Dagblaðið Vísir - DV - 08.09.1999, Blaðsíða 11

MIÐVIKUDAGUR 8. SEPTEMBER 1999
vinnuvélar
TI
■ 25
hann er laus eða þéttur í sér. Það er
oft barningur, sérstaklega yfir
Steingrímsfjarðarheiðina. Það kem-
ur yfirleitt fyrir á hverjum vetri að
við verðum stopp á heiðinni og
þurfum að sofa í bílunum. Ef það er
hins vegar fyrirséð að í óefni stefn-
ir með veðrið leggur maður ekkert á
heiðina heldur stoppar frekar á
Hólmavík. Ef það er einhver
minnsti séns á því að fara yfir reyn-
ir maður það nú oftast," segir
Bjarni og það færist tvírætt bros
yfir andlit kappans.
Veðurtepptur í átján
daga
- Hvað hefur þú verið lengst í
þessum túrum?
„Fyrsta veturinn, árið 1990, sem
ég keyrði þetta í janúar eða febrúar,
liðu 18 dagar frá þvi ég fór úr
Reykjavík og þar til ég kom suður
aftur. Reyndar var ég þá svo hepp-
inn að vera veðurtepptur allan tím-
ann á ísafirði þar sem foreldrar
mínir búa, en ég bjó þá sjálfur í
Reykjavík.
Hinir bílarnir sem voru að keyra
á þessari leið komust til Hólmavík-
ur og voru tepptir þar í sex daga. Þá
fóru þeir suður aftur með farminn
og losuðu hann í skip sem sigldi til
ísafjarðar. Þá tóku þeir fragt sem
safnast hafði upp á stöðinni í
Reykjavík og héldu á ný landleiðina
vestur en voru samt nokkra daga á
leiðinni.
Þetta hefur því stundum verið
barningur en síðustu tveir vetur
hafa verið mjög mildir og siðasta
vetur sváfum við aðeins eina nótt á
heiðinni."

Bjarni við bílinn, nýkominn úr túr frá ísafirði.
Hagstæðara að keyra
en nota Djúpbátinn
Djúpbáturinn Fagranes hefur
undanfarin ár tekið flutningabílana
þegar illfært hefur verið um ísa-
fjarðardjúp. Líklegt er að ferðir þess
séu nú taldar um Djúpið en skipið
liggur nú bundið í ísafjarðarhöfn
þar sem rekstrargrundvöllur þykir
ekki vera fyrir hendi. Bjarni segir
að það hafi verið ágætt að vita af
skipinu en það sé af og frá að það
hafi borgað sig að fara með því. Bíl-
arnir séu gerðir út á föstum þunga-
skatti og þá skipti ekki máli hvort
þeir eru um horð í skipi eða ekki,
því sé hagstæðara að fara bara land-
leiðina um Djúpið. Bjarni bölvar
þungaskatti og öðrum álögum og
segir að miklu betra væri að hafa
þungaskattinn inni í olíuverðinu.
- En af hverju er þungaskattur-
inn ekki í inni í olíuverðinu?
„Ég veit ekki hvað liggur þar að
baki. Ég veit þó að rútubílstjórar
voru mjög á móti því. Þá voru
vinnuvélaeigendur líka mjög á móti
því. Svo þótti vörubílstjórum, sem
eru mikið í kranavinnu en keyra lít-
ið, þetta vera óhagstætt.“
Maður gerir ekki stóra
hluti á 44 tonna flutn-
ingabíl sem rennur í
hálku
- Hefur þú sloppið við að lenda í
óhöppum?
„Já, eiginlega alveg þangað til í
fyrravetur. Þá fórum við tveir frá
Flutningamiðstöð Vestflarða út af eig-
inlega á sömu mínútunni. Þetta var í
Ennishálsinum á Ströndum. Við vor-
um að fara upp hálsinn að norðan-
verðu á suðurleið og báðir með aftaní-
vagna, en mátum aðstæður bara vit-
laust. Það var að hlána og orðið miklu
sleipara en maður hélt. Maður hefur
haft það sem viðmiðun á þessum stað
að ef maður fer keðjulaust upp Mó-
brekkuna, sem er neðarlega í Ennis-
hálsinum, þá kemst maður yfirleitt
allá leið upp.“
- Hvemig tiifinning er að upplifa
slíka hluti?
„Það var ekki góð tiifinning að horfa
á hlutina gerast en geta ekkert gert.
Maður var á leiðinni upp brekkuna og
svo var maður bara allt í einu á leið-
inni niður aftur. Þetta var ótrúlega
fljótt að gerast. Bíllinn rann afturábak
og um leið og hann fór þversum á veg-
inum opnaði ég dymar og forðaði mér
út. Bíll fór þó ekki langt og valt ekki.
Félagi minn komst ekki eins langt. í
Móbrekkunni, sem er snarbrattur
Qandi, fór hann út af og langt út fyrir
veg. Hann hringir í mig þar sem ég var
að keyra upp í gegnum krappa beygju.
Hann segir mér að bíllinn sé kominn
út af og vagninn á hliðina fyrir utan
veg. Við þessi tíðindi brá mér og mér
fipaðist eitt augnablik. Það var nóg til
þess að bíllinn hjá mér fór að spóla og
því fór sem fór.
Þegar svona kemur fyrir gerir mað-
ur ekki stóra hluti á 44 tonna flutn-
ingabO.
Trampað á bremsunum
- Hvað um búfénað á vegunum?
„Maður skOur aldrei af hveiju roO-
umar halda sig á vegunum. Maður
hefur stundum sagt það í háifgerðu
grnii að bændur taki einlembumar frá
og beiti þeim á vegina í von um að þær
verði keyrðar niður. RoUumar em þó
ekki verstar, það em helvítis hestam-
ir. Einu sinni var hreppstjóri og mUdU
hestamaður sem átti að framfylgja
banni um lausagöngu hesta á þjóðveg-
um. Þessi ágæti bóndi gerði undan-
þágu á banninu á sínu svæði í krafti
hreppstjóraembættisins.
Ég hef einu sinni verið mjög nærri
því að lenda á hesti. Þá trampaði ég á
bremsunum af öUum mætti og var
staðinn upp úr sætinu tU að stíga fast-
ar. Bfllinn rétt staðnæmdist áður en
hann lenti á hrossinu.
Með kjaftakerlingu um
borð
Nú em komnar kjaftakerlingar í
aUa bfla þar sem ökuferfll er aUur
skráður niður á hvem bílstjóra á sér-
staka sköú. Þar kemur fram ökuhraði
og sá tími sem ökumaður er á ferð. Sé
farið fram yfir gefinn tnna má öku-
maður búast við sekt. Þetta er sam-
kvæmt Evrópulögum og maður má
ekki keyra nema fjóra tíma í einu en
verður svo að taka hálftíma hvfld. Svo
má keyra aðra ijóra tíma.
Það má vera á keyrslu mest í átta
tíma á dag, en þó má keyra í tólf tima
tvo daga á viku, samt með hléum.
Aldrei má keyra meira í heild en 50
tima á viku eða 100 tnna á hálfúm
mánuði. í Evrópu hvflir lOm sú skylda
á yfirvöldum að vegum sé haldið
hreinum og hálkulausum. Það er því
spuming hvort hægt sé að láta þessar
reglur gUda hér á meðan ekki er séð tU
þess að vegum sé haldið hálkulausum.
Það vantar mikið upp á að það sé
hægt.
Þetta er vissulega stíft eftirlit en það
var líka fúU þörf á að auka það. Hins
vegar eru þessar reglur miðaðar við
langkeyrslu. í Evrópu geta menn verið
marga daga í hveijum túr. Hér er eng-
in leið lengri en kannski tólf tímar,
nema ef ófærð er. Þessar reglur geta
þvi orkað tvímælis hvað öryggissjón-
armið áhrærir hér á landi. Það getur
vel átt sér stað að menn freistist tfl að
aka hraðar en aðstæður leyfa til að
komast á miUi staða innan leyfilegra
tímamarka í akstri.
Svo hlýtur maður að spyrja að því
hvemig haga eigi þessu t.d. á Djúpveg-
inum. Hann er víðast það mjór að ekki
er hægt að fara frarn úr. Reglumar
leyfa hins vegar ekki að farið sé fram
yfir fjóra tíma í akstri. Maður verður
því að stoppa ef kjaftakerlingin segir
svo og þá er hætt við að þeir sem á eft- ,
ir koma bölvi hressflega þegar þeir
komast ekki fram úr,“ segir Bjarni
Gunnarsson flutningabOstjóri.
-HKr.
HAG hf. er með mörg járn í eldinum:
Selur varahluti í vinnuvélar
- salan er ekki síðri þegar að kreppir en nú í góðærinu, segir
Helmut A. Guðmundsson
Helmut A. Guðmundsson.
HAG hf. er öflugt fyrir-
tæki í sölu véla og vara-
hluta í margvíslegar
gerðir vinnuvéla og
vörubíla. Helmut A. Guð-
mundsson er eigandi
fyrirtækisins og hann
segir ýmislegt vera á
döfinni hjá því.
„Aðalsalan hjá okkur er þó ekki
bara varahlutir í þær vinnuvélar
sem við erum með umboð fyrir
heldur seljum við varahluti i öll
helstu merki sem eru á markaðn-
um. Við þjónum t.d. einum og sama
viðskiptavininum með varahluti í
allar hans vinnuvélar og vörubíla,
þannig að hann þarf ekki að leita
annað. Við erum umboðsmenn fyrir
KR - Kolbenschmidt i Þýskalandi
sem er stærsti stimplaframleiðandi
í heiminum og franöeiðir „orginal"
stimpla fyrir t.d. Volvo, Benz, MAN
og Deutz. Við erum með stimpla,
legur og pakkningasett á lager fyrir
flesta algenga stóra dísflmótora sem
að sjálfsögðu passa líka í skipavél-
ar.“
Hvað er ekta og hvað
óekta?
Þessi staðreynd sem Helmut
minnist á um varahlutina hlýtur að
vekja ýmsar spurningar um það
hvað sé original varahlutir i hinar
og þessar bílategundir. Nú á tímum
eru ýmsir íhlutir framleiddir hjá
ólíkum framleiðendum úti um aOan
heim. Sumir framleiðendur véla og
vélarhluta framleiða þannig fyrir
margar ólíkar bOaverksmiðjur og
þá er oft lítið annað gert en að
skipta um merkingar eftir því sem
við á hverju sinni. Kaupandinn get-
ur þvi t.d. átt í verulegum vanda
með að gera sér grein fyrir hver sé
raunverulegur framleiðandi fjöl-
skyldubílsins. SkOgreiningin á því
hvað er ekta og ekki ekta í fjölþjóð-
legri framleiðslu getur þannig verið
æðiteygjanleg.
Varahlutasalan er ekki
síðri þegar að kreppir
Uppgangur í verktakastarfsemi
hér á landi síðustu ár kemur ekki
endOega mikið fram í aukinni sölu
varahluta hjá HAG hf. Það er eigin-
lega frekar að salan aukist þegar að
kreppir en hitt. Þá fara menn að
gera viö í stað þess að kaupa nýjar
vélar. „Heildarsalan fer þannig ekki
eins mikið upp í góðæri og ætla
mætti, en hún fer heldur ekki mik-
ið niður þegar að kreppir,“ segir
Helmut.
HAG hf. er með umboð fyrir ýmis
tæki, svo sem Powerscreen-hörpur
og BL-Pegson malara, MSB-vökva-
fleyga, Terex grjótflutningatrukka
og Elba-steypustöðvar. Fyrirtækið
er t.d. húið að flytja inn þrjár hörp-
ur það sem af er þessu ári og von er
á einni eða tveimur fyrir áramót.
Mjög góð sala hefur líka verið í
MSB-fleygunum sem eru suður-
kóreskir að uppruna. Einnig erum
við búnir að flytja inn á miOi 10 og
15 notaöar vinnuvélar og vörubif-
reiðar af ýmsum gerðum."
-HKr. -■
.1