Dagblaðið Vísir - DV - 15.01.1999, Blaðsíða 15

FÖSTUDAGUR 15. JANÚAR 1999
15
Samfylkingin eða
Sjálfstæðisflokkurinn
„Við eigum að vinna - og getum unnið. Byrjum í prófkjörinu 30. janúar."
- Frá fundi Samfylkingar á Hótel Sögu sl. haust.
Eftir að boðað var til
opins prófkjörs í
Reykjavík og Reykja-
nesi er bjartara fram
undan hjá Samfylking-
unni en margra undan-
fama mánuði. Þras og
vandræðagangur í allt
haust, kjánalegt
skæklatog, skilyrði og
hótanir - þetta er að
haki og komin á vett-
vang sveit af ágætu
fólki sem býðst til for-
ystu. Nú er það verk-
efni almennings að
velja þá sem best duga.
Hallærið í haust hefur
þó haft sín áhrif. Þegar
ljóst varð í vor leið að
Samfylkingin yrði að veruleika
vaknaði feikilegur áhugi á gjör-
breyttri stöðu í stjómmálunum.
Mörgum fannst þeir lifa spánnýja
daga: Gamlir draumar um sam-
stöðu og einingu jafnaðaraflanna
væra að rætast; nú væri allt í einu
allt hægt.
Eftir hinn langvinna skotgrafa-
hernað haustsins hefur það hins
vegar heyrst oftar
og oftar að í kosn-
ingunmn i vor sé
ekki að vænta
verulegs árangurs.
Jafnvel heitustu
samfylkingarmenn
segja nú að hreyf-
ingin verði að fá
næsta kjörtímabil
til að sauma sig
saman - að Sam-
fylkingin lendi
hvort eð er sjálf-
krafa í stjómarand-
stöðu þar sem
stjórn Sjálfstæðis-
og Framsóknar-
flokks verði ekki
haggað - að við
stefnum svo bara að sigri næst,
árið 2003.
Kenning fyrir taplið
Þessi kenning er villuljós. Hún
er vond vegna þess að hún er
óþörf. Það var
krafa almennra
flokksmanna,
stuðningsmanna
og kjósenda sem
bjó Samfylking-
una til, knúði
forystumennina
nauðuga viljuga
til að stíga skref-
ið. Gengi Sam-
fylkingarinnar
hefur vissulega
dalað í könnun-
um en sá al-
mannavilji sem
kom hreyfing-
unni af stað er
engan veginn horfmn. Kenningin
er líka slæm af því að hún er sál-
fræðilega vitlaus - það lið tapar
sem hleypur inn á völlinn án þess
að ætla sér sigur. Fyrst og fremst
er hún þó afleit vegna þess að ís-
lensku samfélagi er það brýn
nauðsyn að Samfylkingin nái góð-
um sigri í kosningunum í vor.
Klárum dæmið
Sjálfstæðisflokkur Davíðs Odds-
sonar hefur nú setið við stjómvöl-
inn í átta ár samfleytt. Hann hefur
vissulega búið við nær samfellda
efnahagsuppsveiflu og notið þess
stöðugleika sem samtök launa-
fólks, atvinnurekendur og ríkis-
stjóm Steingríms Hermannssonar
gerðu að veruleika með þjóðarsátt-
inni fyrir tæpum áratug. Góðærið
hefur dregið úr beinum áhrifum af
skammsýnni stefnu flokksins til
ójöfnuðar og ranglætis.
Sjáifstæðisflokkur Davíðs hefur
skipulega glutrað niður tækifærum
til nýta góðærið til frambúðar þeim
í hag sem standa höllustum fæti, og
hefur enga lausn á vanda milli-
hópanna sem nú bæta sér upp víta-
hring láglauna og jaðarskatta með
sífellt meiri vinnu og lántökum.
Flokkurinn svarar ekki kalli ungs
fólks eftir ferskri og opinni þjóðfé-
lagssýn sem byggi í senn á einstak-
lingsfrelsi og félagslegu öryggi. Rík-
isstjóm flokksins er ekki treystandi
til að gæta helsta dýrgrips okkar ís-
lendinga, hálendisins, fyrir okkur
sjálf, afkomendur okkar - og þann
fjölda erlendra gesta sem vilja
borga okkur fyrir aðgang að víðem-
unum. Og Sjálfstæðisflokkur Dav-
íðs hefur í góðu samkomulagi við
Framsókn fest í sessi lénsveldið
yfir fiskimiðunum, eins og best sést
á dellunni sem þingið var látið sam-
þykkja í fyrradag.
Á næstu misseram - og ekki
árið 2003 - ráðast úrslit í ýmsum
helstu átakamálum okkar tíma, og
munu móta samfélag okkar
gjörvalla þá öld sem nú er í eld-
ingu. Þess vegna er nauðsynlegt
að það sé Samfylkingin en ekki
Sjálfstæðisflokkurinn sem ræður
ferðinni á Alþingi og í Stjómar-
ráðinu. Við eigum að vinna - og
getum unnið. Byrjum í prófkjör-
inu 30. janúar. - Klárum dæmið í
kosningunum 8. maí.
Mörður Ámason
Kjallarinn
Mörður Árnason
íslenskufræðingur
„Á næstu misserum - og ekki áriö
2003 - ráöast úrslit i ýmsum
helstu átakamálum okkar tíma,
og munu móta samfélag okkar
gjörvalla þá öld sem nú er í eld-
ingu. Þess vegna er nauösynlegt
aö þaö sé Samfylkingin en ekki
Sjálfstæöisflokkurinn sem ræöur
feröinni á Alþingi og í Stjórnar-
ráöinu. “
Hundaæði í bókmennta-
heiminum?
Bækur era það sem þjóðin á
dýrmætast, segir Halldór Laxness
í Sjálfstæðu fólki. Víða erlendis er
lestur fagurbókmennta bundinn
við uppskrúfaða menningarpáfa
með próf upp á vasann, hér lesa
allir íslenskar skáldsögur. Þannig
á það líka að vera.
Eingöngu skemmtileg
hugmynd
í haust var ákveðið á Bylgjunni
að gefa íslenskum bókmenntum
meira rými í dagskránni en áður.
Umfjöllun hófst í lok október með
kynningu á jólabókunum og um-
ræðu um strauma og stefnur. Rætt
var m.a. við höfúnda, útgefendur,
áhugamenn um bókmenntir og
bókmenntafræðinga. í kjölfarið
fylgdi gagnrýni Kolbrúnar Berg-
þórsdóttur sem vakið hefur at-
hygli fyrir cifdráttarlausar skoðan-
ir, settar fram á mannamáli.
Bókaumfjöllun Bylgjunnar lauk
svo á annan dag jóla með eins kon-
ar yfirlitsþætti um útgáfuna fyrir
jólin. Umsjónarmenn hans vora
Jakob Bjarnar Grétarsson og
Hrafn Jökulsson.
Þessi átta vikna bókaumfjöllun
Bylgjunnar hefur tvívegis á stutt-
um tíma orðið tilefni blaðagreina.
Þröstur Helgason, gagnrýnandi á
Mbl., skrifaði grein þar sem hann
gagnrýnir þátt Jakobs og Hrafns. I
þættinum vék Jóhann Páll Valdi-
marsson útgefandi að efnistökum
Mbl. varðandi jólabókaútgáfuna
og þótti þau einkennast af skoð-
anédeysi. Tekið var undir það mat.
Sú umræða virð-
ist hafa farið fyr-
ir brjóstið á
Þresti auk þess
sem hann mis-
skildi með öllu
efnisatriði þátt-
arins þar sem
umsjónarmenn
lögðu mat á upp-
hafs- og lokalín-
ur nýrra ís-
lenskra skáld-
sagna. Öllum
sæmilega geð-
góðum mönnum
ætti að vera ljóst að þetta er ein-
göngu skemmtileg hugmynd en
fráleitt dómur um viðkomandi
skáldsögur enda búið að gagnrýna
tugi bóka á Bylgjunni.
Hræra fleipurs og
geðvonsku
í kjölfarið skrifaði Kristján Jó-
hann Jónsson rithöf-
undur kjallaragrein í
DV 6. janúar, leggur
þar út af misskilningi
Þrastar og blandar í
slíka hræra fleipurs
og geðvonsku að að-
dáun vekur! Kristján
dregur athyglisverð-
ar ályktanir af um-
ræddum þætti sem
hann reyndar viður-
kennir að hafa bara
lesið um í Moggan-
um!
Niðurlag greinar
Kristjáns er með
þeim endemum að
undirritaður hlýtur
að andmæla þótt ekki
sé nema til að vemda
starfsheiður þeirra
sem bára hita og þunga af
bókaumfjöllun Bylgjunnar. Þar
segir: „Bókmenntaleikur amlóð-
anna á Bylgjunni sýnir okkur að
dagskrárstjórn þess fjölmiðils tel-
ur að íslenskar bókmenntir teng-
ist ekki auði og völdum samfélags-
ins, séu þess vegna einskis virði
og almenningi flnnist ekki ástæða
til að ræða þær. Hins vegar væri
það skemmtilegri framkoma hjá
þeim Bylgjumönnum að segja það
kurteislega frekar en að siga
hundum á rithöfunda."
Þjónusta við hlustendur
Hvað er hægt að segja um svona
málflutning? Er Kristján að halda
því fram að dagskrárgerðarmenn
Bylgjunnar taki að-
eins til umfjöllunar
málefni sem eru
þóknanleg ráðandi
stéttum í þjóðfélag-
inu? Ég trúi því varla
að Kristján sé svona
barnalegur, því auð-
vitað er fjöimiðlafólk
á íslandi, ekki sist á
Bylgjunni, vandara
að virðingu sinni en
svo að láta slík annar-
leg sjónarmið ráða
för. Það er a.m.k.
morgunljóst að Krist-
ján Jóhann hlustaði
ekki á bókaumfjöllun
Bylgjunnar. Bylgjan
sendir út á FM 98,9.
Kristján er hér með
boðinn velkominn!
Það er ljóst af lestri greina
þeirra Kristjáns Jóhanns og Þrast-
ar að þeim svíður að hver sem er
dirfist að hafa skoðun á bókmennt-
um. Bókaumfjöllun Bylgjunnar
var ekki sett fram á forsendum
bókmenntafræðinga þótt slíkir að-
ilar hafi reyndar verið i hópi
þeirra sem henni stýrðu. Hún var
þjónusta við hlustendur sem vilja
heyra fjölbreytta umræðu um bók-
menntir.
Að svo búnu óska ég bókaþjóð-
inni til hamingju með uppskerana
fyrir jólin, með von um að bókin
verði áfram sameign þjóðarinnar
en aldrei fangi í fílabeinstumi
vitringa.
Skúli Helgason
„Þaö er Ijóst af lestri greina
þeirra Kristjáns Jóhanns og Þrast-
ar aö þeim svíöur aö hverjum sem
er dirfist aö hafa skoöun á bók-
menntum. Bókaumfjöllun Bylgj-
unnar var ekki sett fram á for-
sendum bókmenntafræöinga þótt
slíkir aöilar væru reyndar í hópi
þeirra sem henni stýröu.“
Kjallarinn
Skúli Helgason
fráfarandi dagskrárstjóri
Bylgjunnar.
Með og
á móti
Eiga íþróttafréttamenn að
velja íþróttakarl og íþrótta-
konu ársins í kjöri sínu?
Jafnrétti
„Já! Rök mín snúast um jafn-
rétti kynjanna i íþróttum og
framþróun í kvennaíþróttum á
íslandi. í flestum greinum
iþrótta keppa konur og karlar
ekki saman og þess vegna er
óeðlilegt að
þegar að æðstu
viðurkenningu
í íslensku
íþróttalífi er
komið þá þurfi
kynin að keppa
innbyrðis um
hver hljóti titil-
inn. íslensk
sfjórnvöld hafa óskaredóttir,
skuldbundið formaður íþrótta-
SÍg til þess að og tómstundaráós
hlíta alþjóðleg- opavogs'
um samningum sem lúta að jafn-
rétti kynjanna og af þeirri
ástæðu er það skylda Samtaka
íþróttafréttamanna að breyta
kjöri sínu í samræmi við þær
samþykktir. íþróttaiðkun hefur
mikið uppeldislegt gildi og til
þess að auka þátttöku og árangur
i kvennaíþróttum þurfa konur að
fá fleiri fyrirmyndir. Ef kjörinu
yrði breytt fyndu fleiri stúlkur
sér fýi-innyndir í íþróttum, fleiri
stúlkur legöu stund á íþróttir og
líkur eru til þess að brottfall
kvenna úr íþróttum minnki. í
þessu sambandi skiptir einnig
miklu máli að auka umfiöllun
um kvennaíþróttir og þar þurfa
íþróttafréttamenn að taka sig
veralega á. Athuganir hafa sýnt
að um 90% íþróttafrétta eru um
karlaíþróttir og e.t.v. er það
ástæðan fyrir þvi að iþrótta-
fréttamenn hafa aðeins tvisvar
séð ástæðu til þess að velja konu
íþróttamann ársins.“
Dregur úr
metnaði
„Rétt er að taka fram að innan
Samtaka iþróttafrétttmanna era
skiptar skoðan-
ir um hvort það
beri að breyta
kjörinu eða
halda sömu
stefnu og nú er
og verið hefur
frá því að það
fór fyrst fram
árið 1956. Sýn-
ist sitt
hverjum og
báðar skoðanir
eiga sér ákafa fylgismenn. Hjá
systursamtökum SÍ á Norðurlönd-
um er mismunandi háttur hafður á.
Þrátt fyrir aö kynin keppi yfirleitt
ekki hvort á móti öðru í iþróttum sé
ég ekki að það þurfi að vera til þess
að þau geti ekki keppt innbyrðis að
þessari nafnbót hér eftir sem hing-
að til. Af hverju þarf að fletja þessa
nafnbót út til þess eins að koma til
móts við grátkór sem tröllriðið hef-
ur þjóðfélaginu undanfama áratugi,
þess efiiis að enginn megi skara
fram úr, allir skuh vera jafhir, eng-
inn megi vinna og enginn tapa.
Slíkt er til þess fallið að draga úr
metnaði. Að mínu mati yrði það lít-
ilsvirðing við bæði kynin að búa til
nýja nafhbót þeim til handa. Slíkt
er uppgjöf. Þá um leið gæti SÍ gefist
upp og kosið flokka íþróttakarl og
konu ársins, einstaklings íþrótta-
karl og konu, landslið ársins af báð-
um kynjum, félagslið ársins af báð-
um kynjum, íþróttkarl og konu úr
röðum fatlaðra og svo framvegis.
Gert kjörið að einni flatneskju til
þess eins að koma til móts við
óskir sem flestra. Hvaða spenna
væri þá á bak við kjörið? Engin.
Hvað væri eftirsóknarvert við að
vinna viðkomandi nafnbót?
Ekkert. Aðeins væri búið að
draga úr metnaði íslenskra
íþróttamanna. Er slíkt
nauðsynlegt?" -GH