Dagblaðið Vísir - DV - 03.03.1997, Blaðsíða 16
16 *
ɧenning
MANUDAGUR 3. MARS 1997
Stærðfræðiskammdegið
Námsefhi hefur verið til um-
ræðu vegna nýlegrar rannsóknar
þar sem meðad annars kom fram
að íslensk böm stæðu sig ekki
eins vel í stærðfræði og börn í
Asíu. Við leituðum álits Heimis
Pálssonar, deildarstjóra námsefn-
isgerðar hjá Námsgagnastofnun,
á umræðunni og stöðu námsbóka-
gerðar hér á landi.
Spurning um forgang
„Að sumu leyti finnst mér gam-
an að allir skuli allt í einu fyllast
áhuga á námsefni bama,“ segir
Heimir, „hins vegar hefur um-
ræðan orðið næstmn því eins
þröng og mér skilst aö Singapúr-
mönnum finnist skólakerfið vera
hjá sér! Þeir kvarta undan því að
þar sé lögð of mikil áhersla á
stærðfræði. Timms-rannsóknin
gefur enga heildarmynd enn sem
komið er heldur em einstaka
þættir teknir út úr og skoðaðir
sér. Þetta er eins og að rannsaka
eyrað á hundinum og draga af því
almennar ályktanir um hunda!
Á Timms-rannsókninni sést að
við erum á svipuðu róli og grann-
þjóðir okkar; leggjum álíka mikið
upp úr stærðfræðiþekkingu og
þær og raungreinum almennt. En
áherslumar hjá okkur miðast
áreiðanlega við liðna tíð, og nú
þurfum við að spyrja okkur hvað
við ætlum okkur með skólakerf-
inu. Hver era forgangsefni okk-
ar?“
- Hver hafa þau verið undan-
farið?
„Áherslan hefur veriö þyngst á
móðurmálið; það hefur átt meira
en fjórðung kökunnar síðustu
fimm ár. Töluverð áhersla hefur
líka verið á samfélagsfræði,
landafræði og sögu miðað við aðr-
ar þjóðir.
Við höfum lagt meiri áherslu á
mjúku gildin í skólastarfinu en til dæmis Asíu-
þjóðir, samfélag og málsamfélag. Og er nokkuð
óeðlilegt viö það? Viljum við ekki einmitt setja
þau mál á oddinn? Mér finnst þess vegna þetta
„stærðfræðiskammdegi" voða skrýtið; menn sjá
hlutina ekki í samhengi."
Millj. kr.
300
Fjárveitingar til
Námsgagnastofnunar
5,9 e c
gf b’b
27,8
mm
250
%
13,5
200
150
100
50
ÍN 8
SSl! SSg
ð>
S3
5
! S
Heimir Pálson: Stoltur af íslensku námsefni.
Endurskoðun er hafin
- Hefur Timms-rannsóknin einhver bein áhrif
hér heima?
„Við tökum fúllt mark á henni, en niðurstaðan
kemur okkur ekkert á óvart í raun og vem. Strax
1990 var talað um að það þyrfti að endurskoða
námsefhið í stærðfræði
en ekki náðist samstaða
í höfundahópnum um
hvað þyrfti að gera. Nið-
urstaðan varð að bæta
utan á stærðfræðiflokk-
inn og heilmikið viðbót-
areöii hefúr verið gefið
út á síðustu ámm. Svo
var ákveðið - reyndar
áður en Timms-rann-
sóknin birtist - að setja
fé í að endumýja stærð-
fræðiefnið. Og nýtt
námsefni i náttúrufræði
er sumpart komið út og
heilmikið væntanlegt.
Það em ekki að verða
aldahvörf hjá okkur en
endurskoðunin er hafin
og rannsóknin ýtir á að
þetta efni fái forgang.
Við verðum að raða
verkum í forgangsröð
27,9
28,5 28,3
I I |
r
00
rl
cd
Cl M
M
feNi w : ^
'91 '92 '93 '94 '95 '96 97
VSK
millj. kr.
Fjárveitingar
millj. kr.
E39
því Námsgagnastofnun er ekki
venjulegt forlag sem byggir á sölu
síðasta árs. Við vitum að það
verður sæmilega fyrirsjáajileg
fjárhæð til að vinna fyrir á næsta
ári, en hún hefur verið knappari
en svo að við gætum á öllum svið-
um sinnt æskilegustu endumýj-
un námsefnis. Síðustu fimm árin
hefur móðurmálið tekið mikið til
sín, sumpart í kjöUar námskrár-
innar 1989. Það verk er langt
komið og þá fer meira í raun-
greinar og reyndar samfélags-
greinar, einkum landafræðina."
- Eru íslenskar námsbækur
dýrari en erlendar?
„Við teljum að okkur takist að
hafa þær mjög ódýrar. Til dæmis
kostar tiltekin íslensk stærð-
fræðibók 182 kr. en algerlega
sambærileg norsk bók kostar
tæpar 2.300 krónur út úr búð hér.
Norðmenn em ekki með náms-
gagnastofnun, þeirra námshækur
eru framleiddar hjá venjulegum
forlögum, en þeir hafa stofhun
sem metur námsefni og gefur því
gæðastimpla og skólamir ráða
svo hvað þeir kaupa af gæða-
stimpluðum bókum. Norðmenn
hafa talið að þar væri nemenda-
hópurinn nokkum veginn nógu
stór til aö þetta beri sig.“
Ekki markaðsvænt
„Hjá okkur hefur fjárhæðin
sem Alþingi ætlar til bókakaupa
handa grunnskólanemum farið
lækkandi að raungildi undanfar-
in ár,“ heldur Heimir áfram.
„Núna er gert ráð fyrir rétt rúm-
um 5000 krónum á hvem nem-
anda í námsefni á ári í öllum
námsgreinum samanlagt. Við vit-
um að í búð er vel sloppið ef við
fáum tvær nýjar bækur fyrir þaö.
DV-mynd ÞOK paö þýðir að forlög hafa ekki
áhuga á að gefa út á þennan
markað, hið opinbera verður ævinlega að sjá um
þessa útgerö. Við erum með ámóta marga nem-
endur í árgangi hjá okkur og em í hverjum ár-
gangi í sérkennslu í Svíþjóð. Þaö hefur aldrei
komiö til tals að einkavæða útgáfu sérkennslu-
efnis þar, það þykir alltof smátt í sniðum fyrir
nokkurt forlag.
Tvennt heyrir maður: Að það verði að auka
einkarekstur í námsefnisútgáfú til að gera
hana hraðvirkari og að við eigum að spara
með þýddu námsefni. En reynslan er sú að það
sé fjarska litlu ódýrara að endurvinna og stað-
færa efni en frumsemja það, og myndefni er oft
dýrara en við ráðum við.“
- Hvernig spjarar íslenskt námsefni sig við
hliðina á erlendu?
„Ég er stoltur af því sem við erum að gera. Við
búum til vandaðar bækur, sem allar em prentað-
ar hér heima, og margar hafa vakið athygli á
bókasýningum erlendis. Gæðaeftirlitið sem við
höfum komið okkur upp og felst meðal annars í
náinni samvinnu við starfandi kennara hefur gef-
ist vel. Á fundum með kennurum og skólastjóm-
endum leggjum við áherslu á að fá viðbrögð við
því sem verið er aö gera, og ég vil skora á kenn-
ara aö hafa samband við stofnunina með hvers
konar ábendingar. Alltaf er mögulegt að komast
lengra á morgun en í gær.“
Fjárveitingar hafa minnkaö aö raungildi og virðisaukaskattur hefur hækkaö.
Nú er gert ráö fyrir 5000 krónum I námsefniskostnaö á hvern nemanda í
grunnskóla. Hvaö fæst fyrir þær?
Vft \jX\ «»“*•—1
100%
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
100%
Nýjar lítgáfur, prentuð
gögn og kennsluforrit
- til kennslu í skólum frá 1991 til 1996 -
26,2
16
13,6
4,3 3,9 J2
Alls íslenska Náttúrufr. Samfélfr. Stæröfr. Danska Tónment Krlstlnfr.
rsa
Börn lesa upp
Kennaraháskólinn, Samtök
móðurmálskennara og fleiri
aðilar standa að merkilegum
viðburði á morgun. Þá verður í
fyrsta skipti haldin upplestrar-
keppni tólf ára barna í grunn-
skólum Hafnarfjarðar og Álfta-
ness. Nemendur hafa æft sig
undanfamar vikur í upplestri
og framkomu og undankeppni
hefur verið í skólunum síðustu
daga. Þrír keppendur komast
áfram úr hverjum skóla. Við
lokaathöfiiina munu þeir lesa
ljóð og sögur eftir Jónas Hall-
grímsson og ljóð aö eigin vali.
Vegleg peninga- og bókaverð-
laun eru í boði.
Keppnin fer fram í Hafnar-
borg, Hafnarfirði, og hefst kl. 18.
Aðstandendur áforma að gera
hana að árlegum viðburði um
land allt þegar fram í sækir.
Fyrirlestur um
Louise Bourgeois
Halldór Björn Runólfsson
heldur fyrirlestm' um fransk-
bandarisku listakonuna Louise
Bourgeois á miðvikudagskvöld-
ið. Fyrirlesturinn heitir „Lou-
ise Bourgeois - eða hinn dæmi-
gerði síð-strúktúralíski lista-
maður" og verður haldinn bæði
á frönsku og íslensku.
Louise Bourgeois er mynd-
höggvari sem hefúr notið æ
meiri hylli og aödáunar. Hún
fæddist í París á jóladag árið
1911 og hóf listnám um tvítugt.
1938 fLuttist hún til Bandaríkj-
anna þar sem hún fór að fást við
höggmyndalist. Hún hefúr þróað
list sína í allar mögulegar og
ómögulegar áttir með snilldar-
tökum á efniviöi og hugmynda-
legu innihaldi og hefur verið
leiðandi afl í alþjóðlegri högg-
myndagerð og innsetningarlist á
undanfórum tíu árum.
Fyrirlestm’inn er haldinn í
húsakynnum Alliance
francaise, Austurstræti 3, geng-
ið inn frá Ingólfstorgi, og hefst
kl. 20.30.
Louise viö eitt verka sinna.
Bókmenntaverðlaun
Halldórs Laxness
Nú em tveir og hálfur mán-
uður til stefnu að skila handrit-
um í samkeppni um bók-
menntaverðlaun Halldórs Lax-
ness sem bókaútgáfan Vaka-
Helgafell stendur fyrir ásamt
fjölskyldu skáldsins. Handrit
þurfa að berast útgáfúnni fyrir
15. maí i vor.
Verðlaunin nema 500.000
krónum og eru veitt fyrir áður
óbirta skáldsögu eða safii smá-
sagna. Við þau bætast svo
venjuleg höfundarlaun. Sam-
keppnin er öllum opin og bókin
verður gefin út sama daginn og
verðlaunin verða afhent næsta
haust. Megintilgangurinn með
verðlaununum er að efla ís-
lenskan sagnaskáldskap og
stuðla að endumýjun íslenskr-
ar frásagnarlistar. Verðlaunin
vora veitt í fyrsta sinn á síðast-
liðnu hausti; þau hlaut Skúli
Bjöm Gunnarsson fyrir fyrstu
bók sína, Lifsklukkan tifar.
Handrit skal senda til Vöku-
Helgafells, Síðumúla 6, 108
Reykjavik. Þau skulu vera und-
ir dulnefni en rétt nafii höfund-
ar fylgi meö í lokuðu umslagi.
Umsjón
Silja Aðalsteinsdóttir
Efni er gefiö út i fjöimörgum öörum námsgreinum en í enn minna mæli.