Dagblaðið Vísir - DV - 21.07.1999, Blaðsíða 19

MIÐVIKUDAGUR 21. JULI 1999
• f e r ð i r
Á Kinkjubæjarklaustni:
Eldklenkuninn
og nunnurnar
Systrastapi á Kirkjubæjarklaustri, landslagið á Síðu ersérstakt.
Kirkjubæjarklaustur
á Síðu er einn af
skemmtilegri við-
komustöðum ferða-
manna á íslandi,
fallegur staður, þrunginn af sögunni,
vel upp byggður staður og þar er
hitastigið hvað ákjósanlegast á land-
inu. Papar bjuggu á staðnum fyrstir
allra segir í Landnámabók. Þar stóð
Idaustur systra af Benediksreglunni
um aldir, frá því um 1200 og fram til
siðaskiptanna. Mörg ömefhi á staðn-
um minna á systumar.
Á Systrastapa er sagt að tvær
systranna hafi fengið hinstu hvílu,
eftir að hafa verið brenndar á báli
vegna ástamála annarrar og ljótra
ummæla hinnar um páfann. í Systra-
vatni uppi a fjallsbrúninni fyrir ofan
Klaustur böðuðu systumar sig.
Systrafoss kemur úr vatninu og fell-
ur tignarlega. Spölkom í burtu var
munkaklaustur, í Þykkvabæjar-
klaustri í Álftaveri. Þar var munkur
Eysteinn nokkur Ásgrimsson, sá
vildi ekki aðeins, heldur kvað Lilju,
helgikvæðið sem geflð hefur verið út
á mörgum tugum tungumála og þyk-
ir einstakt.
Á Klaustri stendur minningarka-
pella úm séra Jón Steingrímsson,
Eldklerkinn, hetju byggðarlagsins í
Skaftáreldum 1783, sem runnu úr
Lakagígi inni á Síðumannaafrétti.
Hraunflóðið hefúr verið talið það
mesta sem runnið hefur á jörðinni.
Giskað er á að stærð þess hafi verið
um 12 rúmkílómetrar af glóandi
hrauni. Öskuryk barst til meginlands
Evrópu og mistur sást í lofti austur í
Asíu. Nágrannaþjóðir söfnuðu fé til
styrktar bágstöddum íslendingum,
en það fé þótti skila sér illa til bág-
staddra að mati Jóns Eldklerks.
Boðið er upp á daglegar áætlunar-
ferðir frá Klaustri inn í Núpsstaða-
skóg, fagurt kjarrlendi í hlíðum
Eystrafjalls vestan við Skeiðarárjök-
ul. Mikilúðlegt landslag að sagt er.
Hér hélt villifé sig um tíma á síðustu
öld. Til að komast upp á Kálfsklif
verða menn að handstyrkja sig og
betra að fara að öllu með gát.
Blómabseninn og
náttúnugóðgætið
Fullyrða má að Suðurlandið skarar
nokkuð fram úr öðrum landshlutum i
að laða að ferðamenn. Aðeins veðrið
getur klikkað, en slæmt veður má oft-
ast klæða af sér. En það er margt að
skoða á Suðurlandi og dagurinn fljót-
ur að líða við ferðamennsku þar, og
þá hefur aðeins lítið eitt verið skoðað.
Og Suðurlandið hentar vel þeim sem
líkar ilia að þræða brúnir fjallveg-
anna.
Blómabærinn - eða
ströndin?
Ef sótt er frá Reykjavík, liggur leið-
in venjulega í Hveragerði, sem er rót-
gróinn ferðamannabær, en hefúr lítið
fylgst með straumi tímanna. Suður-
land heilsar við Litlu-Kaffistofúna í
Svínahrauni í Ölfushreppi, ef þessi
leið er farin. Aðrfr fara úr borginni til
Þingvalla og aka ef til vill öfugan
Þingvallarúnt. Einnig í þjóðgarðinum
hefur lítið gerst í ferðamannaþjónustu
á umliðnum árum. En báðir þessir
staðir hafa margt til síns ágætis, með
eða án þjónustu.
Afar fáir virðast velja veginn um
Þrengsli en æða áfram upp Hveradal-
ina og yfir Hellisheiði til blómabæjar-
ins og njóta þá gjaman veitinga í
Eden, en þar er oftast mikið fjöl-
menni.
En ferð í Þorlákshöfn er ekki vit-
laus kostur. Menn þurfa ekki endilega
að vera á leið til Eyja með Herjólfi til
að skoða sig um í þessum eina alvöru
hafnarbæ Suðurlandsins. Bærinn er
hinn vinalegasti og hefúr farið mikið
fram á fáum árum, en Ölfusið, sveitin
í kring, er blómleg sem fyrr. Kirkjan í
Þorlákshöfn er athylgisverðl og altar-
istaflan, múrrista eftir Gunnstein
Gíslason er gott verk. Kirkjan er opin
ferðafólki.
Eftir að Óseyrarbrú var reist yfir
Ölfusárósa er ekki lengur vík milli
vina. Eyrbekkingar og Stokkseyring-
ar eru steinsnar frá og á sama at-
vinnusvæði. Á Eyrarbakka notaði
ungt fólk fjármuni sem það fékk
óvænt í hendur til að stofna ágætan
veitingastað Lefolii, sem var gott
framtak. Nafnið er fengið frá kaup-
manninum sem eitt sinn bjó í Húsinu,
Minjasafnið, sem Þórður Tómasson á Skógum á
mestan heiðurinn af, er talið eitt hið besta afslíku
tagi hérálandi. Myndimarsýna gamla torfbæinn -
og skilti úr Víkartindi.
sem nú er afar áhugavert minjasafn,
234 ára gamalt hús, og það verulega
glæsilegt. Á Bakkanum, sem eitt sinn
var einn mesti verslunarstaður lands-
ins, búa menn í dag til steikarpönnur
í stórum stíl og selja matgoggum víða
um heim. Þar er lika ríkisfangelsið að
Litla-Hrauni, rammlega girt og ógn-
vekjand.
skeið, er afskap-
lega skemmtilegt,
og vélamar drifn-
ar áfram eins
fyrr.
Selfoss er tví-
mælalaust höfuð-
bær Suðurlands,
kröftugur bær og
snotur, en saman
mynda Selfoss,
Eyrarbakki og
Stokkseyri_ sveit-
arfélagið Árborg
og vert er að fara
í búðir hjá KÁ,
þar er ótrúlega
mikið „moll“
miðað við að við-
skiptasvæðið er
ekki ýkja fiöl-
mennt. Við Ölfusárbrúna er gamli
Tryggvaskáli frá síðustu öld, hann er
að niðurlotum kominn og ættu góðir
menn að bjarga þeim menningarverð-
mætum frá glötun. Merkasta fyrir-
tæki bæjarins er Mjólkurbú Flóa-
manna sem sér stærstum hluta þjóð-
arinnar fyrir mjólkinni.
Karlar Þuríðar
Perlur uppsveit-
anna
Stokkseyringar voru ekki síður
stórhuga og stofnuðu sérrétta veit-
ingahús sem sérhæfir sig i humarrétt-
um, og nýtur mikilla vinsælda. Á
Stokkseyri er sjálfsagt að skoða sig
um í Þuríðarbúð, þar sem Þuríður for-
maður hafðist við með áhöfn sinni í
ótrúlega óhrjálegum moldarkofa á síð-
ustu öld. Á Stokkseyri yfirgefa flestir
bílinn og fá sér skemmtigöngu í finu
fjörunni þeirra þar sem fuglar eru í
miklum önnum i lífsbjörginni. Þama
er hægt að gleyma sér, ekki síst ef
sjónauki er með í fór. Upp af fjörunni
em fjölmargir fallegir sumarbústaðir
sem blasa við úthafinu. Meðal þeirra
sem átti bústað í nágrenninu var dr.
Páll Isólfsson tónlistarmaður og
Stokkseyringur. Skammt austur af
Stokkseyri er Rjómabúið á Baugsstöð-
um, reist snemma á öldinni. Þetta
litla safh þar sem vatnsaflið var notað
til smjör- og ostagerðar um áratuga
Uppsveitir Ámessýslu eru miklar
perlur. Þingvellir era frægasta dæm-
ið, en rekjum nokkur atriði sem allir
verða að sjá hafi þeir ekki séð það:
Gullfoss, Geysir, Kerið, Laugarvatn,
Þjórsárdalur, Nesjavellir - að ekki sé
talað um Kerlingafiöll.
í Biskupstungum, Grimsnesinu og
víðar em sumarbústaðir borgarbúa í
hundraðatali og víst er að íbúar í Ár-
nessýslu eru stórlega vantaldir á
sumrin, þegar flest er í bústöðunum.
Ferðamálayfirvöld hafa unnið að því
að glæða ferðamannastrauminn á
vetrum líka. Bættar samgöngur stuðla
mjög að því að það muni takast.
í Grímsnesinu era virkjanir Lands-
virkjunar. Rétt er að ráðleggja ferða-
löngum að skoða sig um í Sólheimum
í Grímsnesi. Staðurinn er nokkra
kílómetra frá aðalveginum, en akstur-
inn þangað borgar sig. Staðurinn er
frábær í góðu veðri.
37
Höfum til leigu
fullútbúna húsbíla.
Verðum með helgartilboð
í ágúst og september,
25.000 kr.
(200 km innitaldir).
Erum einnlg með smábíla til leigu.
Bílaleigan Bergreisur s. 483 4414
Ljósahlífar
á flestar tegundir bifreiða
CGR
naust
Sími 535 9000 • Fax 535 9040 • www.bilanaust.is
<
Upplýsingasimi Veiðimannsins
GRÆN LÍNA
mm
Abu veiðistangirnar eru framleiddar að mestu
úr grafít blöndu og trefjagleri, í mörgum
stærðum og gerðum. Þær þola mikil átök því
styrkur þeirra og sveigjanleiki er einstakur.
Abu veiðistangirnar fást í öllum helstu sport-
og veiðivöruverslunum landsins.
«bu
Garcia
for life..
Veiðimaðurinn
tryggir góðan veiðitúr
•*.