Dagblaðið Vísir - DV - 11.12.1998, Blaðsíða 12

12
FÖSTUDAGUR 11. DESEMBER 1998
Spurningin
Hvenær hættirðu að
trúa á jólasveininn?
Brynjólfur Eiríksson: Ég trúi enn
þá á hann.
Guðlaug Magnúsdóttir, 16 ára: Ég
var tíu ára.
Gunnar Ingason, 16 ára: Ég hef
aldrei trúað á hann.
Davíð Snorri Jónasson, 11 ára:
Þegar mamma viðurkenndi að hann
væri ekki til.
Sverrir A. Baldursson vélamað-
ur: Ég trúði aldrei á hann.
Álfhildur Erlingsdóttir ferðaráð-
gjafi: Ég var um tíu ára.
Lesendur
Kvótamál og sveitarfélög:
Sá dagur
mun koma
„Á verðlagi kvótans i dag ætti hver landsmaður 800.000.00 (átta hundruð
þúsund króna) virði í kvóta í sjónum, það þætti einhverjum gott.“
JG skrifar:
Kvótinn eins og hann er uppsett-
ur í dag er eitt versta dæmi um brot
á mannréttindum. Þessi auölind,
sem er eign allra landsmanna, hefur
veriö færð nokkrum á silfurfati sem
síðan nota auðlind þessa til eigin
hagnaðar og velferðar.
ímyndum okkur að botnfiskafli
okkcir sé 260 þúsund tonn á ári eða
um það bil 1 tonn á hvern lands-
mann. Á verðlagi kvótans í dag ætti
hver landsmaöur 800.000.00 (átta
hundruð þúsund króna) virði í
kvóta syndandi í sjónum, það þætti
einhverjum gott. Það sem stjórnvöld
þurfa og verða að gera áður en það
verður of seint er að taka kvótann í
eigin hendur og úthluta honum til
allra landsmanna í formi hluta-
bréfa. Þessi kvóti verði síðan leigð-
ur til útgerðarinnar á hverju ári, á
því verði sem um semst.
Þetta á ekki að þurfa að kosta eitt
skriffinnskubáknið enn. Það er
hægt að koma þessu fyrir án mikils
tilkostnaðar og án mikillar skrif-
finnsku. En verði þetta ekki gert
fljótt þá veröur þaö of seint.
Þetta verður til þess að mun auð-
veldara verður fyrir íbúa hinna ein-
stöku sveitarfélaga í landinu að
ákveða hvernig nýtingu kvótans
verður best háttað. Og það mun
gera tvennt: halda byggð þar sem
hún er óðum að hverfa og varna því
að upp komi stétt sægreifa sem
stjóma, ekki bara fiskikvótanum,
heldur hafa í hendi sér innan
skamms tíma 60% af útflutnings-
tekjum okkar og geta ráðskast meö
okkur að vild.
Tökum sem dæmi sveitarfélag á
Vestfjörðum með 3000 íbúa. Þetta
sveitarfélag hefði 3000 tonn af botn-
fiski í kvóta. Það yrði erfitt fyrir út-
gerðarmann, segjum af Suðurlandi,
að koma í þetta sveitarfélag og
kaupa allan kvótann fyrir árið.
Þannig yrði sveitarfélagið alltaf að
vera í þeirri stöðu, eða alla vega
einstaklingamir í sveitarfélaginu,
að halda þeim kvóta sem þeir teldu
nauðsynlegt til að viðhalda þeirri
vinnslu sem þeir gætu annast. Und-
ir því kerfi sem nú tíðkast getur
hinn efnaði komið og keypt lifsvið-
urværi þessa sveitarfélags á einu
bretti og lagt byggð niður. Þetta er
bara eitt dæmi af mörgum sem
stuðla myndi að meira jafnrétti í
landinu.
Makalaus ritstjóri
Þorsteinn Hilmarsson upplýsinga-
fulltr. Landsvirkjunar, skrifar:
Alveg er Jónas makalaus að segja
að Landsvirkjun sé rakalaus. Merki-
legt má telja að hann gefi lítið fyrir
niðurstöður Páls Harðarsonar hag-
fræðings vegna þess að Landsvirkj-
un „fékk sér“ hann og „leigði“ og á,
að áliti ritstjórans, að hafa pantað þá
niðurstöðu að stóriðjuver og orkuver
undanfarinna ára hafi verið hag-
kvæm. Kenning Jónasar um að
rannsóknir og úttektir sem Lands-
virkjun stendur straum af séu
ómarktækar af þeim sökum er at-
hyglisverð. Er þá nokkuð að marka
niðurstöður helstu rannsókna sem
fram hafa farið á hálendinu og nátt-
úrufari þar?
Hvað um helstu rannsóknir á
ferðamennsku um hálendið og við-
horfskannanir á meðal innlendra og
erlendra ferðamanna? Vönduðustu
rannsóknirnar á þessu sviði eru
undir sömu sökina seldar, að vera
greiddar af Landsvirkjun. Ekki vili
ritstjórinn að vísindamenn sinni sín-
um störfum sem sjálfboðaliðar svo
ekki verði borið upp á þá að þeir séu
að falsa niðurstöður eftir pöntun
kaupandans?
Jónas telur feröaþjónustu sérstak-'
lega ógnað af áformum um nýtingu
fallvatna. Framtíðarmöguleikar
ferðaþjónustu segir hann að byggist
á að nota ósnortin víðemi sem sölu-
vöru. En þjóðfélög þrífast ekki á að
selja hvert öðru skemmtiferðir. Eftir
dagsverk sem skilar öruggri afkomu
geta menn fyrst farið að leita lífsfyll-
ingar, t.d. í ferðalögum á vit náttúr-
unnar. Gengi náttúrunnar fellur ört
með efnahagserfiðleikum rétt eins
og það rís hátt nú um stundir með
velmeguninni. Náttúrvernd og vel-
ferð samfélagsins þurfa þess vegna
að fara saman. Ég er hissa ef Jónas
hefur ekki skýrari mynd af því sem
kemur ferðaþjónustunni til góða því
ég hélt hann væri ekki alveg maka-
laus á því sviði.
Borhola í Öxarfirði - kannski olía
Mikils er vænst af borunarframkvæmdum í Öxarfirði - jarð-
gufa og olía í sigtinu.
Ámi Stefánsson skrifar:
Nú em miklar líkur á að 2 km
djúp borhola verði bomð á næsta
ári í Öxarfirði. Þessi djúpa hola er
ætluð sem rannsóknar- og vinnslu-
hola í senn og mun kosta eitthvað á
annað hundrað milljónir króna. Hér
er um að ræða sameiginlegt verk-
efni Hitaveitu Akureyrar, Öxar-
fjarðarhrepps og Kelduneshrepps,
svo og Orkuveitu Húsavíkur,
Landsvirkjunar og Jarðborana rík-
isins og e.t.v. fleiri. Rannsóknir hér
nyrðra hafa ávallt lofað góðu að því
er varðar jarðgufu og svo eru menn
auðvitað líka að spá í olíuna sem
margir ætla að muni finnast með
fleiri og dýpri boranum.
Hér norðanlands hafa þegar fund-
ist mjög þykk setlög, mun þykkari
en fyrr var ætlað að væru til á
þessu svæði. í
gegnum árin
hefur olíuleit
og olíuvinnsla
verið ofarlega i
hugum manna,
einkum á Öx-
arfjarðarsvæð-
inu og í Flatey
á Skjálfanda,
og mikið um
málið skrifað,
t.d. hjá ykkur,
á DV. Ég hef
lesið greinar
um þetta eftir
ýmsa sérfræð-
inga á orku-
mála- og jarð-
fræðisviði og
einnig þing-
menn sem
bára fram til-
lögu á Alþingi
um að ríkis-
stjórnin léti fullkanna hvort hin
þykku setlög hefðu olíu að geyma. -
Það er því litið til borholunnar
djúpu með mikilli eftirvæntingu af
okkur norðanmönnum.
Enn er halli á
spítölunum
Sturla skrifar:
Hve lengi verðum við að bíða
þess að hinn gífurlegi rekstrar-
halli á Ríkisspítala og Sjúkrahúsi
Reykjavíkur hverfi með öllu?
Svörin era ávallt þau sömu; nú er
kominn tími til að stokka upp
spilin. En það skeður aldrei neitt.
Við greiðum sífellt himinháar
upphæðir með þessum stofnun-
um. Að vísu hafa bæði læknar og
hjúkrunarfólk verið stjórnsýsl-
unni erfiðir hópar, en á því máli
áttu yfirmenn sjúkrahúsanna að
taka föstum tökum og hleypa
þessum hópum aldrei hænufet
yfir gerða samninga. En nú er
nóg komið af uppsöfnuðum halla
hinna opinbera sjúkrahúsa, og al-
menningur kaupir ekki lengur
ámátlegar stunur rekstraraðila
þessara stofnana. Þeir verða að
leysa vandann án frekari skatt-
lagningar á okkur.
Fagnaöarer-
indi eða hagn-
aöarerindi?
Lúðvík hringdi:
Ég horfi stundum á sjónvarps-
stöðina Omega mér til mikillar
ánægju og stundum fróðleiks. í
gærkvöld (þriðjudag), var Ómar
Ragnarsson, okkar prýðilegi
frétta- og sjónvarpsmaður þar í
viðtali. Hann fór á kostum eins og
venjulega, beitti sinni hárfinu frá-
sagnarlist, blandaða gleði og upp-
örvun. Hann lýsti upplifún sinni í
flugvél við hrikalegar aðstæður,
myndatöku í íshelli, o.fl., o.fl.
Hann rabbaði við stjómendur
þáttarins og minntist á fagnaðar-
erindið, þ.e. jólaboðskapinn. Mér
fannst það hnyttið er hann lét þau
ummæli falla, að kannski væri nú
fagnaðarerindi að breytast í
„hagnaðarerindið". Allt sem
Ómar segir hefur einhverja merk-
ingu, þótt hann sé allra manna
glaðastur er hann alltaf jafn
áheyrilegur og fræðandi.
Endurbygging
Reykjavíkur-
flugvallar
Reykvíkingur skrifar:
Nú á að fara að „púkka upp“ á
Reykjavíkurflugvöll, enn eina
ferðina - og nú í þeirra orða
fyllstu merkingu. Þar þarf vera-
lega að „púkka“ ef völlurinn á að
duga sem alvöruflugvöllur. Ég er
undrandi á því að ráðamenn, bæði
borgar og ríkis, skuli ekki harð-
neita að leggja fé í þessa brjálæðis-
legu framkvæmd. Hún á eftir að
reynast okkur dýr, ef af verður.
Mér er sama í hve mörgum áföng-
um Reykjavíkurflugvöllur verður
„púkkaður" upp, það verður aldrei
nein mynd á því verki. - Ég skora
á ráðamenn að afturkalla þessa
hugmynd að fullu.
Litaöar RÚV-
fréttir
Ámi Einarsson hringdi:
Báðir ríkisfjöhniölarnir, Sjón-
varp og hljóvarp, eru staðnh- að
því þessa dagana að bera fram lit-
aðar fréttir um hin þrjú stóru mál
sem nú era í umræðunni: Gagna-
grunnsfrumvarpið, kvótadóminn
og hálendismálin. Mér stóö ekki á
sama er ég heyrði fréttatímana sl.
þriðjudagskvöld, bæði sjónvarps-
og útvarpsfréttir. Þær voru settar
fram þannig að andstæðingar
gagnagrannsframvarps og kvóta-
dómsins fengu sérstaka athygli en
ekki hinir, sbr. þingkonuna sem
rætt var við í sjónvarpsfréttum
drykklanga stund ef miðað er við
lengd sjónvarpstímaviðtala í frétt-
um. Þetta er kannski bara mitt
álit, en ég held ég sé ekki að fara
með fleipur í því að fréttir RÚV
era orðnar ansi litaðar í þessum
málum.