Dagblaðið Vísir - DV - 18.07.1998, Blaðsíða 42

★
50 *
★
lyndbönd
★ ★
MYNDBAHDA
GibTown:
m ★★★
Feðraveldið skorað á hólm
Hingað til lands hefur skilað sér á undanfóm-
um árum fjöldi vel heppnaðra bandarískra mynda
sem eiga lítið skylt við hefðbundnar Hollywood-
myndir. Framleiðslukostnaður þessara mynda er
ekki einungis margfalt lægri en stórmynda
draumaborgarinnar heldur jafnvel undir kostnaði íslenskra mynda. Mættu
reyndar íslenskir kvikmyndagerðarmenn læra ýmislegt af þessum myndum.
Margar myndanna eiga þó sameiginlegt að beina sjónum fyrst og fremst að karl-
kyninu (t.d. The Brothers McMullen og Swingers) og kvenkynið því fyrst og
fremst í aukahlutverki (og jafnvel einungis viðfang karlkynsins). Líkt og nafn
Girls Town gefur tO kynna snýr hún hlutverkaskiptingunni við. Skelfilegur at-
burður verður til þess að vinkonur nokkrar, sem eru við það að ljúka mennta-
skóla, taka líf sitt og samfélag til endurskoöunar. Upp úr því hefja þær persónu-
lega uppreisn gegn feðraveldinu og lögmálum þess.
Leikaramir sem fara með hlutverk stúlknanna eru stórgóðir og falla vel að
raunsæisstemningu myndarinnar. Þá býr Girls Town yfir óvenju hvassri samfé-
lagsrýni og tekst einkar vel aö koma til skila þeim mörgu vandamálum er hvíla
á herðum ungra kvenna í dag. Myndin er kröftugt framlag til kvenréttindaum-
ræðunnar nú þegar dagar Kvennalistans virðast taldir - hversu öfugsnúið sem
það kann nú að vera.
Útgefandi: Háskólabíó. Leikstjóri: Jim McKay. Aðalhlutverk: Lili Taylor,
Bruklin Harris og Anna Grace. Bandarísk, 1996. Lengd: 88 mín. Bönn-
uð yngri en 12 ára. Bjöm Æ. Norðfjörð
Trees lounge:
★★<
Buscemi leikstýrir |||
Wk

STEVFBUSCEMI
Steve Buscemi er einhver vinsælasti aukaleik-
arinn í Hollywood þessa dagana, vegna þess hæfi-
leika síns að vera skemmtilega skrýtinn
(Desperado, Con Air, Armageddon, o.s.frv.). Hann
hefur nú nýtt sér áhrifm til að fá peninga til að
leikstýra sinni fýrstu mynd, Trees Lounge. Hann
skrifar einnig handritið og leikur aöalhlutverkið,
ólukkufúglinn Tommy sem er búinn að missa
vinnuna og kærustuna (til fyrrverandi yfirmanns
síns). Hann hefur alltaf verið reikull i ráði en nú
keyrir um þverbak. Á tilgangslausu rölti hans út
og inn um krárdymar fáum við svo að kynnast ýmsum öðrum mislánsömum íbú-
um hverfisins. Gallinn við myndina er aö hún er hér um bil algjörlega stefnulaus
og endar einnig í lausu lofti. Hún skilur því ekki mikið eftir sig annað en minn-
ingar um nokkuð athyglisverðar persónur, nokkur hnyttin samtöl, og góöa
frammistöðu leikara. Steve Buscemi hefur aumingjaskapinn sinn á hreinu og
margir góðir leikarar koma viö sögu. Vert er að nefna Chloe Sevigny sem var
mögnuð í Kids. Hún er í veigaminna hlutverki hér en stendur sig vel.
Útgefandi: Háskólabíó. Leikstjóri og aðalhlutverk: Steve Buscemi.
Bandarísk. 1996. Lengd: 96 mín. Öllum leyfð. -PJ
Female perversions: ***
Kvennakúgarinn
Eve Stephens er lögffæðingur á vegum ákæru-
valdsins, farsæl i starfi og á góða möguleika á að
næla sér í dómaraembætti. Hún er kona á frama-
braut en á í erfiðleikum í einkalífinu. Hún er
kynlifsfikill og valtar yfir allar tilfinningar, bæði
sínar eigin og bólfélaga sinna. Hún er taugatrekkt
vegna hugsanlegrar stöðuhækkunar og einnig
vegna systur sinnar sem er í fangelsi vegna búöa-
hnupls og reynir að veita streitunni útrás í gegn-
um kynlífsóra. Þessi mynd á sjálfsagt eftir að
valda mörgum pervertnum vonbrigðum. Mynd-
bandskápan gefm- til kynna ljósbláa erótík en
innihaldið er allt annað. Myndin er gerð eftir
sögu Louise J. Kaplan sem er þekktur kvenfrelsishugsuður og sagan fjallar að-
allega um kvenlega sjálfsmynd, stereótýpur og mismunandi form kvennakúgun-
ar þar sem karlar kúga konur og konur kúga einnig aðrar konur og jafnvel sjálf-
ar sig. Það er mikið um athyglisverðar pælingar í myndinni en oft eru þær of
djúpar til að þeir sem ekki eru mikið inni í kvenfrelsismálum nái að fylgja pæl-
ingunum almennilega eftir. Það er þó alltaf hægt að dást að-frábærri frammi-
stöðu leikaranna, sérstaklega Tildu Swinton sem fer á kostum í aðalhlutverk-
inu.
Útgefandi: Háskólabíó. Leikstjóri: Susan Streitfield. Aðalhlutverk:
Tilda Swinton. Þýsk/bandarísk. 1996. Lengd: 108 mín. Bönnuð innan
16 ára.
Pétur Jónasson
An American Werewolf in Paris: *
Leiðindi í París
John Landis tókst í kvikmynd sinni, An
American Werewolf in London, að blanda
saman hryllingi og gamni, samfara áhuga-
verðri umfjöllun um dýrið í manninum. Auk
þess bjó myndin yfir áhrifamikilli umbreyt-
ingu manns í úlf og hlaut fyrir vikið ósk-
arsverðlaun. Nú, sautján árum síðar, hefur
verið gert óbeint framhald myndarinnar,
nema hvað atburðarásin á sér stað í París.
Það er ekki nóg með að frumleiki fyrri
myndarinnar sé fyrir bí þvi allar tilraunir til
endursköpunar mistakast með öllu. Þá er „endurgerðin" hvorki fyndin né
ógnvekjandi. Sjálfir varúlfamir eru svo afkáralegir að óvíst er hvort þeir
eiga að vekja ótta eða hlátur. öll samtöl eru með eindæmum vandræðaleg,
handritið er illa uppbyggt og tæknibrellur eru litt töfrandi. Verstir af öllu
er þó Kanamir þrír sem sækja París heim. Efast ég um að verra leik-
aratríó hafi sótt heim þá ágætu borg fyrr. Oft hafa varúlfar verið leiknir
grátt en útreið sem þessa hafa þeir vart fengið fyrr.
Útgefandi: Skifan. Leikstjóri: Anthony Waller. Aðalhlutverk: Tom Ever-
ett Scott og Julie Delpy. Bandarísk, 1997. Lengd: 98 mín. Bönnuð innan
16 ára. Björn Æ. Norðfjörð
LAUGARDAGUR 18. JÚLÍ 1998 T^V
úr myndinni Foxtrot.
Vegamyndir:
Þrautseigt söguform
Eiginleikar
Vegamyndir em ekki ákveðin af-
mörkuð tegund kvikmynda heldur
geta þær lagað sig að ólíkum teg-
undum eftir hengtugleika. Þær geta
jafnt tilheyrt grín- eða spennumynd-
um, drama eða hryllingsmyndum
o.s.frv. Það sem þær eiga aftur á
móti sameiginlegt er ákveðin (og
jafnan nokkuð stöðluð) uppbygging.
Aðalpersónan (eða persónur) leggur
af stað í upphafi myndarinnar í
ferðalag sem reynir síðan á þolrif
hennar út myndina. Uppbyggingin
vill jafnan veröa eilítið losaraleg
þar sem aðalpersónan er á eilífu
flakki og nær því hvorki að tengja
myndina ákveðnum stað né öðram
persónum. Samfara ytra ferðalaginu
á sér jafnan stað innra ferðalag þar
sem persónan tekur út ákveðinn
þroska. Það er þó einnig til í mynd-
inni að hún þroskist alls ekki og
bíði því ósigur fyrir þeim áskortm-
um er fylgt hafa ferðalaginu. Það
má því ljóst vera að eðli þroska-
sagna og vegamynda renna að
mörgu leyti saman.
Upphafið
Þá er vissulega umdeilanlegt
Klassísk myndbönd Easy Rider: ★★★
Brunað eftir þjóðveginum
Við síðustu ósk-
arsverðlaunaafhendingu
börðust meðal annarra
Peter Fonda (Ulee¥s
Gold) og Jack Nicholson
(As Good as It Gets) um
bestu verðlaun fyrir leik
í aðalhlutverki. Líkt og
flestum er kunnugt
hafði Nicholson betur og
hlaut fyrir vikið sinn
þriðja óskar. Það vita
aftur á móti færri að
árið 1970 voru þeir
einnig báðir tilnefndir
til óskarsverðlauna, og
það fyrir sömu mynd en
sín hvor verðlaunin.
Myndin var engin önn-
ur en mótorhjóladramaö
Easy Rider sem hafði
öðlast óvæntar vinsæld-
ir. Nicholson hlaut
fyrstu tilnefningu sína
fyrir túlkun sína á Geor-
ge Hanson en Fonda,
Dennis Hopper og Terry
Southern fengu óskarinn
fyrir besta handrit. Hopper leik-
stýrði sjálfur og fékk verðlaun fyrir
bestu frumsmíð á hátíðinni i Cann-
es. Óhætt er að segja að kvikmynd-
in Easy Rider hafi komið þessum
hæfileikariku leikurum á kortið.
Myndin lýsir frelsisleit þeirra
Wyatt (Fonda) og Billy (Hooper) á
miðju hippaskeiðinu. Á þeysireið
frá einum stað til annars kynnast
þeir ólíkum persónum og staðar-
háttum. Þegar á líður myndina
magnast þó grunnandstæður henn-
ar. Frelsi hippamenningarinnar
stendur andspænis afturhaldsöflun-
um, og segja má að myndin endi á
kröftugum árekstri þar á milli.
Þótt Easy Rider geti vart talist
meistarastykki eru margir þættir
sem gera hana mjög áhugaverða.
Hún er ein af mjög fáum myndum
er gerðu tilraun til að varpa ljósi á
hippaskeiðið þann stutta tíma er
það varði og má í þvi sambandi
nefna magnað hippaportrett. Þá býr
myndin yfir frábærri tónlist (m.a.
Steppenwolf, The Byrds, Jimi
Hendrix) sem er æði merkilegt því í
þá daga tíðkaðist ekki að ljá mynd-
um úrvalstónlist úr samtímanum.
Myndatakan er einkar vel heppnuð,
klippingar eru skemmtilega útfærð-
ar og vimusenan í lok myndarinnar
er geysilega vel unnin. Ekki má
heldur gleyma góðum samleik
Fonda og Hoppers og mögnuðum
Nicholson. Easy Rider er áhrifamik-
ið sumardrama og tilvalin mynd
fyrir þá sem ætla aö vera heima um
verslunarmannahelgina en vilja
upplifa eilitla ferðastemningu engu
að siður.
Fæst í Videóhöllinni. Leikstjóri:
Dennis Hopper. Aðalhlutverk: Pet-
er Fonda, Dennis Hopper og Jack
Nicholson. Bandarísk, 1969.
Lengd: 94 mín.
Bjöm Æ. Norðfjörð