi fagna
því að Tékkar gerðust aðilar að Atlantshafsbandalaginu. Dv-mynd þök
hefðu vissulega staldrað við hvort
halda ætti áfram að einkavæða
starfsemi eins og spitala, banka og
ýmsa almannaþjónustu. „Við höfum
ákveðið að láta ekki staðar numið
og ætlum að halda áfram þvi að við
erum viss um að betra tækifæri á
ekki eftir að koma,“ sagði Vaclav
Klaus, forsætisráöherra Tékklands.
-SÁ
Nýr ríkisbanki
Davíð Oddsson boðar stofnun
nýs banka, framkvæmdabanka at-
vinnulífsins, með því að steypa
saman sjóðum atvinnulífsins.
heimilt verður að auka hlutafé
hans þannig aö aðrir en ríkið eigi
allt að 49% í bankanum.
Bændur vilja í góðæriö
Stjóm Bændascimtakanna mót-
mælir hugmyndum ASÍ um að verð
landabúnaðarafurða verði knúið
niður með tollalækkunum, eins og
segir í ályktun stjómar Bændasam-
takanna.
Hálkan er dýr
Hálkuslys á höfuðborgarsvæð-
inu kosta 20 milljónir króna á ári
og samtals 15 ársstörf í fjarvistum
frá vinnu. Morgunblaðið segir frá.
íslenskar mæður
kaldlyndar
íslenskar mæður era kaldlynd-
ari gagnvart bömum sinum og tjá
þeim síðui- ást sína en japanskar og
bandarískar mæður, samkvæmt
rannsókn íslensks sálfræðings.
Morgimblaðið segir frá þessu. -SÁ
Tengsl launa bankaráöa
og bankastjóra rofin
Þú getur svaraö þessari
spurningu með því að
hringja í síma 9041800.
39,90 kr. mínútan
Ji 1 Nel 2
j rödd
FOLKSINS
904 1600
Á að birta myndir
af dæmdum mönnum?
í utandagskrárumræðu á Alþmgi
í gær um laun bankastjóra og
bankaráðsmanna skýrði Finnur
Ingólfsson viðskiptaráðherra frá því
að hann hefði með bréfi til for-
manna bankaráða ríkisbankanna
afturkallað bréf frá 1987 um að laun
bankaráðsmanna skuli vera hlutfall
af launum bankastjóra.
Það er ekki viðskiptaráðherra
heldur bankaráðsmenn sem ákveða
kjör bankastjóra ríkisbankanna.
Þess vegna séu tengsl á milli launa
þessara aðila óeðlileg.
Það var Mörður Ámason, vara-
maður Jóhönnu Sigurðardóttur,
sem hóf utandagskrárumræðu á Al-
þingi í gær um bankastjóralaunin.
Hann benti í upphafi á að ábyrgir
menn segðu opinberlega að 70 þús-
und króna lágmarkslaun í landinu
settu allt úr skorðum. Þau laun séu
þó ekki nema brot af því sem mán-
aðarlaun bankastjóranna hafa
hækkað síðustu 6 árin. Hann full-
yrti að þegar allar sporslur væru
taldar með væra laun bankastjór-
anna um 1 milljón króna á mánuði,
fyrir utan bíl og laxveiðidaga á
sumrin. Hann benti líka á að fyrir
nokkram árum hefðu laun banka-
stjóra og hæstaréttardómara verið
þau sömu. Nú væru laun hæstarétt-
ardómara 383 þúsund krónur á
mánuði.
Þá sagði Mörður að á árunum
1990 til 1994 hefði útlánatap ríkisb-
ankanna numið 22 milljörðum
króna. Á þeim sömu árum hefðu
laun bankastjóranna hækkað mest.
Hann spurði hvort bankastjórar og
bankaráðsmenn bæru þar enga
ábyrgð. Allavega sætu sömu menn
enn í öllum þessum sætum.
Finnur Ingólfsson benti á að
bankaráðin bæru ábyrgð á og
ákvæðu kjör bankastjóra og Alþingi
kysi bankaráðsmennina. Það væri
ekki viðskiptaráðherra sem ákvæöi
þessi kjör.
-S.dór