Dagblaðið Vísir - DV - 11.12.1998, Blaðsíða 2

2
FÖSTUDAGUR 11. DESEMBER 1998
Fréttir
Iðnaðarráðherra undirbýr að veita íslenskum hveraörverum einkaleyfi:
Ráðherra fresti
veitingu leyfis
- segir Þorsteinn Sigfússon, formaður Rannsóknarráðs
„Ég set mjög mikinn fyrirvara við
þessa fyrirhuguðu leyfisveitingu.
Við höfum beðið iðnaðarráðherra að
fresta leyfisveitingu á meðan málið
er skoðað í þaula,“ segir Þorsteinn
Sigfússon, prófessor við eðlisfræði-
stofu Háskólans og formaður Rann-
sóknarráðs ríkisins, vegna þeirra
fyrirætlana iðnaðarráðherra að veita
íslenskum hveraörverum, sem eru
að meirihluta í eigu Kára Stefáns-
Genís:
Einkaleyfið
þýðir skaöa-
bætur
- segir Sindri Sindrason
„Ég er handviss um að ráðherra
skapar grundvöll til málshöfðunar
og skaðabóta veiti hann þetta leyfl,“
segir Sindri Sindrason, stjómarfor-
maður Geníss og tramkvæmdastjóri
Pharmaco, um fyrirhugaða einka-
leyfisveitingu iðnaðarráðherra til ís-
lenskra hveraörvera. Fari svo að
einkaleyfið verði veitt verður fótun-
ipn kinnt nndan rqkstri GeníSS sem
undaníarin 10
ár hefúr starfað
að rannsókn-
um á hitakær-
um örverum.
Genís er í eigu
Pharmaco, Há-
skóla íslands
og fleiri aðila. í
DV í gær gagn-
rýndi Össur
Skarphéðins-
son alþingis-
maður harkalega fyrirhugað sér-
leyfi. Sindri segir Genís hafa starfað
í þessu umhverfi ailar götur síðan
1989.
Sindri Sindra-
son.
„Við erum með verkefhi í gangi
sem við fáum ekki að stunda í fram-
tíðinni verði sérleyfið gefið Kára
Stefánssyni. Við feúum okkur ekk-
ert við þetta og ég bendi á að búið er
að setja hundrað milljóna króna úr
sjóðum og m.a. norrænum iðnþró-
unarsjóðum. Við eram með sam-
starfssamninga við Háskólann og
Iðntæknistofnun og eins og þetta
hljómar í dag þá verðum við brems-
aðir af og stöðvaðir fyrir fullt og allt.
Þama yrði kastað fyrir róða hlutum
sem menn era búnir aö vinna í og
byggja upp á löngum tíma. Það get-
ur ekki verið i lagi að allt í einu sé
Kára fært þetta. Við munum vissu-
lega veija okkar hagsmuni," segir
Sindri.
„Við höfúm aldrei þann tíma sem
viö höfúm unnið aö þessum rann-
sóknum sóst eftir neinum sérleyfúm
á þessu sviöi tO að ýta öðrum út.
Okkur hefur raunar aldrei dottið
slíkt í hug enda er þetta nýtt i ís-
lensku atvinnulífi og eitthvað sem
maður hélt að væri löngu liðin tíð.
Sérleyfi á alla skapaða hluti er eitt-
hvað sem ég hélt að tiiheyrði fortíð-
inni,“ segir hann.
Hann segir að til hafi staðið að
sameina Genís og íslenskar hveraör-
verur en skOyrði Kára og félaga hafi
verið óaðgengOeg og ekki gengið
„Það var þreifað að því að við yrð-
um aðOar að íslenskum hveraörver-
um en það sem boðið var upp á var
ekki aðgengOegt fyrir okkur,“ segir
Sindri. -rt
sonar og fjármálastjóra Íslenskrar
erfðagreiningar, einkaleyfi til að
hagnýta hitakærar örveram í ís-
lenskum hverum. Eins og DV
greindi frá í gær hyggst Finnur Ing-
ólfsson veita fyrirtækinu einkaleyfið
á næstunni og fyrir liggur plagg þess
eðlis sem ráðherrannn hefur þó ekki
undirritað enn sem komið er. Ráð-
herrann sagði við DV að náið sam-
starf hafi verið mflli ráðuneytisins
og vísindasamfélagsins um mál
þetta. Hann sagðist ekki eiga von á
öðru en sátt yrði um að veita ÍH
þetta leyfi. Þorsteinn segist ekki
kannast við neitt samstarf.
„Mér er ekki kunnugt um að það
hafi verið náið samstarf við vísinda-
menn á okkar plani um þetta mál. Ég
hef miklar efasemdir um einkaleyfi á
þessari hagnýtingu örvera," segir
Þorsteinn.
Hann segir Rannsóknarráð Ís-
lands gera
ráð fyrir að
þekkingar-
iðnaður vaxi
mjög hér á
landi á næstu
árum. Hann
muni meðal
annars fela í
sér nýtingu
sérþekkingar
og afiraksturs
rannsókna til
viðskipta-
tækifæra.
„Þegar út-
víkka á sér-
leyfishugtak-
ið til þess að
ná til sérleyfa
vítt og breitt um vísindaheiminn
segjum við: Nú skal staldrað við. Við
höfum ekki fjallað inn hugsanleg sér-
Þorsteinn Sigfússon,
framkvæmdastjóri
Rannís, segir iðnaðar-
ráðherra ekki hafa haft
samráð við vísindamenn
á hans plani um veitingu
einkaleyfis til að hag-
nýta hveraörverur.
DV-mynd
leyfi til rannsókna á hveraörveram
en hyggjumst fá til liðs við okkur er-
lenda sérfræðinga til þess að ræða
það nánar með okkur,“ segir hann.
Þorsteinn segir ekki vera tfl mót-
uð stefna í þessum málum. Þá segir
hann að Rannís hafi lagt mikið fé til
þessara rannsókna.
„Það er ekki upplagt að ganga
með þessum hætti tfl verks í málinu.
Persónulega er ég markaðssinni en
þetta fellur ekki að hugmyndum
mínum um frjálsan markað og frjáls
vísindi," segir Þorsteinn.
„Við skulum hafa hugfast að mót-
uð stefna þarf að vera til um meðferð
slíkra mála. I úttekt nefndar sem
skoðaði líftæknirannsóknir á þess-
um áratug kom í ljós að um hálfur
milljarður króna hafði farið frá nor-
rænum sjóðum og Tæknisjóði og
Vísindasjóði til líftækninnar," segir
Þorsteinn. -rt
Það er jólalegt húsið Austurgata 31 í Hafnarfirði. Grenið og Ijósin fara vel við rauðan lit þess.
Ekki fullnægjandi
- segir Hörður Einarsson hæstaréttarlögmaður um frumvarp ríkisstjórnarinnar
Hörður Einarsson hæstaréttarlög-
maður segir að það hljómi eins og
argasta öfugmæli í sínum eyrum að
heyra því haldið fram að Hæstirétt-
ur skapi vanda með því að gera lög-
gjafanum og framkvæmdavaldinu
að virða stjómarskrána. „Þeir sem
skapa vandann eru þeir sem setja
löggjöf sem ekki stenst ákvæði
stjórnarskrárinnar. Hæstiréttur var
með sínum dómi að leitast við að
leysa vanda þeirra þjóðfélagsborg-
ara sem hafa verið beittir rangind-
um,“ sagði Hörður Einarsson
hæstaréttarlögmaður i gær. „Ég tel
að frumvarp ríkisstjórnarinnar sé
ekki fullnægjandi og ekki í sam-
ræmi við dóm Hæstaréttar," sagði
Hörður.
En hvað má lesa úr dómi Hæsta-
réttar?
„Úr þessum hæstaréttardómi tel
ég að hægt sé að lesa fjögur megin-
skilyrði, sem leyfisveitingar sam-
kvæmt fiskveiðistjórnarlögunum
verða að uppfylla. í fyrsta lagi þá
verða þau að miða að því að vemda
fiskistofnana við landið, til dæmis
með friðun, ákvörðun um há-
markasafla, gerð veiðarfæra og ann-
að slíkt. Undir þetta geta ekki fallið
ákvarðanir um
hverjir mega
veiða og hveijir
mega ekki veiða,
þar sem á annað
borð má veiða.
Annað skilyrði
er að ráðstöfun
veiðileyfa og
veiðiheimilda
samkvæmt lög-
unum verða að
eiga sér stoð í jafnréttisreglu stjóm-
arskrárinnar en ekki með því að
mismuna borgurum landsins.
Þriðja atriðið er aö þessar ráðstaf-
anir verða sömuleiðis að byggjast á
atvinnufrelsisákvæöi stj órnarskrár-
innar. Og loks verður við úthlutun
veiðiheimilda að taka tillit til þess
að fiskistofnarnir við landið eru
sameign allrar þjóðarinnar," sagði
Hörður Einarsson. Hörður segir að
þessi fiögur skilyrði verði fiskveiöi-
stjómunarlögin í heild sinni að upp-
fylla - ekki bara einstakar greinar
laganna.
Jónatan undrast ummæli
„Ég er sama sinnis og hef frekar
forherst í þeirri afstöðu minni að
hér var um afar merkilegan hæsta-
réttardóm að ræða, tímamótadóm.
Ég stend við það sem ég sagði í DV
um helgina. Ég varaði lika ráða-
menn við að túlka dóminn of
þröngt,“ segir Jónatan Þórmunds-
son lagaprófessor. Hann segist ekki
sáttur við hvernig ríkisstjórnin spil-
ar úr spilunum, hann hafi ekki sér-
legar áhyggur af henni, en hún
verði sjáíf að taka ábyrgð á sínum
gerðum. „Ég er ekki einn um það að
undrast mörg ummæli sem hafa fall-
ið í þessu máli. Meðal annars hefur
verið sagt að Hæstiréttur hafi ekki
bent á neinar leiðir. Það er ekki hlut-
verk Hæstaréttar, heldur stjórnmála-
mannanna. Sama er að segja um tal
um fiölda dómara og ummæli stjórn-
málamanna um að „breyta bara
stjórnarskránni", allt er þetta afar
skrýtið," sagði Jónatan.
Uppfyllir kröfuna
„Frumvarpið sem núna hefur ver-
ið kynnt er alveg eins og tilefnin
hafa gefist tfl og ég tel að það upp-
fylli alveg þá kröfu sem þessi dómur
felur í sér,“ sagði Jón Steinar Gunn-
laugsson hæstaréttarlögmaður. -JBP
Hörður Einarsson.
Stuttar fréttir i>v
Margrét
Tæpur þriðj-
ungur kjósenda
telur að Margrét
Frímannsdóttir
sé hæfust til að
veita samfylk-
ingu vinstri
manna forystu
samkvæmt
Gallupkönnun. Aðrir fá mest 6%.
Tæpur heimingur er óákveðinn i
málinu. RÚV sagði frá.
Nýr skólastjóri
LandbúnaðaiTáðherra hefur skip-
að dr. Svein Aðalsteinsson plöntulif-
fræðing skólastjóra Garðyrkjuskóla
ríkisins að Reykjum í Ölfúsi.
Neysluvísitala
Vísitala neysluverðs miðað við
verðlag í desemberbyijun var 183,7
stig og lækkaði um 0,2% frá fyrra
mánuði. Lækkunina er að rekja til
lækkunar á bensínverði og fatnaði.
Yfirklór
Landssamband útgerðarmanna
kvótalítilla skipa segir að viðbrögð
ríkissfiórnarinnar við kvótadómi
Hæstaréttar séu yfirklór og úr öllu
samræmi við dóminn. Ríkissfiómin
ætli að hunsa dóminn og brjóta gegn
mannréttindaákvæðum sfiómar-
skrárinnar.
Færri ráðsmenn
í frumvarpi
Halidórs Blöndal
samgönguráð-
herra um ferða-
málaráð, sem
lagt verður fram
á Alþingi í dag,
er gert ráð fyrir
að fúlltrúum i
ráðinu verði fækkað úr 23 í sjö. Ráð-
herra skipi tvo þeirra, Samtök ferða-
þjónustunnar tvo, tveir frá sveitarfé-
lögum og einn frá Ferðamálasam-
tökum íslands.
Milljörðum króna kastað
Milljörðum hefúr verið eytt í úr-
eldingu fiskiskipaflotans. Þeim fiár-
munum hefúr verið kastað á glæ
verði kvótafrumvarp ríkissfiómar-
innar að lögum. Útgerðamenn íhuga
að hætta að borga í þróunarsjóð
sjávarútvegsins. Stöð 2 greindi frá.
Önnur umræða búin
Mikill meirihiuti þingmanna
samþykkti gagnagrunnsfrumvarpið
eftir aðra umræðu á Alþingi i gær.
32 voru með, 20 á móti og einn sat
hjá. Til stendur aö gera breytingar á
frumvarpinu við þriðju og síðustu
umræðu.
Tugmilljóna bætur
Hæstiréttur dæmdi í gær Þorstein
V. Þórðarson, fyrrum framkvæmda-
sfióra Lífeyrissjóðs starfsmanna
Áburðarverksmiðjunnar, til að
greiða sjóðnum 55 miiljónir króna í
bætur vegna skuldbindinga sem
stofnað var til í framkvæmdasfióra-
tíð hans.
Vi|ja kaupa Norðurál
Stöð 2 segir að Norsk Hydro hafi
áhuga á að kaupa Norðurál á Grund-
artanga í stað þess að reisa nýja
verksmiðju á Reyðarfirði. Forsfióri
Norðuráls sagðist ekkert hafa rætt
við Norsk Hydro um málið.
Tollheimtumaður dæmdur
Hæstiréttur hefur staðfest 15 mán-
aða fangelsisdóm yfir Kristófer
Kristóferssyni tollverði fyrir að hafa
stolið umslagi með 52 þúsund pund-
um í póststöðinni við Ármúla. Hon-
um er gert að endurgreiða tæp sex
þúsund pund sem upp á vantar að
hafi verið endurgreidd.
Enn vann
Hæstiréttur
ómerkti dóm hér-
aðsdóms um
framkvæmdir
innanhúss í
Hafnarstræti 20.
Valdimar Jó-
hannesson höfð-
aði málið vegna
breytinga innanhúss á vegum
Reykjavíkurborgar og tapaði því.
Hæstiréttur ómerkti dóminn vegna
vanhæfis eins af meðdómendum í
héraðsdómi.
-SÁ
Valdimar
hæfust